Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση προόδου της Επιτροπής σχετικά με την Τουρκία για το 2013 (SWD(2013)0417),

–  έχοντας υπόψη την από 16 Οκτωβρίου 2013 ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο με τίτλο «Στρατηγική διεύρυνσης και κυριότερες προκλήσεις για την περίοδο 2013-2014» (COM(2013)0700),

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του, και συγκεκριμένα της 10ης Φεβρουαρίου 2010 σχετικά με την έκθεση προόδου της Τουρκίας για το 2009(1), της 9ης Μαρτίου 2011 σχετικά με την έκθεση προόδου της Τουρκίας για το 2010(2), της 29ης Μαρτίου 2012 σχετικά με την έκθεση προόδου της Τουρκίας για το 2011(3), της 18ης Απριλίου 2013 σχετικά με την έκθεση προόδου της Τουρκίας για το 2012(4) και της 13ης Ιουνίου 2013 σχετικά με την κατάσταση στην Τουρκία(5),

–  έχοντας υπόψη το διαπραγματευτικό πλαίσιο για την Τουρκία της 3ης Οκτωβρίου 2005,

–  έχοντας υπόψη την απόφαση 2008/157/ΕΚ του Συμβουλίου της 18ης Φεβρουαρίου 2008 για τις αρχές, τις προτεραιότητες και τις προϋποθέσεις που περιλαμβάνονται στην εταιρική σχέση για την προσχώρηση της Τουρκικής Δημοκρατίας(6) («εταιρική σχέση για την προσχώρηση»), καθώς και τις προηγούμενες αποφάσεις του Συμβουλίου του 2001, του 2003 και του 2006 σχετικά με την εταιρική σχέση για την προσχώρηση,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 14ης Δεκεμβρίου 2010, της 5ης Δεκεμβρίου 2011, της 11ης Δεκεμβρίου 2012 και της 25ης Ιουνίου 2013,

–  έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της έκθεσης του Επιτρόπου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης της 26ης Νοεμβρίου 2013, όπου επισημαίνεται η ανάρμοστη συμπεριφορά που επέδειξαν οι δυνάμεις της τάξεως κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων στο Πάρκο Gezi,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 110 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία άρχισαν στις 3 Οκτωβρίου 2005 και ότι η έναρξη των διαπραγματεύσεων αυτών αποτελεί την αφετηρία μιας μακρόχρονης και χωρίς προδιαγεγραμμένη λήξη διαδικασίας, η οποία βασίζεται σε δίκαιες και αυστηρές προϋποθέσεις και στη δέσμευση για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τουρκία έχει δεσμευθεί ως προς την τήρηση των κριτηρίων της Κοπεγχάγης, την υλοποίηση κατάλληλων και ουσιαστικών μεταρρυθμίσεων, τη διατήρηση σχέσεων καλής γειτονίας και τη σταδιακή ευθυγράμμιση με την ΕΕ· ότι οι προσπάθειες αυτές πρέπει να θεωρούνται ως ευκαιρία προκειμένου η Τουρκία να συνεχίσει τη διεργασία εκσυγχρονισμού της·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ πρέπει να παραμείνει το σημείο αναφοράς για τις μεταρρυθμίσεις στην Τουρκία·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πλήρης συμμόρφωση με τα κριτήρια της Κοπεγχάγης καθώς και η ικανότητα ενσωμάτωσης της ΕΕ, σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου 2006, εξακολουθούν να αποτελούν τη βάση για την προσχώρηση στην ΕΕ·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο, στα συμπεράσματά του της 11ης Δεκεμβρίου 2012, υιοθέτησε τη νέα προσέγγιση της Επιτροπής σχετικά με το διαπραγματευτικό πλαίσιο για τα νέα υποψήφια κράτη, να τεθεί το κράτος δικαίου στο επίκεντρο της πολιτικής για τη διεύρυνση, και επιβεβαίωσε τον κεντρικό ρόλο που έχουν στη διαδικασία διαπραγματεύσεων το κεφάλαιο 23 (δικαστικός τομέας και θεμελιώδη δικαιώματα) και το κεφάλαιο 24 (δικαιοσύνη, ελευθερία και ασφάλεια), τα οποία πρέπει να εξετασθούν σε αρχική φάση των διαπραγματεύσεων προκειμένου να δοθούν σαφή σημεία αναφοράς και επαρκής χρόνος για τη θέσπιση των απαραίτητων αλλαγών στη νομοθεσία και τις θεσμικές μεταρρυθμίσεις, και έτσι να επιτευχθεί μεστό ιστορικό υλοποίησης·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο της στρατηγικής για τη διεύρυνση του 2013, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, λόγω της οικονομίας, της στρατηγικής θέσης και του σημαντικού ρόλου της σε περιφερειακό επίπεδο, η Τουρκία είναι στρατηγικός εταίρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πολύτιμη συνιστώσα της οικονομικής ανταγωνιστικότητας της ΕΕ και ότι υλοποιήθηκε σημαντική πρόοδος στις μεταρρυθμίσεις το τελευταίο δωδεκάμηνο· ότι η Επιτροπή ζήτησε περαιτέρω μεταρρυθμίσεις και την προαγωγή του διαλόγου σε ολόκληρο το πολιτικό φάσμα στην Τουρκία και στην τουρκική κοινωνία στο σύνολό της·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τουρκία δεν έχει εφαρμόσει ακόμη, για όγδοη συνεχή χρονιά, τις διατάξεις που απορρέουν από τη συμφωνία σύνδεσης ΕΚ-Τουρκίας και το πρόσθετο πρωτόκολλό της·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τουρκία, προς το δικό της συμφέρον και με στόχο την ενίσχυση της σταθερότητας και την προώθηση σχέσεων καλής γειτονίας, πρέπει να εντείνει τις προσπάθειές της για την επίλυση των ανοικτών διμερών προβλημάτων, συμπεριλαμβανομένων των εκκρεμών νομικών υποχρεώσεων και των διενέξεων, σχετικά με τα χερσαία και θαλάσσια σύνορα καθώς και τον εναέριο χώρο με τους άμεσους γείτονές της, σύμφωνα με τις διατάξεις του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και του διεθνούς δικαίου·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τουρκία διαθέτει το δυναμικό ώστε να διαδραματίσει καίριο ρόλο στη διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών και των διαύλων για τη διαμετακόμιση πετρελαίου, αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας από τις γειτονικές χώρες προς την ΕΕ και ότι υπάρχουν οι δυνατότητες προκειμένου από τις πλούσιες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας να επωφεληθούν τόσο η Τουρκία όσο και η ΕΕ, για τη δημιουργία μιας βιώσιμης οικονομίας με χαμηλές εκπομπές άνθρακα·

