Goede buren: EU-betrekkingen met landen aan de oostelijke grenzen

De EU heeft de oostelijke buurlanden en de Westelijke Balkan gesteund bij de aanpak van de Covid-19-uitbraak, maar overweegt ook toekomstige betrekkingen.

Luchtfoto van Kiev, Oekraïne.   ©Goinyk/AdobeStock
Luchtfoto van Kiev, Oekraïne. ©Goinyk/AdobeStock

De EU waardeert goede betrekkingen met andere landen, voornamelijk haar buurlanden. Via verschillende initiatieven zoals vrijhandelsovereenkomsten en partnerschappen, wil het handel en samenwerking, maar ook democratie, mensenrechten en de rechtstaat stimuleren.

Dit is ook zo voor landen aan de oostelijke grenzen. Landen in de Westelijke Balkan zouden wel eens de volgenden kunnen zijn om zich aan te sluiten bij de EU. Montenegro, Albanië, Servië en Noord-Macedonië zijn kandidaat-landen. Bosnië en Herzegovina en Kosovo zijn potentiële kandidaten.

De EU heeft het Oostelijk partnerschap opgericht, een beleidskader voor de samenwerking tussen de EU en de oostelijke buurlanden Georgië, Moldavië, Oekraïne, Armenië, Azerbeidzjan en Belarus (Wit-Rusland).

Naast de hulp die ze krijgen om de Covid-19-uitbraak in te dammen, denkt de EU ook na over hoe ze de betrekkingen met deze landen kan verbeteren.

Steun tijdens de Covid-19-pandemie

Naast de €3,07 miljard aan eigen middelen, aangekondigd in april, heeft het Parlement op 15 mei €3 miljard aan gunstige leningen goedgekeurd om EU-buurlanden en partnerlanden te helpen met de gevolgen van de Covid-19-crisis: Albanië (€180 miljoen), Bosnië en Herzegovina (€250 miljoen), Georgië (€150 miljoen), Jordanië (€200 miljoen), Kosovo (€100 miljoen), Moldavië (€100 miljoen), Montenegro (€60 miljoen), Noord-Macedonië (€160 miljoen), Tunesië (€600 miljoen) en Oekraïne (€1,2 miljoen).

Er zijn ook andere concrete EU-maatregelen zoals een nieuw initiatief voor de beveiliging van de gezondheid in samenwerking met het Europees Centrum voor ziektepreventie en –bestrijding. Het initiatief van €9 miljoen euro is geldig voor alle 23 buur- en uitbreidingslanden en richt zich op het versterken van de capaciteit van epidemiologen en zorgpersoneel aan de frontlinie in partnerlanden.

Meer lezen over hoe de EU andere regio’s steunt, inclusief de Westelijke Balkan en Oostelijke partnerschapslanden

Ontdek de 10 dingen die de EU doet om het coronavirus in te dijken

Bekijk onze tijdlijn van EU-acties

Toekomstige betrekkingen

De EU bekijkt nu wat de beste manier is om de betrekkingen met de oostelijke buurlanden te bevorderen, en het Parlement wil graag deel uitmaken van deze discussie.

Op 19 juni keurde het Parlement een resolutie goed betreffende de Westelijke Balkan, waarin EP-leden meer actie vragen om het uitbreidingsproces voor deze landen te doen slagen.

Het Parlement is altijd voorstander geweest om de landen van de Westelijke Balkan de mogelijkheid te geven om zich aan te sluiten wanneer ze er klaar voor zijn. In een resolutie die in oktober werd goedgekeurd, uitte het Parlement zijn teleurstelling dat Albanië en Noord-Macedonië niet konden starten met de toetredingsgesprekken, erop wijzend dat het uitbreidingsproces een beslissende rol gespeeld heeft in de stabilisering van de regio.

Maar na maanden vertraging, nam de Europese Raad in maart de beslissing om toch te starten met de toetredingsonderhandelingen met Albanië en Noord-Macedonië.

Op 19 juni keurde het Parlement ook een resolutie goed inzake het Oostelijk Partnerschap, over het verloop en de ontwikkeling van dit samenwerkingsverband.

In mei 2019, lanceerde de Europese Commissie een raadpleging over de toekomst van het Oostelijk Partnerschap om de nieuwe beleidsdoelstellingen te helpen definiëren. Als resultaat werd in mei 2020 een communicatie over het Oostelijk Partnerschapsbeleid na 2020 goedgekeurd door de EU-leiders. De volgende stap was de top van het Oostelijk Partnerschap op 18 juni 2020.