Zarządzanie klęskami żywiołowymi: sprawna reakcja UE w sytuacjach kryzysowych
Posłowie do PE zatwierdzili plany poprawy reagowania w przypadku sytuacji kryzysowych poprzez aktualizację unijnego mechanizmu obrony cywilnej oraz utworzenie dodatkowej rezerwy.
W dniu 12 lutego posłowie zagłosowali za aktualizacją unijnego mechanizmu obrony cywilnej, aby pomóc państwom członkowskim w szybszym i skuteczniejszym reagowaniu na sytuacje nadzwyczajne i klęski żywiołowe, zarówno powtarzające się, jak i nieoczekiwane. Posłowie zaproponowali udoskonalenie sposobu walki z klęskami żywiołowymi poprzez skuteczniejszy podział zasobów, np. szpitali polowych.
Klęski żywiołowe spowodowane zarówno przez człowieka, jak i przyrodę mogą wystąpić w dowolnym miejscu, generując znaczne straty: w 2017 r. w wyniku klęsk żywiołowych w Europie zginęło 200 osób, a koszty wyniosły prawie 10 mld euro.
Włoska posłanka grupy PPE Elisabetta Gardini, odpowiedzialna za kierowanie planami w Parlamencie, stwierdziła, że niedawne sytuacje nadzwyczajne, takie jak klęski żywiołowe w Grecji w 2018 r. i w Portugalii w 2017 r., dowiodły, iż państwa członkowskie działające w odosobnieniu nie dysponują wystarczającymi zasobami pozwalającymi na skuteczną reakcję, w większości przypadków z powodu braków operacyjnych.
Dostępne wsparcie
Unijny Mechanizm Ochrony Ludności to wspólny system wzajemnej pomocy. Jeżeli dany kraj UE potrzebuje pomocy ze względu na klęskę żywiołową, może o nią wystąpić.
Jak się okazało, ten bazujący na dobrowolnych składkach państw uczestniczących system ma ograniczony potencjał, zwłaszcza w przypadku gdy kilka państw zmaga się z takim samym rodzajem katastrofy. Obecny system nie dysponuje unijną rezerwą pozwalającą na zapewnienie pomocy, w przypadku gdy państwa członkowskie same nie są w stanie jej zapewnić.
RescEU: nowa rezerwa zasobów na wypadek sytuacji kryzysowych
Parlament nalega na utworzenie nowej rezerwy zasobów pod nazwą RescEU. Byłaby ona uruchamiana wyłącznie w przypadku, gdy zasoby państw członkowskich UE byłyby niewystarczające. Wspólna rezerwa europejska obejmowałaby zasoby niezbędne do reagowania w przypadku klęsk żywiołowych, takie jak samoloty do gaszenia pożarów lasów, specjalne pompy wodne, szpitale polowe i zespoły ratownictwa medycznego.
Decyzję o uruchomieniu RescEU podejmowałaby Komisja Europejska w ścisłej koordynacji z państwem wnioskującym, a także państwami członkowskimi, które posiadają, wynajmują lub dzierżawią zasoby.
Dzielenie się wiedzą i doświadczeniami
Nowe przepisy przewidują usprawnienie zarządzania ryzykiem związanym z klęskami żywiołowymi poprzez konsultacje, wiedzę ekspercką i zalecenia dotyczące działań następczych.
Posłowie do PE poparli wzmocnienie europejskiej sieci wiedzy w zakresie ochrony ludności, aby dzielić się wiedzą i ułatwić wymianę informacji między wszystkimi podmiotami zaangażowanymi w ochronę ludności i zarządzanie klęskami żywiołowymi, ze szczególnym uwzględnieniem młodych specjalistów i wolontariuszy.
Kolejne kroki
Nowe zasady weszły w życie 13 marca 2019 roku.
Więcej informacji
- Tekst wstępnego porozumienia
- (otwórz w nowej zakładce) Dokumentacja procedury
- Sprawdź, na jakim etapie znajduje się wniosek ustawodawczy
- Komunikat prasowy dotyczący głosowania na posiedzeniu plenarnym (12 lutego 2019 r.)
- (otwórz w nowej zakładce) Nota informacyjna
- Briefing