AANBEVELING VOOR DE TWEEDE LEZING betreffende het standpunt, door de Raad in eerste lezing vastgesteld met het oog op de aanneming van de besluit van het Europees Parlement en de Raad tot verlening van een EU-garantie voor verliezen van de Europese Investeringsbank op leningen en garanties voor projecten buiten de Europese Unie en houdende intrekking van Besluit nr. 633/2009/EG

5.10.2011 - (12443/1/2011 – C7‑0270/2011 – 2010/0101(COD)) - ***II

Begrotingscommissie
Rapporteur: Ivailo Kalfin

ONTWERPWETGEVINGSRESOLUTIE VAN HET EUROPEES PARLEMENT

over het standpunt, door de Raad in eerste lezing vastgesteld met het oog op de aanneming van de besluit van het Europees Parlement en de Raad tot verlening van een EU-garantie voor verliezen van de Europese Investeringsbank op leningen en garanties voor projecten buiten de Europese Unie en houdende intrekking van Besluit nr. 633/2009/EG

(12443/1/2011 – C7‑0270/2011 – 2010/0101(COD))

(Gewone wetgevingsprocedure: tweede lezing)

Het Europees Parlement,

–   gezien het standpunt van de Raad in eerste lezing (12443/1/2011 – C7‑0270/2011),

–   gezien zijn in eerste lezing geformuleerde standpunt[1] inzake het voorstel van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad (COM(2010)0174),

–   gezien artikel 294, lid 7, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

–   gezien artikel 72 van zijn Reglement,

–   gezien de aanbeveling voor de tweede lezing van de Begrotingscommissie (A7‑0327/2011),

1.  hecht zijn goedkeuring aan het standpunt van de Raad in eerste lezing;

2.  constateert dat het besluit is vastgesteld overeenkomstig het standpunt van de Raad;

3.  verzoekt zijn Voorzitter het besluit samen met de voorzitter van de Raad overeenkomstig artikel 297, lid 1, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie te ondertekenen;

4.  verzoekt zijn secretaris-generaal het besluit te ondertekenen nadat is nagegaan of alle procedures naar behoren zijn uitgevoerd, en samen met de secretaris-generaal van de Raad zorg te dragen voor publicatie ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie;

5.  verzoekt zijn Voorzitter het standpunt van het Parlement te doen toekomen aan de Raad en aan de Commissie alsmede aan de nationale parlementen.

• [1]  Aangenomen teksten van 17.2.2011, P7_TA(2011)0062.

TOELICHTING

1. Achtergrond en opmerkingen over de procedure

De Europese Investeringsbank (EIB), waarvan de lidstaten aandeelhouders zijn, is een van de belangrijkste financiële instrumenten van de EU. De leningen buiten de EU (9 miljard EUR) maken 12% uit van de totale leningen die de bank in 2010 had uitstaan.

Na aanvechting van de rechtsgrondslag door het Europees Parlement (EP) wordt het externe mandaat van de EIB, d.w.z. de begrotingsgarantie van de EU ter dekking van soevereine en politieke risico's van lening- en leninggarantieverrichtingen buiten de EU, sinds Besluit nr. 633/2009/EG van 13 juli 2009 vastgesteld door het Parlement en de Raad via de medebeslissingsprocedure[1].

Op 21 april 2010 heeft de Commissie het EP en de Raad een voorstel doen toekomen voor een besluit van het Europees Parlement en de Raad tot verlening van een EU-garantie voor verliezen van de Europese Investeringsbank op leningen en garanties voor projecten buiten de Europese Unie[2]. Het voorgestelde besluit berust op de tussentijdse evaluatie van het externe mandaat van de EIB als voorzien in Besluit nr. 633/2009/EG. Deze evaluatie maakte deel uit van een mededeling van de Commissie[3], en was gebaseerd op een externe beoordeling onder toezicht en onder beheer van een stuurcomité van "wijzen", op een doorlichting door een externe consulent[4], en op specifieke evaluaties door de evaluatiedienst van de EIB.

