SPRAWOZDANIE w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1905/2006 ustanawiające instrument finansowania współpracy na rzecz rozwoju
11.10.2010 - (COM(2010)0102 – C7‑0079/2010 – 2010/0059(COD)) - ***I
Komisja Rozwoju
Sprawozdawca Charles Goerens
PROJEKT REZOLUCJI LEGISLACYJNEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO
w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1905/2006 ustanawiające instrument finansowania współpracy na rzecz rozwoju
(COM(2010)0102 – C7‑0079/2010 – 2010/0059(COD))
(Zwykła procedura prawodawcza: pierwsze czytanie)
Parlament Europejski,
– uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2010)0102),
– uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 209 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi Komisja przedstawiła wniosek Parlamentowi (C7–0079/2010),
– uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając uzasadnione opinie dotyczące zgodności projektu aktu z zasadą pomocniczości, przesłane przewodniczącemu przez parlamenty narodowe,
– uwzględniając art. 55 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju oraz opinię Komisji Budżetowej (A7-0285/2010),
1. przyjmuje w pierwszym czytaniu stanowisko określone poniżej;
2. jest zdania, że w wyniku drastycznej obniżki marginesu w obrębie pułapu działu 4 wieloletnich ram finansowych na lata 2007-2013 (WRF) wniosek w sprawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nie pozostawia wystarczającego pola manewru jeżeli chodzi o właściwą reakcję na potencjalny kryzys;
3. jest zdania, że ponieważ handel bananami to kwestia omawiana już od dłuższego czasu, proponowane środki mogły zostać włączone do WRF na wcześniejszym etapie;
4. potwierdza przekonanie, że żaden nowy instrument nie może być finansowany w drodze przesunięcia środków, ponieważ zagroziłoby to realizacji aktualnych priorytetów;
5. przypomina, że celem instrumentu elastyczności jest finansowanie „jasno określonych wydatków, których nie można było pokryć w ramach dostępnych pułapów”[1] i jest zdania, że środki odnoszące się do handlu bananami to środki towarzyszące należące do tej kategorii;
6. jest zatem zdania, że wniosek ten nie jest zgodny z pułapem działu 4 wieloletnich ram finansowych i domaga się rewizji tych ostatnich za pomocą wszelkich środków przewidzianych w punktach 21-23 porozumienia międzyinstytucjonalnego z 17 maja 2006 r. lub innych środków, jak te wymienione w pkt. 25 i 27;
7. zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeżeli uzna ona za stosowne wprowadzenie znaczących zmian do wniosku lub zastąpienie go innym tekstem;
8. zobowiązuje przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie, Komisji i parlamentom narodowym.
Poprawka 1 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt -1 preambuły (nowy) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(-1) Polityka Unii Europejskiej (UE) w dziedzinie rozwoju ma na celu zmniejszenie, a ostatecznie wyeliminowanie ubóstwa. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Poprawka 2 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 1 preambuły | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(1) Unia Europejska, jako członek Światowej Organizacji Handlu, jest zaangażowana we włączanie handlu w strategie na rzecz rozwoju oraz w propagowanie handlu międzynarodowego w celu przyspieszenia rozwoju i zmniejszenia ubóstwa na świecie. |
(1) UE, jako członek Światowej Organizacji Handlu, jest zaangażowana we włączanie handlu w strategie na rzecz rozwoju oraz w propagowanie handlu międzynarodowego w celu przyspieszenia rozwoju i zmniejszenia oraz, w dłuższej perspektywie, wyeliminowania ubóstwa na świecie. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Uzasadnienie | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Art. 208 TFUE podkreśla, że głównym celem polityki Unii w zakresie współpracy na rzecz rozwoju jest zmniejszenie, oraz, w dłuższej perspektywie, pozbycie się ubóstwa. Poza tym stanowi on, że przy realizacji strategii, które mogłyby mieć wpływ na kraje rozwijające się, Unia bierze pod uwagę cele współpracy na rzecz rozwoju. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Poprawka 3 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 3 preambuły | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(3) UE jest zaangażowana we wspieranie sprawnej i stopniowej integracji krajów rozwijających się do gospodarki światowej w celu osiągnięcia przez nie trwałego rozwoju. Kraje AKP będące głównymi eksporterami bananów mogą napotykać trudności w związku ze zmieniającymi się ustaleniami dotyczącymi handlu, przede wszystkim w wyniku liberalizacji KNU w ramach WTO. Środki towarzyszące odnoszące się do bananów powinny zatem zostać włączone do obowiązującego rozporządzenia (WE) nr 1905/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. ustanawiającego instrument finansowania współpracy na rzecz rozwoju6. |