Ι.  έχοντας υπόψη ότι η αντιμετώπιση της διαφθοράς σε όλα τα επίπεδα αποτελεί σημαντικό στοιχείο ενός λειτουργικού κράτους δικαίου·

ΙΑ.  έχοντας υπόψη ότι η Τουρκία εξακολουθεί να εμπλέκεται ενεργά στα θέματα της ευρύτερης περιοχής της και αποτελεί σημαντικό περιφερειακό παράγοντα·

Αξιόπιστη δέσμευση και ισχυρά δημοκρατικά θεμέλια

1.  χαιρετίζει την έκθεση προόδου του 2013 για την Τουρκία και συντάσσεται με το συμπέρασμα της Επιτροπής ότι η Τουρκία αποτελεί στρατηγικό εταίρο για την Ευρωπαϊκή Ένωση και ότι το τελευταίο δωδεκάμηνο υλοποιήθηκε σημαντική πρόοδος ως προς τις μεταρρυθμίσεις· τονίζει τη σημασία και την επείγουσα ανάγκη για περαιτέρω μεταρρυθμίσεις, για μεγαλύτερη λογοδοσία και διαφάνεια στη δημόσια διοίκηση και την προώθηση του διαλόγου σε ολόκληρο το πολιτικό φάσμα και στη κοινωνία ευρύτερα, ιδίως μέσω της κατάλληλης συμμετοχής και μιας διαδικασίας ενδυνάμωσης της κοινωνίας των πολιτών, καθώς και για τον πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου στην πράξη· υπενθυμίζει την κεντρική αξία που έχουν για κάθε δημοκρατία η αρχή του διαχωρισμού των εξουσιών και το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα και τονίζει τη σημασία ενός αμερόληπτου και ανεξάρτητου δικαστικού συστήματος για ένα πραγματικά δημοκρατικό κράτος·

