Duurzaam afvalbeheer: Wat de EU er voor doet

Ondervind hoe wij in Europa onze afval beheren, en welke maatregelen de EU neemt om milieuvrindelijke praktijken te verzekeren.

Elk jaar wordt er 2,2 miljard ton afval geproduceerd in de EU. De hoeveelheid afval en de wijze van verwerking verschilt sterk tussen EU-landen, maar er is een verschuiving naar meer recycling en minder storten.


De EU wil afval verminderen en ook de milieugevolgen ervan beperken. Ze heeft daartoe ambitieuze doelstellingen voor recycling en storting vastgesteld. Ook werkt ze momenteel aan wetgeving over verpakkingsafval. Het doel is om de overgang naar een duurzamer model te stimuleren en de circulaire economie tot stand te brengen.


Lees meer over de maatregelen die de EU neemt om uiterlijk in 2050 een circulaire economie tot stand te brengen.

Afvalbeheerpraktijken in de EU



Elk land houdt er verschillende praktijken op na als het gaat om afvalbeheer. De EU wil afvalpreventie en het hergebruik van producten zoveel mogelijk in de hand werken. Als dit niet mogelijk is, geeft zij eerst de voorkeur aan recycling en compostering, en daarna aan het gebruik van afval om energie op te wekken.Het simpelweg storten van afval, bijvoorbeeld op een stortplaats, is het meest schadelijk voor zowel het milieu als de volksgezondheid, ondanks dat het een van de goedkoopste opties is. Hoewel de hoeveelheid afval per persoon is toegenomen, is de manier waarop we afval beheren verbeterd - met meer recycling en compostering en een afname van storten.

60%

van het dagelijks afval dat door gemeenten wordt ingezameld en verwerkt, moet tegen 2030 hergebruikt worden volgens de doelstellingen van de EU

Volgens de EU-Stortplaatsrichtlijn moeten EU-landen ook het afval dat naar stortplaatsen gaat verminderen tot 10% of minder van al het huishoudelijk afval tegen 2035.


Uitvoer van afval uit de EU

De EU exporteert ook een deel van haar afval. In 2022 bereikten de EU-afvalexporten naar niet-EU-landen 32,1 miljoen ton. Dit is een lichte stijging van 3% vergeleken met 2021.

Het merendeel van het afval dat buiten de EU wordt geëxporteerd (55%) bestaat uit afval van ferrometalen (ijzer en staal), dat voornamelijk naar Turkije gaat. De EU exporteerde ook veel papierafval (15%), met India als voornaamste bestemming.

In 2022 werd 39% van het EU-afval uitgevoerd naar Turkije (12,4 miljoen ton), gevolgd door India (3,5 miljoen ton), Verenigd Koninkrijk (2 miljoen ton), Zwitserland (1,6 miljoen ton), en Noorwegen (1,6 miljoen ton).

De EU wil illegale uitvoer tegengaan en ervoor zorgen dat afval op een ecologisch verantwoorde manier wordt beheerd in de landen van bestemming. In februari 2024 heeft het Parlement strengere regels goedgekeurd voor het versturen van afval naar derde landen. De regels verbieden de export van plastic afval naar landen die geen lid zijn van de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) en voeren strengere voorwaarden in voor export naar OESO-lidstaten. Het versturen van afval naar een ander EU-land is alleen in heel bijzondere gevallen mogelijk.

De inzet van het Parlement voor een circulaire economie



In oktober 2022 keurde het Parlement een herziening van de regels over persistente verontreinigende stoffen (POP’s) goed. De nieuwe regels zijn bedoeld om de hoeveelheid gevaarlijke chemische stoffen in afval en productieprocessen te verlagen. Zo moeten er strengere beperkingen komen, waaronder een verbod op bepaalde chemische stoffen, en mogen er geen verontreinigende stoffen aanwezig zijn in gerecyclede producten.


In februari 2021 nam het Parlement een resolutie aan over het nieuwe actieplan voor de circulaire economie. Het riep op tot extra maatregelen om uiterlijk in 2050 te komen tot een koolstofneutrale, ecologisch duurzame, gifvrije en volledig circulaire economie. Het Parlement pleitte onder meer voor strengere regels voor recycling en bindende streefcijfers voor 2030 voor het gebruik en verbruik van materialen.


In november 2023 heeft het Parlement zijn onderhandelingspositie aangenomen over de herziening van de EU-regels voor verpakkingen en verpakkingsafval. Het Parlement wil de EU-regels voor verpakkingen en verpakkingsafval aanpassen. Europarlementariërs stellen voor om dunne plastic tasjes te verbieden, minder plastic verpakkingen te gebruiken, meer te hergebruiken en bijvullen aantemoedigen, en schadelijke stoffen in voedselverpakkingen te verbieden.

Meer artikelen over dit onderwerp