(3) UE jest zaangażowana we wspieranie sprawnej i stopniowej integracji krajów rozwijających się do gospodarki światowej w celu osiągnięcia przez nie trwałego rozwoju. Kraje AKP będące głównymi eksporterami bananów będą napotykać trudności w związku ze zmieniającymi się ustaleniami dotyczącymi handlu, przede wszystkim w wyniku liberalizacji taryf KNU w ramach WTO oraz w wyniku umów dwustronnych lub regionalnych zawartych lub w trakcie zawierania między Unią Europejską i krajami Ameryki Łacińskiej. Środki towarzyszące odnoszące się do bananów powinny zatem zostać włączone do obowiązującego rozporządzenia (WE) nr 1905/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. ustanawiającego instrument finansowania współpracy na rzecz rozwoju6. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Uzasadnienie | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Należy również uwzględnić skutki dwustronnych i regionalnych umów handlowych zawartych między Unią Europejską i krajami Ameryki Łacińskiej. Kraje Ameryki Łacińskiej są w istocie głównymi eksporterami bananów na rynek Unii Europejskiej. Tak więc zmniejszenie taryf celnych na banany zawartych w umowach handlowych podpisanych z Ameryką Łacińską ma wpływ na wywóz bananów pochodzących z krajów AKP. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Poprawka 4 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 4 preambuły | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(4) Środki pomocy finansowej, jakie należy przyjąć w ramach tego programu, mają na celu wsparcie dostosowania lub restrukturyzacji obszarów zależnych od eksportu bananów poprzez ukierunkowane wsparcie finansowe lub konkretne działania. Środki te będą zmierzać do ustanowienia polityki kształtowania odporności socjalnej, dywersyfikacji gospodarczej lub inwestycji w poprawę konkurencyjności, w przypadkach, w których taka strategia wydaje się efektywna biorąc pod uwagę rezultaty i doświadczenia uzyskane w ramach specjalnego systemu pomocy dla krajów AKP będących tradycyjnymi dostawcami bananów7 oraz specjalnych ram pomocy dla tych państw8. |
(4) Środki pomocy finansowej, jakie należy przyjąć w ramach tego programu, powinny mieć na celu poprawę poziomu i warunków życia ludzi zamieszkujących obszary uprawy bananów oraz uczestniczących w łańcuchach wartości w sektorze bananów, zwłaszcza drobnych rolników i małych gospodarstw, a także zgodność z normami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz normami jakości środowiska, szczególnie normami dotyczącymi stosowania pestycydów i narażenia na kontakt z nimi, poprzez wsparcie dostosowania i w stosownych przypadkach restrukturyzację obszarów zależnych od eksportu bananów poprzez ukierunkowane wsparcie finansowe lub konkretne działania. Środki te powinny zmierzać do ustanowienia polityki kształtowania odporności socjalnej, dywersyfikacji gospodarczej lub inwestycji w poprawę konkurencyjności, w przypadkach, w których wydaje się to efektywne, biorąc pod uwagę rezultaty i doświadczenia uzyskane w ramach specjalnego systemu pomocy dla krajów AKP będących tradycyjnymi dostawcami bananów7 oraz specjalnych ram pomocy dla tych państw8. UE uznaje znaczenie propagowania sprawiedliwszego podziału dochodów pochodzących z sektora bananów. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Poprawka 5 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 5 preambuły | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(5) Program powinien towarzyszyć procesowi dostosowania w krajach AKP, które w ostatnich latach eksportowały do UE znaczne ilości bananów i które będą odczuwały skutki liberalizacji w ramach WTO9. Program opiera się o specjalne ramy pomocy dla krajów AKP będących tradycyjnymi dostawcami bananów. Program jest zgodny ze zobowiązaniami międzynarodowymi UE w ramach WTO i jest przeznaczony bezpośrednio na cele restrukturyzacji, a zatem ma określoną długość trwania, która wynosi maksymalnie cztery lata (2010-2013), |
(5) Program powinien towarzyszyć procesowi dostosowania w krajach AKP, które w ostatnich latach eksportowały do UE znaczne ilości bananów i które będą odczuwały skutki liberalizacji w ramach WTO9 oraz w wyniku umów dwustronnych lub regionalnych zawartych lub będących w trakcie zawierania między Unią Europejską i krajami Ameryki Łacińskiej i Środkowej. Program opiera się o specjalne ramy pomocy dla krajów AKP będących tradycyjnymi dostawcami bananów. Program jest zgodny ze zobowiązaniami międzynarodowymi UE w ramach WTO i jest przeznaczony na cele restrukturyzacji oraz poprawy konkurencyjności, a zatem ma określoną długość trwania, która wynosi maksymalnie cztery lata (2010-2013), Rok przed zakończeniem programu zostanie dokonana ocena programu i postępów państw, która będzie zawierać zalecenia co do przewidywanych ewentualnych działań i ich charakteru. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Uzasadnienie | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
La Commission européenne a récemment conclu (Colombie/Pérou) ou est en voie de conclure (Amérique centrale) des accords commerciaux bilatéraux, qui consacrent encore davantage le démantèlement du tarif douanier de la banane négocié à l'OMC en décembre 2009. Ces concessions douanières auront donc un impact durable dans les pays ACP encore exportateurs de bananes, concurrents des pays NPF de loin les leaders de ce marché. En conséquence, l'Union européenne doit, par l'intermédiaire de cet instrument financier, soutenir en priorité la compétitivité des pays ACP encore exportateurs de bananes, tout en permettant aux pays désireux de sortir de la dépendance de ce produit, de restructurer et de diversifier une partie de leur économie. Enfin, et comme la Commission s'y était engagée par écrit vis-à vis du ministre du commerce du Cameroun (coordinateur des ACP sur la banane), selon la situation des filières bananes ACP à l'horizon 2013, il conviendra d'envisager de maintenir ce type d'instrument afin de répondre aux effets induits par la poursuite de la réduction du droit de douane. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Poprawka 6 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 5 a preambuły (nowy) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(5a) Według wniosków z opracowywanego co dwa lata sprawozdania w sprawie specjalnych ram pomocy udzielanej tradycyjnym dostawcom bananów z krajów AKP programy pomocy realizowane w przeszłości znacząco przyczyniły się do poprawy zdolności skutecznego zróżnicowania gospodarczego, chociaż nie można jeszcze określić ich pełnego wpływu, zaś trwałość eksportu bananów z krajów AKP pozostaje niepewna. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Poprawka 7 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 5 b preambuły (nowy) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(5b) Komisja dokonała oceny specjalnych ram pomocy i nie przeprowadziła oceny wpływu środków towarzyszących w sektorze bananów. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
La Commission européenne a récemment conclu (Colombie/Pérou) ou est en voie de conclure (Amérique centrale) des accords commerciaux bilatéraux, qui consacrent encore davantage le démantèlement du tarif douanier de la banane négocié à l'OMC en décembre 2009. Ces concessions douanières impacteront donc durablement les pays ACP encore exportateurs de bananes, concurrents des pays NPF de loin les leaders de ce marché. En conséquence, l'Union européenne doit, par l'intermédiaire de cet instrument financier, soutenir en priorité la compétitivité des pays ACP encore exportateurs de bananes, tout en permettant aux pays désireux de sortir de la dépendance de ce produit, de restructurer et de diversifier une partie de leur économie. Enfin, et comme la Commission s'y était engagée par écrit au Ministre du Commerce du Cameroun (coordinateur des ACP sur la banane), selon la situation des filières bananes ACP à l'horizon 2013, il conviendra d'envisager de maintenir ce type d'instrument afin de répondre aux effets induits par la poursuite de la réduction du droit de douane. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Poprawka 8 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 5 c preambuły (nowy) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(5 c) Do obowiązków Komisji należy skuteczna koordynacja tego programu z indykatywnymi programami regionalnymi i krajowymi realizowanymi w krajach korzystających z pomocy, zwłaszcza w zakresie realizacji celów o charakterze gospodarczym, rolniczym, społecznym i środowiskowym; | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Uzasadnienie | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Aby zapewnić spójność polityki, należy koniecznie przypomnieć, że programowanie i wprowadzanie w życie środków towarzyszących w sektorze bananów (BAM) wymaga koordynacji z programowaniem EFR za pośrednictwem krajowych i regionalnych programów indykatywnych. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Poprawka 9 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 5 d preambuły (nowy) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(5 d) Prawie 2 % światowego handlu bananami ma certyfikat organizacji producentów sprawiedliwego handlu. Minimalne ceny w sprawiedliwym handlu ustala się na podstawie obliczenia „trwałych kosztów produkcji”, które ustala się po konsultacji z podmiotami uczestniczącymi w celu zinternalizowania kosztów dostosowania do odpowiednich norm socjalnych i ekologicznych oraz uzyskania rozsądnego zysku, dzięki któremu producenci mogą zainwestować w długoterminową stabilność swojej działalności. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Poprawka 10 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 5 e preambuły (nowy) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(5 e) Gałąź produkcyjna w sektorze bananów powinna uzgodnić sprawiedliwy podział dochodów uzyskiwanych w tym sektorze, żeby uniknąć wyzysku lokalnych pracowników. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Poprawka 11 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Artykuł 1 – punkt -1 (nowy) Rozporządzenie (WE) nr 1905/2006 Punkt 27 preambuły | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Poprawka 12 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Artykuł 1 – punkt 2 Rozporządzenie (WE) nr 1905/2006 Artykuł 17 a, ustęp 1, wprowadzenie | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Poprawka 13 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Artykuł 1 – punkt 2 Rozporządzenie (WE) nr 1905/2006 Artykuł 17 a – ustęp 1 – litera b) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Uzasadnienie | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Podobnie jak w przypadku wsparcia konkurencyjności, Komisja będzie musiała zwrócić szczególną uwagę, aby zróżnicowanie gospodarcze w obszarach zależnych od bananów stosowane było tylko w przypadkach, w których taka opcja została przewidziana w dokumentach dotyczących wieloletniej strategii krajowej. Niektóre przykłady z poprzedniego programu pomocy krajom AKP produkującym banany (w latach 1999-2008) pokazują, że wykorzystanie środków przeznaczonych na zróżnicowanie gospodarcze nie zawsze odnosiło oczekiwane skutki. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Poprawka 14 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Artykuł 1 – punkt 2 Rozporządzenie (WE) nr 1905/2006 Artykuł 2 a – ustęp 17 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Uzasadnienie | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Les critères permettant de répartir l'aide doivent être transparents. Ainsi pour une meilleure transparence dans l'allocation des aides, il paraît nécessaire de pondérer les critères. En outre, l'allocation doit être fonction des besoins des pays. L'objectif des mesures d'accompagnement est principalement de permettre aux pays ACP producteurs de bananes de s'adapter à la réduction de leurs préférences tarifaires. Les ressources devraient ainsi viser en priorité les pays ACP qui souhaitent effectivement maintenir leur secteur bananier eu égard au rôle du secteur de la banane dans le développement durable de leur pays. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Poprawka 15 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Artykuł 1 – punkt 2 Rozporządzenie (WE) nr 1905/2006 Artykuł 17 a – ustęp 3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Poprawka 16 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Artykuł 1 – punkt 3 Rozporządzenie (WE) nr 1905/2006 Artykuł 21 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Poprawka 17 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Artykuł 1 – punkt 1 a (nowy) Rozporządzenie (WE) nr 1905/2006 Artykuł 25 – ustęp 2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Poprawka 18 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Artykuł 1 – punkt 1 a (nowy) Rozporządzenie (WE) nr 1905/2006 Artykuł 35 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Poprawka 19 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Artykuł 1 – punkt 5 b (nowy) Rozporządzenie (WE) nr 1905/2006 Artykuł 35 a (nowy) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Poprawka 20 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Artykuł 1 -punkt 5 c (nowy) Rozporządzenie (WE) nr 1905/2006 Artykuł 35 b (nowy) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
- [1] pkt. 27 porozumienia miêdzyinstytucjonalnego z 17 maja 2006 r.
UZASADNIENIE
Wniosek Komisji Europejskiej zmierza do wsparcia głównych krajów Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP), które eksportują banany, co ma nastąpić dzięki środkom towarzyszącym w sektorze bananów (BAM), przewidywanym na okres czterech lat (2010–2013).
Wprawdzie przewidziano w przeszłości finansowanie działań (specjalne ramy pomocy) w celu udzielenia krajom AKP pomocy w dostosowaniu się do zmian w konkurencji międzynarodowej, jednak wciąż borykamy się z podobnymi problemami, a „trwałość eksportu bananów z krajów AKP pozostaje niepewna[1]”.
Z tego względu mamy obowiązek podejścia do przedmiotowej sprawy pod kątem pomocy na rzecz rozwoju i zwalczania ubóstwa. Celem naszej pracy w Komisji Rozwoju jest sprawdzenie, czy zaproponowane środki zmierzają do osiągnięcia głównego celu polityki Unii w dziedzinie rozwoju, czyli zmniejszenia, a ostatecznie wyeliminowania ubóstwa. Największym wyzwaniem jest więc wyjście z dawnych schematów, które opracowano w perspektywie handlowej, a nie rozwojowej. Należy zatem podejmować starania nad skuteczną poprawą poziomu życia danych społeczeństw, poszanowaniem prawa pracy i zasad bezpieczeństwa, a także nad zagwarantowaniem podziału pomocy, który będzie w stanie zapobiec zakłóceniom konkurencji na rynku, jednocześnie sprzyjając rolnikom, którzy są obecnie na początku łańcucha produkcyjnego, a tymczasem trafia do nich jedynie mała część ostatecznej ceny płaconej przez konsumentów europejskich.
Nasze prace okażą się owocne, jeżeli nie ograniczymy przedmiotowej sprawy do polityki handlowej i będziemy mogli poprawić wniosek Komisji, by mógł on skutecznie sprzyjać trwałemu rozwojowi i zwalczaniu ubóstwa na przedmiotowych obszarach.
Działanie środków towarzyszących w sektorze bananów
Środki towarzyszące w sektorze bananów zaproponowane przez Komisję mają na celu wsparcie dostosowania obszarów zależnych od eksportu bananów poprzez pomoc finansową lub konkretne działania. Komisja ustaliła trzy następujące dziedziny współpracy:
· poprawa konkurencyjności
· działanie na rzecz zróżnicowania gospodarczego w obszarach zależnych od bananów;
· uwzględnienie rozległych skutków procesu dostosowywania.
Ze środków towarzyszących skorzystają następujące kraje AKP: Belize, Dominika, Republika Dominikańska, Jamajka, Kamerun, Saint Lucia, Saint Vincent i Grenadyny, Surinam i Wybrzeże Kości Słoniowej.
Komisja proponuje zatem dostosowanie strategii wieloletniej pomocy i ustalenie dla każdego kraju korzystającego ze środków towarzyszących w sektorze bananów maksymalnej kwoty finansowania na podstawie ogółu następujących obiektywnych wskaźników:
· handel bananami z UE,
· znaczenie eksportu bananów dla gospodarki danego kraju AKP,
· poziom rozwoju danego kraju.
Oczekuje się, że pomoc w wysokości 190 mln EUR umożliwi krajom AKP, które ostatnio dokonały wywozu znaczącej ilości bananów do UE, kontynuowanie lub uruchomienie inwestycji i programów dostosowawczych, w celu przeciwdziałania skutkom obniżenia stawek celnych i ich złagodzenia.
Zdaniem Komisji każdy kraj powinien wypracować we współpracy z jego zainteresowanymi stronami własną krajową strategię dostosowawczą w sektorze bananów, a jeżeli taka strategia już istnieje, przystąpić do jej aktualizacji, przy poszanowaniu swoich bardziej ogólnych strategii politycznych w dziedzinie rolnictwa, środowiska i zatrudnienia, a także swoich strategii rozwoju.
*****
Wydaje się, że wsparcie dla środków towarzyszących w sektorze bananów jest słusznym rozwiązaniem w celu polepszenia poziomu życia ludności krajów AKP, które są dostawcami bananów i które będą ponosiły skutki zmian w taryfach celnych dla importu bananów do UE. W tym celu należy jednak znaleźć innowacyjne rozwiązania. Dlatego we wniosku Komisji należałoby uwzględnić następujące aspekty:
· środki towarzyszące w sektorze bananów muszą mieć pozytywny wpływ na rolników, którzy są obecnie na początku łańcucha produkcyjnego, a tymczasem trafia do nich jedynie bardzo ograniczona część ostatecznej ceny płaconej przez konsumentów europejskich;
· należy wziąć pod uwagę kryteria walki z ubóstwem, tak aby cały sektor mógł skorzystać z należytych warunków życia oraz z ułatwionego dostępu do rynków;
· cały sektor powinien uzgodnić sprawiedliwy podział dochodów uzyskiwanych w tym sektorze;
· należy lepiej określić klucz przydziału świadczeń;
· w dokumencie strategicznym należy określić wzmocnione mechanizmy koordynacji z innymi podmiotami udzielającymi pomocy (matryce darczyńców), żeby znać dodatkowe działania podejmowane przez państwa członkowskie i inne podmioty udzielające pomocy oraz uniknąć dublowania działań;
· wszystkie strategie krajowe muszą zawierać:
· część „niezależna ocena”, która musi być ujmowana w negocjacjach w formie specyfikacji ważnej dla wszystkich umów,
· wskaźniki, jakie należy stosować w ocenie warunków dopuszczalności wsparcia budżetowego,
· wyniki oczekiwane w dziedzinie ukierunkowanych reform w sektorze bananów,
· warunki przyznawania pomocy,
· precyzyjny harmonogram reform i przewidywanych wydatków dla każdego kraju korzystającego z pomocy,
· środki ochrony środowiska, a także środki ochrony zdrowia pracowników, którzy na ogół są narażeni na kontakt z pestycydami;
· w dokumentach strategicznych należy w pierwszym rzędzie wspierać projekty, które sprzyjają przetwarzaniu bananów na miejscu i poprawiają warunki życia pracowników;
· w przypadku krajów zmierzających do przekształceń sektorowych projekty przekształceń powinny opierać się na ocenie wpływu ex ante, w której zostanie określony sektor lub sektory, w których należałoby dokonać przekształcenia plantacji bananów;
· środki przyjmowane przez Komisję muszą odpowiadać zdolności do skorzystania z nich przez kraje-beneficjentów;
· należy unikać sytuacji, w której środki pomocy wywołają zakłócenie konkurencji ze szkodą dla dochodów pracowników i ich zdrowia, zwłaszcza w związku z masowym narażeniem na kontakt z pestycydami lub nieprzestrzeganiem przepisów prawa pracy przyjętych przez MOP.
Należy zatem starać się o wdrożenie środków towarzyszących, które będą miały pozytywny wpływ na pracowników sektora, tak aby po 2013 r. można było ocenić realizację oczekiwanych postępów, a nie tylko znów uświadomić sobie trudności w pomiarze oczekiwanych rezultatów.
***
Procedura
Sprawozdawca ocenia, że rola Parlamentu Europejskiego ma wybitnie polityczny charakter, co powinno oznaczać procedowanie w sposób ściśle zgodny z uprawnieniami Parlamentu Europejskiego. Dla poszanowania tych demokratycznych uprawnień zasadnicze znaczenie ma możliwość wykonywania przez Parlament wszystkich przysługujących mu uprawnień do demokratycznej kontroli, w tym uznanej w traktacie lizbońskim możliwości przekazania Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów nieustawodawczych o zasięgu ogólnym, które uzupełniają lub zmieniają inne niż istotne elementy aktu ustawodawczego, a zatem w szczególności wieloletnich dokumentów strategicznych i programujących w sprawie środków towarzyszących w sektorze bananów.
