Koronawirus: działania klimatyczne będą priorytetem planu odbudowy UE
Unijny plan odbudowy po COVID-19 ma służyć jako fundament dla stworzenia neutralnej klimatycznie i zrównoważonej Europy.
Walka z kryzysem zdrowotnym związanym z COVID-19 i jego konsekwencjami gospodarczymi pozostają priorytetem dla UE.
Aby zwalczyć bezpośrednie skutki pandemii, w zeszłym roku Komisja Europejska zaproponowała plan stymulacyjny w wysokości 750 miliardów euro wraz ze zmienionym projektem budżetu UE na lata 2021-2027 po tym, jak Parlament wezwał do utworzenia ogromnego pakietu naprawy i odbudowy , w którego centrum znajduje się Europejski Ziełony Ład, w celu stymulowania gospodarki i walki ze zmianą klimatu.
W wyniku kompromisu osiągniętego w listopadzie 2020 r. w sprawie wieloletniego budżetu i planu odbudowy UE, zespół negocjacyjny PE i prezydencja Rady uzgodniły, że co najmniej 30% środków finansowych będzie przeznaczone na realizację celów dotyczących klimatu. Natomiast na rzecz różnorodności biologicznej od 2024 r. zostałoby przeznaczone 7,5% rocznych wydatków, a od 2026 r. kwota ta wzrosłaby do 10% środków. Parlament zatwierdził budżet w grudniu 2020 roku.
Program „Next Generation EU” (UE nowej generacji), czyli plan na ożywieni gospodarki europejskiej, ma na celu walkę ze skutkami pandemii i umożliwienie bardziej zrównoważonej przyszłości. Komisja Europejska chce przeznaczyć 30% budżetu UE na działania związane z klimatem.
Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności będzie wspierać zieloną transformację oraz inteligentny, zrównoważony i sprzyjający włączeniu społecznemu wzrost, a także zapewni, że co najmniej 37% budżetu planów krajowych zostanie przeznaczone na klimat i różnorodność biologiczną.
W ramach wieloletniego budżetu UE na lata 2021-2027 i zgodnie z działaniami na rzecz odbudowy, UE zapewni, że projekty finansowane w zakresie rolnictwa, programu „Horyzont Europa”, programu LIFE, programu działań w zakresie środowiska, Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, funduszy regionalnych i funduszy spójności będą zgodne z ambicjami klimatycznymi.
Przeczytaj o postępach UE w realizacji celów związanych ze zmianą klimatu.
Neutralność klimatyczna jako prawnie wiążący cel
28 listopada 2019 r. Parlament Europejski ogłosił kryzys klimatyczny i wezwał do dostosowania wszystkich odpowiednich przepisów UE w celu utrzymania globalnego ocieplenia poniżej 1,5° C.
Komisja Europejska przedstawiła w grudniu Europejski Zielony Ład, a w marcu 2020 r. wniosek w sprawie europejskiego prawa o klimacie zmierzającego do osiągnięcia neutralności klimatycznej przez UE do 2050 roku, który to cel stanie sie prawnie wiążący po zatwierdzeniu przez Parlament i Radę.
Parlament wezwał do ustanowienia ambitniejszych celów redukcji emisji niż te zaproponowane przez Komisję, aby zapewnić osiągnięcie tego celu przez UE.
W październiku 2020 r., Parlament przyjął mandat negocjacyjny dotyczący unijnego prawa klimatycznego, wspierający cel osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. oraz cel redukcji emisji o 60% do 2030 r. w stosunku do poziomu z roku 1990 - bardziej ambitny niż przedstawiony przez Komisję cel redukcji o 55% oraz obecny przejściowy cel w wysokości 40%.
Parlament i Rada osiągnęły wstępne porozumienie w sprawie zwiększenia unijnego celu redukcji emisji do 2030 r. z 40% do co najmniej 55%. Parlament przyjął Europejskie prawo o klimacie 24 czerwca 2021 roku. Cel na 2030 r. i cel neutralności klimatycznej do 2050 r. będą prawnie wiążące, przybliżając UE do jej celu dotyczącego ujemnych emisji po 2050 r. i potwierdzając jej wiodącą rolę w globalnej walce ze zmianą klimatu, przed szczytem klimatycznym COP26 w listopadzie 2021 roku.
Zapoznaj się z osią czasu działań UE w zakresie globalnej walki ze zmianami klimatu.
Kontekst
Celem Zielonego Ładu, ogłoszonego w listopadzie 2019 r., jest uczynienie gospodarki UE bardziej zrównoważoną.
Obejmuje szeroki zakres obszarów, od klimatu, rolnictwa i mobilności po ochronę różnorodności biologicznej i zerowe zanieczyszczenia. Wśród konkretnych propozycji przedstawionych już przez Komisję Europejską znajdują się:
-
Europejski plan finansowania działań klimatycznych
-
Plan działania dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym
- Strategia UE na rzecz różnorodności biologicznej do 2030 r.
- Strategia od pola do stołu
- Mechanizm sprawiedliwej transformacji
- Nowa strategia przemysłowa UE
Zapoznaj się z 10 działaniami UE dla ożywienia gospodarki i z osią czasu działań UE w walce z koronariwusem.
Więcej informacji
- W skrócie: Przyjęcie europejskiego prawa o klimacie
- Komunikat prasowy: Posłowie apelują - plan naprawczy UE związany COVID-19 musi być zielony i ambitny (21 kwietnia 2020) [EN]
-
(otwórz w nowej zakładce)
Europejskie prawo o klimacie i Pakt na rzecz Klimatu – pytania i odpowiedzi
-
(otwórz w nowej zakładce)
Konsultacje publiczne na temat zmian klimatu - aktualizacja unijnego systemu handlu emisjami (termin: 05 lutego 2021 r.)
- Stan prac legislacyjnych nad Zielonym Ładem
- EPRS: Europejskie Prawo o Klimacie [EN]
- EPRS: Wpływ kryzysu koronawirusowego na działania w dziedzinie klimatu i Europejski Zielony Ład [EN]
- Krytyczna ocena wyzwań wzrostowych, finansowych i regulacyjnych związanych z Zielonym Ładem [EN]
-
(otwórz w nowej zakładce)
Obejrzyj nasz wywiad na żywo na Facebooku z Pascalem Canfinem, przewodniczącym parlamentarnej Komisji Ochrony Środowiska [EN]
-
(otwórz w nowej zakładce)
Prawo klimatyczne: oś czasu
