Rezolucja legislacyjna Parlamentu Europejskiego z dnia 18 stycznia 2011 r. w sprawie zmienionego wniosku w sprawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącej łączenia się spółek akcyjnych (tekst jednolity) (COM(2010)0391 – C7-0209/2010 – 2008/0009(COD))

P7_TA(2011)0001 A7-0363/2010

(Zwykła procedura ustawodawcza – ujednolicenie)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając wniosek Komisji skierowany do Parlamentu Europejskiego i Rady (COM(2008)0026) oraz zmieniony wniosek (COM(2010)0391),

–  uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 17 czerwca 2008 r.(1),

–  uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 50 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi Komisja przedstawiła wniosek Parlamentowi (C7-0209/2010),

–  uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 21 października 2010 r(2),

–  uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 20 grudnia 1994 r. – szybsza metoda pracy nad urzędową kodyfikacją tekstów prawnych(3),

–  uwzględniając art. 86 i art. 55 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej (A7-0363/2010),

A.  mając na uwadze, że zdaniem konsultacyjnej grupy roboczej złożonej z odpowiednich służb prawnych Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji, wniosek ogranicza się do prostego ujednolicenia istniejących przepisów bez zmian co do istoty;

1.  przyjmuje w pierwszym czytaniu stanowisko przedstawione poniżej;

2.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie, Komisji i parlamentom państw członkowskich.

Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 18 stycznia 2011 r. w celu przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/.../UE dotyczącej łączenia się spółek akcyjnych (tekst jednolity)

(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, dyrektywy 2011/35/UE)

(1) Dz.U. C 286E z 27.11.2009, s. 60. (2) Dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym. (3) Dz.U. C 102 z 4.4.1996, s. 2.

Rezolucja legislacyjna Parlamentu Europejskiego z dnia 18 stycznia 2011 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia Protokołu do Układu eurośródziemnomorskiego ustanawiającego stowarzyszenie między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Jordańskim Królestwem Haszymidzkim, z drugiej strony, w celu uwzględnienia przystąpienia Republiki Bułgarii i Rumunii do Unii Europejskiej (06903/2010 – C7-0384/2010 – 2007/0231(NLE))

P7_TA(2011)0002 A7-0373/2010

(Zgoda)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając projekt decyzji Rady (06903/2010),

–  uwzględniając projekt Protokołu do Układu eurośródziemnomorskiego ustanawiającego stowarzyszenie między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Jordańskim Królestwem Haszymidzkim, z drugiej strony, w celu uwzględnienia przystąpienia Republiki Bułgarii i Rumunii do Unii Europejskiej (09373/2008),

–  uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 217 oraz art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C7-0384/2010),

–  uwzględniając art. 81, art. 90 ust. 8 oraz art. 46 ust. 1 Regulaminu,

–  uwzględniając zalecenie Komisji Spraw Zagranicznych (A7–0373/2010),

1.  wyraża zgodę na zawarcie protokołu;

2.  zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie, Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Jordańskiego Królestwa Haszymidzkiego.

Rezolucja legislacyjna Parlamentu Europejskiego z dnia 18 stycznia 2011 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia umowy między Wspólnotą Europejską a Unią Gospodarczą i Walutową Afryki Zachodniej dotyczącej pewnych aspektów przewozów lotniczych (06646/2010 – C7-0103/2010 – 2008/0145(NLE))

P7_TA(2011)0003 A7-0361/2010

(Zgoda)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając projekt decyzji Rady (06646/2010),

–  uwzględniając projekt umowy między Wspólnotą Europejską a Unią Gospodarczą i Walutową Afryki Zachodniej dotyczącej pewnych aspektów przewozów lotniczych (06190/2009),

–  uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę zgodnie z art. 100 ust. 2, art. 218 ust. 8 akapit pierwszy i art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C7-0103/2010),

–  uwzględniając art. 81 oraz art. 90 ust. 8 Regulaminu,

–  uwzględniając zalecenie Komisji Transportu i Turystyki (A7-0361/2010),

1.  wyraża zgodę na zawarcie umowy;

2.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie oraz rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Unii Gospodarczej i Walutowej Afryki Zachodniej.

Rezolucja legislacyjna Parlamentu Europejskiego z dnia 18 stycznia 2011 r. w sprawie stanowiska Rady w pierwszym czytaniu w sprawie przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylającego dyrektywę Rady 89/106/EWG (10753/3/2010 – C7-0267/2010 – 2008/0098(COD))

P7_TA(2011)0004 A7-0343/2010

(Zwykła procedura ustawodawcza: drugie czytanie)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając stanowisko Rady w pierwszym czytaniu (10753/3/2010 – C7-0267/2010),

–  uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2008)0311) oraz zmieniony wniosek (COM(2009)0579),

–  uwzględniając artykuł 251 ust. 2 Traktatu WE, zgodnie z którym Komisja przedłożyła wniosek Parlamentowi (C6-0203/2008),

–  uwzględniając komunikat Komisji skierowany do Parlamentu i Rady pt. „Konsekwencje wejścia w życie traktatu lizbońskiego dla trwających międzyinstytucjonalnych procedur decyzyjnych” (COM(2009)0665),

–  uwzględniając art. 294 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając swoje stanowisko w pierwszym czytaniu(1),

–  uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 25 lutego 2009 r.(2),

–  uwzględniając zobowiązanie podjęte przez przedstawiciela Rady w piśmie z dnia 8 grudnia 2010 r. do przyjęcia stanowiska Parlamentu w drugim czytaniu, zgodnie z art. 294 ust. 8 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając art. 66 Regulaminu,

–  uwzględniając zalecenia do drugiego czytania przedstawione przez Komisję Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów (A7-0343/2010),

1.  przyjmuje w drugim czytaniu stanowisko określone poniżej;

2.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie, Komisji i parlamentom państw członkowskich.

Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w drugim czytaniu w dniu 18 stycznia 2011 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr .../2011 ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylającego dyrektywę Rady 89/106/EWG

(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) nr 305/2011.)

(1) OJ C 184 E z 8.7.2010, s. 441. (2) OJ C 218 z 11.9.2009, s. 15.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 18 stycznia 2011 r. w sprawie realizacji Konsensusu europejskiego w sprawie pomocy humanitarnej: przegląd śródokresowy planu działania i dalsze kroki (2010/2101(INI))

P7_TA(2011)0005 A7-0375/2010

Parlament Europejski,

–  uwzględniając Konsensus europejski w sprawie pomocy humanitarnej podpisany w dniu 18 grudnia 2007 r. przez przewodniczących Rady Unii Europejskiej, Parlamentu Europejskiego i Komisji Europejskiej,

–  uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 29 maja 2008 r. określający plan działania w sprawie praktycznych środków służących wdrożeniu konsensusu (SEC(2008)1991),

–  uwzględniając art. 214 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej dotyczący pomocy humanitarnej,

–  uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1257/96 z dnia 20 czerwca 1996 r. dotyczące pomocy humanitarnej(1),

–  uwzględniając wytyczne Unii Europejskiej w sprawie promowania przestrzegania międzynarodowego prawa humanitarnego z dnia 23 grudnia 2005 r., uaktualnione w grudniu 2009 r., oraz konkluzje Rady z dnia 8 grudnia 2009 r.,

–  uwzględniając decyzję Rady 2007/162/WE z dnia 5 marca 2007 r. ustanawiającą Instrument Finansowy Ochrony Ludności(2),

–  uwzględniając decyzję Rady 2007/779/WE, Euratom z dnia 8 listopada 2007 r. ustanawiającą mechanizm wspólnotowy ochrony ludności(3),

–  uwzględniając konkluzje Rady z grudnia 2007 r., w których poproszono Komisję o jak najlepsze wykorzystanie mechanizmu wspólnotowego ochrony ludności i wzmacnianie współpracy państw członkowskich,

–  uwzględniając wspólny dokument wysokiego przedstawiciela/wiceprzewodniczącej Komisji Europejskiej Catherine Ashton oraz komisarz Kristaliny Georgievej w sprawie wniosków z reakcji Unii Europejskiej podczas katastrofy na Haiti,

