Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), ιδίως τα άρθρα 2, 21 και 49 αυτής,

–  έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ ΙΙ) (COM(2011)0838/4),

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Κοπεγχάγης στις 21-22 Ιουνίου 1993, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Μαδρίτης στις 15-16 Δεκεμβρίου 1995, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Θεσσαλονίκης στις 19-20 Ιουνίου 2003 και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου των Βρυξελλών στις 14-15 Δεκεμβρίου 2006,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 5ης Δεκεμβρίου 2011 σχετικά με τη διεύρυνση και τη διαδικασία σταθεροποίησης και σύνδεσης,

–  έχοντας υπόψη την ανανεωμένη συναίνεση για τη διεύρυνση, που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο το 2006, και την ενοποιημένη στρατηγική για τη διεύρυνση που εφάρμοσε η Επιτροπή έκτοτε,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 20ής Φεβρουαρίου 2009 σχετικά με «Πέντε έτη διευρυμένης ΕΕ – Οικονομικά επιτεύγματα και προκλήσεις» (COM(2009)0079/3),

–  έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 13ης Δεκεμβρίου 2006 σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής για τη στρατηγική διεύρυνσης και τις κυριότερες προκλήσεις για το διάστημα 2006-2007(1), της 10ης Ιουλίου 2008 σχετικά με το έγγραφο της Επιτροπής για τη στρατηγική διεύρυνσης του 2007(2), της 26ης Νοεμβρίου 2009 σχετικά με το έγγραφο στρατηγικής του 2009 για τη διεύρυνση, που εκπόνησε η Επιτροπή και το οποίο αφορά τα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων, την Ισλανδία και την Τουρκία(3), καθώς και τις ανακοινώσεις της Επιτροπής για τη στρατηγική διεύρυνσης των ετών 2009-2010, 2010-2011 και 2011-2012,

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, την Ισλανδία και την Τουρκία,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Προϋπολογισμών (A7-0274/2012),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 49 της ΣΕΕ, κάθε ευρωπαϊκό κράτος που σέβεται και έχει δεσμευθεί να προάγει τις αξίες της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας, του κράτους δικαίου και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των προσώπων που ανήκουν σε μειονότητες, μπορεί να ζητήσει να γίνει μέλος της ίδιας της Ένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω αρχές συνιστούν τα θεμέλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διέπουν τη δράση της σε διεθνές επίπεδο, και πρέπει να γίνονται σεβαστά και να εφαρμόζονται από όλα τα κράτη μέλη··

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διεύρυνση συγκαταλέγεται στην ημερήσια διάταξη της ΕΕ ήδη από τη δεκαετία του 60· λαμβάνοντας υπόψη ότι από την πρώτη διεύρυνση, το 1973, η ΕΕ έχει μεγαλώσει σταδιακά, καθώς τα μέλη της έχουν αυξηθεί από τα έξι ιδρυτικά μέλη στα σημερινά 27 (σύντομα 28), και ότι ορισμένες άλλες χώρες επιθυμούν να γίνουν μέλη της ΕΕ, ως εγγύηση για ένα μέλλον με ασφάλεια, δημοκρατία και ευημερία·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτική ολοκλήρωσης την τελευταία δεκαετία κατέδειξε ότι η διεύρυνση ωφελεί την ΕΕ στο σύνολό της και της επιτρέπει να είναι σε καλύτερη θέση να αντιμετωπίσει τις παγκόσμιες προκλήσεις·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διεύρυνση είναι μια υπόθεση που έχει στεφθεί με επιτυχία για την ΕΕ και την Ευρώπη συνολικά, καθώς βοήθησε να ξεπεραστεί ο διχασμός του Ψυχρού πολέμου, συμβάλλοντας στην ειρήνη, τη σταθερότητα και την ευημερία σε όλη την Ευρώπη, ενισχύοντας την αποτροπή συγκρούσεων, στηρίζοντας μεταρρυθμίσεις και εδραιώνοντας την ελευθερία, τη δημοκρατία, τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών και του κράτους δικαίου, καθώς επίσης την οικονομία της αγοράς και την κοινωνικά και οικολογικά βιώσιμη ανάπτυξη·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σχεδόν 20 χρόνια μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Κοπεγχάγης του 1993, που επιβεβαίωσε τις ενταξιακές προοπτικές για τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και καθόρισε τα κριτήρια προσχώρησης, έφτασε η στιγμή για μια γενική επαναξιολόγηση των κριτηρίων προσχώρησης, των καθιερωμένων διαδικασιών και της πολιτικής διεύρυνσης συνολικά, με την επιφύλαξη των συνεχιζόμενων διαπραγματεύσεων·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κριτήρια της Κοπεγχάγης άντεξαν στο χρόνο και εξακολουθούν να παραμένουν στο επίκεντρο της πολιτικής της ΕΕ για τη διεύρυνση, και ότι η ενοποιημένη στρατηγική για τη διεύρυνση και η νέα εστίαση στον τομέα της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων, στο κράτος δικαίου και το σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων αναμένεται ότι θα είναι αποτελεσματική και αποδοτική·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, μέσω των ετήσιων ψηφισμάτων του για τις υποψήφιες και δυνάμει υποψήφιες χώρες, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συμβάλλει στη βελτίωση της διαφάνειας και λογοδοσίας της διαδικασίας για τη διεύρυνση αντικατοπτρίζοντας τις γνώμες των ευρωπαίων πολιτών, και ότι, μετά την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας, ο ρόλος του Κοινοβουλίου έχει ενισχυθεί χάρη στην αναγνώριση της συν-νομοθετικής εξουσίας, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο του μηχανισμού προενταξιακής βοήθειας (ΜΠΒ)·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η προοπτική της προσχώρησης έχει σημαντικό αντίκτυπο που μεταμορφώνει τα πολιτικά, κοινωνικοοικονομικά και πολιτισμικά δεδομένα των χωρών που επιθυμούν να ενταχθούν στην ΕΕ, και λειτουργεί ως ισχυρό κίνητρο για την επιδίωξη των αναγκαίων πολιτικών, οικονομικών και νομοθετικών μεταρρυθμίσεων και για την ισχυροποίηση της ειρήνης, της σταθερότητας, της συμφιλίωσης και των καλών σχέσεων γειτονίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η δυναμική μετασχηματισμού καθιστά τη διεύρυνση την πεμπτουσία της ήπιας δύναμης της ΕΕ και ένα σημαντικό στοιχείο της εξωτερικής της δράσης·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η δέσμευση, η εκπλήρωση προϋποθέσεων και η αξιοπιστία έχουν τοποθετηθεί στο επίκεντρο της διαδικασίας προσχώρησης·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι ύψιστης σημασίας να εξακολουθήσουν τα κράτη μέλη να σέβονται και να τηρούν πλήρως τα κριτήρια προσχώρησης και τα θεμελιώδη δικαιώματα ώστε να ενισχυθεί η αξιοπιστία και η συνοχή της διαδικασίας διεύρυνσης και να αποφευχθεί κάθε μορφή διακριτικής μεταχείρισης των εν δυνάμει νέων μελών·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι μια δέσμευση υπέρ των πολιτικών, οικονομικών και νομοθετικών μεταρρυθμίσεων είναι κατά πρώτο και κύριο λόγο προς το συμφέρον των υποψηφίων και εν δυνάμει υποψηφίων χωρών και των πολιτών τους·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε χώρα που φιλοδοξεί να γίνει μέλος της ΕΕ πρέπει να κρίνεται βάσει των επιδόσεών της σε σχέση με την εκπλήρωση προϋποθέσεων, την εφαρμογή και τη συμμόρφωση με τα ίδια πάντα κριτήρια· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ρυθμός της προόδου της διαδικασίας προσχώρησης πρέπει να καθορίζεται βάσει του βαθμού της πραγματικής εφαρμογής και συμμόρφωσης με τα κριτήρια προσχώρησης στην ΕΕ καθώς και της τήρησης των προτεραιοτήτων της ευρωπαϊκής εταιρικής σχέσης και της εταιρικής σχέσης προσχώρησης και του πλαισίου διαπραγμάτευσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο βαθμός συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις προσχώρησης πρέπει να αξιολογείται με τον πλέον δίκαιο και διαφανή τρόπο·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαδικασία της διεύρυνσης έχει σημαντικό αντίκτυπο και στην ίδια την ΕΕ, αποτελώντας ευκαιρία για καλύτερο προσδιορισμό της ταυτότητας, των στόχων, των αξιών και των πολιτικών της, και επίσης αποτελώντας την κατάλληλη στιγμή για την πληρέστερη κοινοποίηση των παραμέτρων αυτών προς τους πολίτες της·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την ανανεωμένη συναίνεση για τη διεύρυνση του 2006, η εν λόγω διαδικασία πρέπει να στηρίζεται στην εμπέδωση, την εκπλήρωση προϋποθέσεων και την επικοινωνία, σε συνδυασμό με την ικανότητα της Ένωσης να ενσωματώνει νέα μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ικανότητα ενσωμάτωσης της ΕΕ αποτελεί μείζονα προβληματισμό καθώς και προαπαιτούμενο για τη βιωσιμότητα της πολιτικής της για τη διεύρυνση και της συνολικής διαδικασίας ολοκλήρωσης· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι ο εν λόγω προβληματισμός αποτέλεσε θετικό κίνητρο για τη θεσμική εμβάθυνση, όπως διαφαίνεται στις διαδοχικές αναθεωρήσεις των Συνθηκών οι οποίες συνόδευσαν τα διαφορά κύματα διεύρυνσης, επεκτείνοντας τις λειτουργίες και τις δραστηριότητες της Ένωσης·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πραγματική συμφιλίωση μεταξύ διαφορετικών εθνών και ανθρώπων, η ειρηνική επίλυση των διαφορών και η καθιέρωση σχέσεων καλής γειτονίας μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών είναι θεμελιώδους σημασίας για τη βιώσιμη ειρήνη και σταθερότητα και ότι συμβάλλουν με ουσιαστικό τρόπο σε μια αυθεντική διαδικασία ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, και είναι επομένως καίριας σημασίας για τη διαδικασία διεύρυνσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες υποψήφιες και εν δυνάμει υποψήφιες χώρες εξακολουθούν να έχουν ανεπίλυτες διαφορές με γείτονές τους, ως εκ τούτου όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη θα πρέπει να εργαστούν καταφανώς για την επίλυση των διμερών εντάσεων, και ότι αυτά τα ζητήματα θα πρέπει να επιλυθούν πριν την προσχώρησή τους·