Ostatnia uwaga dotyczy procedury umożliwiającej parlamentom narodowym ocenę zgodności wniosków legislacyjnych z zasadą pomocniczości. W treści sprawozdania wzięto pod uwagę trzy opinie o zgodności wydane przez portugalskie Zgromadzenie , włoski Senat i polski Senat , w tym wniosek polskiego Senatu dotyczący przestrzegania obowiązku przewidzianego w art. 5 protokołu w sprawie zasady pomocniczości, który nakazuje, by zawrzeć w treści aktu ustawodawczego „szczegółowe stwierdzenie umożliwiające ocenę zgodności z zasadami pomocniczości i proporcjonalności[2]”.
OPINIA Komisji Budżetowej (15.9.2010)
dla Komisji Rozwoju
w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1905/2006 ustanawiające instrument finansowania współpracy na rzecz rozwoju
(COM(2010)0102 – C7‑0079/2010 – 2010/0059(COD))
Sprawozdawca Ivailo Kalfin
ZWIĘZŁE UZASADNIENIE
W dniu 17 marca Komisja przyjęła wniosek w sprawie zmiany rozporządzenia dotyczącego instrumentu finansowania współpracy na rzecz rozwoju (DCI), którego celem jest umożliwienie sfinansowania działań towarzyszących w sektorze bananów (BAM) przewidzianych w ramach negocjacji ŚOH dotyczących tej kwestii. Komisja przyznała, że umowa w sprawie nowych warunków handlu bananami oznacza, że kraje AKP produkujące i eksportujące banany będą musiały liczyć się z koniecznością wprowadzenia dodatkowych zmian.
Budżet na działania adaptacyjne tych krajów wynosi 190 mln euro na lata 2010, 2011, 2012 i 2013, przewiduje się również dodatkowe 10 mln euro, jeżeli kwota ta będzie mieścić się w ustalonych marginesach (średni poziom środków przewidzianych na BAM wynosi 47,5 mln). Należy podkreślić, że BAM to nie program kompensacyjny, ale ukierunkowane wsparcie mające towarzyszyć działaniom adaptacyjnym zainteresowanych krajów, a także że całkowity proponowany budżet opiera się na średnim poziomie wsparcia dla krajów AKP w obrębie specjalnych ram pomocy (obejmujących lata 1998-2008), uwzględniając wzrost w handlu bananami od czasu rozpoczęcia funkcjonowania specjalnych ram pomocy.
Roczne rozbicie budżetu w środkach na zobowiązania przedstawia się następująco:
2010: 75 mln
2011: 43 mln
2012: 41 mln
2013: 31 mln
Ogółem: 190 mln
Rozbieżność w wysokości środków w ciągu czterech lat wynika z faktu, że pierwsza i największa redukcja taryf będzie miała miejsce w 2010 r. z działaniem wstecznym od grudnia 2009 r. (obniżka o 45% całkowitej redukcji taryf zostanie zastosowana już w 2010 r.).
Proponowane finansowanie przedstawia się następująco:
Przesunięcie: 95,8 mln
Margines w dziale 4: 75,9 mln
Instrument elastyczności: 18,3 mln
Ogółem: 190 mln
Choć działania adaptacyjne wymagają wsparcia, ponieważ wynikają z wcześniejszych zobowiązań, sprawozdawca jest zdania, że niektórych aspektów legislacyjnego sprawozdania finansowego nie przedstawiono w wystarczający sposób, co budzi zaniepokojenie:
- przede wszystkim zadziwiające jest to, że pomimo faktu, iż kwestia handlu bananami jest dyskutowana w ŚOH już od dziesięcioleci, Komisja i Rada nie rozważyły potencjalnych konsekwencji finansowych wycofania systemu preferencyjnego, ani w trakcie negocjacji wieloletnich ram finansowych na lata 2007-2013, ani w trakcie śródokresowego przeglądu instrumentu współpracy na rzecz rozwoju;
- ponadto nie przeprowadzono właściwej oceny wpływu, zatem UE otrzymuje niejasne i nieprzewidywalne wyniki dotyczące tych konkretnych działań odnoszące się do perspektywy średnio- i długookresowej;
- proponowane przesunięcie środków na przestrzeni czterech lat będzie miało wpływ na instrumenty, których pozycja w ramach UE jako partnera globalnego mogłaby w przeciwnym razie zostać wzmocniona; przykładowo wątpliwym działaniem byłoby obniżenie poziomu środków na instrument ochrony ludności w krajach trzecich w sytuacji, gdy najuboższe kraje trzeciego świata regularnie dotykają katastrofy naturalne;
- ponadto w kwestii uruchomienia instrumentu elastyczności przewiduje się wkład w wysokości jedynie 9,6% (18,3 mln z 190 mln) całkowitego finansowania BAM (tylko w 2010 r), podczas gdy instrument ten mógłby zostać uruchomiony do kwoty 115 mln w 2010 r.;
- wskutek tego nadmierne wykorzystywanie marginesu obniża zdolności Unii do walki z nieprzewidzianym kryzysem i nie przemawia za proponowanym sposobem finansowania;
- dlatego też chroniczne niedofinansowanie działu 4, na które zwróciła uwagę Komisja w sprawozdaniu z oceny funkcjonowania porozumienia międzyinstytucjonalnego nie gwarantuje trwałości finansowania BAM. Wniosek nie jest zatem zgodny z WRF na lata 2007-2013 i ich modyfikacja, za pomocą wszelkich środków przewidzianych w pkt. 21-23 PMI, jest nieunikniona.
Dla informacji, proponowana całkowita wysokość finansowania (w tym przesunięcia) w ciągu czterech lat przedstawia się następująco (w mln euro):
B.A.M. Finansowanie B.A.M. w latach 2010-2013 |
mln EUR |
||||||
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA |
Pozycja w budżecie |
2010 |
2011 |
2012 |
2013 |
OGÓŁEM |
|
Uruchomienie instrumentu elastyczności |
|
18,3 |
|
|
|
18,3 |
|
Margines działu 4 |
|
0,875 |
25 |
25 |
25 |
75,875 |
|
Przesunięcie |
|
55,825 |
18 |
16 |
6 |
95,825 |
|
Instrument szybkiego reagowania na gwałtowny wzrost cen żywności w krajach rozwijających się |
21 02 03 |
17,4 |
|
|
|
17,4 |
|
Umowy w sprawie określonych towarów |
21 07 04 |
1,8 |
|
|
|
1,8 |
|
Środki nadzwyczajne podejmowane w związku z kryzysem finansowym i gospodarczym w krajach rozwijających się |
19 06 08 |
2,5 |
|
|
|
2,5 |
|
Działanie przygotowawcze – Transfer technologii związanych z przemysłem farmaceutycznym na rzecz krajów rozwijających się |
21 05 01 06 |
3,3 |
|
|
|
3,3 |
|
Działanie przygotowawcze – Monitorowanie środowiska basenu Morza Czarnego oraz wspólny europejski program ramowy na rzecz rozwoju regionu Morza Czarnego |
07 02 04 |
1,5 |
|
|
|
1,5 |
|
Gwarancja podaży żywności |
21 02 01 |
1 |
2 |
1 |
|
4 |
|
Udział podmiotów niepaństwowych w polityce rozwojowej |
21 03 01 |
|
1 |
2 |
|
3 |
|
Wymiar ludzki i społeczny rozwoju |
21 05 01 01 |
1 |
2 |
1 |
|
4 |
|
Wsparcie dostosowawcze dla krajów objętych protokołem w sprawie cukru |
21 06 03 |
24,325 |
|
|
|
24,325 |
|
Współpraca z krajami rozwijającymi się Ameryki Łacińskiej |
19 09 01 |
1 |
4 |
4 |
|
9 |
|
Współpraca z azjatyckimi krajami rozwijającymi się |
19 10 01 01 |
2 |
4 |
3 |
|
9 |
|
Ochrona ludności - instrument finansowy ochrony ludności |
23 03 06 |
|
5 |
5 |
6 |
16 |
|
|
|
75 |
43 |
41 |
31 |
190 |
|
POPRAWKI
Komisja Budżetowa zwraca się do Komisji Rozwoju, jako do komisji przedmiotowo właściwej, o naniesienie do swojego sprawozdania następujących poprawek:
Poprawka 1 Projekt rezolucji legislacyjnej Ustęp 1 a (nowy) | |
Projekt rezolucji legislacyjnej |
Poprawka |
|
1a. jest zdania, że w wyniku drastycznej obniżki marginesu w obrębie pułapu działu 4 wieloletnich ram finansowych na lata 2007-2013 (WRF) wniosek w sprawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nie pozostawia wystarczającego pola manewru jeżeli chodzi o właściwą reakcję na potencjalny kryzys; |
Poprawka 2 Projekt rezolucji legislacyjnej Ustęp 1 b (nowy) | |
Projekt rezolucji legislacyjnej |
Poprawka |
|
1b. jest zdania, że ponieważ handel bananami to kwestia omawiana już od dłuższego czasu, proponowane środki mogły zostać włączone do WRF na wcześniejszym etapie; |
Poprawka 3 Projekt rezolucji legislacyjnej Ustęp 1 c (nowy) | |
Projekt rezolucji legislacyjnej |
Poprawka |
|
1c. potwierdza przekonanie, że żaden nowy instrument nie może być finansowany w drodze przesunięcia środków, ponieważ zagroziłoby to realizacji aktualnych priorytetów; |
Poprawka 4 Projekt rezolucji legislacyjnej Ustęp 1 d (nowy) | |
Projekt rezolucji legislacyjnej |
Poprawka |
|
1d. przypomina, że celem instrumentu elastyczności jest finansowanie „jasno określonych wydatków, których nie można było pokryć w ramach pułapów1” i jest zdania, że środki odnoszące się do handlu bananami to środki towarzyszące należące do tej kategorii; |