2.  σημειώνει τη μετασχηματιστική δυναμική των διαπραγματεύσεων μεταξύ της Ένωσης και της Τουρκίας και τονίζει τη σημασία ενός εκ του σύνεγγυς διαλόγου και συνεργασίας μεταξύ της Τουρκίας και της ΕΕ σχετικά με τη διαδικασία μεταρρύθμισης, έτσι ώστε οι διαπραγματεύσεις να συνεχίσουν να προσφέρουν στην Τουρκία σαφή σημεία αναφοράς και αξιόπιστα συγκριτικά κριτήρια· τονίζει, ως εκ τούτου, τη σημασία που έχουν οι αξιόπιστες διαπραγματεύσεις, εφόσον διεξάγονται με καλή πίστη και με βάση την αμοιβαία δέσμευση Τουρκίας και Ένωσης υπέρ ουσιαστικών μεταρρυθμίσεων οι οποίες θα ενισχύσουν τα δημοκρατικά θεμέλια της τουρκικής κοινωνίας, θα προαγάγουν τις δημοκρατικές αξίες και θα οδηγήσουν σε θετικές αλλαγές στους θεσμούς, τη νομοθεσία και τη νοοτροπία της κοινωνίας· εκφράζει, συνεπώς, την ικανοποίησή του για το άνοιγμα του κεφαλαίου 22·

3.  χαιρετίζει την υπογραφή της συμφωνίας επανεισδοχής μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Τουρκίας και την έναρξη, στις 16 Δεκεμβρίου 2013, του διαλόγου ΕΕ-Τουρκίας σχετικά με την ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων· τονίζει πόσο σημαντικό είναι να επιτευχθεί κοινή κατανόηση μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ σχετικά με τη σημασία, τόσο για την ΕΕ όσο και για την Τουρκία, της συμφωνίας επανεισδοχής και του χάρτη πορείας που θα οδηγήσει στην ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την ΕΕ να παράσχει πλήρη τεχνική και χρηματοοικονομική υποστήριξη στην Τουρκία για την εφαρμογή της συμφωνίας επανεισδοχής και την Τουρκία να θεσπίσει επαρκείς πολιτικές που αποβλέπουν στο να προσφέρουν αποτελεσματική διεθνή προστασία σε αιτούντες άσυλο και να εξασφαλίσουν τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των μεταναστών· εκτιμά ότι η ίδρυση της Γενικής Διεύθυνσης για τη Διαχείριση της Μετανάστευσης και η εφαρμογή του νόμου για τους αλλοδαπούς και τη διεθνή προστασία αποτελούν ένα πρώτο καλό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση· υπενθυμίζει ότι η Τουρκία είναι μία από τις κύριες χώρες διέλευσης της παράνομης μετανάστευσης που κατευθύνεται στην ΕΕ και τονίζει τη σημασία της ταχείας κύρωσης της συμφωνίας επανεισδοχής και της αποτελεσματικής εφαρμογής της έναντι όλων των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης· καλεί την Τουρκία να εφαρμόσει πλήρως και αποτελεσματικά τις υφιστάμενες διμερείς συμφωνίες επανεισδοχής· τονίζει τα προφανή οφέλη που θα προκύψουν από τη διευκόλυνση της πρόσβασης στην ΕΕ για επιχειρηματίες, πανεπιστημιακούς, σπουδαστές και εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών, και καλεί την Τουρκία και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προχωρήσουν στο θέμα του διαλόγου ώστε να σημειωθεί γρήγορα ουσιαστική πρόοδος στο ζήτημα της ελευθέρωσης του καθεστώτος των θεωρήσεων·

Τήρηση των κριτηρίων της Κοπεγχάγης

4.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τις πρόσφατες εξελίξεις στην Τουρκία σε σχέση με τις κατηγορίες για διαφθορά σε υψηλό επίπεδο · αποδοκιμάζει την αντικατάσταση εισαγγελέων και αξιωματούχων της αστυνομίας που είχαν αναλάβει τις αρχικές έρευνες, δεδομένου ότι τούτο αντιβαίνει στη θεμελιώδη αρχή της ανεξαρτησίας της δικαστικής αρχής και επηρεάζει ριζικά τις προοπτικές για αξιόπιστη διερεύνηση· εκφράζει τη λύπη του για τη σοβαρή ρήξη εμπιστοσύνης μεταξύ της κυβέρνησης, του δικαστικού σώματος, της αστυνομίας και των μέσων ενημέρωσης· κατά συνέπεια, ζητεί επιμόνως από την κυβέρνηση της Τουρκίας να επιδείξει απόλυτη δέσμευση στις δημοκρατικές αρχές και να απέχει από οποιαδήποτε περαιτέρω παρέμβαση στην έρευνα και την άσκηση διώξεων σχετικά με υποθέσεις διαφθοράς·

