Parlementsleden vragen strengere controle op wapenexport EU 

Persbericht 
 
 
  • • Controle op wapenexport van de EU-lidstaten loopt mank 
  • • Nood aan meer transparantie en sanctiemechanisme  
  • • Wapenexport EU draagt bij aan het conflict in Jemen 

Omdat de lidstaten zich niet houden aan de gemeenschappelijke regels inzake wapenexport vanuit de EU, stelde het parlement woensdag voor om een sanctiemechanisme in het leven te roepen.

Hoewel er gemeenschappelijke regels bestaan omtrent wie al dan niet over een wapenuitvoerlicentie mag beschikken, blijven de lidstaten in gebreke in de toepassing van deze regels. De parlementsleden willen daarom een mechanisme invoeren om zulke lidstaten te bestraffen.

Het parlement verklaarde dat gemeenschappelijke regels essentieel zijn om eventueel misbruik van deze wapens - zoals mensenrechtenschendingen of het gebruik ervan tegen Europese strijdkrachten - te kunnen voorkomen.

Saoedi-Arabië

De parlementsleden verwezen naar specifieke gevallen waarin de regelgeving werd geschonden. De uitvoer naar Saoedi-Arabië bijvoorbeeld wordt door de meeste lidstaten goedgekeurd, hoewel dit een schending inhoudt van zes van de in totaal acht overeengekomen criteria. Zo werden oorlogsschepen, gevechtsvliegtuigen en bommen bestemd voor Saoedi-Arabië gebruikt in de militaire campagne van dit land in Jemen. Op die manier ondermijnen deze exporten het gemeenschappelijk beleid van de EU en dragen ze bij aan het lijden van de Jemenitische bevolking.

De Europarlementsleden feliciteerden Duitsland en Nederland, die besloten om niet langer wapens uit te voeren naar Saoedi-Arabië, en gaven kritiek op lidstaten die dit nog wel steeds doen.

Daarnaast vroegen de parlementsleden ook een wapenembargo tegen de militaire bondgenoten van Saoedi-Arabië.

Wapens Islamitische Staat ‘made in EU’

De parlementsleden verklaarden “ontsteld te zijn van het grote aantal wapens en munitie waarover Da’esh (Arabisch voor Islamitische Staat) in Syrië en Irak beschikt”. Volgens de gemeenschappelijke regels moeten de lidstaten verzekeren dat de exportlicenties die zij toekennen niet leiden tot de uitvoer van wapens naar ongewenste derde partijen. Sommige lidstaten, zoals Bulgarije en Roemenië, slagen er echter niet in om aan deze regel te voldoen.

De parlementsleden roepen daarom de lidstaten op om “te stoppen met de uitvoer naar landen zoals Saoedi-Arabië of de VS” om niet het risico te lopen dat Europese wapens in de verkeerde handen vallen.

De resolutie over betere controle op de wapenexport werd goedgekeurd met 427 stemmen voor, 150 tegen en 97 onthoudingen.

Quote

Rapporteur Sabine Lösing (GUE/NGL, DE) verklaarde dat “de export van wapens niet bijdraagt aan de stabilisering van landen of regio’s of aan de vrede in die gebieden. Integendeel, wapens versterken de bestaande conflicten. In het geval van Jemen zijn Europese wapens onmiskenbaar verantwoordelijk voor het plaatsvinden van dit conflict. De gemeenschappelijke regels inzake wapenuitvoer moeten op een effectieve wijze worden toegepast. Een sanctiemechanisme is zo noodzakelijk”.

Achtergrond

Volgens de negentiende editie van het jaarlijks rapport over wapenuitvoer is de EU de tweede grootste wapenexporteur ter wereld (met een wereldaandeel van 27%). Op de eerste plaats staan de VS (met 34%), Rusland bezet de derde plaats (22%). In 2016 waren 40,5% van alle toegekende wapenlicenties bestemd voor landen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Saoedi-Arabië, Egypte en de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) waren de grootste afnemers, voor een totaalbedrag van € 57,9 miljard.

Het gemeenschappelijk standpunt van de EU over de uitvoer van conventionele wapens is het enige akkoord dat een wettelijke basis heeft en in meerdere landen van kracht is. Het bestaat uit acht criteria, die de lidstaten steeds moeten hanteren bij elke beslissing over de toekenning van een wapenlicentie.