Een duurzaam voedselsysteem uitbouwen: de EU-strategie

Een duurzamer EU-voedselsysteem heeft als doel om ons milieu te beschermen en veilige voeding voor iedereen te verzekeren, én het garandeert het voortbestaan van landbouwers.

Het voedselsysteem, van productie tot consumptie en afval, heeft een grote impact op ons milieu, onze gezondheid en onze voedselveiligheid. Met de zogenaamde “van boer tot bord”-strategie, die op 20 mei gepresenteerd werd, wil de Commissie een duurzaam EU-voedselsysteem uitbouwen dat voedselveiligheid waarborgt en de mensen en de natuurlijke wereld beschermt.

De doelstellingen bepalen


De strategie biedt een kader voor een aantal wetten die de Europese Commissie zal voorstellen - van het herzien van de bestaande EU-wetgeving rond pesticiden, een nieuwe wetgeving inzake dierenwelzijn, plannen om voedselafval, voedselfraude en voedseletikettering aan te pakken, tot een koolstoflandbouw-initiatief en de hervorming van het EU-landbouwsysteem.

Het zal complementair zijn aan de huidige EU-wetgeving en een uitgebreid kader vormen dat de volledige voedselketen omvat.

Alle voorstellen zullen onderhandeld worden met de Raad en het Parlement en zullen door hen ook moeten goedgekeurd worden.

De belangrijkste doelstellingen van de strategie voor 2030:

  • 50% afname in het gebruik en risico van pesticiden
  • ten minste 20% afname in het gebruik van kunstmeststoffen
  • 50% minder verkoop van antibacteriële middelen, die gebruikt worden voor landbouwdieren en aquacultuur
  • 25% van de landbouwgrond moet gebruikt worden voor biologische landbouw

Een milieuvriendelijk voedselsysteem uitbouwen

Veilig en duurzaam Europees voedsel

De Europese landbouw is de enige grote landbouwsector in de wereld waarvan de uitstoot van broeikasgassen is verminderd (met 20 % sinds 1990). Toch is de Europese landbouw nog verantwoordelijk voor ongeveer 10 % van de uitstoot van broeikasgassen (en 70 % daarvan is afkomstig van dieren). De levensmiddelensector behoort samen met de productiesector, de verwerkende industrie en de verpakkings- en vervoerssector tot de belangrijkste veroorzakers van klimaatverandering.

20 %

van het in de EU geproduceerde voedsel wordt verspild

Volgens de strategie moeten we ons voedsel op een andere manier produceren en moeten we onze consumptiepatronen aanpassen om onze milieuvoetafdruk te verkleinen en de klimaatverandering te helpen beperken. Daarnaast moet ervoor gezorgd worden dat iedereen die in de levensmiddelensector werkt een fatsoenlijk inkomen heeft. Ook moet gezorgd worden voor een eerlijker verdeling van winsten en moeten er nieuwe mogelijkheden voor het bedrijfsleven worden gecreëerd.

De “van boer tot bord”-strategie maakt deel uit van de Europese Green Deal die tot doel heeft ervoor te zorgen dat de EU uiterlijk in 2050 klimaatneutraal is. Ook de nieuwe biodiversiteitsstrategie voor 2030 en de hervorming van het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) hangen hiermee samen.

De strategie is erop gericht het voedselsysteem van de EU robuuster te maken en beter bestand tegen toekomstige crises, vergelijkbaar met de COVID-19-crisis, en vaker voorkomende natuurrampen zoals overstromingen of periodes van grote droogte.

Lees hoe de EU landbouwers ondersteunt via het GLB.

Betaalbare, gezonde en duurzame voeding verzekeren

De “van boer tot bord”-strategie wil betaalbare, veilige en voedzame voeding voor consumenten verzekeren. Het is een antwoord op de toenemende vraag naar gezonde en milieuvriendelijke producten.

Volgens de Eurobarometerenquête van april 2021, koopt en eet ongeveer één derde van de Europeanen meer organische voeding (32%) en minder vlees (31%) terwijl 16% zich bewust is van de ecologische voetafdruk van hun voedingskeuzes en hun aankopen daarom soms aanpassen.

Consumptiegedrag verandert, maar met meer dan 950 000 sterfgevallen in 2017, die in verband worden gebracht met een ongezond dieet, en met meer dan de helft van de volwassenen met overgewicht, is er nog veel ruimte voor verbetering. Om het gemakkelijker te maken om gezonde opties te kiezen en geïnformeerde beslissingen te nemen, stelt de Commissie een geharmoniseerde verplichte voedingswaarde-etikettering voor op de voorzijde van verpakkingen.



Het voortouw nemen voor een wereldwijde verandering

De EU is in de wereld de nummer één importeur en exporteur van landbouwproducten en de grootste markt voor zeevruchten. Europese voeding is reeds van de hoogste standaard in de wereld maar de strategie wil een wereldwijde overgang naar duurzaamheid stimuleren in samenwerking met partners en via handelsovereenkomsten.

Het Parlement, een sterke voorstander van duurzaamheid

Het Parlement onthaalde de ‘van boer tot bord’-strategie in een resolutie die in oktober werd goedgekeurd, maar voegde aanbevelingen toe om het nóg duurzamer te maken. Het Parlement benadrukte dat het ‘Fit for 55’-pakket ambitieuzere doelstellingen nodig heeft voor landbouwemissies en voor het betreffend landgebruik. Naast de verplichte voedingswaarde-etikettering op de voorkant van verpakkingen, willen ze dat de Commissie overconsumptie van vlees en verwerkte voedingsproducten aanpakt, door reclame te reguleren, de herformulering van producten te stimuleren en maximumwaarden te bepalen voor suiker, vetten en zout in bepaalde kant-en-klare maaltijden.


EP-leden willen ook het gebruik van pesticide beperken om bestuivers en de biodiversiteit beter te beschermen. Ze riepen opnieuw op om het gebruik van kooien in de EU-veeteelt te beëindigen. Het Parlement steunt het streefdoel van de uitbreiding van landbouwgrond voor biologische landbouw tegen 2030, maar zei dat maatregelen nodig zijn om de consumentenvraag te stimuleren.


Herbert Dorfmann (EVP, Italië), rapporteur van de landbouwcommissie zei: “De beschikbaarheid verzekeren van voeding aan redelijke prijzen moet een prioriteit blijven”, terwijl Anja Hazekamp (Links, Nederland), rapporteur voor de commissie milieu, volksgezondheid en voedselveiligheid zei: “een duurzaam voedselsysteem is ook cruciaal voor de toekomst van landbouwers”.