De digitale transformatie vormgeven: EU-strategie uitgelegd

Ontdek hoe de EU bijdraagt aan een Europese digitale transformatie die mensen, bedrijven en het milieu ten goede komt.

Artificiële intelligentie en supercomputers gaan ons leven radicaal veranderen

De digitale transformatie is één van de prioriteiten van de EU. Het Europees Parlement geeft mede het beleid vorm dat ertoe strekt de capaciteiten van Europa op het gebied van nieuwe digitale technologieën te versterken, nieuwe kansen te creëren voor bedrijven en consumenten, de groene transitie van de EU te ondersteunen en de EU te helpen om uiterlijk in 2050 klimaatneutraal te zijn. Met dit beleid wordt ook de ontwikkeling van digitale vaardigheden van mensen en scholing van werknemers aangemoedigd en aan overheidsdiensten hulp geboden bij het digitaliseren, met inachtneming van de grondrechten en -waarden.

Wat is digitale transformatie?

  • Wanneer we spreken over digitale transformatie, hebben we het over de integratie van digitale technologieën door bedrijven en de impact van deze technologieën op de samenleving.
  • Digitale platforms, het internet der dingen, cloud computing en artificiële intelligentie zijn technologieën die invloed hebben op...
  • ... uiteenlopende sectoren, van vervoer tot energie, agrovoeding, telecommunicatie, financiële diensten, fabrieksproductie en gezondheidszorg. Zij veranderen het dagelijks leven van mensen.
  • Technologieën kunnen bijdragen tot het optimaliseren van de productie, het verminderen van emissies en afval, het vergroten van de concurrentievoordelen voor bedrijven en het leveren van nieuwe diensten en producten aan consumenten.

Wat doet de EU om de digitale transformatie vorm te geven?



Het stimuleren van de digitalisering heeft veel voordelen voor de samenleving. De EU wil haar digitale onafhankelijkheid vergroten en normen bepalen, in plaats van de normen van anderen te volgen, om Europa klaar te maken voor het digitale tijdperk.


Om de digitale transformatie van de EU in goede banen te leiden heeft de Europese Commissie het beleidsprogramma 'het digitale decennium van Europa' gepresenteerd, met concrete doelstellingen en streefcijfers voor 2030 op gebieden als vaardigheden, veilige en duurzame digitale infrastructuren, digitale transformatie van bedrijven en de digitalisering van overheidsdiensten.


In mei 2021 heeft het Parlement een verslag aangenomen over het vormgeven van de digitale toekomst van Europa, waarin het de Europese Commissie oproept om zich te blijven richten op de uitdagingen van de digitale transitie. Met name wordt gevraagd de kansen van de digitale eengemaakte markt te benutten, het gebruik van artificiële intelligentie te verbeteren alsook digitale innovatie en de ontwikkeling van digitale vaardigheden aan te moedigen.

Artificiële intelligentie en datastrategie



Artificiële intelligentie  kan mensen ten goede komen door de gezondheidszorg nog beter, auto’s veiliger en aangepaste dienstverlening mogelijk te maken. Artificiële intelligentie kan de productieprocessen optimaliseren en een concurrentievoordeel opleveren voor Europese bedrijven, ook in sectoren waar deze al sterke marktposities hebben, zoals in de groene en circulaire economie, de machinebouw, de landbouw en het toerisme.


Om ervoor te zorgen dat Europa het potentieel van artificiële intelligentie optimaal benut, hebben de leden van het Europees Parlement gewezen op het belang van mensgerichte articiciële intelligentie-wetgeving. Hiermee moet een kader worden vastgesteld dat betrouwbaar is, uitvoering kan geven aan ethische normen, werkgelegenheid bevordert, bijdraagt aan de opbouw van een concurrerende 'artificiële intelligentie made in Europe' en invloed heeft op wereldwijde normen.


De Commissie heeft haar voorstel voor een verordening betreffende artificiële intelligentie ingediend op 21 april 2021.Volgens het voorstel worden artificiële intelligentie-systemen geclassificeerd op basis van het risico dat ze vormen voor gebruikers. Na goedkeuring zullen dit 's werelds eerste regels voor artificiële intelligentie zijn. De onderhandelingen tussen het Europees Parlement en de EU-landen over de uiteindelijke vorm van de regelgeving zijn nog gaande.


Lees ook meer over de artificiële intelligentie-wet.



Het succes van de artificiële intelligentie-ontwikkeling in Europa hangt in grote mate af van een succesvolle Europese datastrategie. Het Parlement heeft gewezen op het potentieel van industriële en publieke data voor bedrijven en onderzoekers in de EU en aangedrongen op Europese dataruimtes, infrastructuur voor big data en wetgeving die het vertrouwen versterkt.


