Prawo do naprawy: dlaczego przepisy UE są ważne?

Dowiedz się, dlaczego posłowie chcą wprowadzić przepisy gwarantujące prawo do naprawy i jakie konkretne rozwiązania proponują.

Parlament chce zachęcić producentów do ułatwiania konsumentom naprawiania urządzeń zamiast kupowania nowych.

Wyrzucanie towarów nadających się do naprawy ma ogromny wpływ na środowisko, ponieważ powoduje powstawanie 35 milionów ton odpadów rocznie w UE. Prawo do naprawy jest postrzegane jako kluczowy krok w realizacji unijnego planu osiągnięcia gospodarki o obiegu zamkniętym do 2050 r. w ramach Europejskiego Zielonego Ładu - unijnego planu działania dla osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 roku.

W odpowiedzi na projekt przepisów wspierających naprawę towarów przedstawiony przez Komisję Europejską w marcu 2023 r., w listopadzie 2023 r. Parlament przyjął swoje stanowisko negocjacyjne. Projekt przepisów ma zachęcać do bardziej zrównoważonej konsumpcji i ograniczać ilość odpadów przez ułatwianie naprawy zepsutych towarów i wspieranie sektora napraw.

Cztery powody dla wprowadzenia nowych przepisów

  • Według badania Eurobarometru z 2020 r., 77% konsumentów w UE wolałoby naprawić swoje urządzenia niż kupić nowe, ale ostatecznie muszą je wymienić lub wyrzucić ze względu na koszty lub brak możliwości naprawy.
  • Kolejną przeszkodą na drodze do bardziej zrównoważonej konsumpcji jest przestarzałość produktów: niektóre są tak zaprojektowane, że ulegają awarii po pewnym czasie lub razach użycia. W niektórych przypadkach elementy urządzeń są tak zamocowane, że nie można ich wyjąć i wymienić.
  • Naprawa urządzeń elektronicznych byłaby korzystna dla środowiska, ponieważ zmniejszałaby zużycie zasobów i energii oraz emisje gazów cieplarnianych.
  • Urządzenia elektroniczne są najszybciej rosnącym źródłem odpadów w UE, ale wciąż niewiele z nich jest poddawanych recyklingowi.

Infografika z faktami i liczbami o e-odpadach


Co zawierają przepisy?

Dzięki propozycjom Parlamentu Europejskiego dla projektu przepisów, naprawy mają stać się bardziej atrakcyjne i dostępne dla konsumentów. Posłowie i posłanki chcą, aby:

  • Sprzedawcy byli zobowiązani do priorytetowego traktowania naprawy w okresie gwarancyjnym, jeśli jest tańsza od wymiany towaru lub kosztuje tyle samo. Po naprawie produktu, okres gwarancyjny powinien zostać przedłużony o rok.
  • Konsumenci mieli prawo żądać naprawy takich produktów jak pralki, odkurzacze, smartfony i rowery po wygaśnięciu gwarancji.
  • Na czas naprawy oferowano urządzenia zamienne.
  • Platformy internetowe pomagały konsumentom w znalezieniu lokalnych warsztatów w ich okolicy.
  • Konsumentom oferowano zachęty do naprawy produktów, a nie do wymiany ich na nowe.
  • Producenci zapewniali bezpłatny dostęp do informacji dotyczących naprawy i konserwacji.
  • Udostępniano informacje dotyczące możliwości naprawy urządzeń.

Kolejne kroki

Parlament może rozpocząć negocjacje z państwami UE w Radzie w sprawie ostatecznego kształtu przepisów, gdy Rada uzgodni swoje stanowisko negocjacyjne.