Wat doet de EU om kinderen te beschermen?  

De bescherming en bevordering van de rechten van het kind is een van de belangrijkste doelstellingen van de EU en het Europees Parlement, die is vastgelegd in artikel 2 van het Verdrag van Lissabon en in het handvest van de grondrechten van de Europese Unie.


Het Parlement werkt nauw samen met de Europese Commissie, EU-agentschappen, de Raad van Europa en nationale organen om de rechten van kinderen te versterken en hun rechten te waarborgen door middel van wetgeving.


Het Parlement heeft een coördinator voor kinderrechten (Engels) aangesteld, die fungeert als centraal contactpunt om toezicht te houden en ervoor te zorgen dat hun rechten worden opgenomen in het beleid en de wetgeving van de EU.


Met de EU-strategie voor kinderrechten 2021-2024, die in maart 2021 is goedgekeurd, wil de EU armoede, sociale uitsluiting, discriminatie en elke vorm van intimidatie bestrijden.

De EU is een Europese kindergarantie overeengekomen, die ervoor wil zorgen dat alle kinderen in de EU, ook kinderen die het risico lopen in armoede te vervallen, toegang hebben tot gezondheidszorg en onderwijs. Elk EU-land heeft een coördinator voor de kindergarantie aangesteld, die verantwoordelijk is voor de presentatie van de nationale actieplannen tot 2030.

Bestrijding van kinderarbeid

Als onderdeel van haar inspanningen om een einde te maken aan dwangarbeid over de hele wereld, werkt de EU aan de uitroeiing van kinderarbeid (Engels).


In oktober 2023 namen leden van het Europees Parlement hun standpunt aan over het verbannen van de EU-markt van producten die zijn gemaakt met behulp van dwangarbeid.


De ontwerpverordening voorziet in een kader om te onderzoeken of bedrijven gebruik maken van dwangarbeid, waaronder kinderarbeid, en als dat zo blijkt te zijn, zullen hun producten aan de EU-grenzen worden tegengehouden en zullen producten die de EU-markt al hebben bereikt, uit de handel worden genomen.

Veilig internet

Kinderen maken steeds meer gebruik van internet en mobiele telefoons. Hoewel dit nieuwe wegen opent naar leren en sociale mogelijkheden, brengt het ook risico's met zich mee, zoals cyberpesten, leeftijdsongeschikte inhoud en desinformatie.


In mei 2022 kwam de Europese Commissie met een bijgewerkte strategie voor een veiliger en beter internet voor kinderen en jongeren.

Seksueel misbruik van kinderen online voorkomen 

In november 2023 heeft het Parlement zijn standpunt bepaald (Engels) over nieuwe regels om seksueel misbruik van kinderen online te voorkomen en te stoppen en tegelijkertijd de privacy te beschermen.


De nieuwe regels zouden hosting- en berichtendienstaanbieders verplichten om het risico op misbruik van hun diensten te beoordelen en passende maatregelen te nemen om deze risico's te verminderen, waarbij tegelijkertijd grootschalige surveillancemaatregelen worden vermeden.

Bestrijding van mensenhandel 

Kinderen kunnen kwetsbaarder zijn dan volwassenen en lopen daarom een groter risico slachtoffer te worden van mensenhandel, vooral als gevolg van factoren als armoede, geweld en discriminatie.


De Europese Commissie heeft voorgesteld de reeds bestaande EU-regels voor de aanpak van mensenhandel te versterken.


Het Parlement heeft in oktober 2023 zijn standpunt bepaald (Engels) en verdere stappen voorgesteld om de slachtoffers te beschermen. Het standpunt vormt de basis voor de onderhandelingen met de EU-landen over de definitieve wetstekst.


De oorlog in Oekraïne benadrukte dat er meer actie nodig is om kinderen in oorlogsgebieden te beschermen.


In april 2022 riep het Parlement in een resolutie op tot een betere bescherming van kinderen die de oorlog in Oekraïne ontvluchten. Europarlementariërs zeiden dat identificatie en registratie van cruciaal belang zijn om kinderen te beschermen tegen het risico van mensenhandel, illegale adoptie en andere vormen van misbruik.

Speelgoedveiligheid 

De rechten van kinderen als consumenten worden beschermd door het gezondheids- en consumentenbeleid van de EU. Speelgoed moet bijvoorbeeld aan veiligheidscriteria voldoen voordat het in de EU mag worden verkocht.


Het Parlement heeft opgeroepen tot wijzigingen in de speelgoedrichtlijn, met het argument dat deze niet de meest recente wetenschappelijke bevindingen over mogelijke schadelijke chemicaliën weerspiegelt.


In juli 2023 publiceerde de Commissie een voorstel (Engels) voor updates van de regels. In het voorstel wordt rekening gehouden met technologische ontwikkelingen en voorheen onbekende veiligheidsvraagstukken.


Het legt strengere eisen op voor chemische stoffen die kanker, genetische mutaties en/of schade aan de voortplantingsfuncties kunnen veroorzaken. Zware metalen en allergene geuren zouden worden verboden.

Videogames

De leden van het Europees Parlement hebben in januari 2023 een rapport aangenomen waarin wordt opgeroepen tot geharmoniseerde EU-regels om spelers, inclusief kinderen, in de online videogamesector beter te beschermen.


Het Parlement riep op tot sterkere instrumenten voor ouderlijk toezicht en regels voor in-game aankoopaanwijzingen en ‘gold-farming’, waarbij virtuele items voor echt geld worden verkocht.


Gezien de potentiële risico's die videogames met zich meebrengen voor de geestelijke gezondheid, waarschuwen Europarlementariërs voor het ontwerpen van games op manieren die kunnen leiden tot gameverslaving, isolatie en cyberpesten.


Lees meer over vijf manieren waarop het Europees Parlement online gamers wil beschermen

Gezonde voedingsgewoonten op school 

De EU steunt een programma dat tot doel heeft vers fruit, groenten en melk aan te bieden aan miljoenen kinderen op scholen, variërend van kleuterscholen tot middelbare scholen, in de hele EU. De regeling is sinds 2017 van kracht.


In mei 2023 riep het Parlement op tot meer geld (Engels) voor de regeling, minder bureaucratie, langere contracten voor scholen en eenvoudigere aanbestedingsprocedures. De leden van het Europees Parlement suggereerden ook dat de lidstaten een deel van de financiering in het kader van het programma zouden moeten investeren in voedingseducatie.