Om het potentieel van big data en kunstmatige intelligentie te helpen benutten, heeft het Parlement in 2022 en 2023 twee wetten aangenomen om het delen van gegevens te stimuleren.


Meer informatie over waar het Parlement naartoe wil met de Europese datastrategie


Cyberveiligheid



Nu de digitale en fysieke wereld steeds meer met elkaar vervlochten zijn, ontstaan er nieuwe gevaren. Hierdoor wordt cyberveiligheid belangrijk op allerlei gebieden: van consumentenveiligheid online tot de normale werking van ziekenhuizen, water- en stroomvoorzieningen.


Om Europeanen en bedrijven beter te beschermen tegen cyberdreigingen, heeft het Parlement in november 2022 nieuwe wetten aangenomen om de cyberbeveiliging in de EU in belangrijke sectoren te versterken.


In 2021, heeft Parlement ook regels aangenomen voor een nieuw Europees centrum voor cyberveiligheid.


Regels om de online verspreiding van terroristische propaganda te voorkomen werdenin 2021 goedgekeurd en zijn in juni 2022 van kracht.


Lees hier waarom cyberveiligheid belangrijk is en wat de voornaamste en nieuwe bedreigingen voor onze cyberveiligheid zijn.



Digitale vaardigheden en onderwijs



Uit de COVID-19-pandemie is gebleken hoe belangrijk digitale vaardigheden zijn voor het beroepsleven en voor contacten met anderen. Maar tegelijkertijd is ook duidelijk geworden dat de digitale vaardigheidsniveaus erg uiteenlopend zijn en dat het digitale onderwijs verbeterd moet worden. Het Parlement wil met de Europese vaardighedenagenda ervoor zorgen dat mensen en bedrijven optimaal kunnen profiteren van de technologische vooruitgang.

42%

van de EU-burgers heeft geen digitale basisvaardigheden

Platformeconomie en internetveiligheid



Onlineplatforms vormen een belangrijk onderdeel van de economie en van het dagelijks leven. Zij bieden aanzienlijke kansen als marktplaatsen en zijn belangrijke communicatiekanalen, maar brengen ook grote uitdagingen met zich mee.



De EU heeft de Wet digitale diensten en de Wet digitale markten goedgekeurd, om het concurrentievermogen, de innovatie en groei te bevorderen en tegelijkertijd de onlineveiligheid te vergroten, illegale inhoud aan te pakken, en de bescherming te garanderen van de vrijheid van meningsuiting, de persvrijheid en de democratie.



Lees meer over de wet digitale diensten en de wet digitale markten



Om het internet een veiligere plek te maken, heeft de commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken van het Europees Parlement ook een wetgevingsvoorstel aangenomen om online kinderpornomateriaal te bestrijden.


Lees ook hoe de EU online seksueel misbruik van kinderen wil bestrijden.


Chips Act - het EU-plan om het tekort aan halfgeleiders te verhelpen



Sinds eind 2020 is er wereldwijd een ongekend tekort aan halfgeleiders, onder meer veroorzaakt door de Covid-19-pandemie en de oorlog in Oekraïne. Met de European chips act wil de EU de productie van halfgeleiders in Europa verhogen.



De productie van microchips berust op uiterst complexe en onderling afhankelijke toeleveringsketens over de hele wereld. Om de onafhankelijkheid van de EU te vergroten, het toekomstige concurrentievermogen te verzekeren en het technologische leiderschap te behouden, moeten de capaciteiten van de EU op het gebied van de productie van halfgeleiders worden versterkt. Volgens de voorgestelde wetgeving moet het aandeel van de EU in de wereldwijde productiecapaciteit toenemen van minder dan 10% tot 20%.


Intelligente wegvervoerssystemen



Het Parlement heeft nieuwe regels aangenomen voor de invoering van intelligente vervoerssystemen in het wegvervoer. Deze regels zijn bedoeld om de beschikbaarheid van digitale verkeersgegevens te vergroten, digitalisering binnen de transportsector te bevorderen en het delen van gegevens tussen mobiliteitstoepassingen te vergemakkelijken. Het doel is om de verkeersveiligheid, efficiëntie en duurzaamheid van mobiliteit te verbeteren.


De regels geven geen voorkeur aan een specifieke technologie die moet worden gebruikt in intelligente vervoersdiensten, maar willen ervoor zorgen dat de apps goed met elkaar kunnen samenwerken. Ze moeten ontworpen zijn om gebruikers duidelijke en gemakkelijk te begrijpen informatie te geven over de verschillende vervoerskeuzes die voor hen beschikbaar zijn en mogen kwetsbare weggebruikers niet discrimineren. EU-landen zullen beter moeten samenwerken, vooral bij grensoverschrijdende projecten om er voor te zorgen dat vervoer vlot kan verlopen.