5.  υπενθυμίζει στην κυβέρνηση της Τουρκίας τη δέσμευσή της για την εξάλειψη της διαφθοράς, ειδικότερα μέσω της εφαρμογής της πλειονότητας των συστάσεων που διατύπωσε το 2005 στις εκθέσεις αξιολόγησης η ομάδα κρατών του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά της διαφθοράς (GRECO)· καλεί την κυβέρνηση της Τουρκίας να εξασφαλίσει την καλή λειτουργία του Ελεγκτικού Συνεδρίου σύμφωνα με τα ισχύοντα διεθνή πρότυπα και να διασφαλίσει την πλήρη πρόσβαση του κοινού και των εμπλεκόμενων θεσμικών οργάνων, και ιδίως της Μεγάλης Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, στις εκθέσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου, συμπεριλαμβανομένων όσων αφορούν τις ένοπλες δυνάμεις· καλεί την Τουρκία να εξασφαλίσει τη συνεργασία όλων των υπουργείων με το Ελεγκτικό Συνέδριο· τονίζει για μία ακόμη φορά την ανάγκη να συγκροτηθεί δικαστική αστυνομία, η οποία θα λειτουργεί υπό την εξουσία της δικαστικής αρχής·

6.  εφιστά την προσοχή στον κρίσιμο ρόλο ενός συστήματος ελέγχων και ισορροπιών για κάθε σύγχρονο δημοκρατικό κράτος και στον θεμελιώδη ρόλο που πρέπει να διαδραματίσει η Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση στην καρδιά του τουρκικού πολιτικού συστήματος, παρέχοντας ένα πλαίσιο για διάλογο και επίτευξη συναίνεσης σε ολόκληρο το πολιτικό φάσμα· εκφράζει την ανησυχία του για την πόλωση του πολιτικού κλίματος και την απροθυμία κυβέρνησης και αντιπολίτευσης να εργασθούν για την επίτευξη συναίνεσης ως προς βασικές μεταρρυθμίσεις και την κατάρτιση νέου συντάγματος· παροτρύνει όλους τους πολιτικούς παράγοντες, την κυβέρνηση και την αντιπολίτευση να εργαστούν από κοινού για να προαγάγουν μια πλουραλιστική θεώρηση στο πλαίσιο των κρατικών θεσμών και να προωθήσουν τον εκσυγχρονισμό και τον εκδημοκρατισμό του κράτους και της κοινωνίας· επισημαίνει τον καίριο ρόλο των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών καθώς και την ανάγκη επαρκούς επικοινωνίας με το κοινό για την υλοποίηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων· καλεί την πολιτική πλειοψηφία να μεριμνήσει για την ενεργό συμμετοχή των άλλων πολιτικών δυνάμεων και της κοινωνίας των πολιτών στη διαδικασία συζήτησης των σχετικών μεταρρυθμίσεων και να λαμβάνει υπόψη, όπου είναι εφικτό, τα συμφέροντα και τις απόψεις τους χωρίς αποκλεισμούς· τονίζει ότι η συνταγματική μεταρρύθμιση πρέπει να παραμείνει ύψιστη προτεραιότητα για τη διαδικασία εκσυγχρονισμού και εκδημοκρατισμού της Τουρκίας·

7.  εκφράζει την ανησυχία του λόγω των κατηγοριών για συστηματική ανάλυση χαρακτηριστικών, εκ μέρους των αρχών, για δημοσίους υπαλλήλους και προσωπικό της αστυνομίας και των δυνάμεων ασφαλείας, με βάση τη θρησκευτική, εθνοτική και πολιτική τους ταυτότητα·

8.  τονίζει την επείγουσα ανάγκη να σημειωθεί περαιτέρω πρόοδος στην εφαρμογή των συνταγματικών τροποποιήσεων του 2010, και συγκεκριμένα στην έγκριση νόμων για την προστασία των προσωπικών δεδομένων και τη στρατιωτική δικαιοσύνη καθώς και νόμων για τη θέσπιση μέτρων θετικής δράσης με στόχο την προώθηση της ισότητας των φύλων· υπογραμμίζει τη σημασία που έχει η αυστηρή εφαρμογή αυτών των νομοθετικών αλλαγών όταν εγκριθούν·