–  uwzględniając komunikat Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego z dnia 10 września 2003 r. zatytułowany „Unia Europejska i Narody Zjednoczone: wybór wielostronności” (COM(2003)0526), wzywający do wszechstronnego zacieśnienia oraz zintegrowania stosunków UE-ONZ poprzez systematyczny dialog polityczny, wzmocnioną współpracę, lepsze zarządzanie kryzysowe i lepszą prewencję oraz strategiczne partnerstwo pomiędzy Komisją a wybranymi organizacjami ONZ,

–  uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 marca 2008 r. w sprawie wzmocnienia zdolności Unii do reagowania w przypadku katastrof (COM(2008)0130) oraz rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 19 czerwca 2008 r. w sprawie zwiększenia zdolności Unii do reagowania w przypadku katastrof(4),

–  uwzględniając komunikat Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego z dnia 23 lutego 2009 r. zatytułowany „Strategia UE na rzecz wspierania działań zmniejszających ryzyko związane z klęskami żywiołowymi w krajach rozwijających się” (COM(2009)0084),

–  uwzględniając komunikat Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego z dnia 31 marca 2010 r. w sprawie pomocy humanitarnej w zakresie żywności (COM(2010)0126),

–  uwzględniając dokument roboczy służb Komisji w sprawie strategii działania na rok 2010 dla DG ECHO,

–  uwzględniając sprawozdanie Michela Barniera z maja 2006 r. zatytułowane „Europejskie siły ochrony ludności: pomoc Europy”,

–  uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka przyjętą w dniu 10 grudnia 1948 r. przez Zgromadzenie Ogólne ONZ,

–  uwzględniając konwencje genewskie z 1949 r. oraz protokoły dodatkowe z 1977 r.,

–  uwzględniając konwencję dotyczącą statusu uchodźców przyjętą w lipcu 1951 r.,

–  uwzględniając Konwencję ONZ o prawach dziecka oraz protokół fakultatywny do niej w sprawie angażowania dzieci w konflikty zbrojne, przyjęte przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w dniu 20 listopada 1989 r.,

–  uwzględniając podpisaną w Londynie w dniu 13 kwietnia 1999 r. (5) Konwencję o pomocy żywnościowej, w ramach której Wspólnota Europejska zobowiązuje się do reagowania w sytuacjach kryzysu żywnościowego oraz reagowania na inne potrzeby żywnościowe w krajach rozwijających się,

–  uwzględniając Kodeks postępowania Międzynarodowego Ruchu Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca oraz organizacji pozarządowych na wypadek klęsk i katastrof z 1994 r.,

–  uwzględniając zasady i dobre praktyki w zakresie udzielania pomocy humanitarnej przyjęte w Sztokholmie w dniu 17 czerwca 2003 r.,

–  uwzględniając zasady partnerstwa zatwierdzone przez Narody Zjednoczone i organizacje humanitarne na spotkaniu Globalnej Platformy Humanitarnej w 2007 r.,

–  uwzględniając wytyczne Narodów Zjednoczonych dotyczące wykorzystania zasobów wojska i służb ochrony ludności w akcjach ratowniczych w razie wystąpienia katastrofy (wytyczne z Oslo), zmienione w dniu 27 listopada 2006 r.,

–  uwzględniając wytyczne z marca 2003 r. dotyczące wykorzystania zasobów wojska i służb ochrony ludności w celu wsparcia działań humanitarnych Organizacji Narodów Zjednoczonych w złożonych sytuacjach kryzysowych (wytyczne MCDA),

–  uwzględniając plan działania z Hyogo przyjęty na światowej konferencji na temat zapobiegania i ograniczania skutków katastrof, która odbyła się w Kobe (prefektura Hyogo) w Japonii w dniach 18–22 stycznia 2005 r.,

–  uwzględniając przegląd pomocy humanitarnej zlecony przez koordynatora pomocy w sytuacjach kryzysowych ONZ i podsekretarza ds. humanitarnych w sierpniu 2005 r.,

–  uwzględniając ustanowiony przez organizację DARA (Development Assistance Research Associates) wskaźnik pomocy humanitarnej na 2010 r., za pomocą którego analizuje się i klasyfikuje pomoc udzieloną przez głównych darczyńców rządowych osobom, które ucierpiały w wyniku katastrofy, konfliktu czy też sytuacji kryzysowej,

–  uwzględniając międzynarodowy program reguł, praw i zasad interwencji międzynarodowych w przypadku katastrof („wytyczne IDRL”) przyjęty na 30. międzynarodowej konferencji Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca, która odbyła się w 2007 r. w Genewie, oraz wspólne zaangażowanie państw członkowskich Unii Europejskiej na rzecz wsparcia tego programu,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 listopada 2007 r. w sprawie europejskiego konsensusu w sprawie pomocy humanitarnej(6),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 lutego 2010 r. w sprawie niedawnego trzęsienia ziemi na Haiti(7),

–  uwzględniając swoje zalecenie dla Rady z dnia 14 grudnia 2010 r. w sprawie utworzenia unijnych sił szybkiego reagowania(8),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 czerwca 2010 r. w sprawie operacji wojskowej Izraela przeciw humanitarnemu konwojowi statków oraz blokady Strefy Gazy(9),

–  uwzględniając projekt rezolucji w sprawie kryzysu humanitarnego w Somalii złożony przez Oreste Rossiego zgodnie z art. 120 Regulaminu (B7-0489/2010),

–  uwzględniając swoje poprzednie rezolucje dotyczące udzielania pomocy humanitarnej w państwach trzecich,

–  uwzględniając art. 48 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju (A7-0375/2010),

A.  przywołując wspólną wizję pomocy humanitarnej wyrażoną w Konsensusie europejskim w sprawie pomocy humanitarnej, który pokazuje zaangażowanie Unii Europejskiej na rzecz ścisłej współpracy w tej dziedzinie w celu optymalizacji jej skuteczności, na rzecz zachowania i propagowania podstawowych zasad humanitarnych, tj. zasad humanitaryzmu, neutralności, bezstronności i niezależności, oraz na rzecz przestrzegania międzynarodowego prawa humanitarnego,

B.  przypominając, że wynikające z konsensusu zobowiązania dotyczą zarówno państw członkowskich, jak i Komisji Europejskiej oraz że działania wymienione w planie działania muszą w większości przypadków być realizowane przez Komisję i państwa członkowskie wspólnie,

C.  mając na uwadze ogromny wzrost liczby i rozmiarów katastrof naturalnych, których źródłem jest w szczególności zmiana klimatu spowodowana działalnością człowieka, oraz mając na uwadze, że na krajach uprzemysłowionych ciąży odpowiedzialność historyczna; mając na uwadze wzrost liczby złożonych sytuacji kryzysowych, co łączy się z szeregiem czynników, takich jak zmieniający się charakter konfliktów, słabe administrowanie i brak stabilności, coraz częstsze przypadki naruszenia międzynarodowego prawa humanitarnego oraz zmniejszenie się przestrzeni humanitarnej,

D.  mając na uwadze, że udzielanie pomocy staje się coraz trudniejsze i niebezpieczniejsze, że rośnie zagrożenie w stosunku do personelu humanitarnego oraz że w roku 2008 122 pracowników tego sektora zostało zabitych,

E.  mając na uwadze, że należy poświęcić szczególną uwagę najbardziej zagrożonym grupom, takim jak kobiety, dzieci i osoby przymusowo przesiedlone, oraz że wzrost przemocy wobec kobiet oraz przemocy seksualnej stanowi poważny problem podczas kryzysów humanitarnych, kiedy to systematyczne gwałty stają się czasami formą broni wojennej,

F.  mając na uwadze, że coraz częściej podmioty niebędące organizacjami humanitarnymi angażują się w działania pomocowe podczas kryzysów humanitarnych, co pociąga za sobą duże ryzyko zatarcia się ról podmiotów wojskowych i podmiotów działających w dziedzinie pomocy humanitarnej oraz powoduje rozmycie granic neutralnej, bezstronnej i niezależnej pomocy humanitarnej,

G.  mając na uwadze, że doświadczenia z ostatnich katastrof na Haiti i w Pakistanie wciąż wskazują na potrzebę wzmocnienia unijnych instrumentów zarządzania kryzysowego (pomoc humanitarna i wspólnotowy mechanizm ochrony ludności) w zakresie skuteczności, szybkości, koordynacji i dostrzegalności reakcji UE na katastrofy, a także mając na uwadze, że katastrofy te po raz kolejny unaoczniły konieczność zbudowania europejskiego potencjału szybkiego reagowania,

