Kształtowanie transformacji cyfrowej: strategia UE

Dowiedz się, jak UE pomaga kształtować cyfrową transformację w Europie, aby przynosiła korzyści dla obywateli, przedsiębiorstw i środowiska.

Europosłowie chcą, by nowy program „Cyfrowa Europa” zapewnił UE pozycję lidera w dziedzinie nowych technologii.

Transformacja cyfrowa jest jednym z głównych priorytetów UE. Parlament Europejski pomaga kształtować polityki, które wzmocnią zdolności Europy w zakresie nowych technologii cyfrowych, stworzą nowe możliwości dla przedsiębiorstw i konsumentów, wesprą zieloną transformację UE i osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r., rozwijanie umiejętności cyfrowych obywateli i szkolenia pracowników oraz pomogą w digitalizacji usług publicznych, przy jednoczesnym zapewnieniu poszanowania podstawowych praw i wartości.

Transformacja cyfrowa - co to jest?

  • Transformacja cyfrowa to integracja technologii cyfrowych w działalności firm i organizacji publicznych oraz wpływ technologii na społeczeństwo.
  • Platformy cyfrowe, internet rzeczy, przetwarzanie w chmurze, blockchain czy sztuczna inteligencja to technologie wpływające np. na transport, energetykę, sektor rolno-spożywczy, telekomunikację, usługi finansowe, produkcję fabryczną, opiekę zdrowotną.
  • Te technologie mogą pomóc optymalizować produkcję, ograniczać emisje i odpady, wzmocnić przewagę konkurencyjną firm oraz zapewnić konsumentom nowe usługi i produkty.

Co robi UE, aby kształtować transformację cyfrową?

Wspieranie cyfryzacji przynosi społeczeństwu wiele korzyści. UE chce wzmocnić swoją suwerenność cyfrową i ustanowić standardy, zamiast podążać za standardami wyznaczonymi przez innych, aby żyć w Europie na miarę ery cyfrowej.

Aby ukierunkować transformację cyfrową UE, Komisja Europejska przedstawiła program o nazwie Cyfrowa dekada Europy, który zawiera konkretne cele na 2030 r. w obszarach takich jak umiejętności, bezpieczna i zrównoważona infrastruktura cyfrowa, transformacja cyfrowa przedsiębiorstw i cyfryzacja usług publicznych.

W maju 2021 r., Parlament przyjął sprawozdanie w sprawie kształtowania cyfrowej przyszłości Europy, wzywające Komisję Europejską do dalszego mierzenia się z wyzwaniami związanymi z transformacją cyfrową, zwłaszcza w celu wykorzystania możliwości jednolitego rynku cyfrowego, poprawy wykorzystania sztucznej inteligencji oraz wspierać innowacje i umiejętności cyfrowe.

Sztuczna inteligencja i strategia w zakresie danych

Korzyści z wykorzystania sztucznej inteligencji są liczne - może usprawnić opiekę zdrowotną, zwiększyć bezpieczeństwo samochodów, dostosować usługi do indywidualnych wymagań, usprawnić procesy produkcyjne i zapewnić przewagę konkurencyjną europejskim przedsiębiorstwom, w tym w sektorach, w których firmy UE mają już silną pozycję, jak zielona gospodarka i gospodarka o obiegu zamkniętym, produkcja maszyn, rolnictwo czy turystyka.

Aby upewnić się, że Europa jak najlepiej wykorzystuje możliwości sztucznej inteligencji, posłowie do Parlamentu Europejskiego podkreślili potrzebę stworzenia przepisów dot. sztucznej inteligencji, które są ukierunkowane na człowieka, ustanowią godne zaufania ramy dla sztucznej inteligencji, wdrożą standardy etyczne, będą wspierać tworzenie miejsc pracy, pomogą w tworzeniu konkurencyjnej „sztucznej inteligencji wyprodukowanej w Europie” i wpłyną na światowe standardy. Komisja Europejska przedstawiła swój projekt prawodawstwa dot. sztucznej inteligencji 21 kwietnia 2021 roku. Zgodnie z nim, systemy sztucznej inteligencji byłyby klasyfikowane według ryzyka, jakie stwarzają dla użytkowników. Będą to pierwsze na świecie przepisy dotyczące sztucznej inteligencji. Trwają negocjacje pomiędzy Parlamentem Europejskim a krajami UE w sprawie ostatecznego kształtu przepisów.

Przeczytaj o akcie ws. sztucznej inteligencji

Sukces rozwoju sztucznej inteligencji w Europie w dużej mierze zależy od europejskiej strategii w zakresie danych. Parlament podkreślił potencjał danych przemysłowych i publicznych dla przedsiębiorstw i naukowców z UE oraz wezwał do stworzenia europejskich przestrzeni danych, infrastruktury dużych zbiorów danych (big data) i przepisów, które przyczynią się do zwiększenia wiarygodności.

