Hoe de EU meer broeikasgassen vermindert dan alleen CO2

Ontdek hoe de EU, naast CO2, werkt aan de vermindering van de uitstoot van andere broeikasgassen

A spray bottle illustration image

Terwijl de EU hard werkt om de CO2-uitstoot te verminderen, spant zij zich ook in om andere broeikasgassen te reguleren die de planeet aarde opwarmen, zoals methaan, gefluoreerde gassen (ook bekend als F-gassen) en stoffen die de ozonlaag aantasten. Deze gassen, die in kleinere hoeveelheden dan CO2 in de atmosfeer aanwezig zijn, kunnen een aanzienlijk opwarmend effect hebben.


Europarlementariërs drongen aan op ambitieuze emissiereducties van gefluoreerde broeikasgassen en ozonafbrekende stoffen. Zij steunden de voorstellen van de Europese Commissie om het gebruik van alternatieven voor gefluoreerde broeikasgassen en ozonafbrekende stoffen waar mogelijk aan te moedigen of om maatregelen te nemen om de lekkage en emissies ervan tijdens de productie of het gebruik te verminderen.


Het Parlement heeft in januari 2024 de nieuwe regels inzake emissiereducties van gefluoreerd gas en ozonafbrekende stoffen goedgekeurd, in overeenstemming met de Europese Green Deal en de mondiale klimaatdoelstellingen.


Meer informatie over de broeikasgassen die geen CO2 bevatten en hun invloed op de opwarming van de aarde.

De uitstoot van gefluoreerde broeikasgassen terugdringen



Wat zijn gefluoreerde gassen?



Gefluoreerde gassen worden door de mens gemaakt en zijn te vinden in gewone apparaten zoals koelkasten, airconditioning of warmtepompen, technische spuitbussen, oplosmiddelen en schuimblusapparaten. Ze zijn verantwoordelijk voor ongeveer 2,5% van de uitstoot van broeikasgassen in de EU.


Hoewel F-gassen in kleinere hoeveelheden in de atmosfeer worden aangetroffen dan CO2, kunnen ze meer zonne-energie opvangen. De EU moet daarom hun uitstoot verminderen om haar doelstelling voor 2050 te halen en de uitstoot terugbrengen tot netto nul.


Omdat ze de ozonlaag in de atmosfeer niet aantasten, worden F-gassen vaak gebruikt als vervangers voor stoffen die de ozonlaag aantasten.


Wat heeft de EU tot hiertoe gedaan?



F-gassen vallen samen met CO2, methaan en distikstofoxide onder het klimaatakkoord van Parijs en onder internationale overeenkomsten inzake ozonafbrekende stoffen.


Om de uitstoot van F-gassen te beheersen heeft de EU de F-gassenverordening en de richtlijn mobiele airconditioningsystemen vastgesteld. Elk jaar brengt het Europees Milieuagentschap verslag uit over de productie, de invoer, de uitvoer, de vernietiging en het gebruik als grondstof van F-gassen die door bedrijven in de EU worden uitgestoten.


Wat zijn de nieuwe regels voor gefluoreerde gassen?

  • Totale uitfasering van fluorkoolwaterstoffen (HFK’s) tegen 2050: er wordt een geleidelijke afbouw ingezet, met een specifiek traject om het EU-verbruiksquotum voor HFK's te verlagen tussen 2024 en 2049.

  • Strenge eisen voor het op de markt brengen van producten met F-gassen: het wordt verboden om producten die F-gassen bevatten op de interne markt te brengen. Deze maatregel biedt zekerheid aan fabrikanten en stimuleert de adoptie van milieuvriendelijkere alternatieven.

  • Specifieke afbouwdata voor het gebruik van F-gassen in bepaalde sectoren: in sectoren waar technologische en economische haalbaarheid bestaat om over te schakelen naar F-gasvrije alternatieven, zoals huishoudelijke koeling, airconditioning en warmtepompen, worden specifieke data vastgesteld voor de afbouw van het gebruik van F-gassen. Deze aanpak bevordert de transitie naar meer klimaatvriendelijke oplossingen.

Het geleidelijk wegwerken van gassen die de ozonlaag aantasten



Wat zijn ozonafbrekende stoffen?



Ozonafbrekende stoffen, die in vergelijkbare apparaten als F-gassen voorkomen, zijn ook door de mens gemaakte chemicaliën. Wanneer deze stoffen de bovenste atmosfeer bereiken, kunnen ze de ozonlaag aantasten, die de aarde beschermt tegen gevaarlijke zonnestraling.


Wat heeft de EU tot hiertoe gedaan?



Vanwege hun effect op het milieu worden ozonafbrekende stoffen door de EU geleidelijk afgeschaft, conform een wereldwijde overeenkomst uit 1989, het Protocol van Montreal betreffende stoffen die de ozonlaag afbreken, en om te voldoen aan de klimaatdoelstellingen van de EU en het klimaatakkoord van Parijs.


Wat verandert er met de nieuwe regels? 



Om de emissies verder te verminderen, hebben de leden van het Europees Parlement nieuwe regels aangenomen, waaronder een verbod op de productie, het gebruik of de handel in ozonafbrekende stoffen, behalve in strikt omschreven gevallen.


De wet bevat voorschriften voor de terugwinning en recycling van dergelijke stoffen in bouwmaterialen tijdens renovaties (met name in isolatieschuim), de belangrijkste bron van resterende emissies in de EU.


Voordat zij in werking kunnen treden, moeten de verordeningen inzake F-gassen en ozonafbrekende stoffen ook formeel door de Raad worden goedgekeurd.

Vermindering van de methaanuitstoot



Wat is methaan?



Methaan komt van nature voor in de atmosfeer, maar ontstaat ook door menselijke activiteiten, zoals landbouw, industrie en de verbranding van fossiele brandstoffen. Methaan is een krachtig broeikasgas en levert, na CO2, de grootste bijdrage aan klimaatverandering. Het is verantwoordelijk voor ongeveer een derde van de huidige stijging van de temperatuur op aarde (Engels).


Wat doet de EU?

Het Parlement heeft in april 2024 de eerste EU-wet aangenomen die gericht is op het terugdringen van de uitstoot van methaan (Engels). De nieuwe regels stellen bindende doelstellingen vast voor de vermindering van de methaanuitstoot in de energiesector, waaronder de uitstoot van olie, aardgas en steenkool. De maatregelen omvatten:

  • Strengere verplichtingen om methaanlekken op te sporen en te repareren
  • Een verbod op het afblazen en affakkelen van methaan uit afvoerstations tegen 2025 en uit ventilatieschachten tegen 2027.
  • Een verplichting om beperkingsplannen op te stellen voor verlaten kolenmijnen en inactieve olie- en fossiele gasbronnen (waarbij het opsporen, verzegelen en controleren van deze locaties verplicht wordt).


Vanaf 2027 gelden de eisen ook voor geïmporteerde olie, gas en steenkool.

Meer over gefluoreerde broeikasgassen en ozonafbrekende stoffen

Meer artikelen over dit onderwerp

Deel dit artikel over: