Herziening van de Hongaarse grondwet
30.3.2011
Vraag met verzoek om mondeling antwoord O-000073/2011
aan de Commissie
Artikel 115 van het Reglement
Renate Weber, Cecilia Wikström, Sophia in 't Veld, Baroness Sarah Ludford, Sonia Alfano, Norica Nicolai, Gianni Vattimo, Louis Michel, Nathalie Griesbeck, Leonidas Donskis, Alexander Alvaro, Ramon Tremosa i Balcells
namens de ALDE-Fractie
De Hongaarse autoriteiten hebben bij het parlement een ontwerpgrondwet[1] ingediend. In dit ontwerp wordt met betrekking tot Hongaren die in het buitenland wonen gesproken over het 'ideaal van een verenigde Hongaarse natie' [2]; worden de bevoegdheden van het grondwettelijk hof beperkt[3]; worden de mandaten van de leden van het grondwettelijk hof, de voorzitter van de rekenkamer en de gouverneur van de centrale bank gewijzigd; worden huwelijk en gezin zó gedefinieerd dat één-oudergezinnen, samenwonende stellen en stellen van hetzelfde geslacht worden uitgesloten[4]; wordt discriminatie verboden, behalve op grond van seksuele geaardheid, leeftijd en genetische kenmerken[5]; worden mensenrechtenorganen afgeschaft en samengevoegd[6]; wordt bepaald dat 'het leven van de foetus' 'wordt beschermd vanaf de conceptie'[7]; worden verwijzingen gemaakt naar het christendom en de rol van het christendom bij het behouden van de natie[8], en wordt voorzien in de mogelijkheid van het toekennen van extra stemmen aan minderjarigen of hun moeders[9], alsook van stemrechten aan Hongaren die in het buitenland wonen[10]. Het proces van hervorming van de grondwet wordt door oppositiepartijen en NGO's betwist[11], en bekritiseerd vanwege het gebrek aan transparantie, onvoldoende raadpleging en het te knap bemeten tijdschema. Wat de inhoud betreft, richten zij hun pijlen op de ontmanteling van de democratische 'checks and balances'[12]. De Europese Commissie voor democratie middels het recht (de Venetië-commissie) heeft de Hongaarse autoriteiten opgeroepen zich flexibel en open op te stellen, en compromisbereidheid aan de dag te leggen. Ook heeft ze aanbevelingen gedaan. De parlementaire vergadering van de Raad van Europa heeft de Venetië-commissie op 25 maart om een gedetailleerd advies gevraagd. De goedkeuring van de ontwerpgrondwet is gepland voor de tweede helft van de maand april[13].
Volgt de Commissie het proces van hervorming van de Hongaarse grondwet om te zien of de voorgenomen wijzigingen in overeenstemming zijn met de EU-Verdragen en meer in het bijzonder de artikelen 2, 6 en 7 van het Verdrag betreffende de Europese Unie, gemeenschappelijke grondwetsbeginselen en de regels inzake het stemrecht voor verkiezingen voor het Europees Parlement? Hoe beoordeelt de Commissie de situatie en welke maatregelen gaat zij nemen? Vindt de Commissie niet dat deze wijzigingen het risico in zich dragen van discriminatie op grond van nationaliteit, etnische oorsprong, seksuele geaardheid, godsdienst of geloofsovertuiging, en neerkomen op een schending van het beginsel van gelijke behandeling? Gaat de Commissie de Hongaarse autoriteiten vragen het advies van de Venetië-commissie af te wachten en zich aan haar aanbevelingen te houden alvorens de ontwerpgrondwet goed te keuren?
Ingediend: 30.3.2011
Doorgezonden: 1.4.2011
Uiterste datum beantwoording: 8.4.2011
- [1] De Engelse versie van de tekst zoals ter beschikking gesteld door de Hongaarse autoriteiten is beschikbaar op http://www.euractiv.com/sites/all/euractiv/files/CONSTITUTION_in_English__DRAFT.pdf. De preambule van de grondwet is niet ter beschikking gesteld door de Hongaarse autoriteiten, maar is beschikbaar op http://www.euractiv.com/sites/all/euractiv/files/BRNEDA224_004970.pdf. NGO's hebben een andere vertaling van deze documenten ter beschikking gesteld, en op een aantal fouten en weglatingen in de vertalingen van de Hongaarse autoriteiten gewezen.
- [2] Artikel D.
- [3] Met betrekking tot begrotingskwesties, belastingen, invoerrechten en douaneheffingen (artikel 24, lid 4) verschillen de Engelse versies van de Hongaarse autoriteiten en de NGO's. Actio popularis is afgeschaft.
- [4] Artikel M en de preambule: "De belangrijkste kaders voor onze coëxistentie zijn het gezin en de natie, waarvan de fundamentele waarden die ons verenigen 'trouw', 'geloof' en 'liefde' zijn" (vertaling van de Hongaarse autoriteiten). Het gezin is 'de basis voor het overleven van de natie'.
- [5] Artikel XIV (2): "Hongarije waarborgt eenieder fundamentele rechten, zonder discriminatie op grond van geslacht, ras, huidskleur, etnische of sociale oorsprong, nationale oorsprong, handicap, taal, godsdient, politieke of enige andere overtuiging, bezittingen, geboorte of andere gronden zonder discriminatie" (vertaling van de Hongaarse autoriteiten).
- [6] Bijvoorbeeld de ombudsman voor minderheden en de parlementaire commissaris voor gegevensbescherming en vrijheid van informatie.
- [7] Artikel II: "...het leven van de foetus wordt beschermd vanaf de conceptie" (vertaling van de Hongaarse autoriteiten).
- [8] Preambule: "Wij erkennen de rol van het christendom bij het behouden van onze natie"; "Koning St. Stefan maakte ons land een onderdeel van het christelijke Europa" (vertaling van de Hongaarse autoriteiten). In de grondwet wordt bepaald dat deze wordt geïnterpreteerd op basis van de preambule: artikel Q (3).
- [9] Of aan andere personen of andere wettelijke vertegenwoordigers: artikel XXI (2). De vertalingen van de Hongaarse autoriteiten en de NGO's verschillen.
- [10] Artikel XXI (1). De vertalingen van de Hongaarse autoriteiten en de NGO's verschillen. Daarnaast wordt voorzien in ruime regels voor het uitroepen van de noodtoestand en het opschorten van fundamentele rechten, is in de grondwet geen verbod op retro-actieve juridische werking opgenomen, wordt de gevangenisstraf 'levenslang' geïntroduceerd (artikel IV (1), de originele versie van de grondwet zoals vertaald door NGO's), en wordt de huidige grondwet van nul en gener waarde verklaard.
- [11] Zij besloten het overleg over de hervorming te boycotten nadat de regering de bevoegdheden van het grondwettelijk hof had beperkt na een haar onwelgevallig oordeel.
- [12] Zie bijvoorbeeld de documenten van HCLU, het beleidsinstituut Eötvös Károly en het Hongaarse Helsinki-comité op http://helsinki.hu/Friss_anyagok/htmls/820.
- [13] Voor goedkeuring is na de afschaffing van de vier vijfde-meerderheidsregel een twee derde meerderheid van het huidige parlement nodig. Er zal geen referendum worden gehouden.