9.  επαινεί την Επιτροπή Συνδιαλλαγής για την επίτευξη συναίνεσης όσον αφορά 60 συνταγματικές τροποποιήσεις, αλλά εκφράζει την ανησυχία του για την αναστολή των εργασιών της και την τρέχουσα έλλειψη προόδου· πιστεύει ακράδαντα ότι οι εργασίες για ένα νέο σύνταγμα για τη χώρα πρέπει να συνεχιστούν, δεδομένου ότι έχουν ζωτική σημασία για τη μεταρρυθμιστική διαδικασία στην Τουρκία· τονίζει τη σημασία που έχει η επίτευξη συναίνεσης στο πλαίσιο της διαδικασίας συνταγματικής μεταρρύθμισης για ένα αποτελεσματικό σύστημα διαχωρισμού των εξουσιών και έναν περιεκτικό ορισμό της ιδιότητας του πολίτη, με στόχο την επίτευξη ενός πλήρως δημοκρατικού συντάγματος το οποίο θα διασφαλίζει ίσα δικαιώματα για όλο τον λαό της Τουρκίας· υπογραμμίζει ότι η Τουρκία, ως κράτος μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης, θα μπορούσε να επωφεληθεί από τον ενεργητικό διάλογο με την Επιτροπή της Βενετίας σχετικά με τη διαδικασία συνταγματικής μεταρρύθμισης· υπογραμμίζει ότι η διαδικασία συνταγματικής μεταρρύθμισης πρέπει να πραγματοποιηθεί με διαφανή τρόπο και χωρίς αποκλεισμούς, με την πλήρη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών σε όλα τα στάδια·

10.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για το νέο νόμο περί του Ανώτατου Συμβουλίου Δικαστών και Εισαγγελέων και επισημαίνει τον σημαντικό, κεντρικό ρόλο που αναγνωρίζεται στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, κάτι που δεν συνάδει με την αρχή της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης ως απαραίτητη προϋπόθεση για ένα πλήρως λειτουργικό δημοκρατικό σύστημα ελέγχων και ισορροπιών· τονίζει ότι οι κανόνες που διέπουν την εκλογή, τη σύνθεση και τη λειτουργία του Ανώτατου Συμβουλίου Δικαστών και Εισαγγελέων πρέπει να είναι πλήρως εναρμονισμένοι με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και καλεί την κυβέρνηση της Τουρκίας να διαβουλευτεί εκ του σύνεγγυς με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Επιτροπή της Βενετίας και να αναθεωρήσει τον νέο νόμο για το Ανώτατο Συμβούλιο Δικαστών και Εισαγγελέων με βάση τις συστάσεις τους·

11.  χαιρετίζει τη δέσμη μέτρων για τον εκδημοκρατισμό που υποβλήθηκε από την κυβέρνηση στις 30 Σεπτεμβρίου 2013 και καλεί την κυβέρνηση να την εφαρμόσει ταχέως και πλήρως, να διαβουλεύεται δεόντως με την αντιπολίτευση και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών στην προπαρασκευή της νομοθεσίας εφαρμογής και να συνεχίσει τις μεταρρυθμιστικές της προσπάθειες προς την κατεύθυνση της αναθεώρησης του εκλογικού συστήματος (μεταξύ άλλων μέσω της μείωσης του ορίου του 10%) και της κατάλληλης συμμετοχής όλων των συνιστωσών της τουρκικής κοινωνίας, προκειμένου να ενισχυθεί η δημοκρατία και να αντανακλάται καλύτερα η υφιστάμενη πολυφωνία στη χώρα· τονίζει την επείγουσα ανάγκη για συνολική νομοθεσία κατά των διακρίσεων και για τη συγκρότηση επιτροπής κατά των διακρίσεων και συμβουλίου ισότητας· καλεί συνεπώς την κυβέρνηση να διασφαλίσει ότι η νομοθεσία σχετικά με τα εγκλήματα μίσους παρέχει προστασία σε όλους τους πολίτες και τις κοινότητες, περιλαμβανομένων των μειονοτήτων και των ατόμων ΛΟΑΔΜ· προτρέπει την κυβέρνηση να λάβει μέτρα για τη βελτίωση των δικαιωμάτων της κοινότητας των Αλεβιτών· ζητεί να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες για την αντιμετώπιση των διακρίσεων που υφίσταται η κοινότητα των Ρομά, καθώς και για την αύξηση της απασχολησιμότητας και τη μείωση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου·

12.  χαιρετίζει τη συγκρότηση νέων θεσμικών οργάνων, συγκεκριμένα του θεσμού του Διαμεσολαβητή και του τουρκικού εθνικού ιδρύματος ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τα οποία τέθηκαν σε λειτουργία το 2013, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται πρόσθετοι μηχανισμοί που δίνουν τη δυνατότητα στα άτομα να αιτούνται την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών τους·