Γενικές εκτιμήσεις

1.  στηρίζει σθεναρά τη διαδικασία της διεύρυνσης και πιστεύει ότι η διεύρυνση πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί αξιόπιστη πολιτική, που υποστηρίζει η κοινή γνώμη τόσο στην ΕΕ όσο και στις υποψήφιες και εν δυνάμει υποψήφιες χώρες· υπογραμμίζει, ως εκ τούτου, πόσο σημαντικό είναι για την ΕΕ και τις υποψήφιες και εν δυνάμει υποψήφιες χώρες η εκπλήρωση όλων των υποχρεώσεων, η τήρηση όλων των δεσμεύσεων και η δημιουργία των προϋποθέσεων που θα διασφαλίσουν ότι οι μελλοντικές διευρύνσεις θα είναι επιτυχείς, μεταξύ άλλων βοηθώντας τις ενδιαφερόμενες χώρες στις προσπάθειές τους να ανταποκριθούν στα κριτήρια για την ένταξή τους στην ΕΕ·

2.  αναγνωρίζει τα οφέλη της διαδικασίας διεύρυνσης και προσχώρησης τόσο για τους πολίτες στις υποψήφιες και εν δυνάμει υποψήφιες για προσχώρηση στην ΕΕ χώρες όσο και για τους πολίτες της ΕΕ·

3.  θεωρεί ότι τα κριτήρια της Κοπεγχάγης εξακολουθούν να αποτελούν θεμελιώδη βάση και πρέπει να παραμείνουν στο επίκεντρο της πολιτικής της διεύρυνσης· τονίζει την επιτακτική ανάγκη για την πλήρη και αυστηρή συμμόρφωση με αυτά τα κριτήρια, και ότι πρέπει να δίδεται η δέουσα προσοχή στις κοινωνικές επιπτώσεις για τις υποψήφιες και εν δυνάμει υποψήφιες χώρες, και ότι πρέπει να λαμβάνεται πλήρως υπόψη η ικανότητα ολοκλήρωσης της Ένωσης·

4.  θεωρεί ότι η έννοια της ικανότητας ολοκλήρωσης συνίσταται σε τέσσερα στοιχεία·

5.  τονίζει, ωστόσο, ότι η Ένωση ευθύνεται για τη βελτίωση της ικανότητας ολοκλήρωσής της κατά την εξέταση των θεμιτών ευρωπαϊκών φιλοδοξιών των υποψηφίων, εν δυνάμει υποψηφίων ή εν δυνάμει αιτουσών χωρών;