H.  mając na uwadze coraz większą liczbę kryzysów humanitarnych, duże wyzwania i potrzeby humanitarne, konieczność większego zaangażowania w realizację europejskiego konsensusu i planu działania oraz w ogólnoświatową koordynację i podział zadań, przy uwzględnieniu regionalnych obowiązków krajów, które mają potencjał, by stać się głównymi ofiarodawcami pomocy humanitarnej,

I.  mając na uwadze, że budżet Komisji przeznaczony na katastrofy humanitarne, a konkretnie budżet DG ECHO, nie tylko został zamrożony, ale w ciągu ostatnich pięciu lat nastąpił wręcz jego lekki realny spadek,

Konsensus europejski w sprawie pomocy humanitarnej i plan działania

1.  wyraża ubolewanie, że konsensus nie jest znany poza środowiskiem partnerów w działaniach humanitarnych i wzywa do tego, aby stał się on przedmiotem szkoleń, szczególnie szkoleń dla Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ), dyplomatów państw członkowskich i podmiotów wojskowych;

2.  wyraża ubolewanie z powodu braku zaangażowania się państw członkowskich we wdrażanie konsensusu i uważa, że należy zwiększyć rolę Grupy Roboczej Rady ds. Pomocy Humanitarnej i Żywnościowej (COHAFA) tak, aby mogła lepiej nadzorować realizację konsensusu – np. organizując specjalne sesje poświęcone włączaniu konsensusu do krajowych strategii humanitarnych lub przedstawiając roczne sprawozdanie z działalności – oraz aby wykorzystała swój mandat do bardziej aktywnych działań na rzecz zwrócenia uwagi innych grup roboczych Rady i Komitetu Politycznego i Bezpieczeństwa (KPiB) na problem pomocy humanitarnej, zwracając w dalszym ciągu uwagę na skuteczność i szybkość koordynacji;

3.  wzywa do czynnego wspierania przez delegacje Unii w krajach trzecich rozpowszechniania i realizacji konsensusu i jego planu działania wśród przedstawicielstw państw członkowskich;

4.  wzywa Komisję do zbadania możliwości corocznej wymiany z parlamentami państw członkowskich UE najlepszych praktyk dotyczących realizacji przez te państwa zobowiązań wynikających z europejskiego konsensusu;

5.  wnioskuje o zwiększenie środków na pomoc humanitarną w związku z coraz większą liczbą operacji humanitarnych i zwraca się do organów budżetowych o bezpośrednie przeniesienie całości lub części środków z rezerwy na cele specjalne do budżetu początkowego DG ECHO; podkreśla również znaczenie konkretyzacji określonego przez OECD i Komitet Pomocy Rozwojowej (DAC) celu wynoszącego 0,7% PNB do 2015 r.;

6.  wzywa również do opracowywania realistycznych budżetów, w ramach których przyznawanie środków przeznaczonych na klęski żywiołowe lub na działania humanitarne byłoby oparte na doświadczeniu w zakresie wydatków z poprzednich lat;

7.  wzywa do podjęcia dodatkowych działań zmierzających do szybszego finansowania działalności prowadzonej w następstwie katastrof lub klęsk żywiołowych oraz do uproszczenia procesu podejmowania decyzji i procedur zatwierdzania dotyczących wykonania budżetu; podkreśla konieczność ścisłej współpracy służb Komisji z ESDZ, aby umożliwić szybkie początkowe finansowanie działań;

8.  przypomina o znaczeniu utrzymania globalnej zrównoważonej reakcji przy jednoczesnym zwróceniu szczególnej uwagi na „zapomniane kryzysy”;

9.  domaga się zwiększenia środków finansowych oraz rozbudowy potencjału i zasobów, aby zagwarantować, że pomoc humanitarna i ochrona ludności zachowają swój wyłącznie cywilny charakter;

10.  wspiera zasadniczą rolę odgrywaną przez NOHA (pierwsza sieć uniwersytetów proponująca kształcenie w dziedzinie pomocy humanitarnej na szczeblu europejskim) w propagowaniu większego uświadamiania sobie światowego kontekstu humanitarnego, a szczególnie prowadzoną przez Europę politykę reagowania na potrzeby najbardziej zagrożonych, poprzez edukację i kształcenie młodych Europejczyków;

Zasady humanitarne, międzynarodowe prawo humanitarne oraz ochrona przestrzeni humanitarnej

11.  uznaje zasady i cele pomocy humanitarnej określone w konsensusie; przypomina, że pomoc humanitarna Unii Europejskiej nie jest narzędziem zarządzania kryzysowego oraz ubolewa nad coraz większym upolitycznieniem pomocy humanitarnej i wpływem tego zjawiska na poszanowanie przestrzeni humanitarnej;

12.  potwierdza, że działania zewnętrzne Unii Europejskiej, o których mowa w Traktacie z Lizbony, muszą przestrzegać zasad i zobowiązań podjętych w ramach Europejskiego konsensusu w sprawie pomocy humanitarnej, i uważa, że Unia – z uwagi na swoje znaczenie polityczne i wpływ jako pierwszego darczyńcy międzynarodowego – powinna nieustannie propagować zasady humanitarne;

13.  domaga się również, by personel wojskowy, cywilny oraz podmioty humanitarne uczestniczące w interwencjach w razie katastrof lub w operacjach humanitarnych działały zgodnie z zasadami neutralności, niezależności i bezstronności;

14.  wyraża zadowolenie z przeprowadzonej w grudniu 2009 r. aktualizacji wytycznych Unii Europejskiej w sprawie promowania przestrzegania międzynarodowego prawa humanitarnego (MPH) i uważa, że Komisja i państwa członkowskie mają do odegrania ważną rolę polityczną w ich wdrażaniu; pragnie poza tym, żeby międzynarodowe prawo humanitarne było przedmiotem specjalnego szkolenia w ESDZ;

15.  wzywa Komisję do dopilnowania tego, by przyznane zostały dodatkowe fundusze na promowanie MPH i na działania informacyjne dotyczące MPH adresowane do osób posiadających broń, młodych ludzi, klasy politycznej i społeczeństwa obywatelskiego;

16.  przypomina, że zasady i dobre praktyki dotyczące pomocy humanitarnej przyjęte w czerwcu 2003 r. kładą nacisk na konieczność sprzyjania sprawozdawczości finansowej i zachęcania do regularnej oceny międzynarodowej reakcji na kryzysy humanitarne, łącznie z badaniem skuteczności darczyńców, i nalega, aby ocena ta była przedmiotem szerszych konsultacji m.in. z podmiotami działającymi w dziedzinie pomocy humanitarnej;

Wspólne ramy udzielania pomocy
Jakość pomocy

17.  przypomina, że udzielenie pomocy powinno być uzależnione wyłącznie od stwierdzonych potrzeb i stopnia podatności na zagrożenia oraz że jakość i ilość pomocy zależą przede wszystkim od wstępnej oceny, której metodologia wymaga jeszcze ulepszenia, szczególnie w odniesieniu do zastosowania kryteriów oceny podatności na zagrożenia, zwłaszcza w odniesieniu do kobiet, dzieci i osób niepełnosprawnych;

18.  przypomina, że skuteczne i stałe włączanie – a w miarę możliwości udział – beneficjentów w gospodarowanie pomocą jest jednym z podstawowych warunków jakości działań humanitarnych, w szczególności w przypadku długotrwałych kryzysów;

19.  nalega, by pomoc UE w przypadku klęski żywiołowej lub katastrofy wywołanej przez człowieka miała na celu wspieranie lokalnej gospodarki, na przykład poprzez zakup jak największej ilości żywności produkcji lokalnej lub produkowanej w danym regionie czy dostarczenie rolnikom niezbędnych materiałów;

20.  wzywa do harmonizacji różnych metod stosowanych obecnie w dziedzinie pomocy humanitarnej i zachęca Biuro ds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej Narodów Zjednoczonych (OCHA) do kontynuowania prac nad stworzeniem wspólnych ram metodologicznych, w których priorytetem byłyby skuteczność i szybkość interwencji i które włączałyby w sposób ciągły w miarę możliwości podmioty lokalne, również niepaństwowe;