13.  εκφράζει τη βαθιά λύπη του για την απώλεια ανθρώπινων ζωών μεταξύ των διαδηλωτών και των δυνάμεων της αστυνομίας, για την υπερβολική χρήση βίας από την αστυνομία και τις βιαιοπραγίες ορισμένων διαδηλωτών· εκτιμά ότι οι διαμαρτυρίες στο Πάρκο Gezi μαρτυρούν τόσο την ύπαρξη μιας δυναμικής κοινωνίας των πολιτών στην Τουρκία όσο και την ανάγκη να συνεχιστεί ο ζωτικός διάλογος και να πραγματοποιηθούν επειγόντως μεταρρυθμίσεις για την προώθηση των θεμελιωδών αξιών· εκφράζει τη λύπη του διότι κατά τα φαινόμενα τα δικαστήρια δεν κατόρθωσαν να τιμωρήσουν όλους εκείνους τους κρατικούς λειτουργούς και τους αστυνομικούς που ευθύνονται για τη βία, την απώλεια ζωών και τους σοβαρούς τραυματισμούς διαδηλωτών στο Πάρκο Gezi και κατά συνέπεια εκφράζει την ικανοποίησή του για τις εν εξελίξει διοικητικές έρευνες που ξεκίνησε το Υπουργείο Εσωτερικών, τις δικαστικές έρευνες και τη διερεύνηση από τον Διαμεσολαβητή καταγγελιών σχετικά με τα γεγονότα στο Πάρκο Gezi, θεωρώντας ότι αποτελούν μια νέα ευκαιρία να επιδείξει η χώρα πλήρη δέσμευση στο κράτος δικαίου και να προσαχθούν οι υπεύθυνοι ενώπιον της δικαιοσύνης· αναμένει έρευνες και ανακρίσεις ώστε να αντιμετωπιστούν πλήρως και χωρίς καθυστέρηση οι ανησυχίες· καλεί την Τουρκία να θεσπίσει κατάλληλες διαδικασίες εσωτερικής έρευνας και να συγκροτήσει ανεξάρτητη εποπτική αρχή για τις αξιόποινες πράξεις της αστυνομίας· εκτιμά ότι τα γεγονότα στο Πάρκο Gezi υπογραμμίζουν την ανάγκη για φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις προκειμένου να εξασφαλίζεται ο σεβασμός της ελευθερίας του συνέρχεσθαι· προτρέπει το Υπουργείο Εσωτερικών και την αστυνομία να καθιερώσουν μεθόδους για την αντιμετώπιση των δημόσιων διαμαρτυριών με λιγότερο συγκρουσιακό τρόπο και, ειδικότερα, να μην συλλαμβάνουν το ιατρικό προσωπικό, τους δικηγόρους και άλλους επαγγελματίες που εκτελούν τα καθήκοντά τους ούτε να παρεμποδίζουν το έργο τους· εκφράζει την ανησυχία του για τις ενέργειες κατά επαγγελματιών του τομέα υγείας, δικηγόρων, πανεπιστημιακών, σπουδαστών και επαγγελματικών ενώσεων, σε σχέση με μη βίαιες ενέργειές τους κατά τη διάρκεια των γεγονότων στο Πάρκο Gezi·

14.  παρατηρεί ότι το πρωτοφανές κύμα διαμαρτυριών αντανακλά επίσης τις θεμιτές προσδοκίες πολλών Τούρκων πολιτών για εμβάθυνση της δημοκρατίας· επαναλαμβάνει ότι, σε ένα δημοκρατικό πολίτευμα, οι κυβερνήσεις πρέπει να προάγουν την ανεκτικότητα και να εξασφαλίζουν την ελευθερία του θρησκεύματος και των πεποιθήσεων όλων των πολιτών· καλεί την κυβέρνηση να σεβαστεί την πολυφωνία και την πολυμορφία της τουρκικής κοινωνίας·