6.  επισημαίνει ότι οι χώρες της ΕΕ εξακολουθούν να είναι ελκυστικές, επίσης λόγω του ότι η ΕΕ συνδυάζει μοναδικά τον οικονομικό δυναμισμό με ένα κοινωνικό μοντέλο, και εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι αυτή η κοινωνική διάσταση έχει παραμεληθεί σε μεγάλο βαθμό κατά τη διαδικασία διεύρυνσης· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ζήτημα αυτό, ιδίως στο πλαίσιο του κεφαλαίου 19 (κοινωνική πολιτική και απασχόληση), να ενισχύσει τον κοινωνικό μετασχηματισμό των μελλοντικών κρατών μελών της ΕΕ και να μεριμνήσει δεόντως για την κοινωνική δικαιοσύνη·

7.  υπενθυμίζει ότι το κεκτημένο στον κοινωνικό τομέα περιλαμβάνει ελάχιστες προδιαγραφές σε τομείς όπως το εργατικό δίκαιο, η ίση μεταχείριση γυναικών και ανδρών, η υγεία και η ασφάλεια στον χώρο εργασίας και η μη εισαγωγή διακρίσεων, και ότι οι Συνθήκες της ΕΕ επιβεβαιώνουν την δέσμευση για τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη του 1961 και τον Κοινοτικό Χάρτη των Θεμελιωδών Κοινωνικών Δικαιωμάτων των Εργαζομένων του 1989, ενώ και ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ περιέχει επίσης ορισμένα θεμελιώδη κοινωνικά δικαιώματα· τονίζει ότι η μη τήρηση των βασικών κοινωνικών προτύπων της ΕΕ αποτελεί μια μορφή κοινωνικού ντάμπινγκ, το οποίο ζημιώνει τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και τους ευρωπαίους εργαζόμενους, και δεν θα επέτρεπε ουσιαστικά σε ένα υποψήφιο κράτος να συμμετάσχει στην ενιαία αγορά· επισημαίνει ότι οι κοινωνικοί εταίροι και ιδιαίτερα οι συνδικαλιστικές οργανώσεις χρειάζονται τη στοχευμένη συνδρομή της ΕΕ ώστε να ενισχύσουν τις ικανότητές τους·

8.  είναι της άποψης ότι η δέσμη των κριτηρίων προσχώρησης θα πρέπει να μεταφραστεί επαρκώς σε σαφείς, συγκεκριμένους και μετρήσιμους στόχους στον ΜΠΒ προκειμένου να αναδεικνύεται σαφώς η σύνδεση μεταξύ των πολιτικών που χρηματοδοτούνται από την Ένωση στις χώρες της διεύρυνσης και της προόδου ως προς την επίτευξη των γενικών κριτηρίων προσχώρησης·

9.  αναγνωρίζει την ανάγκη να αναπτυχθούν οι οικονομίες των υπό ένταξη χωρών στην ίδια κατεύθυνση με τις οικονομίες των κρατών μελών ώστε να διευκολύνεται η μεταξύ τους ευθυγράμμιση· ενθαρρύνει, συνεπώς, τις υπό ένταξη χώρες να διατυπώσουν εφικτούς και ειδικούς ανά χώρα στόχους για κάθε έναν από τους πρωταρχικούς στόχους της στρατηγικής «ΕΕ 2020» για μια έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνία·

10.  εφιστά την προσοχή στη σημασία των κριτηρίων της Μαδρίτης (όπως θεσπίστηκαν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Μαδρίτης του Δεκεμβρίου 1995) που τόνιζαν την ικανότητα των υποψηφίων χωρών να εφαρμόζουν τους κανόνες και τις διαδικασίες της ΕΕ· υποστηρίζει επίσης την άποψη ότι η αρχή της αυστηρής εκπλήρωσης προϋποθέσεων απαιτεί την ουσιαστική αξιολόγηση της προόδου μιας υποψήφιας και/ή εν δυνάμει υποψήφιας προς ένταξη χώρας ως προς την έγκριση και εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων με βάση σαφή κριτήρια σε κάθε στάδιο της διαδικασίας, και ότι οι χώρες που επιθυμούν να ενταχθούν στην ΕΕ πρέπει να είναι σε θέση να περνούν από το ένα στάδιο στο επόμενο μόνον αφού έχουν τηρηθεί όλες οι προϋποθέσεις στο κάθε στάδιο· τονίζει ότι προκειμένου να ενισχυθεί η αξιοπιστία και η αποτελεσματικότητα της στρατηγικής για τη διεύρυνση, τα κριτήρια της Κοπεγχάγης πρέπει να τηρούνται πλήρως από τα κράτη μέλη ακόμη και για να αποφεύγεται το ενδεχόμενο να απαιτείται από τις αιτούσες χώρες να ανταποκρίνονται σε υψηλότερα πρότυπα από εκείνα που εφαρμόζονται σε ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ· τονίζει πόσο σημαντικό είναι να καθορίζονται τα διάφορα στάδια σαφέστερα, να προβλέπονται διαφανή και δίκαια κριτήρια καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας η οποία θα πρέπει να μετατρέπει τα γενικά κριτήρια προσχώρησης σε συγκεκριμένα βήματα προς την προσχώρηση, και να εκτιμούν εάν και κατά πόσο έχουν εκπληρωθεί οι απαιτούμενες απαιτήσεις, καθώς και να μην καθορίζουν ή να υπόσχονται ημερομηνία προσχώρησης εάν δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί οι διαπραγματεύσεις· θα πρέπει επίσης να είναι σαφές ότι εφόσον επιτευχθεί ένας δείκτης αναφοράς, θα πρέπει να διατηρείται και ότι η οπισθοδρόμηση θα πρέπει να προκαλέσει την ανάλογη απάντηση εκ μέρους αυτών που θέτουν τους δείκτες αναφοράς·

11.  τονίζει ότι ο στόχος της διαδικασίας προσχώρησης είναι η πλήρης ένταξη στην ΕΕ

12.  καλεί την Επιτροπή να διατηρήσει και να εντείνει την εποπτεία της όσον αφορά την πρόοδο της διαδικασίας προσχώρησης, ώστε να διασφαλίζει ότι οι υποψήφιες και εν δυνάμει υποψήφιες χώρες επιτυγχάνουν υψηλό βαθμό ετοιμότητας, πράγμα επωφελές τόσο για αυτές όσο και για την ΕΕ·

13.  πιστεύει ότι, προκειμένου να διατηρηθεί η αξιοπιστία της διαδικασίας διεύρυνσης, η ικανότητα ολοκλήρωσης της ΕΕ πρέπει να αξιολογηθεί στα πρώτα στάδια και πρέπει να εξεταστεί δεόντως στη «γνώμη» της Επιτροπής για κάθε υποψήφιο κράτος, υπογραμμίζοντας τις κύριες ανησυχίες επί του θέματος και τους πιθανούς τρόπους αντιμετώπισής τους· υποστηρίζει την άποψη ότι εν συνεχεία πρέπει να ακολουθεί συνολική εκτίμηση των επιπτώσεων· σε αυτό το πλαίσιο τονίζει ότι, προκειμένου να καταστεί αποτελεσματική η διαδικασία διεύρυνσης, πρέπει να διασφαλίζεται η ικανότητα ανάληψης δράσης, η ανάπτυξη, η δημοκρατική και αποτελεσματική λήψη αποφάσεων, η συνολική συνεισφορά των χρηματοδοτικών πόρων στην οικονομική και κοινωνική συνοχή, και η επιδίωξη των πολιτικών της στόχων·