21.  intensywnie zachęca Komisję do kontynuowania prac w dziedzinach sektorowych, takich jak żywienie, ochrona, równość kobiet i mężczyzn, przemoc seksualna, uchodźcy, osoby powracające i osoby przesiedlone wewnętrznie, oraz wzywa do tego, by wymiar płci i zdrowia reprodukcyjnego był systematycznie obejmowany zakresem pomocy humanitarnej mającej na celu zaspokojenie pilnych potrzeb zdrowotnych;

22.  wzywa Radę do skonkretyzowania zalecenia zawartego w sprawozdaniu M. Barniera, zachęcającego do wykorzystania, na zasadzie niewyłączności, najbardziej oddalonych europejskich regionów jako punktów wsparcia, aby ułatwić uprzednie rozlokowanie podstawowych produktów oraz produktów logistycznych, ułatwiających rozmieszczenie europejskich środków ludzkich i materialnych na wypadek pilnej interwencji humanitarnej poza granicami Unii Europejskiej;

23.  zachęca Komisję do kontynuowania refleksji nad ewentualnymi negatywnymi skutkami pomocy humanitarnej dla obszarów, na których jest udzielana – mianowicie nad możliwą destabilizacją struktur gospodarczych i społecznych oraz nad wpływem na środowisko naturalne – i wzywa ją do opracowania stosownych strategii umożliwiających uwzględnianie tych skutków już w fazie powstawania projektów;

Różnorodność i jakość partnerstwa

24.  wzywa do poszanowania różnorodności partnerów w dziedzinie finansowania i realizowania międzynarodowych programów humanitarnych – Narodów Zjednoczonych, Międzynarodowego Ruchu Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca, organizacji pozarządowych – i zachęca do większego zaangażowania podmiotów lokalnych; wzywa do odpowiedniej koordynacji i wymiany informacji pomiędzy wszystkimi zainteresowanymi podmiotami;

25.  zwraca się do wszystkich organów rządowych o poszanowanie ważnej roli organizacji pozarządowych w gromadzeniu funduszy w drodze prywatnych darowizn;

26.  popiera dalsze reformy humanitarne na szczeblu Narodów Zjednoczonych i wzywa do wzmocnienia systemu koordynatorów pomocy humanitarnej, do większej przejrzystości, podejścia bardziej zorientowanego na odbiorców, większej elastyczności w zakresie korzystania z tzw. „pooled funds” (funduszy z różnych źródeł) oraz do szeregu usprawnień podejścia opartego na „klastrach” (odpowiedzialność sektorowa), w oparciu o zalecenia zawarte w przeglądzie pomocy humanitarnej ONZ i przy jednoczesnym umocnieniu zasady przejrzystości i odpowiedzialności, szczególnie jeśli chodzi o koordynację z miejscowymi strukturami i podmiotami niepaństwowymi, uwzględnienie aspektów międzysektorowych oraz koordynację między „klastrami”;

Koordynacja na szczeblu międzynarodowym i europejskim

27.  uznaje centralną rolę, jaką odgrywa ONZ, a zwłaszcza OCHA, w koordynowaniu międzynarodowej pomocy humanitarnej;

28.  pochwala inicjatywy mające na celu zapewnienie większej spójności różnych europejskich instrumentów reagowania kryzysowego i wyraża zadowolenie, że udało się mu się stworzyć dyrekcję generalną odpowiedzialną jednocześnie za pomoc humanitarną i ochronę ludności; podkreśla jednak, że należy zachować formalną odrębność mandatów, ról i środków;

29.  wzywa Radę i Komisję do wdrożenia precyzyjnych i przejrzystych zasad współpracy i koordynacji między ESDZ a Komisją w ramach zarządzania kryzysem o dużych rozmiarach poza terytorium Unii Europejskiej oraz do aktywnego zaangażowania się w pracę na rzecz widoczności tych zasobów i potencjału stosowanego w tej dziedzinie;

30.  przypomina, że działania zewnętrzne Unii Europejskiej w zakresie praw dziecka powinny opierać się na wartościach i zasadach zdefiniowanych w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, w szczególności w art. 3, 16, 18, 23, 25, 26 i 29, jak również w Konwencji ONZ o prawach dziecka i w jej protokołach fakultatywnych;

Wykorzystanie zasobów i zdolności wojskowych oraz służb ochrony ludności

31.  uznaje, że podział mandatów podmiotów wojskowych i podmiotów działających w dziedzinie pomocy humanitarnej, zwłaszcza na obszarach dotkniętych katastrofami naturalnymi i narażonych na konflikty zbrojne, powinien być jasny i że istotne jest, aby użycie zasobów i zdolności wojskowych było ograniczone i stanowiło ostateczne rozwiązanie podczas operacji humanitarnych zgodnie z wytycznymi Narodów Zjednoczonych (wytyczne MCDA i wytyczne z Oslo)(10);

32.  przypomina Komisji i państwom członkowskim, że pomoc humanitarną i ochronę ludności należy postrzegać jako zadania czysto cywilne i jako takie także należy je realizować;

33.  wzywa Komisję do podjęcia działań mających na celu zwrócenie uwagi na specyfikę pomocy humanitarnej w ramach polityki zewnętrznej Unii Europejskiej i wzywa państwa członkowskie do upewnienia się, że ich siły wojskowe przestrzegają i stosują się do wytycznych Narodów Zjednoczonych; uważa, że dialog między podmiotami wojskowymi i podmiotami działającymi w dziedzinie pomocy humanitarnej jest konieczny do wzajemnego zrozumienia;

34.  uznaje, że wykorzystanie środków ochrony ludności w przypadku kryzysów humanitarnych powinno być uzależnione od rzeczywistych potrzeb oraz spójne z pomocą humanitarną i ją dopełniające; uznaje też, że w przypadku katastrof naturalnych środki te mogą stanowić pewien wkład w operacje humanitarne, jeśli są wykorzystywane zgodnie z zasadami Stałego Komitetu Międzyinstytucjonalnego (IASC) w tym zakresie;

35.  wzywa Komisję do przedstawienia ambitnych wniosków legislacyjnych ustanawiających europejskie siły ochrony ludności, które opierałyby się na optymalnym wykorzystaniu obecnego wspólnotowego mechanizmu ochrony ludności oraz na wzajemnym udostępnieniu istniejących zasobów krajowych, co nie pociągałoby za sobą dużych dodatkowych kosztów oraz umożliwiłoby wykorzystanie metod sprawdzonych w ramach działań przygotowawczych; finansowanie sił ochrony ludności musi być uzupełnieniem środków przeznaczonych na kryzysy humanitarne;

36.  uważa, że europejskie siły ochrony ludności cywilnej mogłyby opierać się na zobowiązaniu niektórych państw członkowskich do dobrowolnego udostępnienia podstawowych modułów ochrony cywilnej, z góry określonych i gotowych do natychmiastowej interwencji w ramach unijnych operacji koordynowanych przez centrum monitorowania i informacji (MIC), a także jest zdania, że większość tych modułów – już dostępnych na szczeblu krajowym – pozostałaby pod kontrolą tych państw, a utrzymywanie ich w pogotowiu byłoby podstawą dla reakcji unijnej obrony cywilnej w przypadku klęsk w obrębie Unii Europejskiej i poza jej granicami;

Ciągłość pomocy
Zmniejszanie ryzyka wystąpienia katastrof i zmiany klimatyczne

37.  wyraża zadowolenie z przyjęcia w lutym 2009 r. nowej strategii europejskiej na rzecz zmniejszania ryzyka wystąpienia katastrof w krajach rozwijających się, wzywa w tym kontekście Komisję do opracowania programów dotyczących zdolności zapobiegania katastrofom i zarządzania interwencjami z udziałem rządów krajowych, władz lokalnych i organizacji społeczeństwa obywatelskiego w krajach będących beneficjentami, a także wzywa do szybkiego wdrożenia tej strategii;

38.  wzywa do zwiększonego wysiłku służącego bardziej systematycznemu włączaniu aspektów strategii do pomocowej polityki na rzecz rozwoju i polityki w dziedzinie pomocy humanitarnej;

39.  wnioskuje o poważne zwiększenie funduszy na ten cel i podkreśla, że finansowanie w dalszym ciągu powinno odbywać się na małą skalę, aby zapewnić działania odpowiadające rzeczywistej sytuacji i dostosować projekty do potrzeb lokalnych;

40.  apeluje o to, aby działania na rzecz dostosowania się do zmiany klimatu były bardziej spójne z działaniami na rzecz zmniejszania ryzyka wystąpienia katastrof;

Łączenie pomocy doraźnej, odbudowy i rozwoju

41.  wyraża ubolewanie, że postępy w łączeniu pomocy doraźnej, odbudowy i rozwoju są stale ograniczone, pomimo wielu politycznych deklaracji w ostatnich latach;

42.  podkreśla znaczenie przejścia we właściwym czasie od etapu sytuacji kryzysowej do etapu rozwoju w oparciu o konkretne kryteria i wszechstronną ocenę potrzeb;

43.  apeluje o większe środki w celu zapewnienia ciągłości pomocy oraz wzywa do rozważań ukierunkowanych na elastyczność i wzajemne uzupełnianie się istniejących instrumentów finansowych na etapie wychodzenia z kryzysu;

44.  wzywa do skuteczniejszego dialogu i lepszej koordynacji działań między organizacjami humanitarnymi a organizacjami na rzecz rozwoju działającymi na terenach dotkniętych kryzysem, jak również między odpowiednimi służbami na szczeblu instytucji europejskich i państw członkowskich;

o
o   o

45.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz Biuru ONZ ds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej (OCHA).