Aby pomóc uwolnić potencjał big data i sztucznej inteligencji, Parlament przyjął w 2022 i 2023 r. dwie ustawy mające ułatwić udostępnianie danych w UE.

Europejska strategia w zakresie danych: oczekiwania Parlamentu

Cyberbezpieczeństwo

Ponieważ świat cyfrowy i fizyczny są coraz bardziej powiązane, pojawiają się nowe zagrożenia. Cyberbezpieczeństwo jest ważne dla bezpieczeństwa konsumentów w internecie, a także dla zapewnienia normalnej pracy szpitali czy zaopatrzenia w wodę i energię.

Aby lepiej chronić Europejczyków i przedsiębiorstwa przed cyberzagrożeniami, w listopadzie 2022 r. Parlament przyjął nowe przepisy wzmacniające cyberbezpieczeństwo UE w kluczowych sektorach.

W 2021 r. Parlament zatwierdził utworzenie nowego Europejskiego Centrum Cyberbezpieczeństwa.

Przepisy dla przeciwdziałania rozpowszechnianiu treści o charakterze terrorystycznym w internecie zostały przyjęte w 2021 r. i obowiązują od czerwca 2022 roku.


Przeczytaj więcej o tym, dlaczego cyberbezpieczeństwo jest ważne i jakie są główne zagrożenia dla cyberbezpieczeństwa

Umiejętności cyfrowe i edukacja

Pandemia pokazała, jak ważne są umiejętności cyfrowe w pracy i interakcjach, ale uwydatniła również nierówności w ich poziomie i potrzebę wzmocnienia edukacji cyfrowej. Parlament chce, aby europejski program na rzecz umiejętności zapewnił, że obywatele i przedsiębiorstwa w pełni wykorzystają postęp technologiczny.

42%

obywateli UE nie ma podstawowych umiejętności cyfrowych.

Gospodarka platform

Platformy internetowe są ważną częścią gospodarki i naszego życia. Stwarzają ogromne możliwości jako platformy handlowe i są ważnymi kanałami komunikacji. Jednak niosą ze sobą też istotne wyzwania. UE przyjęła akt o usługach cyfrowych i akt o rynkach cyfrowych aby wspierać konkurencyjność, innowację i wzrost, przy jednoczesnym zwiększeniu bezpieczeństwa w internecie, walce z nielegalnymi treściami oraz zapewnieniu ochrony wolności słowa, wolności prasy i demokracji.

Akt w sprawie czipów – unijny plan walki z niedoborem półprzewodników

Od końca 2020 r. na całym świecie trwa bezprecedensowy niedobór półprzewodników, spowodowany m.in. pandemią Covid-19 i wojną w Ukrainie. Dzięki europejskiemu aktowi w sprawie czipów, UE chce zwiększyć produkcję półprzewodników w Europie.

Produkcja mikroczipów opiera się na niezwykle złożonych i współzależnych łańcuchach dostaw, które obejmują cały świat. Aby zwiększyć niezależność UE, zapewnić konkurencyjność i utrzymać wiodącą pozycję technologiczną, UE chce wzmocnić własne zdolności w zakresie produkcji półprzewodników. Zgodnie z proponowanym prawem, udział UE w światowych zdolnościach produkcyjnych powinien wzrosnąć z poniżej 10% do 20%.

Inteligentne systemy transportowe

Parlament przyjął nowe przepisy dotyczące wdrażania inteligentnych systemów transportowych (ITS) w transporcie drogowym. Prawo ma zwiększyć dostępności danych cyfrowych na temat ruchu, wspierać cyfryzację sektora transportu i ułatwienie wymiany danych między aplikacjami. Celem jest poprawa bezpieczeństwa drogowego, wydajności i zrównoważonego rozwoju mobilności.

Przepisy nie faworyzują stosowania żadnej konkretnej technologii w inteligentnych usługach transportowych, ale chcą zapewnić, że aplikacje będą mogły dobrze ze sobą współpracować. Powinny być zaprojektowane tak, aby zapewniać użytkownikom jasne i łatwo zrozumiałe informacje na temat różnych dostępnych im możliwości transportu i nie dyskryminować niechronionych uczestników ruchu drogowego. Państwa członkowskie UE będą musiały zacieśnić współpracę, szczególnie przy projektach transgranicznych, aby zapewnić płynny transport transgraniczny.

