Prawa podstawowe na Węgrzech: Parlament Europejski wzywa do zastosowania art. 7.1. Traktatu
Sytuacja na Węgrzech uzasadnia zastosowanie procedury, która może skutkować nałożeniem sankcji na Węgry, uznali posłowie w rezolucji przyjętej w środę.
- Posłowie do Parlamentu Europejskiego zauważają poważne pogarszanie się stanu praworządności i demokracji na Węgrzech
- Przepisy budzące kontrowersje ze względu na ich niezgodność z prawem i zasadami UE muszą zostać zawieszone lub wycofane
- Konieczny jest ścisły monitoring funduszy unijnych dla Węgier
Podsumowując debatę plenarną, która odbyła się w kwietniu, posłowie uznali, że obecna sytuacja na Węgrzech w zakresie praw podstawowych uzasadnia rozpoczęcie formalnej procedury traktatowej zmierzającej do ustalenia, czy na Węgrzech doszło do „wyraźnego ryzyka poważnego naruszenia" wartości UE.
- komisję wolności obywatelskich, sprawiedliwości i spraw wewnętrznych do przyjęcia uchwały w sprawie zastosowania art. 7 ust. 1 przygotowującej głosowanie w tej sprawie na posiedzeniu plenarnym.;
- rząd węgierski do uchylenie przepisów zaostrzających środki prawne stosowane wobec osób ubiegających się o azyl i wobec organizacji pozarządowych oraz do osiągnięcia z władzami USA porozumienia, które umożliwi Uniwersytetowi Środkowoeuropejskiemu dalsze funkcjonowanie w Budapeszcie jako niezależna instytucja;
- Komisję Europejską do ścisłego monitorowania wykorzystania funduszy unijnych przez rząd węgierski.
Test dla Unii
Rozwój sytuacji na Węgrzech doprowadził do poważnego obniżenia standardów państwa prawa, demokracji i praw podstawowych, co stanowi dla Unii test zdolności obrony własnych fundamentalnych wartości. Uświadamia też po raz kolejny potrzebę opracowania procedury, która zagwarantuje skuteczną obronnę wartości założycielskich UE, zgodnie z rezolucją Parlamentu z 25 października 2016 r.
Rezolucja została przyjęta 393 głosami za, przy 221 przeciw i 64 wstrzymujących się.
Więcej o procedurze
Artykuł 7 Traktatu o Unii Europejskiej stanowi mechanizm egzekwowania wartości unijnych. Zgodnie z art. 7 ust. 1 Rada może stwierdzić, że istnieje wyraźne ryzyko poważnego naruszenia wartości unijnych przez państwo członkowskie. Mechanizm ma zapobiec faktycznemu naruszeniu wartości. W pierwszym etapie dane państwo członkowskie otrzymuje konkretnych zalecenia. Uruchomienie tego etapu procedury następuje na wniosek jednej trzeciej państw członkowskich, Parlamentu lub Komisji. Rada podejmuje decyzję o wszczęciu procedury większością czterech piątych po uzyskaniu zgody Parlamentu, która wymaga również większości dwóch trzecich oddanych głosów i absolutnej większości posłów do PE.
Następną fazą jest art. 7 ust. 2, w wyniku którego Rada może stwierdzić faktyczne naruszenie wartości UE na wniosek jednej trzeciej państw trzecich lub Komisji. Rada podejmuje decyzję jednomyślnie, a Parlament musi wyrazić na nią zgodę. Artykuł 7 ust. 3 to ostatni etap, który polega na zastosowaniu sankcji politycznych wobec państwa członkowskiego, polegających na przykład na tymczasowym pozbawieniu go prawa głosu w Radzie.