(1) Dz.U. L 163 z 2.7.1996, s. 1. (2) Dz.U. L 71 z 10.3.2007, s. 9. (3) Dz.U. L 314 z 1.12.2007, s. 9. (4) Dz.U. C 286 E z 27.11.2009, s. 15. (5) Dz.U. L 163 z 4.7.2000, s. 37. (6) Dz.U. C 282 E z 6.11.2008, s. 273. (7) Dz.U. C 341 E z 16.12.2010, s. 5. (8) Teksty przyjęte, P7_TA(2010)0465 (9) Teksty przyjęte, P7_TA(2010)0235. (10) Wytyczne MCDA: wytyczne dotyczące wykorzystania zasobów wojska i służb ochrony ludności w celu wsparcia działań humanitarnych Organizacji Narodów Zjednoczonych w złożonych sytuacjach kryzysowych; marzec 2003.Wytyczne z Oslo: wytyczne dotyczące wykorzystania zagranicznych zasobów wojska i służb ochrony ludności w akcjach ratowniczych w razie wystąpienia katastrofy; listopad 2007 r.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 18 stycznia 2011 r. w sprawie uznania rolnictwa za sektor strategiczny w kontekście bezpieczeństwa żywnościowego (2010/2112(INI))

P7_TA(2011)0006 A7-0376/2010

Parlament Europejski,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie przyszłości wspólnej polityki rolnej po 2013 r.(1),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 stycznia 2009 r. na temat wspólnej polityki rolnej i światowego bezpieczeństwa żywnościowego(2),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 5 maja 2010 r. w sprawie rolnictwa UE i zmian klimatu(3),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 7 września 2010 r. w sprawie „Sprawiedliwego wynagrodzenia dla rolników: Poprawa funkcjonowania łańcucha dostaw żywności w Europie(4),

–  uwzględniając wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, partnerów centralnych i repozytoriów transakcji, SEC(2010)1058,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 22 maja 2008 r. w sprawie podwyżek cen żywności w Unii Europejskiej i w krajach rozwijających się(5),

–  uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Unijne zasady ramowe dotyczące wsparcia krajów rozwijających się w zakresie wyzwań związanych z bezpieczeństwem żywnościowym”,

–  uwzględniając milenijne cele rozwoju ONZ, do których należy zmniejszenie o połowę w 2015 r. w porównaniu z rokiem 1990 odsetka populacji światowej dotkniętego głodem,

–  uwzględniając art. 48 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz opinię Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (A7-0376/2010),

A.  mając na uwadze, że zapewnienie obywatelom europejskim bezpieczeństwa żywnościowego, dostarczenie konsumentom po rozsądnych cenach żywności, która jest zdrowa i ma wysoką jakość, jak również zabezpieczenie dochodów rolników były głównymi celami wspólnej polityki rolnej (WPR) od jej powstania i obecnie pozostają kluczowymi celami UE,

B.  mając na uwadze, że obserwowane ostatnio wahania cen żywności i towarów budzą poważne obawy związane z funkcjonowaniem europejskiego i światowego łańcucha dostaw żywności oraz że grupy ludności znajdujące się w najtrudniejszej sytuacji jako pierwsze odczuły skutki wzrostu cen żywności,

C.  mając na uwadze, że wahania cen w rolnictwie mają charakter stały, ponieważ ceny w sposób nieproporcjonalny reagują na niewielkie zmiany w poziomie produkcji, bardzo często w wyniku spekulacji,

D.  mając na uwadze, że podczas niedawnego spotkania Komitetu FAO ds. Bezpieczeństwa Żywnościowego na Świecie UE podkreśliła problem skrajnych wahań cen, zaś nową grupę ekspertów wysokiego szczebla poproszono o sporządzenie sprawozdania na temat przyczyn takich wahań cen i odnoszących się do nich środków,

E.  mając na uwadze, że zjawiska klimatyczne oraz inne wydarzenia mogą skłaniać państwa do prowadzenia polityki protekcjonistycznej, co ilustrują niedawne zakazy eksportu pszenicy nałożone przez Rosję i Ukrainę, które to państwa eksportują łącznie około 30% światowej produkcji pszenicy,

F.  mając na uwadze, że na światową produkcję żywności może nieustannie negatywnie wpływać szereg czynników, takich jak szkodniki i choroby, dostępność zasobów naturalnych oraz klęski żywiołowe, co ilustrują w 2010 r. długotrwałe susze i pożary w Rosji oraz rozległe powodzie w Pakistanie,

G.  mając na uwadze, że skutkiem zmian klimatu będzie większa częstotliwość występowania klęsk żywiołowych, a w konsekwencji destabilizacja bezpieczeństwa żywnościowego,

H.  mając na uwadze, że wyprodukowanie większej ilości przy mniejszym nakładzie to wyzwanie, zwłaszcza w przypadku zrównoważonej produkcji, co wynika z niedoboru zasobów naturalnych,

I.  mając na uwadze, że UE jest największym importerem produktów rolnych netto oraz jest w zbyt dużym stopniu uzależniona od przywozu produktów białkowych, oleistych i kukurydzy stosowanych w unijnym sektorze hodowli zwierząt, a także przywozu owoców i warzyw, co spowodowane jest zwłaszcza faktem, że nasi producenci nie mogą stosować takich samych technik produkcji w przypadku tych produktów,

J.  mając na uwadze, że szacowany wzrost populacji światowej z 7 do 9,1 mld osób będzie wymagał według FAO zwiększenia o 70% zaopatrzenia w żywność do roku 2050,

K.  mając na uwadze, że w Unii Europejskiej nadal istnieje problem ubóstwa i głodu; mając na uwadze, że 79 mln osób w UE nadal żyje poniżej progu ubóstwa (60% średniego dochodu państwa, w którym mieszka dana osoba); mając na uwadze, że 16 mln obywateli UE zeszłej zimy otrzymało pomoc żywnościową za pośrednictwem organizacji charytatywnych,

L.  mając na uwadze, że bezpieczeństwo żywnościowe nie oznacza wyłącznie dostępności artykułów żywnościowych, ale – zdaniem FAO – obejmuje również prawo do żywności oraz dostępność zdrowej żywności dla wszystkich; mając na uwadze, że Europa, zwiększając swą konkurencyjność, może przyczynić się do światowego bezpieczeństwa żywnościowego,

M.  mając na uwadze, że skutki światowego kryzysu gospodarczego i finansowego doprowadziły do dalszego pogorszenia sytuacji w zakresie bezpieczeństwa żywnościowego najuboższych grup społecznych,

N.  mając na uwadze, że w 2009 r., po dziesięciu latach stagnacji, dochody rolników drastycznie spadły, co było głównie wynikiem trudnych warunków rynkowych oraz rosnących kosztów produkcji; mając na uwadze, że dochody w sektorze rolnictwa są znacznie niższe (szacunkowo o 40% na jednostkę pracy) niż w pozostałych sektorach gospodarki, zaś dochód na osobę na obszarach wiejskich jest znacznie niższy (o ok. 50%) niż na obszarach miejskich,

O.  mając na uwadze, że rolnicy otrzymują coraz mniejszą część wartości dodanej wytworzonej w łańcuchu dostaw żywności, natomiast część, z jakiej korzysta przemysł spożywczy, wzrosła; mając na uwadze, że właściwe funkcjonowanie łańcucha dostaw żywności jest niezbędnym warunkiem uzyskania przez rolników godziwej zapłaty za ich produkty,

P.  mając na uwadze, że w całym łańcuchu produkcji, dostaw i konsumpcji żywności marnuje się do 50% żywności wyprodukowanej w UE,

Q.  mając na uwadze, że zaledwie 7% rolników w UE jest w wieku poniżej 35 lat,

R.  mając na uwadze, że bezpieczeństwo żywnościowe to główny problem Europy wymagający spójności oraz koordynacji poszczególnych dziedzin polityki sektorowej na szczeblu UE, a mianowicie WPR, polityki energetycznej, programów badań naukowych, polityki rozwoju i handlu oraz uregulowań finansowych;

1.  podkreśla, że silny i zrównoważony sektor rolny w UE oraz prosperujące i zrównoważone środowisko wiejskie, zapewnione dzięki silnej WPR, są podstawowymi elementami pozwalającymi na zmierzenie się z wyzwaniem bezpieczeństwa żywnościowego;

2.  potwierdza, że UE ma najwyższe standardy produkcji rolnej i produkcji żywności na świecie i przywiązuje dużą wagę do bezpieczeństwa i jakości żywności oraz równowagi środowiskowej w sektorze rolnictwa;

3.  jest zdania, że będziemy potrzebować wszystkich systemów rolnictwa, aby zapewnić żywność Europie i krajom trzecim;

Bezpieczeństwo żywnościowe w Europie oraz na świecie

4.  jest zdania, że prawo do bezpieczeństwa żywnościowego jest podstawowym prawem człowieka i można je osiągnąć, gdy wszyscy ludzie przez cały czas mają fizyczny i gospodarczy dostęp do odpowiedniej ilości niebudzącej zastrzeżeń pod względem zdrowotnym i bogatej w składniki odżywcze żywności, aby móc zaspokoić swoje potrzeby i preferencje żywieniowe zapewniające aktywne i zdrowe życie;

5.  potwierdza, że UE ma obowiązek żywić swych obywateli oraz że stała działalność rolna w UE jest ma w związku z tym kluczowe znaczenie; zwraca uwagę na spadek dochodów gospodarstw rolnych w UE spowodowany rosnącymi kosztami produkcji oraz wahaniami cen, które mają szkodliwy wpływ na zdolność rolników do utrzymania produkcji; zwraca uwagę na koszty, które muszą ponosić europejscy rolnicy, aby spełnić najwyższe światowe normy w zakresie bezpieczeństwa żywności, środowiska naturalnego, dobrostanu zwierząt oraz pracy; podkreśla, że trzeba zrekompensować rolnikom te dodatkowe koszty oraz dostarczanie dóbr publicznych społeczeństwu; podkreśla, że żywność z krajów trzecich, która jest wprowadzana do UE, musi spełniać takie same wysokie normy, tak aby nie szkodzić konkurencyjności europejskich producentów;

6.  uznaje, że zagwarantowanie właściwej podaży żywności jest podstawowym składnikiem bezpieczeństwa żywnościowego, uznaje jednak również, że dostęp do żywności i jej przystępne ceny wymagają poświęcenia uwagi kwestii zapewnienia odpowiedniego standardu życia, szczególnie osobom o niewystarczających zasobach gospodarczych, do których to osób często należą dzieci, osoby starsze, migranci, uchodźcy i bezrobotni;

7.  popiera formułę: bezpieczeństwo żywnościowe – żywienie – jakość – bliskość – innowacje – produktywność; uważa, że aby ją osiągnąć, przyszła WPR powinna uwzględnić oczekiwania publiczne, zgodnie z którymi powinna być ona zarówno polityką rolną jak i żywnościową, propagującą zdrowe odżywianie;

8.  jest zdania, że UE powinna stworzyć lepsze warunki do realizacji w państwach członkowskich programów wspierających zdrowe odżywianie, jak programy propagujące spożycie owoców oraz mleka w szkołach, jak też lepiej wspierać edukację i działania uświadamiające dotyczące pochodzenia produktów i odżywiania, ponieważ przemyślany wybór sposobu odżywiania może zapobiegać chorobom oraz ograniczyć znaczne obciążenie wydatkami socjalnymi w Europie; apeluje również o realizację większej liczby programów wspierających zdrowe odżywianie, które powinny stanowić mniejsze obciążenie administracyjne, jak też o zwiększenie budżetu tych programów; zachęca Komisję do oceny praktycznych aspektów tych programów;

9.  potwierdza wsparcie dla programu UE na rzecz osób najbardziej potrzebujących; przypomina, że dzięki ustawie o gospodarstwach rolnych Stany Zjednoczone przeznaczają istotne środki wsparcia na amerykański program pomocy żywnościowej (Supplemental Nutrition Assistance Programme), który generuje znaczne dochody dla tego sektora oraz ogólnie dla gospodarki, oprócz spełniania niektórych potrzeb żywnościowych osób najuboższych;

10.  zdaje sobie sprawę z ogromnego wyzwania dla osiągnięcia bezpieczeństwa żywnościowego, jakim są zmiany klimatu, przejawiające się zwłaszcza zwiększeniem częstotliwości i skali zjawisk klimatycznych, takich jak susze, powodzie, pożary i burze; podkreśla, że niedostatek wody stanowi coraz większe wyzwanie, podkreśla również jego wpływ na produkcję żywności; podkreśla potrzebę pilnego zajęcia się kwestiami gospodarki wodnej i zmianami klimatu;

11.  przypomina, że bezpieczeństwo energetyczne i bezpieczeństwo żywnościowe są bardzo blisko ze sobą powiązane; uznaje, że koszty energii są kluczowym czynnikiem w określaniu opłacalności rolnictwa, które jest sektorem najbardziej uzależnionym od ropy naftowej; zachęca do przyjęcia środków w celu zmobilizowania rolników do większej efektywności energetycznej oraz do rozwoju alternatywnych źródeł zaopatrzenia w energię; przypomina, że konieczne jest bardziej konsekwentne wsparcie rozwoju badań oraz doradztwa;

12.  jest jednak zdania, że wzmożone dążenie do rozwijania odnawialnych źródeł energii i osiągnięcia celów przewidzianych na rok 2020 musi uwzględniać wpływ na produkcję żywności i na zaopatrzenie w nią; podkreśla, że sprostanie wyzwaniom związanym z podażą żywności/paliw jest wyjątkowo trudne;

13.  odnotowuje stopień uzależnienia od przywozu produktów białkowych i oleistych z państw trzecich, co wywołuje negatywne skutki w sektorze spożywczym i rolnym, w szczególności w hodowli zwierząt, gdy dochodzi do skoków cen;

14.  apeluje do Komisji o zaproponowanie technicznego rozwiązania problemu obecności niewielkiej ilości materiału genetycznie modyfikowanego w przywozie produktów niemodyfikowanych genetycznie oraz o zaproponowanie szybszego procesu zatwierdzania w UE przywozu nowego rodzaju modyfikowanej genetycznie paszy po uznaniu ją za bezpieczną;

15.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia społeczeństwu dostępu do informacji na temat wyników kontroli bezpieczeństwa żywnościowego w celu zwiększenia przejrzystości na szczeblu europejskim;

16.  wyraża zaniepokojenie pojawieniem się zjawiska zawłaszczania ziemi i jego wpływem na bezpieczeństwo żywnościowe w krajach rozwijających się oraz przyszłość rolnictwa i rolników; wzywa Komisję do zbadania tej sytuacji w odniesieniu do struktury rolnictwa i zasobów naturalnych;

17.  stwierdza, że sytuacja gospodarstw hodowlanych w UE uległa pogorszeniu z powodu wyższych kosztów paszy; apeluje zatem o ukierunkowane wykorzystanie instrumentów dostępnych na mocy rozporządzenia (WE) nr 1234/2007 o wspólnej organizacji rynku w celu stabilizacji rynku i zapobieżenia kryzysowi;

18.  jest zdania, że przyszły wzrost wydajności w nowych państwach członkowskich spowoduje zwiększenie ilości dostępnych gruntów oraz będzie stanowić okazję do pobudzenia produkcji roślin białkowych oraz oleistych w UE;

19.  stwierdza, że nie można zagwarantować bezpieczeństwa żywnościowego bez zapewnienia swobodnego dostępu do zasobów genetycznych na potrzeby wyżywienia i rolnictwa; uznaje Międzynarodowy traktat FAO o zasobach genetycznych roślin dla wyżywienia i rolnictwa za ważny instrument służący zachowaniu różnorodności biologicznej w rolnictwie i dzięki temu zapobieganiu skutkom zmian klimatu;

20.  ponownie stwierdza, że planowane obecnie zachęty do prowadzenia zrównoważonych upraw na cele energetyczne nie powinny w żaden sposób zagrażać bezpieczeństwu żywnościowemu obywateli;

21.  wzywa państwa członkowskie do opracowywania i wdrażania programów zawierających konkretne środki na rzecz rolnictwa mające na celu łagodzenie skutków zmian klimatu i dostosowywanie się do nich;

22.  podkreśla, że należy promować uruchamianie kampanii informacyjnych skierowanych do konsumentów, dotyczących wysiłków podejmowanych przez rolników i branżę rolniczą w dziedzinie ochrony środowiska i bezpieczeństwa żywnościowego;

Rolnictwo, rynki finansowe i wahania cen

23.  jest zdania, że rynki finansowe i rolne są obecnie bardziej ze sobą powiązane niż kiedykolwiek; uważa, że reakcja samej tylko Europy nie jest już wystarczająca oraz że Europa powinna działać wspólnie z państwami trzecimi i organizacjami międzynarodowymi w kwestiach związanych z wahaniami cen i bezpieczeństwem żywnościowym; popiera działania podjęte w tym kierunku przez państwo przewodniczące grupie G20;

24.  podkreśla trudności, z jakimi borykają się rolnicy w czasach skrajnych wahań na rynku i wahań cen; zwraca uwagę na trudności, jakie napotykają rolnicy w procesie planowania perspektywicznego w czasach skrajnej niepewności; domaga się, by Komisja w trybie pilnym wprowadziła trwałe i zdecydowane środki walki z wahaniami rynków rolnych; jest przekonany, że będzie to kluczowy czynnik wpływający na zapewnienie utrzymania produkcji w Unii Europejskiej;

25.  zauważa, że indeks cen na rynkach finansowych surowców rolnych nigdy nie był tak niestabilny; jako przykład podaje niedawną podwyżkę cen kontraktów na pszenicę, które wzrosły o 70% w ciągu dwóch miesięcy, przy czym obroty handlowe wzrosły ponad dwukrotnie na paryskiej giełdzie rolnej;

26.  podkreśla fakt, że wydarzenia te tylko częściowo wynikają z podstawowych praw rynku, takich jak podaż i popyt, a w znacznym stopniu są spowodowane spekulacjami; zauważa, że zachowania spekulacyjne są przyczyną nawet do 50% niedawnych wzrostów cen; popiera wnioski specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. prawa do żywności dotyczące roli odgrywanej przez dużych inwestorów instytucjonalnych, takich jak fundusze hedgingowe, fundusze emerytalne i banki inwestycyjne – z których żaden zasadniczo nie zajmuje się rynkami rolnymi – w zakresie wpływu na indeksy cen towarów poprzez działalność na rynkach instrumentów pochodnych;

27.  popiera w tym kontekście przegląd istniejącego prawodawstwa dotyczącego instrumentów finansowych, które powinno zawierać uregulowania w zakresie bardziej przejrzystego handlu ; przypomina, że instrumenty finansowe powinny służyć gospodarce i wspierać produkcję rolną w przezwyciężaniu kryzysów i zjawisk klimatycznych; jednocześnie nie można dopuścić do tego, by spekulacje zagrażały dotychczas wydajnym gospodarstwom rolnym;

28.  z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia w sprawie instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, partnerów centralnych i repozytoriów transakcji; pragnie ustanowienia zabezpieczeń przed skrajnymi wahaniami cen, które byłyby narzędziami szybkiej reakcji na sytuację kryzysową; pragnie ustanowienia koordynacji prawodawstwa pomiędzy UE a państwami trzecimi, takimi jak Stany Zjednoczone, aby ograniczyć możliwości nieuczciwego czerpania korzyści z różnic pomiędzy poszczególnymi systemami regulacyjnymi przez spekulantów;

29.  opowiada się za bardziej zdecydowanym działaniem europejskim w celu rozwiązania problemu spekulacji, obejmującym wydanie organom regulacyjnym i organom nadzorczym mandatu w celu ograniczenia spekulacji; uważa, że pochodne instrumenty towarowe różnią się od pozostałych finansowych instrumentów pochodnych oraz że pochodnymi instrumentami towarowymi powinni się zajmować wyłącznie inwestorzy, którzy mają uzasadniony interes w zakresie ochrony towarów rolnych przed ryzykiem, oraz inne kategorie osób bezpośrednio związanych z realną produkcją rolną; wzywa Komisję do dopilnowania, by obrót pochodnymi instrumentami towarowymi rynku żywności był maksymalnie ograniczony do inwestorów bezpośrednio związanych z rynkami rolnymi;

30.  wyraża zaniepokojenie daleko idącą koncentracją występującą w obrocie zbożem, wskutek czego zainteresowane przedsiębiorstwa mogą wywierać wpływ na ceny rynkowe; zwraca uwagę, że może to zwiększyć wahania cen, ponieważ duże wahania cen są w interesie podmiotów zajmujących się handlem zbożem z powodu prowadzonych przez nie transakcji spekulacyjnych; jest zdania, że dowodzi to również potrzeby istnienia zapasów interwencyjnych lub innego rodzaju zabezpieczenia służących wspieraniu stabilności cen oraz ochronie interesów rolników i konsumentów;

31.  podkreśla, że niemożliwe jest skuteczne przeciwdziałanie dużym wahaniom cen bez zapasów interwencyjnych lub strategicznych; jest w związku z tym zdania, że w przyszłej WPR należy rozszerzyć rolę instrumentów interwencji rynkowej;

32.  podkreśla, że większa przejrzystość i sprawiedliwość łańcucha dostaw żywności jest konieczna, aby zagwarantować rolnikom godziwe zarobki, godziwe dochody i ceny w całym łańcuchu dostaw, a także stworzyć rentowny sektor rolnictwa gwarantujący bezpieczeństwo żywnościowe; nalega na Komisję, aby wysunęła konkretne i skuteczne propozycje rozwiązania tego problemu;

33.  zaznacza, że w warunkach wahań cen kraje o niskich dochodach i deficycie żywności (LIFDC) są bardziej narażone;

Światowe zapasy żywności na rzecz światowego bezpieczeństwa żywnościowego

34.  zauważa, że obecnie ogólne światowe zaopatrzenie w żywność nie jest niewystarczające oraz że brak bezpieczeństwa żywnościowego wielu osób wynika raczej z braku dostępu i wysokich cen;

35.  zauważa jednak, że światowe zasoby żywności są o wiele bardziej ograniczone niż w przeszłości oraz że spadły do rekordowo niskiego poziomu i wynoszą równowartość dwunastotygodniowych światowych rezerw żywności w czasie kryzysu żywnościowego z 2007 r.; zauważa, że światową produkcję żywności coraz bardziej dotykają skrajne zjawiska pogodowe związane ze zmianami klimatu, rosnące światowe niedobory gruntów wskutek rozwoju urbanizacji oraz rosnąca liczba szkodników i chorób, co może spowodować nagłe i nieprzewidywalne niedostatki żywności;

36.  uważa zatem, że korzystne byłoby ustanowienie ukierunkowanego światowego systemu zapasów żywności: awaryjnych rezerw żywności (w celu ograniczenia głodu) oraz rezerw przeznaczonych do regulowania cen surowców, co ułatwiłoby handel światowy w przypadku nagłych wzrostów cen, zapobiegłoby powracającym praktykom protekcjonistycznym i złagodziłoby presję na światowe rynki żywności; jest zdania, że zapasami tymi powinien zarządzać wspólny organ pod egidą Organizacji Narodów Zjednoczonych lub FAO i powinien on w pełni wykorzystywać doświadczenia zebrane przez FAO i Światowy Program Żywnościowy ONZ; wzywa Komisję, aby w trybie pilnym dokonała analizy w celu znalezienia najskuteczniejszej metody osiągnięcia tego celu i poinformowała o tym Parlament; wzywa ponadto Komisję do odegrania wiodącej roli w promowaniu tego ukierunkowanego światowego systemu zapasów żywności;

