Covid-19 herstelfonds moet toegevoegd worden aan EU-meerjarenbegroting

Op 15 mei eisten EP-leden een herstelfonds van 2 biljoen euro, bovenop de volgende EU-langetermijnbegroting, waarin de Europese burger centraal staat.

Interview met voorzitter van de begrotingscommissie Johan Van Overtveldt
Johan Van Overtveldt

De coronavirus-uitbraak stelt de EU voor uitdagingen op manieren die enkele maanden geleden ondenkbaar waren. Naast het verlies van mensenlevens, is ook de impact op de EU-economie erg zwaar geweest. Vóór de stemming om de EU-begroting na 2020 te herzien, waarschuwt voorzitter van de Parlementaire begrotingscommissie Johan Van Overtveldt dat het economische herstel “traag en geleidelijk” zal zijn en dat een achteruitgang van de economie dit jaar met 7,5% een “voorzichtige voorspelling” is.

Bekijk het laatste nieuws over het EU-herstelplan.

EU-respons op het coronavirus

In een interview op de Facebookpagina van het Parlement merkt het Belgische lid van de ECH-fractie op dat er nog veel onzekerheid is: “Zelfs in tijden van oorlog viel economische bedrijvigheid niet zo plots stil zoals nu. Er is zoveel onduidelijkheid. Zal er een terugval zijn? Zal er een tweede ‘lockdown’ komen? Wat zal de gemoedstoestand van investeerders en consumenten zijn?”

Vanaf het begin mobiliseert de EU alle mogelijke middelen om lidstaten te helpen bij het verstevigen van hun gezondheidszorg en de socio-economische impact van het virus te beperken. Het Parlement heeft ook opgeroepen tot een omvangrijk herstelpakket om de Europese economie er na de crisis bovenop te helpen. Mr. Van Overtveldt benadrukte dat dit pakket geïntegreerd moet zijn in de volgende EU-meerjarenbegroting: “Het herstelfonds moet aanzienlijk zijn maar het moet ook deel van het volgende MFK (meerjarig financieel kader 2021-2027) zijn, en niet apart staan.”

Behoefte aan noodplannen

Nu dat de huidige meerjarenbegroting in december ten einde loopt, benadrukte hij het belang van een noodplan, in geval dat het akkoord over de begroting na-2020 niet op tijd bereikt wordt: “Eens juni wordt het krap om het MFK op tijd goed te keuren en op te starten, en een onderbreking van lopende EU-programma’s zou niet alleen een drama zijn voor de burgers maar ook voor de reputatie en politieke samenhang van de EU.”

De voorzitter van de begrotingscommissie heeft andere EU-instellingen aangemoedigd om goed op de hoogte te blijven van het standpunt van het Parlement: “De goedkeuring van het Parlement is vereist en dat is niet zo vanzelfsprekend als bij het voorbije MFK, dus de Commissie en de Raad moeten zich bewust zijn van waar het Parlement naartoe wil. In het belang van de burgers, belooft het Parlement zekerheid dat het MFK samen met het herstelfonds de best mogelijke respons zijn op deze zware crisis, die we nu zien en op de gevolgen die we nog jaren gaan voelen.”

2 biljoen euro om de economie weer op te bouwen na Covid-19

Solidariteit en verantwoordelijkheid

Mr. Van Overtveldt zei over de vergelijking tussen het herstel van Covid-19 en het Marshallplan na de tweede wereldoorlog: “Wat tot hiertoe gedaan werd door Europa en wat het zal doen met het herstelfonds van laten we zeggen €1000 miljard, zullen we meer realiseren dan wat het Marshallplan heeft gedaan.”

De Commissie zal naar verwachting haar voorstellen voor het herstel binnenkort op tafel leggen, maar er is al heel wat verdeeldheid, bijvoorbeeld over het geven van leningen of subsidies aan landen. Om een oplossing voor alle partijen te vinden, zei Mr. Van Overtveldt is er een compromis nodig: “Er is nood aan solidariteit, zeker met landen die het zwaarst getroffen werden door Covid-19. Maar er is ook nood aan verantwoordelijkheid – lukraak met geld gooien is nooit een oplossing. De grote uitdaging is het vinden van een balans.”

Het vergroenen van de economie

De noodzaak voor een belangrijke stimulans om de EU-economie opnieuw op te starten komt op een moment wanneer er ook meer vraag is naar groene investeringen. Het Parlement dringt aan dat klimaatactie centraal moet staan in het herstelplan moet staan. Mr. Van Overtveldt beschrijft de Green Deal van de Commissie als “een startpunt” maar waarschuwt dat de voorstellen “onvolledig en gevaarlijk ondergefinancierd” zijn.

Hij verwees ook naar het potentieel om de EU-economie te ‘vergroenen’ via landbouw- en cohesiefondsen die ongeveer twee derde van de EU-begroting uitmaken. Hij benadrukte het belang om de weerbaarheid van de EU-economie te verbeteren, en deze beter voor te bereiden op noodtoestanden zoals Covid-19: “Uiteindelijk komt het neer op wat je kan bereiken om het welzijn en de welvaart van de EU-burgers te verbeteren. Dat is het enige wat telt.”

Kijk naar het volledige interview van voorzitter van de begrotingscommissie Johan Van Overtveldt.

Tijdens de stemming op 15 mei eiste het Parlement €2 biljoen euro voor het herstelpakket om de impact van het coronavirus te beperken. EP-leden benadrukten dat dit fonds bovenop de EU-meerjarenbegroting moet komen en niet ten nadeel mag zijn van bestaande en toekomstige EU-programma’s. Om democratisch toezicht en verantwoording te verzekeren, hebben EP-leden aangedrongen om de rol van het Parlement te waarborgen. Ze onderstreepten ook dat de behoeften van de burgers centraal moeten staan in het pakket.

Op 13 mei vroegen de EP-leden aan de Commissie om een noodplan voor te bereiden om het stilvallen van activiteiten te vermijden van landbouwers, bedrijven en organisaties die op EU-financiering rekenen, in het geval dat de goedkeuring van de meerjarenbegroting vertraging oploopt.