Groene waterstof: welke voordelen heeft het voor de EU?

Lees wat de voordelen zijn van groene waterstof en hoe de EU het wil gebruiken voor de groene transitie.

Een man vult zijn auto met waterstof in Saint-Lo, Frankrijk
©AFP/DAMIEN MEYER

Schone energie: De sleutel tot een klimaatneutraal Europa

Op weg naar een klimaatneutraal Europa en een schonere planeet is het in het kader van de Europese Green Deal essentieel om de algehele energievoorziening te vernieuwen en een volledig geïntegreerd energiesysteem te creëren. De groene transitie van de EU-economie moet worden gecombineerd met toegang tot schone, betaalbare en veilige energie voor bedrijven en consumenten.


De EU staat voor een uitdaging, aangezien haar energieproductie en -verbruik in 2018 goed was voor 75 procent van de uitstoot van broeikasgassen in de EU. Daarnaast wordt 58 procent van de energie in de EU, voornamelijk olie en gas, geïmporteerd.


In juli 2020 heeft de Commissie een waterstofstrategie voor een klimaatneutraal Europa voorgesteld. Deze strategie heeft als doel de ontwikkeling van schone waterstof te versnellen en zorgt ervoor dat waterstof een hoeksteen vormt voor een klimaatneutraal energiesysteem in 2050.

Meer lezen over de EU-inspanningen rond hernieuwbare energie.


Is waterstof duurzame energie?

Er zijn verschillende soorten waterstof, ingedeeld naar productieproces en de resulterende uitstoot van broeikasgassen. Schone waterstof ('hernieuwbare waterstof' of 'groene waterstof') wordt geproduceerd door elektrolyse van water met behulp van elektriciteit uit hernieuwbare bronnen en stoot tijdens de productie geen broeikasgassen uit.


Europarlementariërs benadrukken het belang van een classificatie van de verschillende soorten waterstof en willen daarom een uniforme EU-brede terminologie om een duidelijk onderscheid te maken tussen hernieuwbare en CO2-arme waterstof.


In een stemming tijdens de plenaire vergadering van mei 2021 in reactie op het voorstel van de Commissie zeiden EP-leden dat alleen groene waterstof - geproduceerd uit hernieuwbare bronnen - duurzaam kan bijdragen aan het bereiken van klimaatneutraliteit op de lange termijn.


Momenteel speelt waterstof slechts een ondergeschikte rol in de totale energievoorziening. Er zijn uitdagingen in termen van kostenconcurrentievermogen, productieschaal, infrastructuurbehoeften en waargenomen veiligheid. De verwachting is echter dat waterstof in de toekomst emissievrij transport, verwarming en industriële processen mogelijk zal maken, evenals energieopslag tussen de seizoenen.


Europarlementariërs willen dat de Commissie en EU-landen de productie en het gebruik van brandstof uit hernieuwbare bronnen stimuleren.


Wat zijn de voordelen van waterstof?

Van het energiegebruik in de EU vertegenwoordigt waterstof ongeveer 2 procent, waarvan 95 procent wordt geproduceerd met fossiele brandstoffen, waarbij jaarlijks 70 - 100 miljoen ton CO2 vrijkomt.


Volgens onderzoek zouden hernieuwbare energiebronnen in 2050 een substantieel deel van het Europese energieverbruik kunnen leveren, waarvan waterstof tot 20 procent zou kunnen uitmaken, met name 20 tot 50 procent van de energievraag in het vervoer en 5 tot 20 procent in de industrie.


Een hernieuwbare waterstofeconomie zou het effect op de opwarming van de aarde aanzienlijk kunnen verminderen in vergelijking met een economie op basis van fossiele brandstoffen.


Gezien zijn eigenschappen kan waterstof een goede brandstof zijn omdat:

  • het geen uitstoot van broeikasgassen veroorzaakt, aangezien water het enige bijproduct van het proces is
  • het gebruikt kan worden om andere gassen te produceren, evenals vloeibare brandstoffen
  • bestaande infrastructuur (gastransport en gasopslag) kan worden herbestemd voor waterstof
  • het een hogere energiedichtheid heeft dan batterijen en dus kan worden gebruikt voor transport over lange afstanden en om zware goederen te vervoeren

Wat wil het Parlement?

  • prikkels om de vraag aan te moedigen en om een Europese waterstofmarkt en snelle uitrol van waterstofinfrastructuur te creëren
  • fossiele waterstof zo snel mogelijk uitfaseren
  • alle waterstofimport moet op dezelfde manier worden gecertificeerd als in de EU geproduceerde waterstof, inclusief productie en transport om CO2-lekkage te voorkomen
  • het beoordelen van de mogelijkheid om bestaande gasleidingen opnieuw te gebruiken voor het transport en de ondergrondse opslag van waterstof.

Waterstof als één van de alternatieve brandstoffen van de EU

In 2022, nu de EU niet langer afhankelijk is van Russische fossiele brandstoffen en zich inzet om in 2050 klimaatneutraal te zijn, presenteerde de Commissie de REPowerEU-strategie voor meer betaalbare, veilige en duurzame energie. Volgens dit plan moet de EU de productie van hernieuwbare waterstof tegen 2030 opvoeren tot 20 megaton waterstof per jaar, tegenover de 10 megaton waterstof per jaar die in de waterstofstrategie voor 2020 werd voorgesteld.


Als onderdeel van wetgeving om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen - bekend als Fit for 55 - in oktober 2022, hebben Europarlementariërs hun standpunt ingenomen over de ontwerpregels van de EU om de inzet van oplaadpunten en alternatieve tankstations te stimuleren, met name voor elektriciteit en waterstof. In 2021 had de EU 136 waterstof tankstations, en Europarlementariërs eisen dat er tegen 2028 elke 100 km waterstof tankstations komen langs de belangrijkste wegen in de EU.

Ontdek de EU-strategie om het gebruik van alternatieve brandstoffen voor auto's te vergroten.

Meer artikelen over dit onderwerp