Prawo do naprawy: dlaczego przepisy UE są ważne?
Dowiedz się, dlaczego posłowie chcą wprowadzić przepisy gwarantujące prawo do naprawy i jakie konkretne rozwiązania proponują.
Wyrzucanie towarów nadających się do naprawy ma ogromny wpływ na środowisko, ponieważ powoduje powstawanie 35 milionów ton odpadów rocznie w UE. Prawo do naprawy jest postrzegane jako kluczowy krok w realizacji unijnego planu osiągnięcia gospodarki o obiegu zamkniętym do 2050 r. w ramach Europejskiego Zielonego Ładu - unijnego planu działania dla osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 roku.
W odpowiedzi na projekt przepisów wspierających naprawę towarów przedstawiony przez Komisję Europejską w marcu 2023 r., w listopadzie 2023 r. Parlament przyjął swoje stanowisko negocjacyjne. Projekt przepisów ma zachęcać do bardziej zrównoważonej konsumpcji i ograniczać ilość odpadów przez ułatwianie naprawy zepsutych towarów i wspieranie sektora napraw.
Cztery powody dla wprowadzenia nowych przepisów
- Według badania Eurobarometru z 2020 r., 77% konsumentów w UE wolałoby naprawić swoje urządzenia niż kupić nowe, ale ostatecznie muszą je wymienić lub wyrzucić ze względu na koszty lub brak możliwości naprawy.
- Kolejną przeszkodą na drodze do bardziej zrównoważonej konsumpcji jest przestarzałość produktów: niektóre są tak zaprojektowane, że ulegają awarii po pewnym czasie lub razach użycia. W niektórych przypadkach elementy urządzeń są tak zamocowane, że nie można ich wyjąć i wymienić.
- Naprawa urządzeń elektronicznych byłaby korzystna dla środowiska, ponieważ zmniejszałaby zużycie zasobów i energii oraz emisje gazów cieplarnianych.
- Urządzenia elektroniczne są najszybciej rosnącym źródłem odpadów w UE, ale wciąż niewiele z nich jest poddawanych recyklingowi.
Infografika z faktami i liczbami o e-odpadach
Co zawierają przepisy?
Dzięki propozycjom Parlamentu Europejskiego dla projektu przepisów, naprawy mają stać się bardziej atrakcyjne i dostępne dla konsumentów. Posłowie i posłanki chcą, aby:
- Sprzedawcy byli zobowiązani do priorytetowego traktowania naprawy w okresie gwarancyjnym, jeśli jest tańsza od wymiany towaru lub kosztuje tyle samo. Po naprawie produktu, okres gwarancyjny powinien zostać przedłużony o rok.
- Konsumenci mieli prawo żądać naprawy takich produktów jak pralki, odkurzacze, smartfony i rowery po wygaśnięciu gwarancji.
- Na czas naprawy oferowano urządzenia zamienne.
- Platformy internetowe pomagały konsumentom w znalezieniu lokalnych warsztatów w ich okolicy.
- Konsumentom oferowano zachęty do naprawy produktów, a nie do wymiany ich na nowe.
- Producenci zapewniali bezpłatny dostęp do informacji dotyczących naprawy i konserwacji.
- Udostępniano informacje dotyczące możliwości naprawy urządzeń.
Kolejne kroki
Parlament może rozpocząć negocjacje z państwami UE w Radzie w sprawie ostatecznego kształtu przepisów, gdy Rada uzgodni swoje stanowisko negocjacyjne.
Działania UE dla osiągnięcia gospodarki i obiegu zamkniętym
Więcej informacji
- Briefing: prawo do naprawy [EN]
- Stan prac legislacyjnych [EN]
- (otwórz w nowej zakładce) Materiały audiowizualne