De EU’s inspanningen voor COVID-19-vaccins en behandelingen

Terwijl de wereld worstelt om de corona-pandemie in te dijken, steunt de EU de inspanningen om zo snel mogelijk een vaccin en doeltreffende behandelingen te ontwikkelen en uit te rollen.

The EU is fighting back. It is supporting research into a coronavirus vaccine as well as ways to slow the pandemic and develop better diagnostics. This is why the EU is allocating ambitious funding to research and to further develop health emergency preparedness.
EU funding for COVID-19 research

De EU heeft een gecoördineerde respons bedacht om de huidige crisis aan te pakken. Het financieren van onderzoek en innoverende projecten om een behandeling te vinden voor COVID-19 is een essentieel onderdeel van dit plan.


De EU en de lidstaten werken nauw samen om veilige, kwalitatieve en effectieve vaccins en medicijnen tegen COVID-19 te ontwikkelen. Om de verspreiding van COVID-19 tegen te gaan, is het belangrijk dat deze zo snel mogelijk op de markt worden gebracht dankzij versnelde regelgevingsprocedures.


Europarlementsleden waren positief over de inspanningen van de EU om onderzoek te steunen, maar benadrukten herhaaldelijk de noodzaak om zo snel mogelijk voor iedereen toegang tot betaalbare geneesmiddelen te garanderen.


De leden van het Europees Parlement prezen de inspanningen van de EU ter ondersteuning van onderzoek en de snelle toelating van veilige vaccins, maar hebben wezen herhaaldelijk op de noodzaak van Europese en mondiale solidariteit en meer transparantie met betrekking tot vaccincontracten en de levering van vaccins. Regelmatig bespreken zij met experts onderwerpen als de werkzaamheid van vaccins tegen nieuwe COVID-varianten.

Onderzoek en vaccins

De EU heeft veel geïnvesteerd in onderzoek sinds het begin van de uitbraak. Honderden miljoenen euro’s zijn vrijgemaakt voor onderzoeksprojecten op het gebied van coronavirus dankzij het Horizon 2020-programma. Subsidies gingen naar projecten zoals diagnostiek, behandelingen, vaccins, epidemiologie, en de voorbereiding en reactie op gedrag en sociaaleconomische ontwikkelingen, productie en medische en digitale technologieën.


Als deel van de EU-strategie voor COVID-19-vaccins heeft de Europese Commissie overeenkomsten gemaakt met zes farmaceutische bedrijven - AstraZeneca, Sanofi-GSK, Janssen Pharmaceutica NV, BioNTech-Pfizer, CureVac en Moderna. Hierdoor kunnen lidstaten vaccins aankopen zodra deze een marktvergunning.


Naar aanleiding van de positieve wetenschappelijke aanbeveling van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) heeft de Europese Commissie tot dusver vier voorwaardelijke vergunningen verleend aan:


De Commissie heeft een overzicht gegeven van de belangrijkste stappen die de lidstaten moeten nemen voor een snelle verdeling en gebruik van vaccins, als deel van bijkomende maatregelen om de verspreiding van het virus te helpen beperken en levens te redden. Dit houdt ook in: een betere manier om gegevens te delen op EU-niveau, aanbevelingen voor efficiëntere en snellere teststrategieën en beschikbaarheid van extra €100 miljoen dankzij het instrument voor noodhulp om rechtstreeks snelle antigeentests te kunnen kopen en ze aan de lidstaten te kunnen leveren.


Op 25 november stelde de Europese Commissie een nieuwe EU-strategie voor om de EU weerbaarder te maken in de toekomst. Het Europees Parlement heeft op 9 maart het nieuwe EU4Health-programma voor 2021-2027 aangenomen ter versterking van de Europese gezondheidssystemen tegen toekomstige crises.


Coronavirus: tijdlijn van EU-acties

Evaluatie en goedkeuring van de Covid-19-vaccins (EMA)

  • Marktvergunningsaanvraag: vaccin ontwikkelaars leggen de resultaten van alle testen voor bij de regelgevende instanties voor medicijnen in Europa.
  • EMA’s evaluatie en wetenschappelijk advies: EMA-experten voeren wetenschappelijke evaluaties uit van vaccins;
  • De EMA pandemic Task Force (speciale eenheid) maakt het mogelijk voor EU-lidstaten en de EC om snel, gecoördineerde regularisatie actie te ondernemen voor de ontwikkeling, de veiligheid en het toezicht van Covid-19-behandelingen en vaccins.
  • Europese Commissie evaluatie en goedkeuring: de Commissie evalueert het wetenschappelijke advies van EMA en geeft de vergunning om het in de EU op de markt te brengen.
  • Nationale autoriteiten beslissen over de introductie van goedgekeurde vaccins en het vaccinatiebeleid.

Bestaande programma’s


De EU had al een aantal financieringsmechanismen voor onderzoek en noodsituaties beschikbaar om volksgezondheidscrisissen aan te pakken, die nu al zijn ingeschakeld. Onder andere PREPARE en het Europese Virusarchief maken hier deel van uit. PREPARE is een project dat de paraatheid steunt van Europese ziekenhuizen en hun begrip van de dynamiek van een uitbraak. Het Europese Virusarchief is een virtuele collectie van virussen om onderzoekers te helpen bij de diagnosestelling.

De EU steunt ook start-ups en KMO’s met innoverende projecten die mogelijk kunnen helpen om de uitbraak in te dammen, inclusief Epishuttle - een project voor gespecialiseerde isolatie units, en m-TAP - een luchtfilteringtechnologie om virale luchtdeeltjes te verwijderen.

Ontdek wat de EU doet om Europa er weer bovenop te helpen na de desastreuze economische gevolgen van de coronapandemie.