Πολιτικές διεύρυνσης

14.  χαιρετίζει τη νέα διαπραγματευτική προσέγγιση για τα μελλοντικά πλαίσια διαπραγματεύσεων, που δίνει προτεραιότητα σε ζητήματα που αφορούν το δικαστικό σώμα και τα θεμελιώδη δικαιώματα, καθώς και τη δικαιοσύνη και τις εσωτερικές υποθέσεις· συμφωνεί ότι τα ζητήματα αυτά θα πρέπει να εξεταστούν από τα πρώτα ήδη στάδια της διαδικασίας προσχώρησης και ότι, κατά κανόνα, τα κεφάλαια 23 και 24 θα πρέπει να ανοίξουν, συνεπώς, με βάση τα σχέδια δράσης, δεδομένου ότι είναι αναγκαίο να επιτευχθεί πειστικό μητρώο αποτελεσμάτων· καλεί την Επιτροπή να ενημερώνει τακτικά το Κοινοβούλιο όσον αφορά την πρόοδο σε αυτούς τους τομείς, και να διατίθενται οι μηνιαίες προενταξιακές εκθέσεις των αντιπροσωπειών της ΕΕ στα μέλη της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, κατόπιν αιτήματος· σημειώνει, ωστόσο, ότι η εστίαση στους εν λόγω τομείς δεν θα πρέπει να γίνεται εις βάρος των προσπαθειών και της προόδου στους άλλους τομείς που αναφέρονται στα επιμέρους χρονοδιαγράμματα διεύρυνσης των υποψηφίων και εν δυνάμει υποψηφίων χωρών·

15.  θεωρεί σημαντικό να προσδοθεί η κατάλληλη προτεραιότητα, στο πλαίσιο της πολιτικής της διεύρυνσης, στην οικοδόμηση ενός αποτελεσματικού, ανεξάρτητου και αμερόληπτου δικαστικού συστήματος και ενός διαφανούς δημοκρατικού πολιτικού συστήματος που να μπορεί να ενισχύσει το κράτος δικαίου· υπογραμμίζει, ταυτόχρονα, τη σημασία όλων των μορφών της ελευθερίας της έκφρασης, και την ανάγκη να διασφαλίζεται η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης νομικώς και εμπράκτως, καθώς και να καταπολεμείται αποτελεσματικά η διαφθορά και το οργανωμένο έγκλημα·

16.  τονίζει ότι η απελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων συνιστά καλό παράδειγμα εκπλήρωσης προϋποθέσεων σε επίπεδο ΕΕ, συνδυάζοντας πολιτικά και τεχνικά κριτήρια με έναν ευκταίο στόχο και απτά οφέλη· χαιρετίζει και στηρίζει, επομένως, τις προσπάθειες της Επιτροπής και των ενδιαφερομένων χωρών σε αυτόν τον τομέα·

17.  καλεί την Επιτροπή να απλουστεύσει τη διοικητική διαδικασία και να ελαφρύνει τον διοικητικό φόρτο για τη χρηματοδότηση από τον ΜΠΒ, προκειμένου να καταστεί πιο ευπρόσιτος και να αυξηθεί η συμμετοχή μικρότερων και αποκεντρωμένων οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, συνδικαλιστικών οργανώσεων και άλλων δικαιούχων·

18.  ενθαρρύνει την αυξημένη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και των μη κρατικών φορέων, ιδιαίτερα των κοινωνικών εταίρων, στη διαδικασία προσχώρησης· προτρέπει την Επιτροπή να διατηρήσει τον διαρκή διάλογο με αυτούς· καλεί τις υποψήφιες και εν δυνάμει υποψήφιες χώρες να διασφαλίσουν τη συμμετοχή τους σε όλα τα στάδια· τονίζει ότι η κοινωνία των πολιτών μπορεί να λειτουργήσει ως σημαντική κινητήριος δύναμη για την προσέγγιση με την ΕΕ και να ασκήσει πίεση από κάτω προς τα πάνω για την εφαρμογή της ευρωπαϊκής ατζέντας, να αυξήσει τη διαφάνεια της διαδικασίας και να ενισχύσει τη δημόσια στήριξη για την προσχώρηση· τονίζει την σπουδαιότητα επαρκούς χρηματοοικονομικής στήριξης, μεταξύ άλλων μέσω του Μηχανισμού Χρηματοδότησης της Κοινωνίας των Πολιτών, ιδίως προκειμένου να ενισχυθούν οι δυνατότητες της κοινωνίας των πολιτών να παρακολουθεί την εφαρμογή του κεκτημένου· τονίζει πόσο σημαντική είναι η συνεργασία μεταξύ ευρωπαϊκών οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και των ομολόγων τους στις υποψήφιες και εν δυνάμει υποψήφιες χώρες·

19.  τονίζει επίμονα την ανάγκη αναβάθμισης των διοικητικών ικανοτήτων και των ανθρώπινων πόρων προκειμένου να είναι σε θέση να μεταφέρουν, να εφαρμόσουν και να επιβάλουν το κεκτημένο· υποστηρίζει την άποψη ότι οι διαδικασίες στο πλαίσιο της διεύρυνσης δεν θα πρέπει να είναι απλώς «τεχνικής φύσεως», και τονίζει την ανάγκη να συνδεθεί η διαδικασία αναλυτικής αξιολόγησης περισσότερο με τις επιτόπιες επικρατούσες συνθήκες· καλεί, επομένως, την Επιτροπή να εξασφαλίσει τη συμμετοχή ΜΚΟ, συνδικαλιστικών οργανώσεων και μειζόνων ενδιαφερομένων μερών, κατά περίπτωση, σε αυτή τη διαδικασία·

20.  αναγνωρίζοντας τον σημαντικό ρόλο του κοινωνικού διαλόγου στη διαδικασία λήψης αποφάσεων στην ΕΕ, ζητεί να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην ενίσχυση των ικανοτήτων των κοινωνικών εταίρων και του ρόλου του κοινωνικού διαλόγου στο πλαίσιο της διαδικασίας διεύρυνσης· επιπλέον, ζητεί να δοθεί περισσότερη προσοχή στη δημιουργία μηχανισμών επιβολής, όπως είναι η επιθεώρηση εργασίας ώστε να παρέχεται προστασία στους εργαζόμενους, και να διασφαλίζεται ο σεβασμός των κοινωνικών δικαιωμάτων τους, και των προδιαγραφών υγείας και ασφάλειας καθώς και η καταπολέμηση της εκμετάλλευσης, ιδίως των αδήλωτων εργαζομένων·

