TTIP: meer toegang tot markten VS, hervorming van investeerdersbescherming en behoud EU-standaarden 

Persbericht 
 
 
Europarlementsleden internationale handel roepen in de onderhandelingen over het TTIP verdrag op tot meer markttoegang in de VS, de hervorming van investeerdersbescherming en het behoud van EU standaarden.  

Een handelsverdrag tussen de EU en de VS moet leiden tot een verdieping van de toegang op de markten in de VS, maar mag de standaarden in de EU niet ondermijnen en mag ook niet raken aan het recht op regelgeving in het publieke belang, aldus de parlementaire commissie Internationale handel in aanbevelingen waarover donderdag werd gestemd. Instrumenten om geschillen te beslechten tussen investeerders en staten moeten worden hervormd en verbeterd, zo stelt de resolutie.

De aanbevelingen aan de onderhandelaars van het Trans-Atlantisch Handels en Investeringspartnerschap (TTIP) - aangenomen met 28 stemmen voor, 13 tegen en geen onthoudingen - moeten nog worden goedgekeurd door het gehele Europees Parlement.


Ambitieuze maar gebalanceerde deal nodig


Het BNP van de EU is “in sterke mate afhankelijk van handel en export”, dus een “goed-geformuleerde” overeenkomst met de VS kan het aandeel van de industrie in het BNP van de EU met 15 tot 20 % vermeerderen. Bedrijven uit de EU, in het bijzonder kleine en middelgrote bedrijven, zouden dan kunnen profiteren van een markt met in totaal 850 miljoen consumenten, vermeldt de tekst.


Tegelijkertijd maken tegenstrijdige onderzoeksresultaten het heel moeilijk in te schatten waaruit de positieve gevolgen voor de Europese economie precies bestaan., merken de leden van het Europees Parlement op. Ze benadrukken daarom dat de onderhandelingen transparant moeten zijn om tot een ambitieuze maar gebalanceerde deal te komen met voordelen voor alle Europese lidstaten. Daarnaast moet het verdrag leiden tot een effectief en pro-competitief economisch klimaat en niet-tarifaire belemmeringen uitsluiten. Een hoog beschermingsniveau van consumenten, hun persoonsgegevens, de gezondheidszorg en veiligheid moet gewaarborgd worden, en sociale, ecologische en fiscale dumping moet voorkomen worden, merken zij verder op.


Hervorming van investeringsbescherming


De parlementsleden geven in de resolutie aan dat TTIP een einde moet maken aan “de ongelijke behandeling van Europese investeerders in de VS”, door het opzetten van een nieuw en eerlijk systeem waarin investeerders “hun rechten kunnen laten gelden wanneer zij schade ondervinden”.


Het nieuwe systeem moet gebaseerd worden op het recente “concept discussiestuk” over een hervormd systeem voor investeringsbescherming zoals handelscommissaris Cecilia Malmström heeft gepresenteerd aan de parlementaire commissie Internationale handel op 6 mei, en op de lopende onderhandelingen tussen de EU handelsministers. Er moet een “permanente oplossing” komen met “openbaar aangestelde en onafhankelijke rechters”, met “openbare hoorzittingen” en met een “mechanisme om beroep in te stellen”. De jurisdictie van de rechtbanken van de EU en van de lidstaten moet steeds gerespecteerd worden. Op de middellange termijn zou een openbaar investeringshof gebruikt kunnen worden om geschillen met investeerders te schikken, voegen de Europarlementariërs toe.


De resolutie waarschuwt ook dat het recht op regulering ten bate van het publiek belang beschermd moet worden en lichtzinnige claims moeten worden voorkomen.


Landbouw: “gedetailleerde lijst” met gevoelige producten


Hoewel de onderhandelingen tot doel hebben om alle douane heffingen te elimineren, zouden de partijen moeten onderhandelen over een “gedetailleerde lijst” met “gevoelige agrarische en industriële producten” die zouden moeten worden uitgesloten van handelsliberalisatie, of onderhevig moeten zijn aan langere transitieperiodes”, zeggen de Europarlementariërs.


Ze vragen de onderhandelaars van de EU om zich hard te maken voor een vrijwaringsclausule waarin het recht wordt gewaarborgd om markten voor specifieke producten te sluiten wanneer grote stijgingen in de import een bedreiging vormen voor interne voedsel productie. Ook vragen ze de Europese Commissie de VS aan te moedigen de blokkade van rundvlees importen uit de EU op te heffen en om een sterke bescherming op te werpen voor het EU systeem van geografische indicaties.