Gry wideo online – ochrona graczy i zwiększenie potencjału sektora

Sektor gier wideo online dynamicznie się rozwija i przyczynia do cyfrowej transformacji UE. Dlatego należy wziąć pod uwagę aspekty ekonomiczne, społeczne, edukacyjne, kulturalne i innowacyjne gier wideo online.

UE chce wesprzeć ten sektor, który zapewnia ponad 90 000 bezpośrednich miejsc pracy w Europie i którego wielkość w 2021 r. wyniosła 23,3 mld euro. Jednocześnie należy zapewnić graczom większe bezpieczństwo. Posłowie wezwali do ustanowienia przepisów regulujących problematyczne praktyki zakupowe, takie jak tzw. skrzynki z łupami, lepsze przepisy dotyczące rezygnowania z usług i ochrony danych, a także lepszą ochronę drobnych graczy i grup szczególnie wrażliwych.

Europejska tożsamość cyfrowa – łatwiejszy dostęp online do kluczowych usług

Od początku pandemii Covid-19, coraz więcej usług publicznych i prywatnych przeszło online. Wymaga to bezpiecznych i niezawodnych systemów identyfikacji cyfrowej.

UE opracowuje europejską tożsamością cyfrową (eID), która umożliwi wzajemne uznawanie krajowych systemów identyfikacji elektronicznej ponad granicami. Dzięki eID, obywatele Europy będą mogli identyfikować się i uwierzytelniać własną tożsamość online bez konieczności korzystania z dostawców komercyjnych. Będą również mogli uzyskać dostęp do usług internetowych z innych krajów UE za pomocą krajowego elektronicznego dowodu tożsamości.

Sprawiedliwe opodatkowanie gospodarki cyfrowej

Większość przepisów podatkowych została ustanowiona na długo przed powstaniem gospodarki cyfrowej. Aby zmniejszyć unikanie opodatkowania i aby podatki były bardziej sprawiedliwe, posłowie wezwali do wprowadzenia globalnej minimalnej stawki podatkowej i nowych przepisów podatkowych, które umożliwiłyby płacenie większej liczby podatków tam, gdzie powstaje wartość, a nie tam, gdzie stawki podatkowe są najniższe.

Zapewnienie wysokiej jakości infrastruktury cyfrowej

Parlament pracuje także nad ustawą, która pomoże zmniejszyć koszty i biurokrację przy budowie bardzo szybkich sieci. W październiku 2023 roku. Parlament zatwierdził swoje stanowisko negocjacyjne do rozmów z krajami UE ws. projektu aktu w sprawie infrastruktury gigabitowej, który ma do 2030 r. zapewnić wszystkim gospodarstwom domowym w UE dostęp do szybkiego Internetu oraz zasięg 5G na wszystkich zaludnionych obszarach.

Finansowanie priorytetów cyfrowych UE

Cyfryzacja odgrywa zasadniczą rolę we wszystkich politykach UE. Kryzys COVID-19 uwydatnił potrzebę ukierunkowanej na przyszłość reakcji, która w dłuższej perspektywie przyniesie korzyści społeczeństwu i konkurencyjności. Rozwiązania cyfrowe stwarzają ważne możliwości i są niezbędne do ożywienia gospodarczego Europy i zapewnienia jej konkurencyjnej pozycji w światowej gospodarce. Unijny plan odbudowy gospodarczej wymaga, aby państwa członkowskie przeznaczyły co najmniej 20% z Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności o wartości 672,5 mld euro na transformację cyfrową. Programy inwestycyjne, takie jak zorientowany na badania i innowacje Horyzont Europa oraz poświęcony infrastrukturze instrument „Łącząc Europę”, również przeznaczają znaczne kwoty na postęp cyfrowy.

Ogólna polityka UE polega na wspieraniu celów cyfrowych we wszystkich programach, ale są też programy inwestycyjne i nowe przepisy specjalnie im poświęcone.

Na kwietniowej sesji plenarnej Parlament przyjął program „Cyfrowa Europa”. To pierwszy instrument finansowy UE skoncentrowany na dostarczaniu technologii przedsiębiorstwom i obywatelom. Jego celem jest inwestowanie w infrastrukturę cyfrową, aby strategiczne technologie mogły pomóc Europie zwiększyć konkurencyjność, wesprzeć zieloną transformację i zapewnić suwerenność technologiczną.

Program zainwestuje 7,588 mln euro w 5 obszarach:

  • superkomputery (2,227 mln euro)
  • sztuczną inteligencja (2062 mln euro)
  • cyberbezpieczeństwo (1650 mln euro)
  • zaawansowane umiejętności cyfrowe (577 mln euro)
  • zapewnienie szerokiego wykorzystania technologii cyfrowych w całej gospodarce i calym społeczeństwie (1,072 mln euro).