15.  εκφράζει την ανησυχία του για την πολύ περιορισμένη κάλυψη των γεγονότων του Πάρκου Gezi από τουρκικά μέσα μαζικής ενημέρωσης και για την απόλυση δημοσιογράφων που επέκριναν την αντίδραση της κυβέρνησης στα γεγονότα αυτά· υπενθυμίζει ότι η ελευθερία της έκφρασης και η πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων των ψηφιακών μέσων και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, είναι στο επίκεντρο των ευρωπαϊκών αξιών και ότι ο ανεξάρτητος Τύπος είναι ζωτικής σημασίας για μία δημοκρατική κοινωνία δεδομένου ότι επιτρέπει στους πολίτες να παίρνουν ενεργό μέρος στις συλλογικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων ενημερωμένοι, και επομένως ενισχύει τη δημοκρατία· εκφράζει βαθιά ανησυχία για τον νέο νόμο για το Διαδίκτυο, ο οποίος εισάγει υπέρμετρους ελέγχους της πρόσβασης στο Διαδίκτυο, και παρακολούθησή της, και έχει το δυναμικό να θίξει καίρια την ελευθερία έκφρασης, την ερευνητική δημοσιογραφία, τον δημοκρατικό έλεγχο και την πρόσβαση σε πολιτικά πολύμορφη πληροφόρηση μέσω του Διαδικτύου· επισημαίνει τις σοβαρές ανησυχίες που έχουν εκφραστεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, και ζητεί από την κυβέρνηση της Τουρκίας να αναθεωρήσει τον νόμο σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης και της ελευθερίας της έκφρασης· επαναλαμβάνει και πάλι την ανησυχία του για το γεγονός ότι τα περισσότερα μέσα μαζικής ενημέρωσης ανήκουν και είναι συγκεντρωμένα σε μεγάλα συγκροτήματα επιχειρηματικών συμφερόντων και επισημαίνει το ανησυχητικό και διαδεδομένο φαινόμενο της αυτολογοκρισίας από πλευράς ιδιοκτητών μέσων ενημέρωσης και δημοσιογράφων· εκφράζει την ανησυχία του για την απόλυση δημοσιογράφων από μέσα ενημέρωσης λόγω της κριτικής που άσκησαν στην κυβέρνηση· εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τις διαδικασίες που χρησιμοποιήθηκαν προκειμένου να τιμωρηθούν οι ιδιοκτήτες μέσων ενημέρωσης που ασκούν κριτική· εκφράζει ανησυχία για τις συνέπειες της διαπίστευσης από κρατικά θεσμικά όργανα, που έχει στόχο κυρίως τα μέσα ενημέρωσης της αντιπολίτευσης· εκφράζει βαθιά ανησυχία για τον ιδιαίτερα υψηλό αριθμό δημοσιογράφων που τελούν επί του παρόντος υπό προσωρινή κράτηση, γεγονός που υπονομεύει την ελευθερία της έκφρασης και των μέσων ενημέρωσης, και καλεί τις δικαστικές αρχές της Τουρκίας να επανεξετάσουν και να αντιμετωπίσουν τις υποθέσεις αυτές το ταχύτερο δυνατόν· τονίζει τον ιδιαίτερο ρόλο των δημόσιων μέσων ενημέρωσης στην ενίσχυση της δημοκρατίας και καλεί τις αρχές να εξασφαλίσουν την ανεξαρτησία και τη βιωσιμότητα των μέσων αυτών σε συμμόρφωση με τα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

16.  εκφράζει βαθιά ανησυχία και δυσαρέσκεια για την έλλειψη πραγματικού διαλόγου και διαβούλευσης σχετικά με το νομοσχέδιο για το Διαδίκτυο και το νομοσχέδιο για το Ανώτατο Συμβούλιο Δικαστών και Εισαγγελέων και παρατηρεί ότι αυτά τα περιστατικά έρχονται σε έντονη αντίθεση με προηγούμενα περιστατικά καλής συνεργασίας· εκφράζει την έντονη ανησυχία ότι ο νόμος για το Διαδίκτυο και ο νόμος για το Ανώτατο Συμβούλιο Δικαστών και Εισαγγελέων απομακρύνουν την Τουρκία από την οδό της εκπλήρωσης των κριτηρίων της Κοπεγχάγης και καλεί την κυβέρνηση της Τουρκίας να επιδοθεί σε πραγματικό, εποικοδομητικό διάλογο για τους δύο αυτούς νόμους και τη μελλοντική νομοθεσία, ιδίως σε σχέση με τα μέσα ενημέρωσης και το δικαστικό σώμα, καθώς και να καταβάλει κάθε προσπάθεια για να αναζωπυρώσει τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων και να δείξει πραγματική δέσμευση στην ευρωπαϊκή προοπτική της, μεταξύ άλλων με μεταρρύθμιση των νόμων για το Διαδίκτυο και το Ανώτατο Συμβούλιο Δικαστών και Εισαγγελέων·

17.  εκφράζει την ανησυχία του για τις πρόσφατες δηλώσεις του τούρκου πρωθυπουργού, σύμφωνα με τις οποίες ενδέχεται να υπερβεί την ισχύουσα νομοθεσία για το Διαδίκτυο και να απαγορεύσει το Facebook και το YouTube·

18.  σημειώνει ότι η ειδική αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την παρακολούθηση των δικών σε βάρος δημοσιογράφων στην Τουρκία, που συστάθηκε το 2012 και στην οποία γίνεται αναφορά στα ψήφισματά του σχετικά με τις εκθέσεις προόδου του 2011 και του 2012 για την Τουρκία, υπέβαλε το 2013 την ενδιάμεση έκθεση δραστηριοτήτων, η οποία βασίζεται σε παρατηρήσεις σχετικά με γεγονότα, και θα υποβάλει την τελική έκθεση δραστηριοτήτων της την 1η Απριλίου 2014·