37.  przypomina, że UE jak dotąd dostarczała pomoc i środki pieniężne, w tym poprzez instrument żywnościowy; oczekuje na sprawozdania dotyczące skuteczności tego instrumentu, z uwzględnieniem postępów w zwalczaniu przyczyn i skutków, oraz wzywa Komisję do przeanalizowania możliwości wprowadzenia instrumentu, aby pomóc zwalczać głód na świecie;

38.  ponownie wskazuje na znaczenie rozwoju rolnictwa w krajach rozwijających się oraz na znaczenie przekazywania odpowiedniego odsetka oficjalnej unijnej pomocy rozwojowej (ODA) na sektor rolnictwa; wyraża ubolewanie, że od lat 80. XX w. ma miejsce drastyczny spadek poziomu pomocy rozwojowej przeznaczanej na rolnictwo i z zadowoleniem przyjmuje uznanie konieczności odwrócenia tej tendencji; wzywa Komisję do priorytetowego traktowania rolnictwa przy udzielaniu pomocy rozwojowej, w tym pomocy dla rolników na rynkach wschodzących;

39.  wyraża ubolewanie w związku z konkluzjami ze szczytu ONZ w sprawie milenijnych celów rozwoju, wskazując, że kraje rozwinięte są dalekie od wykonania zobowiązań podjętych w zakresie oficjalnej pomocy rozwojowej;

40.  z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę podjętą przez Bank Światowy w trakcie prac szczytu ONZ w sprawie milenijnych celów rozwoju dotyczącą zwiększenia wsparcia udzielanego przez Bank sektorowi rolnictwa, aby stymulować dochód, zatrudnienie i bezpieczeństwo żywnościowe, zwłaszcza na obszarach o niskich dochodach;

Nowa WPR jako odpowiedź na wyzwania

41.  potwierdza stanowisko wyłożone w swoim sprawozdaniu na temat przyszłości WPR po roku 2013; potwierdza swoje zobowiązanie do ustanowienia silnej polityki rolnej i polityki rozwoju obszarów wiejskich, która gwarantuje bezpieczeństwo żywnościowe dla wszystkich, utrzymuje witalność europejskich obszarów wiejskich, zwiększa konkurencyjność rolnictwa, gwarantuje ciągłość produkcji rolnej w całej UE, wspiera innowacje, konkurencyjność i zatrudnienie oraz odgrywa swoją rolę w zakresie odpowiadania na główne wyzwania globalne, takie jak zmiany klimatu; podkreśla również potrzebę dalszego uproszczenia oraz ograniczenia biurokracji WPR w celu zmniejszenia kosztów jej wdrażania, jakie ponoszą beneficjenci;

42.  podkreśla rolę, którą w przyszłej WPR muszą odgrywać młodzi rolnicy; wskazuje, że jedynie 7% europejskich rolników ma poniżej 35 lat, podczas gdy za 10 lat aż 4,5 mln europejskich rolników odejdzie na emeryturę; przychylnie odnosi się do wzmocnienia działań ukierunkowanych na młodych rolników, takich jak premie na założenie gospodarstwa, dopłaty do oprocentowania kredytów i inne zachęty wprowadzone przez państwa członkowskie za pośrednictwem ich budżetów na rozwój obszarów wiejskich; potwierdza treść swojej poprawki budżetowej dotyczącej programu wymiany dla młodych osób i oczekuje na jego realizację w formie projektu pilotażowego; domaga się również usunięcia wszystkich przeszkód administracyjnych uniemożliwiających młodym ludziom podejmowanie działalności rolniczej;

43.  jest przekonany, że badania naukowe i innowacje to klucz do stawienia czoła wyzwaniu związanemu z zapewnieniem bezpieczeństwa żywnościowego, polegającemu na zwiększeniu produkcji za pomocą mniejszych środków; podkreśla znaczenie promowania szkolenia zawodowego, dostępu do kształcenia, transferu wiedzy i wymiany najlepszych praktyk w sektorze rolnym; ponownie podkreśla potrzebę skoordynowanego podejścia do wspólnej polityki rolnej oraz innych obszarów polityki, aby ułatwić dostęp do badań naukowych i innowacji w rolnictwie;

44.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do pełnego wykorzystania możliwości oferowanych przez siódmy program ramowy w zakresie badań i rozwoju technologicznego w celu poprawy wydajności, zgodnie z kryteriami efektywności energetycznej oraz zrównoważonego rozwoju;

45.  zauważa, że z powodu zmian klimatu i urbanizacji co roku zmniejsza się ilość gruntu dostępna pod produkcję rolną;

46.  pragnie szczególnie podkreślić znaczenie różnorodności rolnictwa europejskiego oraz zapewniania współistnienia różnych modeli rolnictwa, w tym rolnictwa małoobszarowego sprzyjającego tworzeniu miejsc pracy na obszarach wiejskich UE, jak też współistnienia zróżnicowanej żywności wysokiej jakości, szczególnie produktów wiejskich i nieprzemysłowych pochodzących z krótkiego łańcucha dostaw, oraz zróżnicowanego żywienia w całej Europie, co sprzyja rozwojowi obszarów wiejskich i zachowaniu dziedzictwa kulinarnego i winiarskiego w poszczególnych regionach;

47.  zauważa, że tradycyjne lokalne praktyki rolne, gospodarstwa rodzinne, uprawy małoobszarowe i rolnictwo ekologiczne mogą wnieść cenny wkład w bezpieczeństwo żywnościowe, ponieważ często stanowią one efektywny sposób wykorzystania ziemi za pomocą metod specjalnie opracowywanych w poszczególnych regionach przez długi czas i umożliwiają ustanowienie silnego związku między terytorium pochodzenia a produktem – związku symbolicznego oznaczającego jakość i autentyczność; podkreśla konieczność współistnienia tych rodzajów rolnictwa z nowoczesnymi uprawami zgodnymi z zasadą zrównoważonego rozwoju, dzięki czemu możliwe jest połączenie wysokiej produktywności ze zrównoważonym użytkowaniem gruntów;

48.  podkreśla również, że nadmierne dzielenie gruntów rolnych w niektórych państwach członkowskich stanowi przeszkodę w zapewnieniu wydajności rolnictwa, w związku z czym należy przyjąć środki zachęcające do łączenia małych gospodarstw rolnych;

49.  podkreśla potrzebę zachowania różnorodności rolnictwa w UE, uznaje, że rynki lokalne zaopatrywane w świeże produkty z pobliskich gospodarstw rolnych są zgodne z zasadą zrównoważonego rozwoju środowiska i pomagają wspierać tradycyjne gminy rolnicze; podkreśla znaczenie rolnictwa na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania; wzywa Komisję do uwzględnienia zróżnicowanych europejskich modeli rolnictwa w przyszłych wnioskach dotyczących WPR oraz do przeanalizowania możliwości utworzenia specjalnych zachęt finansowych i systemów identyfikacji;

50.  podkreśla konieczność wdrożenia bardziej sprawiedliwej WPR, która to polityka powinna zapewnić zrównoważony rozdział pomocy wśród rolników, zarówno w poszczególnych państwach członkowskich, jak i pomiędzy wszystkimi państwami członkowskimi, większą spójność terytorialną oraz stopniowe wycofywanie subsydiów wywozowych przy jednoczesnym stopniowym wycofywaniu wszystkich form subsydiów wywozowych przez partnerów handlowych UE oraz nałożeniu środków dyscyplinarnych na wszystkie środki wywozowe o analogicznym działaniu;

51.  uznaje, że reformy WPR w znacznym stopniu ograniczyły wpływ produkcji rolnej UE na kraje rozwijające się, dzięki prawie całkowitemu zniesieniu refundacji wywozowych; wzywa UE do uznania znaczenia wspierania sektorów rolnictwa krajów rozwijających się, zwłaszcza poprzez zapewnienie priorytetowego traktowania rolnictwa w krajach rozwijających się oraz w budżecie UE przeznaczonym na pomoc rozwojową dla terytoriów zamorskich;

o
o   o

52.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

(1) Teksty przyjęte, P7_TA(2010)0286. (2) Dz.U. C 46 E z 24.2.2010, str. 10. (3) Teksty przyjęte, P7_TA(2010)0131. (4) Teksty przyjęte, P7_TA(2010)0302. (5) Dz.U. C 279 E z 19.11.2009, str. 71.