21.  ζητεί την εντονότερη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΕΟΚΕ) στη διαδικασία διεύρυνσης· τονίζει τον ρόλο της στη διάδοση ορθών πρακτικών στις υποψήφιες και εν δυνάμει υποψήφιες χώρες, καθώς και στη συσπείρωση της κοινωνίας των πολιτών στην υπόθεση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης στην ΕΕ· στηρίζει την περαιτέρω ενίσχυση του διαλόγου μεταξύ οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στην ΕΕ και στις χώρες της διεύρυνσης, και ενθαρρύνει την ευρύτερη συνεργασία μεταξύ της ΕΟΚΕ, της Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου·

22.  υπενθυμίζει ότι η επίτευξη βιώσιμης ανάκαμψης της οικονομίας συνιστά μείζονα πρόκληση για τις περισσότερες χώρες της διεύρυνσης, και υπογραμμίζει την ανάγκη να προαχθεί η έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη σύμφωνα με τη στρατηγική «Ευρώπη 2020»· ζητεί να παρασχεθεί μεγαλύτερη στήριξη προς μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) δεδομένου ότι διαδραματίζουν ρόλο καίριας σημασίας για την κοινωνικοοικονομική πρόοδο σε όλες τις χώρες της διεύρυνσης, και προτρέπει την Επιτροπή να υποστηρίξει επίμονα τις μεταρρυθμίσεις προτεραιότητας που διαμορφώνουν ένα κανονιστικό περιβάλλον που ευνοεί τις καινοτόμες και υψηλών δυνατοτήτων ΜΜΕ· τονίζει, παράλληλα, την ανάγκη να εξακολουθήσει να δίδεται προσοχή στα ζητήματα του διογκούμενου τομέα της άτυπης οικονομίας, της υψηλής ανεργίας και της κοινωνικής ένταξης των πλέον ευάλωτων ατόμων·

23.  πιστεύει ακράδαντα ότι είναι ανάγκη να προωθηθεί ένα κλίματος ανοχής και αμοιβαίου σεβασμού, καλών σχέσεων γειτονίας και περιφερειακής και διασυνοριακής συνεργασίας, ως προαπαιτούμενα και ως μέσο διευκόλυνσης μιας πραγματικής και διαρκούς συμφιλίωσης· θεωρεί ότι η δίωξη εγκλημάτων πολέμου, η ειρηνική συνύπαρξη διαφορετικών εθνοτικών, πολιτισμικών και θρησκευτικών κοινοτήτων, η προστασία των μειονοτήτων και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καθώς και η επανένταξη και επιστροφή των προσφύγων και των εκτοπισθέντων πρέπει να εξακολουθήσουν να αποτελούν θεμελιώδη στοιχεία της διαδικασίας προσχώρησης σε περιοχές όπου μαίνονταν οι συγκρούσεις· στο πλαίσιο αυτό, ενθαρρύνει τις υποψήφιες και εν δυνάμει υποψήφιες χώρες που δεν έχουν κυρώσει τη Σύμβαση πλαίσιο για την προστασία των εθνικών μειονοτήτων, να το πράξουν· υποδεικνύει ότι, στις εν λόγω περιπτώσεις, η προαγωγή της αμοιβαίας διδασκαλίας και μάθησης της ιστορίας, της γλώσσας και της πολιτισμικής κληρονομιάς κατά τη διάρκεια της διαδικασίας προσχώρησης και μετά την ολοκλήρωση αυτής θα διευκολύνει την αλληλοκατανόηση και θα συμβάλλει στην ιστορική συμφιλίωση·

24.  είναι της γνώμης ότι στο πλαίσιο της πολιτικής για τη διεύρυνση θα πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη προτεραιότητα στην ισότητα των φύλων και στην καταπολέμηση των διακρίσεων· τονίζει ότι η ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών ως θεμελιώδες δικαίωμα συνιστά βασική αξία της ΕΕ και καίρια αρχή της εξωτερικής της δράσης, και ότι επίσης παρέχει σημαντικές δυνατότητες για επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» συνεισφέροντας στην ανάπτυξη και την πλήρη απασχόληση· ενθαρρύνει, συνεπώς, τη συμμετοχή των γυναικών στη διαδικασία προσχώρησης και υπογραμμίζει τη σημασία της ενσωμάτωσης των πολιτικών για την ισότητα των φύλων· τονίζει ότι απαγορεύονται οι διακρίσεις για οποιονδήποτε λόγο και ότι οι εκτιμήσεις της ΕΕ θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τα δικαιώματα των μελών της κοινότητας ΛΟΑΤ και την ένταξη των μειονοτήτων στην πολιτική, κοινωνική και οικονομική ζωή·

25.  καλεί την Επιτροπή να εμπλέξει τις χώρες της διεύρυνσης στις πρωτοβουλίες της για κοινωνική ένταξη - όπως το ευρωπαϊκό πλαίσιο για τις εθνικές στρατηγικές ένταξης των Ρομά -, να ενεργοποιήσει καλύτερα τον ΜΠΒ για αυτόν τον σκοπό, και να προτρέψει τις χώρες της διεύρυνσης μέσω της διαδικασίας σταθεροποίησης και σύνδεσης (ΔΣΣ) να υλοποιήσουν αυτούς τους στόχους· καλεί αυτές τις χώρες να συμμετάσχουν ενεργά στη δεκαετία ένταξης των Ρομά και να βελτιώσουν την κοινωνική και οικονομική κατάσταση των Ρομά, ώστε να εξασφαλίζουν την πρόσβασή τους σε στέγαση·

26.  υποστηρίζει την άποψη ότι κάθε κράτος που προσχωρεί πρέπει να επιλύσει τα βασικά διμερή προβλήματά του και τις μείζονες διαφωνίες του με γείτονες χώρες, ιδιαίτερα όσα αφορούν εδαφικά ζητήματα, πριν μπορέσει να γίνει μέλος της Ένωσης· συνιστά ένθερμα τα ζητήματα αυτά να αντιμετωπίζονται το νωρίτερο δυνατό στη διαδικασία προσχώρησης, με εποικοδομητικό πνεύμα και πνεύμα καλής γειτονίας και κατά προτίμηση πριν από την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, ώστε να μην επηρεάζονται αρνητικά οι διαπραγματεύσεις· στο πλαίσιο αυτό, θεωρεί απαραίτητο να λαμβάνονται υπόψη τα συνολικά συμφέροντα της ΕΕ, οι αξίες της και η υποχρέωση της πλήρους συμμόρφωσης με το κεκτημένο και σεβασμού των αρχών επάνω στις οποίες θεμελιώνεται η ίδια η ΕΕ·