Online-videospellen - gamers beschermen en het potentieel van de sector vergroten



De online-videospellensector bloeit en draagt bij tot de digitale transformatie van de EU. Aangezien de gaming-industrie zich snel uitbreidt, moet rekening worden gehouden met het economische, sociale, educatieve, culturele en innovatieve aspect van online-videospellen.



De EU wil de sector, die in Europa meer dan 90.000 directe banen biedt en in 2021 een marktaandeel van €23,3 miljard heeft, ondersteunen. Tegelijkertijd moet er gezorgd worden voor een veiligere omgeving voor spelers. EP-leden willen regels voor problematische aankooppraktijken zoals loot boxes, een beter annulerings- en gegevensbeschermingsbeleid en meer bescherming voor minderjarige spelers en kwetsbare groepen.


Europese digitale identiteit - gemakkelijke online toegang tot belangrijke diensten



Sinds het begin van de Covid-19-pandemie zijn meer openbare en private diensten digitaal geworden. Dit vereist veilige en betrouwbare digitale identificatiesystemen.


De EU werkt aan een Europese digitale identiteit (eID) die de wederzijdse erkenning van nationale elektronische identificatieregelingen over de grenzen heen mogelijk maakt. Met de eID zullen Europese burgers zich online kunnen identificeren zonder een beroep te moeten doen op commerciële aanbieders. Ze zullen ook toegang krijgen tot onlinediensten van andere EU-landen met behulp van hun nationale elektronische identiteitskaart.


Eerlijke belasting van de digitale economie



De meeste belastingregels zijn ruim vóór het ontstaan van de digitale economie vastgesteld. Om belastingontwijking tegen te gaan en de belastingen eerlijker te maken, werkt de EU aan regels zodat winsten worden belast wanneer bedrijven een aanzienlijke digitale aanwezigheid hebben.


De EU heeft ook regels vastgesteld voor een minimumbelastingtarief voor multinationals in de Unie, in overeenstemming met een wereldwijde overeenkomst hierover.


Om de ontwikkeling van cryptocurrencies te stimuleren en tegelijkertijd de gebruikers te beschermen, werkt de EU aan regelgeving voor crypto-activa en de technologie erachter.

Zorgen voor hoogwaardige digitale infrastructuur



Het Parlement werkt ook aan een wet om de kosten en bureaucratie bij de aanleg van zeer snelle netwerken te verminderen (Engels). In oktober 2023 keurde het Parlement zijn onderhandelingspositie goed voor gesprekken met EU-landen over het ontwerp van de gigabit-infrastructuurwet (Engels), die ervoor moet zorgen dat alle EU-huishoudens tegen 2030 toegang hebben tot snel internet en 5G-dekking in alle bevolkte gebieden.

Financiering van de digitale prioriteiten van de EU



Digitalisering staat centraal in alle beleidslijnen van de EU. Door de COVID-crisis is nog duidelijker geworden dat er behoefte is aan een respons die op lange termijn voordelen oplevert voor de samenleving en het concurrentievermogen. Digitale oplossingen bieden belangrijke kansen en zijn van essentieel belang om te zorgen voor het herstel van Europa en om de concurrentiepositie van Europa in de wereldeconomie te garanderen.


Volgens het EU-plan voor economisch herstel moeten de lidstaten ten minste 20 % van de €672,5 miljard uit de faciliteit voor herstel en veerkracht besteden aan de digitale transitie. Ook investeringsprogramma’s zoals het onderzoeks- en innovatiegerichte Horizon Europa en de infrastructuurgerichte connecting Europe facility wijzen aanzienlijke bedragen toe voor digitale vooruitgang.


Hoewel het algemene EU-beleid erin bestaat digitale doelstellingen via alle programma’s te promoten, zijn sommige investeringsprogramma’s en nieuwe regels specifiek gericht op de verwezenlijking ervan.


In april 2021 nam het Parlement het programma digitaal Europa aan, het eerste financiële instrument van de EU dat specifiek gericht is op het introduceren van technologie bij bedrijven en mensen. Het is de bedoeling te investeren in digitale infrastructuur, zodat strategische technologieën het concurrentievermogen en de groene transitie van Europa kunnen helpen versterken en tegelijkertijd de technologische soevereiniteit kunnen waarborgen.


Met dit programma zal €7,6 miljard worden geïnvesteerd in de volgende vijf gebieden: supercomputers (€2,2 miljard), artificiële intelligentie (€2,1 miljard), cyberveiligheid (€1,6 miljard), geavanceerde digitale vaardigheden (€0,6 miljard), en het garanderen van een breed gebruik van digitale technologieën in de hele economie en samenleving (€1,1 miljard).