In eerste lezing zijn op commissieniveau meerdere amendementen ingediend, waaronder compromisamendementen die voortvloeiden uit diverse informele contacten en uit de van vijf commissies ontvangen adviezen. Op 27 januari 2011 heeft de Begrotingscommissie (BUDG) haar aanbeveling aan de plenaire vergadering aangenomen, dat een globaal compromisamendement bevat in de vorm van een geconsolideerde tekst.

Het EP heeft op 17 februari 2011 in eerste lezing een wetgevingsresolutie[5] aangenomen met amendementen op het voorstel van de Commissie.

BUDG heeft op 3 maart 2011 de rapporteur een mandaat gegeven om onderhandelingen met de Raad en de Commissie te openen met het oog op een overeenkomst in tweede lezing conform de gemeenschappelijke verklaring over de wijze van uitvoering van de medebeslissingsprocedure[6] en artikel 70 van het Reglement.

Het EP, de Raad en de Commissie hebben een aantal informele trialogen gevoerd (zie bijlage). De EIB was gevraagd in aparte vergaderingen aandachtspunten naar voren te brengen, en werd regelmatig geïnformeerd over de geboekte vooruitgang. Op 21 juni is aldus een overeenkomst bereikt, bevestigd door BUDG met een brief van haar voorzitter d.d. 27 juni 2011, en door COREPER op 14 september 2011.

Op 20 september 2011 heeft de Raad overeenkomstig artikel 294 VWEU zijn standpunt in eerste lezing aangenomen, waarin de overeenkomst is opgenomen.

2. Het voorstel van de Commissie: doelstelling en belangrijkste elementen

De algemene doelstelling is op grond van de bevindingen van de tussentijdse evaluatie de EU-garantie voor externe EIB-financiering voor de resterende periode van de huidige financiële vooruitzichten 2007-2013 te verlengen en tegelijkertijd een aantal nieuwe elementen aan het mandaat toe te voegen.

De nieuwe elementen zijn:

* Activering van het "facultatieve mandaat" van 2 miljard EUR, dat in reserve was geplaatst. Dit facultatieve mandaat wordt niet geactiveerd om de individuele regionale plafonds te verhogen, maar als een mandaat voor projecten die bijdragen tot de bestrijding van de klimaatverandering in alle door het besluit bestreken regio's;

* Vervanging van het bestaande systeem van regionale doelstellingen voor verrichtingen onder EU-garantie door horizontale overkoepelende doelstellingen die voor alle onder het externe mandaat vallende regio's gelden;

* De Commissie ontwikkelt in samenwerking met de EIB en in overleg met de Europese Dienst voor extern optreden (EDEO) operationele richtsnoeren voor elke onder het externe mandaat vallende regio. Deze richtsnoeren moeten op de regionale strategieën van de EU geënt zijn, zodat meer samenhang tot stand komt tussen de uitvoering van de EIB-activiteiten overeenkomstig de algemene overkoepelende beginselen van het externe mandaat en de regionale prioriteiten van de EU;

* Versterking van de EIB-capaciteit om de EU-ontwikkelingsdoelstellingen te ondersteunen door:

– de beoordeling en controle door de EIB van sociale en ontwikkelingsaspecten van projecten te verbeteren;

– het EIB-optreden sterker te concentreren op sectoren die de ontwikkeling van derde landen bevorderen, zoals milieu-infrastructuur inclusief watervoorziening en riolering, duurzaam vervoer en de beperking van en de aanpassing aan klimaatverandering. De EIB dient tevens geleidelijk haar activiteiten ter ondersteuning van gezondheidszorg en onderwijs verder uit te bouwen;

* Activering van het externe mandaat van de EIB voor vijf nieuwe landen, waaronder Wit-Rusland.

3. Eerste lezing van het Parlement

Bij de wetgevingsresolutie van het Parlement, die in eerste lezing met een zeer grote meerderheid (538 stemmen voor, 37 tegen bij 37 onthoudingen) is aangenomen, waren 5 amendementen gevoegd. Het door BUDG ingediende amendement 1 brengt wijzigingen aan in de hele tekst.

