Stosunki UE-Wielka Brytania: jak będą wyglądać?
Wyjście Wielkiej Brytanii z UE to nie koniec wzajemnych relacji. Współpraca będzie kontynuowana w wielu obszarach - od handlu po walkę z przestępczością.
UE i Wielka Brytania mają wiele takich samych wyzwań - jak np. zmiana klimatu albo współpraca policji - i mogą bardzo skorzystać na współpracy.
Ratyfikowana przez obie strony umowa o wystąpieniu dotyczy ochrony praw obywateli UE mieszkających w Wielkiej Brytanii i brytyjskich obywateli mieszkających w UE, zobowiązań finansowych podjętych przez Wielką Brytanię, gdy była członkiem UE, oraz kwestii związanych z granicami (szczególnie granicy pomiędzy Wielką Brytanią a Irlandią) i to musi być w pełni zrealizowane.
Umowa o handlu i współpracy, zatwierdzona przez Parlament w kwietniu 2021 r., określa zasady przyszłego partnerstwa UE-Wielka Brytania.
Stanowisko Parlamentu
W rezolucji przyjętej w lutym 2020 r., Parlament Europejski wezwał do kompleksowej umowy obejmującej tzw. równe warunki działania, które należy zagwarantować poprzez solidne zobowiązania i porozumienie w sprawie rybołówstwa.
Przewodniczący parlamentarnej Grupy Koordynacyjnej ds. Wielkiej Brytanii David McAllister, stwierdził w oświadczeniu 29 maja 2020 r.: „Parlament nie wyrazi zgody na porozumienie, które nie zawiera przepisów dotyczących równych warunków działania, praw podstawowych, solidnego zarządzania i stabilnych ram dla rybołówstwa".
„Uważa również, że pełne wdrożenie umowy o wystąpieniu, podpisanej także przez premiera Wielkiej Brytanii, jest kluczowe.”
15 czerwca 2020 r., Przewodniczący PE David Sassoli wziął udział w konferencji o trwających negocjacjach z premierem Wielkiej Brytanii Borisem Johnsonem, Przewodniczącym Rady Europejskiej Charlesem Michelem i Przewodniczącą Komisji Ursulą Von der Leyen. Po konferencji wydano wspólne oświadczenie.
18 czerwca 2020 r., Parlament przyjął raport, w którym posłowie wyrażają ubolewanie, że po czterech rundach negocjacyjnych nie osiągnięto rzeczywistych postępów i że pozostają znaczne rozbieżności.
11 września 2020 r., Grupa Koordynacyjna ds. Wielkiej Brytanii i liderzy grup politycznych wydali oświadczenie, w którym wyrazili zaniepokojenie projektem ustawy brytyjskiego rządu o rynku wewnętrznym i zażądali pełnego wdrożenia wszystkich postanowień umowy o wystąpieniu, w tym protokołu w sprawie Irlandii / Irlandii Północnej. Jeśli chodzi o negocjacje, w oświadczeniu stwierdzono, że Parlament nadal chce osiągnąć ambitne partnerstwo z Wielką Brytanią.
1 października 2020 r. Komisja Europejska wszczęła postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom przeciwko Wielkiej Brytanii za naruszenie zobowiązań wynikających z umowy o wystąpieniu.
8 października 2020 r., w ramach niezbędnych przygotowań do zakończenia okresu przejściowego, Parlament Europejski zatwierdził nowe przepisy mające zapewnić bezpieczne i sprawne funkcjonowanie tunelu kolejowego łączącego Europę kontynentalną z Wielką Brytanią.
Przemawiając do przywódców UE na szczycie UE 15 paźdzernika, Przewodniczący Parlamentu Europejskiego David Sassoli powiedział o negocjacjach UE-Wielka Brytania, że „porozumienie leży w najlepszym interesie obu stron, ale, jak mówiłem już wcześniej, nie za wszelką cenę”. Wezwał rząd w Westminsterze do utrzymania rządów prawa i przestrzegania zobowiązań ratyfikowanych przez obie strony, a także powtórzył, że nie można zaakceptować niczego, co zagraża pokojowi i stabilności na wyspie Irlandii.
Podczas debaty plenarnej 21 października 2020 r. posłowie podkreślali, jak ważne jest osiągnięcie porozumienia w sprawie przyszłych stosunków UE-Wielka Brytania, które nie zagraża interesom i wartościom UE. Przemawiając podczas debaty, główny negocjator UE Michel Barnier powiedział: „Porozumienie jest możliwe, jeśli obie strony są gotowe do konstruktywnej pracy w duchu kompromisu”.
Prawa obywateli
Prawa obywateli są chronione przez umowę o wystąpieniu. Obywatele UE mieszkający w Wielkiej Brytanii i Brytyjczycy w UE mają prawo dalej mieszkać i pracować tam, gdzie przebywają. Ten temat pozostanie kluczowy dla Parlamentu Europejskiego, np. w zakresie swobody przemieszczania się i zabezpieczenia zdrowotnego dla obywateli UE mieszkających w Wielkiej Brytanii. Posłowie uważnie śledzą wdrażanie umowy o wystąpieniu.
Przebieg negocjacji
Były komisarz Michel Barnier przewodził negocjacjom ze strony UE, na podstawie wytycznych politycznych od Rady Europejskiej oraz rezolucji Parlamentu Europejskiego. Ten polityk przewodził też negocjacjom o umowie o wystąpieniu.
Posłowie do PE mogli wpływać na negocjacje poprzez przyjmowanie rezolucji wyrażających stanowisko Parlamentu. PE ustanowił również grupę ds. kontaktów ze Zjednoczonym Królestwem, pod przywództwem przewodniczącego parlamentarnej komisji Spraw Zagranicznych Davida McAllistera (EPL, Niemcy), do współpracy z Michelem Barnierem i koordynacji działań z zaangażowanymi komisjami parlamentarnymi.
Więcej informacji
-
(otwórz w nowej zakładce)
Komisja Europejska: negocjacje w sprawie umowy o przyszłych stosunkach [EN]
-
(otwórz w nowej zakładce)
Strona Rady o brexicie