27.  καλεί την ΕΕ να στηρίζει τις προσπάθειες για την επίλυση εκκρεμών διαφορών, συμπεριλαμβανομένων διασυνοριακών διαφορών, πριν από την προσχώρηση· σύμφωνα με τις διατάξεις του διεθνούς δικαίου, του Χάρτη του ΟΗΕ και τα σχετικά ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών καθώς και την τελική πράξη του Ελσίνκι, ενθαρρύνει όλα τα μέρη που εμπλέκονται σε διενέξεις, η συνέχιση των οποίων ενδέχεται να παρεμποδίσει την εφαρμογή του κεκτημένου ή να θέσει σε κίνδυνο τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας να καταβάλουν εποικοδομητικές προσπάθειες για την ειρηνική επίλυσή τους και, εφόσον ενδείκνυται, σε περίπτωση που δεν είναι σε θέση να καταλήξουν σε διμερή συμφωνία, να προσφύγουν στο Διεθνές Δικαστήριο ή να καταφύγουν σε δεσμευτικό μηχανισμό διαιτησίας της επιλογής τους ή να συνεργαστούν εποικοδομητικά στο πλαίσιο εντατικής αποστολής διαμεσολάβησης· επαναλαμβάνει το αίτημά του στην Επιτροπή και το Συμβούλιο να αρχίσουν να διαμορφώνουν, σύμφωνα με τις συνθήκες της ΕΕ, μηχανισμό διαιτησίας που θα στοχεύει στην επίλυση διμερών και πολυμερών διαφορών·

28.  επισημαίνει πρωτοβουλίες, όπως τη θετική ατζέντα για την Τουρκία, τον υψηλού επιπέδου διάλογο προσχώρησης με την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, και τον διαρθρωμένο διάλογο με το Κοσσυφοπέδιο(4) σχετικά με το κράτος δικαίου· χαιρετίζει τον στόχο της δημιουργίας μιας νέας δυναμικής στη διαδικασία μεταρρύθμισης, ενώ παράλληλα τονίζει ότι οι εν λόγω πρωτοβουλίες δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αντικαταστήσουν τις επίσημες διαπραγματευτικές διαδικασίες, αλλά πρέπει να ευθυγραμμίζονται πλήρως με το πλαίσιο διαπραγμάτευσης·

29.  τονίζει την ανάγκη να επιφέρουν οι υποψήφιες και εν δυνάμει υποψήφιες χώρες βελτιώσεις στους τομείς της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και στις διαδικασίες συμφιλίωσης, τομείς στους οποίους θα πρέπει πάντοτε να δίνεται προτεραιότητα στη διαδικασία διεύρυνσης και να αντικατοπτρίζονται στα χρηματοπιστωτικά μέσα· υπενθυμίζει στο πλαίσιο αυτό τη σπουδαιότητα της χρηματοοικονομικής βοήθειας λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη να αποκαθίστανται τόποι πολιτιστικής κληρονομιάς σε περιοχές συρράξεων, συνεκτιμώντας το ρόλο που διαδραματίζουν στο πλαίσιο της οικοδόμησης κλίματος εμπιστοσύνης και ενσωμάτωσης μεταξύ διαφόρων εθνοτικών και θρησκευτικών κοινοτήτων·

30.  τονίζει ότι η πολιτική διεύρυνσης της ΕΕ είναι ένα εργαλείο υπέρ του εκσυγχρονισμού, του εκδημοκρατισμού και της σταθεροποίησης, και επίσης αποσκοπεί στην ισχυροποίηση της ΕΕ τόσο εντός των ορίων της όσο και στην παγκόσμια σκηνή· καλεί την Επιτροπή να διεξάγει σφαιρικές εκτιμήσεις επιπτώσεων κάθε φορά που εξετάζει νέες αιτήσεις προσχώρησης στην ΕΕ καθώς και κάθε φορά που προτείνει την έναρξη ή, σε περίπτωση άρδην μεταβολής των συνθηκών, την διακοπή των διαπραγματεύσεων προσχώρησης·

31.  στηρίζει τη δέσμευση της Επιτροπής για βελτίωση της ποιότητας της διαδικασίας προσχώρησης, βασίζοντάς την περισσότερο σε επιδόσεις και δείκτες αναφοράς και καθιστώντας την πιο διαφανή· έχει την άποψη ότι τούτο θα καταστήσει τη διαδικασία δικαιότερη και μετρήσιμη επί τη βάσει αντικειμενικότερων κριτηρίων, ενώ θα αυξήσει ακόμα περισσότερο την αξιοπιστία της· στο πλαίσιο αυτό, συνιστά οι εκθέσεις προόδου να είναι πιο σαφείς όσον αφορά τις εκτιμήσεις τους· τονίζει ότι οι δείκτες αναφοράς δεν θα πρέπει να θέτουν συμπληρωματικές προϋποθέσεις για τις υποψήφιες και εν δυνάμει υποψήφιες χώρες, αλλά πρέπει να μεταφράζουν τα γενικά κριτήρια προσχώρησης και τους στόχους της προενταξιακής βοήθειας της ΕΕ σε συγκεκριμένα βήματα και αποτελέσματα με στόχο την προσχώρηση, συμμορφούμενες πλήρως με το πλαίσιο διαπραγμάτευσης··

32.  τονίζει την ζωτική σημασία της καταπολέμησης της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος για την επιτυχία της διαδικασίας προσχώρησης· καλεί την Επιτροπή να υιοθετήσει μια νέα προσέγγιση σε αυτό το ζήτημα, εφιστώντας την προσοχή των αρχών των ενδιαφερομένων χωρών σε επιμέρους κρούσματα συστημικής διαφθοράς· καλεί την Επιτροπή να συνεργαστεί στενά με την Ομάδα κρατών κατά της δωροδοκίας (GRECO) και με τους φορείς καταπολέμησης της διαφθοράς στις ενδιαφερόμενες χώρες· τονίζει ότι η εν λόγω νέα προσέγγιση θα ωφελήσει ιδιαίτερα την εικόνα της Ένωσης ενώπιον των πολιτών των ενδιαφερομένων χωρών και ενδέχεται να διευκολύνει την καταπολέμηση της διαφθοράς·

