Jak promować zrównoważoną konsumpcję?

Posłowie wzywają do podjęcia środków dążących do promowania naprawy i ponownego użycia produktów oraz wspierania przedsiębiorstw oferujących towary używane i lokalnych zakładów naprawczych.

Naprawa uszkodzonego telefonu.
Naprawa telefonu.

W środę 25 listopada posłowie do Parlamentu przegłosowali rezolucję przedstawiającą konkretne kroki, które należy podjąć dla promowania zrównoważonej konsumpcji na europejskim jednolitym rynku, w tym prawa do naprawy.

Musimy wyeliminować praktykę przedwczesnego postarzania produktów, umieszczając ją na czarnej liście praktyk handlowych i dostosowując okres obowiązywania prawnej gwarancji produktu do jego przewidywanej żywotności; ustanawiając rzeczywiste prawo do naprawy oraz gwarantując jasne i spójne informacje na temat trwałości i możliwości naprawy produktów z obowiązkowym oznakowaniem… Wreszcie, musimy wykorzystać nowe technologie do szybszego utworzenia gospodarki o obiegu zamkniętym
David Cormand (Zieloni/WSE, Francja)
Eurodeputowany odpowiedzialny za tę kwestię

Dlaczego wspieranie zrównoważonej konsumpcji jest ważne?

Ze sprawozdania na temat dążenia do bardziej zrównoważonego jednolitego rynku dla przedsiębiorstw i konsumentów, sporządzonego przez francuskiego członka Grupy Zielonych / Wolnego Przymierza Europejskiego, Davida Cormanda, wynika, że w 2019 r., dzień długu ekologicznego UE, czyli dzień, w którym ślad ekologiczny kontynentu przewyższał potencjał biologiczny planety, przypadł w dniu 10 maja. To oznacza, że gdyby wszyscy mieszkańcy planety konsumowali tyle, co Europejczycy, do zaspokojenia naszych potrzeb konieczne by były zasoby 2,8 planet Ziemi.

Sprawozdanie wykazuje również, że przeszkody takie jak krótka żywotność produktów i brak dostępu do części zamiennych, informacji o gwarancjach i możliwości naprawy skłaniają konsumentów do kupowania nowych towarów zamiast ich naprawiania. Około 59% konsumentów nie wie, że minimalny okres gwarancji prawnej w UE wynosi dwa lata.

Dowiedz się więcej o znaczeniu i korzyściach gospodarki o obiegu zamkniętym.

Stosunek Europejczyków do ponownego użycia i naprawy produktów w liczbach

Istnieje wyraźne zapotrzebowanie społeczne na zrównoważony rozwój. Według badania Eurobarometru, 77% Europejczyków próbuje naprawiać swoje urządzenia przed zakupem nowych, a badanie behawioralne Komisji z 2018 r. wykazuje, że konsumenci są trzykrotnie bardziej skłonni do zakupu produktu, jeżeli jest on oznaczony jako trwały i łatwiejszy do naprawy. Około 79% obywateli UE twierdzi, że od producentów powinno się wymagać, aby ułatwiali naprawę urządzeń cyfrowych lub wymianę poszczególnych części.


Zapoznaj się z faktami i liczbami o zarządzaniu odpadami w UE.

W jaki sposób posłowie chcą osiągnąć zrównoważoną konsumpcję?

Kluczowym tematem sprawozdania jest wprowadzenie rzeczywistego "prawa do naprawy". Towary powinny być proste w naprawie, a usługa naprawy przystępna cenowo. Posłowie chcą lepszego dostępu do informacji na temat napraw, promowania samodzielnych napraw, wspierania lokalnych i niezależnych warsztatów naprawczych oraz gwarancji obejmujących naprawy produktów. Chcą też rozwiązać problem praw własności intelektualnej, które pozostawiają możliwość naprawy produktów wyłącznie projektantom lub dystrybutorom towarów.

Ponadto, posłowie wzywają do wprowadzenia przepisów dotyczących oznakowania produktów z informacjami o ich trwałości i możliwości naprawy. Posłowie chcą również promować gospodarkę opierającą się na ponownym wykorzystaniu produktów. Aby konsumenci zaufali produktom używanym, należy zapewnić przejrzystość i wprowadzić gwarancje dotyczące stanu produktów. Europosłowie z zadowoleniem przyjmują modele biznesowe wiążące się z wypożyczaniem produktów, ale sugerują, że należy je dokładne zbadać, w celu zapewnia ich długoterminowej rentowności.

Posłowie sugerują, że technologie cyfrowe mogą być wykorzystane w celu promowania zrównoważonego rynku poprzez ustanowienie wspólnej bazy danych i paszportu produktu, co pozwoli na lepsze śledzenie towarów i ich części w całym łańcuchu wartości - od wydobycia surowców i ponownego użycia surowca wtórnego, przez utylizację po zakończeniu eksploatacji, produkcję, transport i użytkowanie.


Posłowie zwracają również uwagę na możliwość wystąpienia efektu odbicia, który pojawia się, gdy wzrost efektywności danych produktów lub usługi powoduje, że stają się one tańsze, tym samym prowadząc do wzrostu produkcji i konsumpcji.

W sprawozdaniu, posłowie wzywają instytucje publiczne, które odpowiadają za 16% europejskiego PKB, do dawania dobrego przykłądu poprzez priorytetowe traktowanie małych, lokalnych i zrównoważonych przedsiębiorstw w przetargach publicznych.


Posłowie chcą również bardziej odpowiedzialnych reklam, w tym przepisów dotyczących pozyskiwania danych osobowych do spersonalizowanych reklam oraz w zakresie pseudoekologicznego marketingu, stwarzającego błędne wrażenie, że dany produkt jest bardziej przyjazny dla środowiska niż w rzeczywistości.

Dowiedz się o tym, jak UE reguluje oświadczenia dotyczące środowiska i trwałości produktów