|
____________ 1 pkt. 27 PMI z 17 maja 2006 r.
|
Poprawka 5 Projekt rezolucji legislacyjnej Ustęp 1 e (nowy) | |
Projekt rezolucji legislacyjnej |
Poprawka |
|
1e. jest zatem zdania, że wniosek ten nie jest zgodny z pułapem działu 4 WRF i domaga się rewizji tych ostatnich za pomocą wszelkich środków przewidzianych w punktach 21-23 PMI z 17 maja 2006 r. lub innych środków, jak te wymienione w pkt. 25 i 27; |
PROCEDURA
Tytuł |
Zmiana rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1905/2006 ustanawiającego instrument finansowania współpracy na rzecz rozwoju |
|||||||
Odsyłacze |
COM(2010)0102 – C7-0079/2010 – 2010/0059(COD) |
|||||||
Komisja przedmiotowo właściwa |
DEVE |
|||||||
Opinia wydana przez Data ogłoszenia na posiedzeniu |
BUDG 24.3.2010 |
|
|
|
||||
Sprawozdawca komisji opiniodawczej Data powołania |
Ivailo Kalfin 21.4.2010 |
|
|
|||||
Data przyjęcia |
13.9.2010 |
|
|
|
||||
Wynik głosowania końcowego |
+: –: 0: |
36 2 0 |
||||||
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego |
Damien Abad, Marta Andreasen, Francesca Balzani, Reimer Böge, Giovanni Collino, Jean-Luc Dehaene, Isabelle Durant, James Elles, Göran Färm, José Manuel Fernandes, Eider Gardiazábal Rubial, Salvador Garriga Polledo, Jens Geier, Ivars Godmanis, Ingeborg Gräßle, Estelle Grelier, Carl Haglund, Lucas Hartong, Jutta Haug, Jiří Havel, Monika Hohlmeier, Sidonia Elżbieta Jędrzejewska, Anne E. Jensen, Ivailo Kalfin, Jan Kozłowski, Giovanni La Via, Vladimír Maňka, Barbara Matera, Nadezhda Neynsky, Dominique Riquet, László Surján, Helga Trüpel, Derek Vaughan |
|||||||
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego |
Gerben-Jan Gerbrandy, Roberto Gualtieri, Riikka Manner, Jan Olbrycht, Paul Rübig |
|||||||
PROCEDURA
Tytuł |
Zmiana rozporządzenia (WE) nr 1905/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego instrument finansowania współpracy na rzecz rozwoju |
|||||||
Odsyłacze |
COM(2010)0102 – C7-0079/2010 – 2010/0059(COD) |
|||||||
Data przedstawienia w PE |
17.3.2010 |
|||||||
Komisja przedmiotowo właściwa Data ogłoszenia na posiedzeniu |
DEVE 24.3.2010 |
|||||||
Komisja(e) wyznaczona(e) do wydania opinii Data ogłoszenia na posiedzeniu |
INTA 17.6.2010 |
BUDG 24.3.2010 |
AGRI 24.3.2010 |
|
||||
Opinia niewydana Data zatwierdzenia |
INTA 28.9.2010 |
AGRI 6.4.2010 |
|
|
||||
Sprawozdawca(y) Data powołania |
Charles Goerens 4.5.2010 |
|
|
|||||
Rozpatrzenie w komisji |
21.6.2010 |
13.7.2010 |
30.8.2010 |
|
||||
Data przyjęcia |
5.10.2010 |
|
|
|
||||
Wynik głosowania końcowego |
+: –: 0: |
28 0 0 |
||||||
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego |
Thijs Berman, Michael Cashman, Corina Creţu, Leonidas Donskis, Charles Goerens, Catherine Grèze, Enrique Guerrero Salom, András Gyürk, Eva Joly, Gay Mitchell, Norbert Neuser, Bill Newton Dunn, Maurice Ponga, David-Maria Sassoli, Birgit Schnieber-Jastram, Michèle Striffler, Alf Svensson, Eleni Theocharous, Ivo Vajgl, Anna Záborská, Gabriele Zimmer |
|||||||
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego |
Kriton Arsenis, Santiago Fisas Ayxela, Isabella Lövin, Miguel Angel Martínez Martínez, Bart Staes, Patrizia Toia |
|||||||
Zastępca(y) (art. 187 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego |
Róża Gräfin von Thun und Hohenstein |
|||||||