33.  παροτρύνει την Επιτροπή να προβλέψει ότι δεν θα μειωθεί σε πραγματικούς όρους η συνολική χρηματοδότηση για κάθε δικαιούχο· επισημαίνει ότι ο υπολογισμός αυτός θα πρέπει να πραγματοποιηθεί λαμβάνοντας υπόψη τα εξής: α) ο λόγος της συνολικής προγραμματισθείσας προενταξιακής βοήθειας σε σχέση με το ΑΕγχΠ της εκάστοτε χώρας δεν θα πρέπει να μειώνεται, σε σχετικούς αριθμούς, ακόμη και αν ο παρανομαστής (ΑΕγχΠ) για κάθε αποδέκτρια χώρα έχει εμφανίσει, σε πραγματικές τιμές, σωρευτική αύξηση την περίοδο 2007-2013· β) ο αριθμός των χωρών που έχουν πρόσβαση σε χρηματοδοτικούς πόρους του μελλοντικού μέσου αναμένεται να μειωθεί με την προσχώρηση της Κροατίας, πράγμα που θα είχε ενδεχομένως ως συνέπεια να τροποποιηθεί η συγκριτική ανακατανομή των κονδυλίων, και γ) λόγω των προτεινόμενων αλλαγών στο νέο μέσο που θα συμβάλλουν στην κατάργηση της διαφοροποίησης μεταξύ χωρών βάσει του καθεστώτος τους ως υποψηφίων, περισσότερες χώρες θα έχουν πρόσβαση σε χρηματοδοτικούς πόρους σε τομείς πολιτικής με επίκεντρο την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη, από τους οποίους ήταν μέχρι σήμερα αποκλεισμένες οι μη υποψήφιες χώρες· συνιστά, στη συνάρτηση αυτή, καμία χώρα να μην αποκλειστεί από μια επαρκή και δίκαιη πρόσβαση σε χρηματοδότηση λόγω περιορισμένων κονδυλίων της ΕΕ, ιδίως όσον αφορά τον τομέα πολιτικής για τη θεσμική συγκρότηση·

34.  υπενθυμίζει την ανάγκη η διεύρυνση της ΕΕ να συνοδεύεται από συγκεκριμένη και πιο αποτελεσματική και διαφανή πολιτική επικοινωνίας στην οποία να συμμετέχουν όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, οι κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών προκειμένου να ξεκινήσει ένας ανοικτός και ειλικρινής διάλογος σχετικά με τις συνέπειες της διεύρυνσης που θα συμπεριλαμβάνει την κοινή γνώμη τόσο των κρατών μελών της ΕΕ όσο και των υποψηφίων χωρών· τονίζει ότι η επικοινωνιακή πολιτική αυτής της μορφής θα πρέπει επίσης να εφαρμόζεται στις υποψήφιες χώρες σε συνεργασία με όλους τους φορείς·

35.  υποστηρίζει την άποψη ότι, προκειμένου να ενθαρρυνθούν οι πολίτες της ΕΕ να υποστηρίζουν την περαιτέρω διεύρυνση και να διατηρηθεί η δέσμευση των πολιτών των υποψηφίων και εν δυνάμει υποψηφίων χωρών για συνέχιση των μεταρρυθμίσεων, έχει αποφασιστική σημασία η παροχή σαφούς και ολοκληρωμένης πληροφόρησης σχετικά με τα πολιτικά, κοινωνικοοικονομικά και πολιτισμικά οφέλη της διεύρυνσης· θεωρεί σημαντικό να διευκρινιστεί, συγκεκριμένα, στην κοινή γνώμη πώς η πολιτική της διεύρυνσης έχει δημιουργήσει νέες ευκαιρίες επενδύσεων και εξαγωγών, και πώς μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ όσον αφορά την προαγωγή της πρόληψης συγκρούσεων, την ενίσχυση της ειρηνικής επίλυσης των συγκρούσεων, την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης, τη δημιουργία θέσεων εργασίας, τη διευκόλυνση της ελεύθερης μετακίνησης του εργατικού δυναμικού, την προστασία του περιβάλλοντος και την ενίσχυση της ασφάλειας, ενώ παράλληλα επιταχύνει την ατζέντα των μεταρρυθμίσεων, διευκολύνοντας την πρόσβαση σε χρηματοδοτικούς πόρους και ως εκ τούτου βελτιώνει τις συνθήκες διαβίωσης στις χώρες της διεύρυνσης προς όφελος όλων των ευρωπαίων πολιτών και μειώνει τις κοινωνικές και οικονομικές ανισορροπίες· τονίζει την ανάγκη εστίασης σε όλους τους τομείς της κοινωνίας με την προώθηση, μεταξύ άλλων, της ενσωμάτωσης - σε δευτεροβάθμιο ή αντίστοιχο επίπεδο εκπαίδευσης - μιας ειδικής συνιστώσας στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, τους στόχους και τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και για τις διαδικασίες διεύρυνσης· επισημαίνει επίσης την ανάγκη να τεθούν στο επίκεντρο οι κρίσιμοι παράγοντες διαμόρφωσης της κοινής γνώμης, όπως δημοσιογράφοι, εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών, κοινωνικοοικονομικοί φορείς και συνδικαλιστικές οργανώσεις· υποστηρίζει την άποψη ότι παρόμοιες προσπάθειες των υποψηφίων και εν δυνάμει υποψηφίων χωρών θα πρέπει να ενθαρρύνονται και να υποστηρίζονται·

Προοπτικές και στρατηγικά συμφέροντα της ΕΕ

36.  πιστεύει ακράδαντα ότι η ΕΕ μπορεί να αποκομίσει μεγάλα στρατηγικά οφέλη από την πολιτική διεύρυνσης· υπογραμμίζει ότι η προσχώρηση στην ΕΕ παρέχει σταθερότητα σε ένα ραγδαίως μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον, και ότι η αίσθηση του ότι «ανήκουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση» εξακολουθεί να εξασφαλίζει την προοπτική για κοινωνική ανάπτυξη και ευημερία· υποστηρίζει την άποψη ότι η διεύρυνση είναι ένα μακροπρόθεσμο στρατηγικό συμφέρον την ΕΕ, το οποίο δεν μπορεί απαραιτήτως να προσμετρηθεί με όρους βραχυπρόθεσμων θετικών ισολογισμών· θεωρεί σημαντικό να ληφθούν δεόντως υπόψη οι ουσιαστικές και διαρκείς αξίες του, καθώς αντιπροσωπεύει ήπιες αλλά κρίσιμης σημασίας αρμοδιότητες της ΕΕ·

37.  επαναλαμβάνει την αμετακίνητη δέσμευσή του έναντι της προοπτικής της διεύρυνσης, και καλεί τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να δίνουν ώθηση στη διαδικασία της διεύρυνσης· τονίζει την πεποίθησή του ότι, με τη Συνθήκη της Λισαβόνας, η ΕΕ μπορεί να επιδιώξει την επίτευξη της ατζέντας της διεύρυνσης, αλλά και να συνεχίσει να προωθεί την βαθύτερη ολοκλήρωση·