In eerste instantie tracht het EP met zijn standpunt de plafonds voor de continuïteit van verrichtingen tot 31 december 2013 aan te passen, de transparantie van EIB-operaties onder het externe mandaat te verbeteren, de mate waarin deze operaties bijdragen tot verwezenlijking van de doelstellingen van het externe EU-beleid te vergroten, en zich voor te bereiden op toekomstperspectieven, waarvan enkele naar voren worden gebracht in de aanbevelingen uit de tussentijdse evaluatie.

De belangrijkste amendementen hebben betrekking op de volgende punten:

Plafonds: De plafonds worden naar boven bijgesteld tot 1.857 miljard EUR om de uitbreiding van het mandaat tot nieuwe landen voldoende te dekken (overweging 7 bis, artikel 2, lid 1), en een flexibel herverdelingsmechanisme van 20% tussen regionale plafonds wordt ingevoerd (bijlage I, laatste alinea). Het EP meent dat de EIB terugbetalingen (reflows) uit eerdere verrichtingen opnieuw moet kunnen investeren, zoals wordt voorgesteld in ontwerpverordening (EG) nr. 1683/2006 (overweging 8 ter).

Doelstellingen en voorwaarden van de EU: De EIB-verrichtingen moeten vooral bijdragen tot de verspreiding van de in artikel 21 VEU bedoelde beginselen. In ontwikkelingslanden moet aandacht worden besteed aan natuurlijke hulpbronnen en armoedebestrijding. De EIB en de Commissie moeten uiterlijk 2012 een strategie voorleggen om projecten die haaks staan op de klimaatdoelstellingen van de EU (artikel 3) geleidelijk stop te zetten. Er wordt verwezen naar de Verklaring van Parijs van 2005 en de Actieagenda van Accra van 2008 (overweging 13, artikel 5, lid 2, en naar de millenniumdoelstellingen voor ontwikkeling (overweging 15 bis). Het aantal landen dat in aanmerking komt voor het klimaatveranderingsmandaat kan worden beperkt wanneer bepaalde landen zich niet inzetten voor het behalen van passende doelstellingen op het gebied van klimaatverandering (artikel 2, lid 4). Verificatie of er sprake is van overleg met de plaatselijke bevolking (artikel 6, lid 1) maakt deel uit van het zorgvuldigheidsbeginsel van de EIB met betrekking tot ontwikkelingsgerelateerde aspecten van projecten. Uitbreiding van het mandaat tot Wit-Rusland wordt verworpen (bijlage II, B- nabuurschaps- en partnerschapslanden). Regionale operationele richtsnoeren worden door middel van gedelegeerde handelingen vastgesteld (overweging 23, artikel 5).

Transparantie en verslaggeving

In het jaarverslag van de Commissie (artikel 10) dient vooral aandacht besteed te worden aan:

- de wijze waarop in aanmerking komende verrichtingen doelstellingen van extern EU-beleid ondersteunen,

- het ontwikkelingseffect, sociale en ecologische duurzaamheid,

- een overzicht van de financiële middelen van de Unie die in combinatie met EIB-financiering en overige donoren worden gebruikt.

De openbaar toegankelijke jaarverslagen dienen gebaseerd te zijn op door de EIB ontwikkelde prestatie-indicatoren met betrekking tot ontwikkeling, milieu en mensenrechten (artikel 5, lid 2 en artikel 6, lid 2 bis).

Waar mogelijk wordt ook het toezicht door projectontwikkelaars op deze aspecten (waaronder ondersteuning van financiële tussenpersonen aan het mkb) tijdens de uitvoering en afronding openbaar gemaakt (artikel 6, lid 2).

Een nieuw artikel wordt ingevoegd dat verrichtingen in niet-coöperatieve rechtsgebieden illegaal verklaart (artikel 10 bis).

