Eén jaar voor de Europese verkiezingen: burgers erkennen EU-invloed op hun leven 

Persbericht 
 
 
  • 71% van de burgers erkent invloed van de EU op hun dagelijks leven 
  • Tevredenheid het grootst over EU-steun aan Oekraïne (69%) en verdediging van de democratie en de rechtsstaat (64%)  
  • Ruim de helft van de respondenten is al geïnteresseerd in de volgende Europese verkiezingen 
  • Jongeren het meest geneigd om positief te zijn tegenover een belangrijkere rol voor het Europees Parlement 
  • 62% van de respondenten heeft onlangs iets over het EP gehoord 

Het EP heeft vandaag de voorjaars-Eurobarometer van 2023 gepubliceerd. De burgers steunen de democratie en zijn zich erg bewust van de komende EU-verkiezingen.

Eén jaar voor de volgende Europese verkiezingen is de interesse van burgers in deze verkiezingen toegenomen. 56% van de burgers, een duidelijke meerderheid dus, is geïnteresseerd in de komende Europese verkiezingen. Dat is 6 procentpunt meer dan in 2018, het jaar vóór de laatste verkiezingen.

Ongeveer twee derde van de ondervraagden (67%) heeft aangegeven dat ze waarschijnlijk zouden stemmen als de Europese verkiezingen volgende week plaatsvonden. In de Eurobarometer-enquête van het EP van april 2018 werd een soortgelijke vraag gesteld. Toen verklaarden 58% van de respondenten dat ze dit waarschijnlijk zouden doen. Hieruit kan worden opgemaakt dat de Europese burger meer geneigd is om nu te gaan stemmen voor de Europese verkiezingen van 2024 dan op een vergelijkbaar tijdstip in het verleden voor de verkiezingen van 2019.

Nederland

In Nederland liggen deze percentages hoger: 75% van de ondervraagden geeft aan interesse te hebben in de Europese verkiezingen, 9% meer dan eind vorig jarig. 68% vindt het van groot belang om naar de stembus te gaan, terwijl dit bij de nationale verkiezingen zelfs 90% is. 87% van de ondervraagden geeft aan waarschijnlijk te gaan stemmen als er volgende week de volgende Europese verkiezingen worden gehouden.

België

47% van de Belgische respondenten weten wanneer de volgende Europese verkiezingen plaatsvinden tegenover een gemiddelde van slechts 28% in de EU. In België beschouwd 49% van de bevolking het stemmen als een democratische plicht. Volgend jaar kunnen minderjarigen vanaf 16 jaar voor het eerst stemmen en dat enkel voor de Europese verkiezingen. 8% van de leeftijdsgroep 15 tot 24 jaar gaf echter aan dat ze volgens hen nog niet mogen stemmen in 2024.

De jongeren, die in 2024 voor het eerst zullen kunnen stemmen (15-24 jaar), zien armoedebestrijding (48%) en de strijd tegen klimaatverandering (43%) als de belangrijkste onderwerpen waar Europa aandacht aan moet schenken. Slechts 7% onder hen vindt dat Europa zich moet richten op landbouwbeleid tegenover 18% van de algemene bevolking.

Quote

Roberta Metsola, de voorzitter van het Europees Parlement, reageerde als volgt op de resultaten van de enquête: “Verkiezingen doen er toe. Door te stemmen kun je opkomen voor de onderwerpen die jij zelf belangrijk vindt. Ik roep iedereen op, en vooral onze jongeren, om naar de stembus te gaan en te bepalen in wat voor Europese Unie jij wilt leven.”

Eurobarometer resultaten

Verkiezingen zijn een hoeksteen van elke democratie. De Europese burgers zien democratie daarom als de belangrijkste waarde die het Europees Parlement moet verdedigen. Dit is voor 37 % van de respondenten een prioriteit, gevolgd door de bescherming van mensenrechten in de EU en daarbuiten (28%) en de vrijheid van meningsuiting en gedachte (27%).

54% van de deelnemers is tevreden met de democratische werking van de EU - burgers het meest tevreden zijn over de vrije en eerlijke verkiezingen (70%), de vrijheid van meningsuiting (70%), en de eerbiediging van de grondrechten (66%). Over de bestrijding van desinformatie en corruptie zijn ze minder tevreden.

Ook in Nederland zijn de ondervraagden tevreden met hoe de democratie werkt, zowel in eigen land (71%) als in de EU (59%). Democratie wordt beschouwd als de belangrijkste prioriteit voor het Europees Parlement, met 39%.Deze eerste plek wordt gedeeld met de bescherming van mensenrechten en opp de tweede plaats, met 34%, staat vrijheid van meningsuiting en denken.

Het is inmiddels vier jaar geleden dat het Europees Parlement aan zijn huidige zittingsperiode is begonnen. Een grote meerderheid van de EU-burgers is zich bewust van de invloed van de EU op hun dagelijks leven. Dat is het geval bij ongeveer zeven op de tien respondenten (71%). Bijna een vijfde daarvan (18%) vindt dat het optreden van de EU een “grote invloed” heeft. Ook de rol van het Europees Parlement wordt erkend. Zo heeft 62% van de ondervraagden onlangs iets over het EP gehoord.

In Nederland zijn deze percentages bijna gelijk aan die van de EU. 72 % van de ondervraagden is zich bewust van de invloed die de acties van de EU hebben op hun dagelijks leven net als over de rol van het Europees Parlement. Van de ondervraagden geeft maar liefst 73 % aan onlangs iets te hebben gelezen of gehoord over het Europees Parlement in de media. Meer dan de helft van de ondervraagden (54%) geeft aan een positief beeld te hebben van de EU.

De burgers zijn veruit het meest tevreden over de steun van de EU aan Oekraïne: 69% van de respondenten is blij met de genomen maatregelen. De tevredenheid is het grootst in Nederland (90%) en het laagst in Slowakije (45%) en Griekenland (48%).

Het meest ontevreden zijn ze in Nederland over wat de EU gedaan heeft op het terrein van migratie en asiel (59 %) en over de Green Deal van de EU (48%).

De crises van de afgelopen jaren zijn duidelijk zichtbaar als we kijken naar de staat van de economie en de financiële situatie van de burgers. De helft van de respondenten (50%) heeft zijn levensstandaard zien dalen en verwacht dat deze trend zich het komende jaar zal voortzetten. 29% van de ondervraagden heeft een dergelijke daling nog niet opgemerkt, maar verwacht wel dat dit het komende jaar zal gebeuren.

Daarmee groeien ook de verwachtingen voor concrete oplossingen. Bijna twee derde van de burgers (65%) is niet tevreden met de maatregelen die zijn land heeft genomen om de hogere kosten van levensonderhoud aan te pakken. Daarnaast is 57% van de respondenten ontevreden met wat de EU heeft gedaan om de situatie te verbeteren.

In Nederland is de situatie niet anders dan in de rest van Europa. Meer dan de helft (52%) van de ondervraagden geeft aan dat hun levenstandaard is afgenomen of verwacht dat dit het komende jaar het geval zal zijn. Toch liggen de percentages met betrekking tot tevredenheid over de aanpak van het probleem lager dan in de EU: 53% van de ondervraagden is ontevreden over de maatregelen die tot nu toe zijn genomen door Nederland om de stijgende kosten van het levensonderhoud aan te pakken en 43% is ontevreden met de Europese aanpak.

Tegen deze achtergrond willen de burgers dat het Europees Parlement de bestrijding van armoede en sociale uitsluiting voorop plaatst (38%). Ook moet prioriteit worden gegeven aan de volksgezondheid (33%), klimaatactie (31%) en steun voor de economie en werkgelegenheid (31%).

In Nederland vindt 51% van de ondervraagden dat maatregelen tegen klimaatverandering een eerste prioriteit van het Europees Parlement moet zijn. Op de tweede plaats staat de strijd tegen armoede en sociale uitsluiting (42%) en op de derde plaats de defensie en veiligheid van de EU, waaronder de bescherming van de buitengrenzen van de EU.

De volledige resultaten vindt u hier.

Achtergrond   

De voorjaars-Eurobarometer van 2023 van het Europees Parlement is tussen 2 en 26 maart door Kantar uitgevoerd in alle 27 lidstaten. De vragen van de enquête werden in fysieke aanwezigheid gesteld, met aanvullende video-interviews in Tsjechië, Denemarken, Finland en Malta. In totaal zijn er 26.376 interviews afgenomen. De resultaten op EU-niveau werden gewogen op basis van het bevolkingsaantal in elke lidstaat.