38.  υπενθυμίζει ότι η διαδικασία δεν ολοκληρώνεται μόνο με την απλή μεταφορά του κεκτημένου, και τονίζει τη σημασία της αποτελεσματικής εφαρμογής και του σεβασμού σε μακροπρόθεσμη βάση τόσο του κεκτημένου όσο και των κριτηρίων της Κοπεγχάγης· θεωρεί ότι, προκειμένου να διατηρήσει την αξιοπιστία των συνθηκών προσχώρησης, τα κράτη μέλη της ΕΕ πρέπει επίσης να αξιολογηθούν όσον αφορά τη συνεχή συμμόρφωσή τους με τις θεμελιώδεις αξίες της ΕΕ και την τήρηση των δεσμεύσεών τους σε σχέση με τη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών και του κράτους δικαίου· καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει λεπτομερή πρόταση για έναν εποπτικό μηχανισμό, βασιζόμενη στις διατάξεις του άρθρου 7 της ΣΕΕ και του άρθρου 258 της ΣΛΕΕ·

39.  υπενθυμίζει ότι μια συντονισμένη και μακροπρόθεσμη πολιτική διεύρυνσης θα μπορούσε να αποδειχθεί πολύτιμο στρατηγικό εργαλείο για την οικονομική ανάπτυξη της ΕΕ και της περιοχής κι ότι θα πρέπει να αποσκοπεί στην επίτευξη συνεργειών στον δημοσιονομικό τομέα και ενισχυμένου συντονισμού μεταξύ των διαφόρων μέτρων και μορφών βοήθειας της ΕΕ, των κρατών μελών και διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων καθώς και των υφισταμένων μέσων, όπως το ΜΠΣ, προκειμένου, στο πλαίσιο δημοσιονομικής στενότητας, να αποφευχθούν οποιεσδήποτε πιθανές αλληλεπικαλύψεις ή κενά χρηματοδότησης

40.  επισημαίνει ότι η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση και τα προβλήματα της ευρωζώνης προβάλλουν ανάγλυφα την αλληλεξάρτηση των εθνικών οικονομικών, τόσο εντός όσο και πέραν των συνόρων της ΕΕ· υπογραμμίζει, ως εκ τούτου, τη σημασία που ενέχει η περαιτέρω εδραίωση της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και η προώθηση της ανάπτυξης, και στις υποψήφιες και εν δυνάμει υποψήφιες χώρες· σε αυτές τις δυσχερείς συνθήκες, τονίζει την ανάγκη να παρέχεται κατάλληλη και καλύτερα στοχευμένη προενταξιακή οικονομική βοήθεια στις υποψήφιες και εν δυνάμει υποψήφιες χώρες· λαμβάνει υπόψη την πρόταση της Επιτροπής για έναν νέο ΜΠΒ , συμπεριλαμβανόμενης της αυξημένης χρηματοδοτικής στήριξης για τις δημοσιονομικές προοπτικές για την περίοδο 2014-2020· υπογραμμίζει, ως προς αυτό, την ανάγκη απλοποίησης και επιτάχυνσης των διαδικασιών, καθώς και ενίσχυσης της διοικητικής ικανότητας των δικαιούχων χωρών, προκειμένου να διασφαλίζεται υψηλό επίπεδο συμμετοχής στα προγράμματα της ΕΕ και να αυξηθεί η ικανότητα απορρόφησης· επισημαίνει ότι μια συνολική θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τον ΜΠΒ θα παρουσιαστεί κατά τη διάρκεια της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας· τονίζει τη σημασία της εθνικής δημοσιονομικής σταθερότητας και την αυξανόμενη εστίαση σε επίπεδο ΕΕ στην οικονομική διακυβέρνηση· συνιστά να αντιμετωπιστεί καταλλήλως το ζήτημα των υγιών δημόσιων οικονομικών στη διαδικασία προσχώρησης·

41.  τονίζει ότι οι στόχοι της «Ευρώπης 2020» έχουν σχεδιασθεί βάσει οικουμενικών αρχών που υπήρξαν σημαντικός καταλύτης οικονομικής ευημερίας· συνιστά κατά συνέπεια να συμπεριληφθεί στον προενταξιακό διάλογο η πρόοδος που συντελείται στις εμβληματικές πρωτοβουλίες και ως κίνητρο να δοθεί πρόσθετη χρηματοδότηση· θεωρεί ότι ένα μοντέλο ανάπτυξης με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα αξίζει να τύχει ιδιαίτερης προσοχής και να εφαρμοσθεί ενεργά κατά τη διάρκεια της διαδικασίας διεύρυνσης·

42.  ζητεί να συνεχιστεί ο διάλογος μεταξύ των δωρητών και, ενδεχομένως, να δημιουργηθούν κατάλληλες δομές για τον συντονισμό και τη διαχείριση της βοήθειας· ζητεί, στη συνάρτηση αυτή, να εξεταστεί προσεκτικά η χρήση καινοτόμων χρηματοπιστωτικών μέσων που προϋποθέτουν δομές συντονισμού, όπως για παράδειγμα το Επενδυτικό Πλαίσιο για τα Δυτικά Βαλκάνια, που συμπληρώνει τον ΜΠΒ και αποσκοπεί στην προσέλκυση, στη συγκέντρωση και στη διοχέτευση της βοήθειας σε τομείς προτεραιότητας· τονίζει τις οικονομικές και πολιτικές δυνατότητες μόχλευσης από τη χρηματοδότηση σχεδίων μέσω συνδυασμού κονδυλίων της ΕΕ, των κρατών μελών ή των διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, κατά τρόπο που διασφαλίζει τόσο την αυστηρή εναρμόνιση με βέλτιστες πρακτικές χρηματοπιστωτικής διαχείρισης όσο και τον συντονισμό των σημαντικότερων φορέων·

o
o   o

43.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και της Αλβανίας, της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, της Κροατίας, της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, της Ισλανδίας, του Κοσσυφοπεδίου, του Μαυροβουνίου, της Σερβίας και της Τουρκίας.

(1) ΕΕ C 317 Ε της 23.12.2006, σ. 480. (2) ΕΕ C 294 Ε της 3.12.2009, σ. 60. (3) ΕΕ C 285 Ε της 21.10.2010, σ. 47. (4) Ο χαρακτηρισμός αυτός αναφέρεται με την επιφύλαξη θέσεων για το καθεστώς, και συμφωνεί με την απόφαση του ΣΑΗΕ 1244/1999 και τη γνώμη του ΔΔ σχετικά με τη διακήρυξη ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου.