Lepsze warunki pracy dla wszystkich: równowaga między elastycznością i bezpieczeństwem

Parlament pragnie, by cały personel, w tym osoby zatrudnione na podstawie nietradycyjnych umów o pracę, mógł korzystać z minimalnych praw w zakresie warunków pracy.

Enrique CALVET CHAMBON_
Enrique Calvet Chambon

16 kwietnia 2019 r. Parlament zatwierdził nowe przepisy wprowadzające nowe minimalne prawa w zakresie warunków pracy, w tym czasu trwania okresu próbnego, czasu pracy i ograniczonych umów o pracę. Ponadto zgodnie z tymi zasadami nowi pracownicy, w tym osoby zatrudnione na podstawie nietypowych umów o pracę lub wykonujące nietradycyjne zawody, będą otrzymywać rozszerzony pakiet informacyjny dotyczący ich obowiązków i warunków pracy.

Gdy przepisy wejdą w życie po zatwierdzeniu przez Radę UE, kraje członkowskie będą miały 3 lata na wdrożenie ich do krajowego porządku prawnego.

Dowiedz się więcej na ten temat z wywiadu z autorem sprawozdania i hiszpańskim posłem z grupy ALDE Enrique Calvetem Chambonem.

Zwiększenie elastyczności i cyfryzacji na rynku pracy prowadzi do powstawania nowych i niestandardowych form zatrudnienia. Jakie korzyści i wyzwania za tym stoją?

Nowe technologie i cyfryzacja tworzą nowe formy zatrudnienia, a nawet nowy koncept pracy. Testują one nasz rynek pracy, limity określone w przepisach prawa pracy i ochronę socjalną. Daje to wiele korzyści: pojawiają się bardziej elastyczne, nowatorskie i łatwiejsze w adaptacji formy zatrudnienia. Europa pragnie oczywiście uniknąć wykorzystywania pracowników i braku ochrony, które są niezgodne z europejskim modelem społecznym, w szczególności w przypadku tych nowych i niestandardowych metod pracy. Mówiąc krótko, Parlamentowi udało się zachować równowagę między elastycznością a ochroną pracowników, stosując tzw. elastyczną ochronę.

Nowe modele biznesowe oznaczają, że nie zawsze jest jasne, czy dana osoba prowadzi własną działalność gospodarczą, czy też jest przez kogoś zatrudniona. Czy nowe zasady będą miały zastosowanie w przypadku platform internetowych takich jak Uber lub Deliveroo?

Nowe zasady będą miały zastosowanie do pracownika, który wykonuje płatną pracę pod kierownictwem innej osoby, która nim zarządza i od której zależy. Osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych będą włączone do zakresu stosowania tych zasad. Można powiedzieć, że to one zapoczątkowały tę dyrektywę. Jeśli chodzi o osoby samozatrudnione, Parlament chciał jasno wyrazić swoje stanowisko przez wyraźne wykluczenie z zakresu stosowania dyrektywy osób, które autentycznie i dobrowolnie prowadzą własną działalność gospodarczą. To stanowisko zostało obronione podczas negocjacji z Radą.

Co zmieni się w porównaniu z obecnymi zasadami?

Nowa dyrektywa ustanawia powszechne minimalne prawa socjalne w Europie; jest to zupełna nowość. Prawa te mogą stanowić początek ramowego europejskiego rynku pracy, niezbędnego w celu wzmocnienia projektu europejskiego. Parlament pragnie w szczególności skupić się na długości okresu próbnego, który zasadniczo nie może przekraczać sześciu miesięcy; prawie do pracy dla innych pracodawców i zakazie stosowania tak zwanych „klauzul wyłączności” lub „klauzul niełączenia stanowisk”; prawie do otrzymania zawartego w umowie szkolenia nieodpłatnie i w godzinach pracy; prawie do szczegółowych gwarancji zapewniających minimalną przewidywalność form zatrudnienia, które ze względu na swój charakter często nie są możliwe do przewidzenia, jak w przypadku umów o pracę na żądanie.

Jeśli chodzi o pracę na żądanie, Parlament poparł prawo pracowników do otrzymania wynagrodzenia, jeśli gwarantowane godziny pracy są odwoływane po uprzednio uzgodnionym terminie.

Ten wywiad został pierwotnie opublikowany 15 listopada 2018 r. Został zaktualizowany 16 kwietnia 2019 r. po ostatecznym głosowaniu Parlamentu nad porozumieniem osiągniętym z Radą EU.

Więcej informacji na ten temat znajdziesz w naszym artykule z przeglądem działań UE w kierunku poprawy praw pracowników i warunków pracy.