Standaarden voor volksgezondheid: wederzijdse erkenning


Onderhandelaars moeten inzetten op het uitbannen van buitensporige procedures voor het doorlichten van importgoederen op sanitaire en fytosanitaire gronden en er moet “wederzijdse erkenning van vergelijkbare standaarden” komen, zeggen de Europarlementariërs. Tegelijkertijd moeten EU standaarden worden gewaarborgd op gebieden waar de Amerikaanse equivalenten “veel verschillen”, bv. voor het autoriseren van chemicaliën, van klonen of van hormoonverstoorders. Het EU voorzorgsbeginsel moet worden gerespecteerd.


Meer toegang tot Amerikaanse energiebronnen


Een overeenkomst over het TTIP verdrag moet “alle bestaande restricties of belemmeringen voor de export van brandstoffen, inclusief LPG en ruwe olie”, tussen de EU en de VS afschaffen, opdat de overeenkomst bijdraagt aan EU energie zekerheid en de energieprijzen doet dalen, aldus de Europarlementariërs. Het verdrag zou daarnaast een specifiek hoofdstuk over energie moeten bevatten, dat ook weer een bijdrage kan leveren aan het hooghouden van de Europese milieustandaarden en klimaatdoelen.


Gegevensbescherming niet onderhandelbaar


Europese regels voor gegevensbescherming moeten niet in gevaar worden gebracht door de integratie van de Europese en Amerikaanse markten voor e-commerce en financiële diensten. Een overeenkomst over TTIP zou expliciet alle bestaande en toekomstige regels over bescherming van persoonsgegevens moeten uitsluiten van concessies. Passages over de uitwisseling van persoonsgegevens kunnen alleen maar worden onderhandeld met de VS als dezelfde regels voor de bescherming van privacy worden gehanteerd “aan beide zijden van de Atlantische Oceaan”.


Open de markten in de VS voor transport en openbare aanbestedingen


De TTIP onderhandelingen moeten de huidige restricties in de VS weghalen op buitenlands eigendom in de markten voor diensten op het terrein van zee- en luchtvaarttransport en luchtvaartmaatschappijen, zoals de “Jones Act” of de “Air Cabotage law”. Deze wetten vormen een serieuze belemmering vormen markttoegang voor EU bedrijven. EP leden roepen ook op tot betere EU toegang tot de telecommarkten in de VS.


De grote verscheidenheid in de openheid van de markten voor openbare aanbestedingen tussen de twee partijen moet ongedaan gemaakt worden, zeggen de parlementsleden. TTIP moet leiden tot een significante opening van de Amerikaanse markt voor openbare aanbestedingen op alle niveaus van de overheid, zodat alle EU ondernemingen, in het bijzonder het midden- en kleinbedrijf, mee kunnen dingen naar openbare contracten op het gebied van de bouw, civiele techniek, transport en energie.


De Europarlementariërs vragen de EU onderhandelaars ook rekening te houden met de EU belangen bij het binnendringen van de markt voor de levering van “hoog gespecialiseerde dienstverlening”, zoals techniek en andere professionele diensten op het gebied van transport en financiën.


Sluit publieke diensten uit


De resolutie benadrukt daarnaast de wens van de parlementariërs om publieke diensten uit te sluiten van de reikwijdte van het verdrag, inclusief - maar niet beperkt tot - water, gezondheidszorg, sociale zekerheidssystemen en onderwijs.


Houd de werknemersrechten in de gaten


Europarlementariërs vragen de EU onderhandelaars om er op te staan dat de VS de acht belangrijkste conventies van de Internationale Arbeidsorganisatie ratificeren, implementeren en toepassen (tot nu toe zijn er slechts twee geratificeerd) en zeggen dat de implementatie van arbeidsvoorwaarden door Amerikaanse bedrijven beter moet worden gemonitord door het betrekken van sociale partners en vertegenwoordigers uit het maatschappelijk middenveld.


Europarlementariërs hameren erop dat de openbaarheid van de TTIP onderhandelingen verder moet worden verbeterd door meer teksten beschikbaar te stellen aan het publiek en door toestemming van de VS te verkrijgen om meer documenten te kunnen publiceren. De leden waarschuwen dat “iedere weigering om een onderhandelingsvoorstel te publiceren”, moet worden gerechtvaardigd en vragen ook dat alle leden van het Europees Parlement toegang krijgen tot “geconsolideerde posities”.


Mondiaal rolmodel


Een overeenkomst tussen de twee grootste economische blokken van de wereld, die reeds gelijksoortige principes “delen en koesteren”, kan potentieel leiden tot de totstandkoming van mondiale standaarden. Daarmee wordt het risico afgewend dat landen met “andere normen en waarden” deze rol op zich nemen, aldus de leden.


Volgende stappen


De tekst van de commissie Internationale handel moet nu worden goedgekeurd door het voltallige Europees Parlement, in een plenaire stemming die vooralsnog staat gepland voor 10 juni.


De TTIP overeenkomst, wanneer deze is opgesteld door de onderhandelaars van de EU en de VS, heeft de instemming nodig van het Europees Parlement en van de Raad om in werking te treden.