Państwa Unii Europejskiej zacieśniają współpracę obronną (infografika)
11 grudnia 25 z 28 państw członkowskich Unii Europejskiej sformalizowało PESCO, czyli zacieśnioną współpracę w dziedzinie obrony.
PESCO (czyli mechanizm stałej współpracy strukturalnej grupy państw UE dla pogłębienia integracji obronnej) "jest centralnym instrumentem mającym zagwarantować, że obecnie odizolowane pola współpracy wojskowej zostaną połączone pod wspólnym parasolem" - mówi poseł Michael Gahler (EPL, Niemcy), autor sprawozdania Parlamentu Europejskiego w sprawie raportu rocznego na temat realizacji wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony. 13 listopada 2017 r. ministrowie 23 państw członkowskich podpisali wspólną notyfikację w sprawie stałej współpracy strukturalnej, a 11 grudnia 2017 r., Rada do Spraw Zagranicznych przyjęła formalną decyzję w tej sprawie.
Co to jest PESCO?
Możliwość ustanowienia stałej współpracy strukturalnej w dziedzinie wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony jest zapisana w traktacie lizbońskim, a Parlament Europejski i Komisja Europejska zawsze ją popierały.
Głównym celem PESCO jest wzmocnienie zdolności UE do zapewnienia bezpieczeństwa, również poprzez łączenie zasobów w celu oszczędzania środków finansowych i wspólne rozwijanie zdolności obronnych po to, aby systemy uzbrojenia była bardziej jednolite, a europejskie siły zbrojne - bardziej interoperacyjne.
Uczestnictwo w PESCO jest dobrowolne, ale jeśli dane państwo członkowskie zdecyduje się na udział, to musi podjąć wiążące zobowiązania. Państwo członkowskie może zostać zawieszone w PESCO w przypadku niewypełniania zobowiązań. Faktyczne wdrożenie zobowiązań będzie zależało od decyzji odpowiednich organów państw członkowskich.
"Musimy zapobiec sytuacji, w której europejski sprzęt wojskowy konkuruje ze sobą na rynkach krajowych i międzynarodowych" - mówi Gahler,. Wydatki na obronę w UE-28 wynoszą 40% wydatków Stanów Zjednoczonych na obronę, ale udaje jej się wygenerować zaledwie 15% możliwości generowanych przez USA w ramach tego samego procesu.
Parlament Europejski zdecydowanie wspiera lepiej skoordynowane wydatki wojskowe za pośrednictwem Europejskiego Funduszu Obronnego, aby ograniczyć powielanie wydatków, oraz skoordynowanego rocznego przeglądu w zakresie obronności (CARD), który ma być prowadzony przez Europejską Agencję Obrony i ma pomóc w określeniu możliwości prowadzenia wspólnych projektów.
Uczestnicy i organizacja
W PESCO uczestniczą wszystkie kraje UE z wyjątkiem Danii, Malty i Zjednoczonego Królestwa. Wymienione państwa mogą dołączyć do PESCO, jeśli zobowiążą się do spełnienia kryteriów uczestnictwa, a pozostali członkowie je zaakceptują.
W ramach PESCO państwa członkowskie powinny wspólnie rozwijać siły szybkiego reagowania i nowe zdolności (np. czołgi i drony) lub stworzyć wspólne europejskie centra logistyczne i medyczne. Istnieje już lista wspólnych projektów - każdym z nich kieruje jedno państwo członkowskie. Ponadto każde uczestniczące państwo ma przedstawić plan dotyczący swojego wkładu, który będzie podlegał corocznej ocenie.
"Oczekuję, że polityka obronna UE zmaterializuje się poprzez wprowadzenie konkretnych formatów współpracy wojskowej w ramach PESCO, np. poprzez Eurokorpus lub europejskie dowództwo transportu lotniczego" - mówi poseł Gahler.
PESCO vs. NATO?
Krytycy twierdzą, że jakakolwiek europejska struktura obronna przyniesie efekt przeciwny do zamierzonego, ponieważ podważyłaby sens istnienia NATO. Jednak sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg z zadowoleniem skomentował utworzenie PESCO: "Uważam, że (PESCO - red.) może wzmocnić europejską obronę, co jest dobre zarówno dla Europy, jak i NATO". Poseł Michael Gahler przypomina również, że "NATO nie czuje się osłabione" i dodaje: "Jestem przekonany, że te 22 państwa członkowskie będące członkami UE i NATO zapewnią, że PESCO odniesie sukces w poprawie interoperacyjności wojskowej i możliwości rozmieszczenia naszych oddziałów".
Więcej informacji
-
Opens in a new window
Nota faktograficzna (EN)
-
(otwórz w nowej zakładce)
Komunikat prasowy na stronie Rady (EN)
-
Opens in a new window
Lista 17 wspólnych projektów w ramach PESCO