Toekomstperspectieven Medio 2012 wordt een EU-platform voor samenwerking en ontwikkeling opgericht om het combineren van giften en leningen te optimaliseren en te rationaliseren, waarbij andere Europese multilaterale en bilaterale financiële instellingen worden betrokken (overweging 25, artikel 8, lid 2 bis). Een nieuw artikel voorziet in de oprichting van een werkgroep die de toekomst van ontwikkelingshulp opnieuw beoordeelt, met inbegrip van de rol van de EIB (artikel 10 ter). Er wordt verwezen naar microkrediet (overweging 8 ter) en de EIB wordt aangemoedigd tot het uitvoeren van een kosten-batenanalyse met betrekking tot de oprichting van nevenvestigingen, in het bijzonder in het Middellandse Zeegebied (overweging 25 bis).

4. Beoordeling van het standpunt van de Raad in eerste lezing

De Raad keurt de overeenkomst goed die het Parlement en de Raad tijdens informele trialogen hebben bereikt (zie bijlage).

Een zeer klein aantal amendementen van het Parlement is niet (geheel, gedeeltelijk of in principe) door de Raad aanvaard (overwegingen 6 bis, 8 ter, 8 quater, artikel 5, lid 3 bis, artikel 8, lid 2 bis, artikel 10 ter). De punten die voor het EP van groot belang zijn, namelijk verslaggeving, plafonds, ontwikkeling, milieu en voorwaarden, komen in de tekst aan bod.

Plafonds: Het plafond van het algemene mandaat wordt verhoogd met 1.684 miljard EUR, waarvan 1 miljard EUR is gericht op het zuidelijke Middellandse Zeegebied, zoals het EP in eerste lezing heeft verlangd (overweging 12, bijlage I). Binnen en tussen regio's wordt voorzien in een flexibiliteit van 10%. De verwijzing naar terugbetalingen, een onderwerp dat in een andere procedure wordt behandeld, is niet gehandhaafd.

Doelstellingen en voorwaarden van de EU:

IJsland komt zonder beperkingen in aanmerking, terwijl Wit-Rusland nog steeds niet in aanmerking komt. De voorwaarden worden kracht bijgezet doordat de Commissie de lijst van in aanmerking komende landen door middel van gedelegeerde handelingen kan wijzigen (artikel 4, lid 2, bijlage III) op basis van een vooraf vastgestelde lijst van mogelijk in aanmerking komende landen (artikel 4, lid 1, bijlage II). Anderzijds wordt duidelijk gemaakt dat regionale operationele richtsnoeren technisch van aard zijn en onder een regionaal beleidskader vallen dat via de medebeslissingsprocedure wordt vastgesteld (artikel 6, lid 1, bijlage IV).

Langetermijnperspectieven De Commissie dient uiterlijk medio 2012 verslag uit te brengen aan het Europees Parlement en de Raad en eventueel een voorstel in te dienen betreffende de mogelijkheid van een EU-platform voor samenwerking en ontwikkeling (overweging 31).

Het onderzoeken van de mogelijkheid om nevenvestigingen op te richten - een taak van het EIB-bestuur - en van de toekomst van ontwikkelingshulp (werkgroep) wordt niet gehandhaafd.

Een nieuwe overweging (40) maakt het onder meer mogelijk te onderzoeken of de EIB binnen het volgende financiële kader onder meer microkredietfinanciering kan bieden.

5. Inhoud van de aanbeveling

De rapporteur beveelt het Parlement aan het standpunt in eerste lezing van de Raad te aanvaarden. De inhoud van de tekst van de Raad weerspiegelt voor een belangrijke deel de tekst die het Parlement in eerste lezing heeft aangenomen. De tekst is het resultaat van intensieve onderhandelingen die plaatsvonden van februari tot juni 2011.

Het uitgebreide mandaat van de EIB zal over het geheel genomen voorzien in een veel betere coördinatie ter realisering van de EU-doelstellingen, aanzienlijk meer verantwoordelijkheid en transparantie en een beter gebruik van de begrotingsgarantie van de EU.

• [1]  Een Garantiefonds beschermt de EU-begroting tegen "schokken" als gevolg van wanbetalingen op door de EU gegarandeerde leningen. Momenteel wordt 9% van het totale uitstaande bedrag aan leningen uit de begroting aan het Fonds overgemaakt. De voorziening van het Fonds vindt plaats in jaar N+2 van de uitkering van de lening.
• [2]  2010/0101(COD) - COM(2010)0174, SEC(2010)0443.
• [3]  COM(2010)0173, SEC(2010)442.
• [4]  Onafhankelijke evaluatie door COWI (februari 2010), Michael Camdessus et al, "European Investment Bank's external mandate 2007-2013 Mid-Term Review: Report and recommendations of the steering committee of ‘wise persons’,” februari 2010. Beschikbaar op: www.eib.org/attachments/documents/eib_external_mandate_2007-2013_mid-term_review.pdf.
• [5]  P7_TA-PROV(2011)0062.
• [6]  PB C 145 van 30.6.2007, blz. 5.

BIJLAGE

Decision on the EIB external mandate

Steps and informal meetings in 2011 between the EP negotiating team (1), the Presidency of the Council (2) and Commission

Date	Place	Meetings on the EIB external mandate Decision
27 January	Brussels	BUDG adopts its recommendation to the plenary
17 February	Strasbourg	EP adopts its first reading
28 February		Exploratory talks with a view to presenting a request to BUDG Committee to open negotiations
3 March	Brussels	BUDG committee gives mandate to set up a negotiating team and enter negotiations
17 March	Brussels	Informal trilogue
22 March	Brussels	Informal trilogue
31 March	Brussels	BUDG committee meeting: rapporteur gives state of play of negotiations (Annex XXI, point 6 of the Rules of procedure)
12 April	Brussels	Informal trilogue
14 April	Brussels	BUDG meeting: state of play of negotiations
3 May	Brussels	Informal trilogue
5 May	Brussels	BUDG meeting: state of play of negotiations Informal trilogue
12 May	Strasbourg	Informal trilogue
23 May	Brussels	BUDG meeting: state of play of negotiations
1 June	Brussels	Informal trilogue
15 June	Brussels	BUDG meeting: state of play of negotiations
21 June	Brussels	Informal trilogue. Agreement.
27 June	Brussels	BUDG meeting: Approval of the agreement. BUDG Chair letter committing to approve Council's first reading position if it conforms with the agreement.
19 September	Brussels	Council adopts its first reading position

(1) Rapporteur Ivailo Kalfin, Shadow-rapporteurs: Giovanni Collino, Sidonia Elżbieta Jedrzejewska (EPP), Carl Haglund (ALDE), Helga Trüpel (Greens/EFA), Miguel Portas (GUE), Claudio Morganti (EFD).

(2) Council represented by the Head of the Economic and Financial Unit of the Permanent Representation of Hungary to the European Union.

PROCEDURE

Titel	EU-garantie voor verliezen van de EIB op leningen en garanties voor projecten buiten de EU
Document- en procedurenummers	12443/1/2011 – C7-0270/2011 – 2010/0101(COD)
Datum eerste lezing EP – P-nummer	17.2.2011                     T7-0062/2011
Voorstel van de Commissie	COM(2010)0174 - C7-0110/2010
Datum bekendmaking ontvangst standpunt van de Raad in eerste lezing	29.9.2011
Commissie ten principale        Datum bekendmaking	BUDG 29.9.2011
Rapporteur(s)        Datum benoeming	Ivailo Kalfin 8.9.2011
Datum goedkeuring	5.10.2011
Uitslag eindstemming	+: –: 0:	28 3 0
Bij de eindstemming aanwezige leden	Marta Andreasen, Francesca Balzani, Lajos Bokros, Andrea Cozzolino, Isabelle Durant, James Elles, Göran Färm, José Manuel Fernandes, Eider Gardiazábal Rubial, Salvador Garriga Polledo, Jens Geier, Ivars Godmanis, Estelle Grelier, Lucas Hartong, Jutta Haug, Anne E. Jensen, Sergej Kozlík, Jan Kozłowski, Alain Lamassoure, Giovanni La Via, Barbara Matera, Miguel Portas, Dominique Riquet, László Surján, Angelika Werthmann
Bij de eindstemming aanwezige vaste plaatsvervanger(s)	François Alfonsi, Philippe Boulland, Roberto Gualtieri, Paul Rübig, Peter Šťastný, Georgios Stavrakakis
Datum indiening	5.10.2011