19.  σημειώνει τις ανησυχίες της τουρκικής κοινωνίας σχετικά με το υπερβολικά εκτεταμένο πεδίο της υπόθεσης Ergenekon, τις αδυναμίες της δικαστικής διαδικασίας, τις καταγγελίες για χρήση ανακόλουθων στοιχείων σε βάρος των κατηγορουμένων, στοιχεία τα οποία, όπως και στην υπόθεση «Βαριοπούλα», υπονόμευσαν την αποδοχή της απόφασης του δικαστηρίου· τονίζει, και πάλι, υπό το πρίσμα των ανωτέρω, ότι η υπόθεση KCK πρέπει να καταδείξει τη δύναμη και την ορθή, ανεξάρτητη, αμερόληπτη και διαφανή λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών και του δικαστικού συστήματος της Τουρκίας, καθώς και την αταλάντευτη και άνευ όρων δέσμευση στο θέμα του σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων· καλεί την αντιπροσωπεία της ΕΕ στην Άγκυρα να παρακολουθεί στενά τις περαιτέρω εξελίξεις στις εν λόγω υποθέσεις, συμπεριλαμβανομένων πιθανών διαδικασιών έφεσης, καθώς και των συνθηκών κράτησης, και να υποβάλει σχετική έκθεση στην Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο·

20.  επισημαίνει ιδιαίτερα τις δίκες των Füsun Erdoğan και Pinar Selek· υποστηρίζει ότι οι δίκες αυτές αποτελούν παράδειγμα των αδυναμιών του δικαστικού συστήματος της Τουρκίας και εκφράζει ανησυχία για το γεγονός ότι οι διαδικασίες της δίκης της Pinar Selek έχουν διαρκέσει 16 χρόνια· επιμένει ότι όλες οι δίκες πρέπει να διεξάγονται με διαφάνεια, σεβασμό του κράτους δικαίου και με εξασφάλιση των κατάλληλων συνθηκών·

21.  εκφράζει την ανησυχία του για την επιδείνωση του πολιτισμικού «σχίσματος» στην Τουρκία όσον αφορά τα καλούμενα «ζητήματα τρόπου ζωής», το οποίο εγκυμονεί τον κίνδυνο παρέμβασης των αρχών στην ιδιωτική ζωή των πολιτών, όπως καταδεικνύουν πρόσφατες δηλώσεις σχετικά με τον αριθμό των παιδιών που θα πρέπει να κάνουν οι γυναίκες, τις μικτές φοιτητικές εστίες και την πώληση αλκοόλ·

22.  σημειώνει ότι η εφαρμογή της τρίτης δέσμης για τη δικαστική μεταρρύθμιση οδήγησε στην αποφυλάκιση μεγάλου αριθμού κρατουμένων και χαιρετίζει την τέταρτη δέσμη μέτρων για τη δικαστική μεταρρύθμιση ως ένα ακόμη σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση ενός δικαστικού τομέα στην Τουρκία σύμφωνου με τα πρότυπα και τις αξίες της ΕΕ· επισημαίνει, ειδικότερα, (i) τη νέα, σημαντική διάκριση μεταξύ της ελευθερίας της έκφρασης, του Τύπου και του συνέρχεσθαι και της υποκίνησης σε βία ή σε τέλεση τρομοκρατικών πράξεων, (ii) τον περιορισμό του αδικήματος του εγκωμιασμού εγκλήματος ή εγκληματία στις περιπτώσεις που συντρέχει πρόδηλος και επικείμενος κίνδυνος για τη δημόσια τάξη και (iii) τον περιορισμό του πεδίου εφαρμογής της αξιόποινης πράξης για τη διάπραξη εγκλήματος στο όνομα μιας οργάνωσης, χωρίς την ιδιότητα του μέλους, μόνο στις ένοπλες οργανώσεις·

23.  χαιρετίζει τις πρωτοβουλίες που ανελήφθησαν από το Ανώτατο Συμβούλιο Δικαστών και Εισαγγελέων για την προώθηση της κατάρτισης ενός μεγάλου αριθμού δικαστών και εισαγγελέων στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την προαγωγή της εις βάθος, κατανόησης της νομολογίας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κατά τρόπον ώστε να εξασφαλίζεται η πρακτική εφαρμογή της· επισημαίνει την έγκριση του σχεδίου δράσης για την πρόληψη παραβιάσεων των δικαιωμάτων του ανθρώπου και καλεί την κυβέρνηση να μεριμνήσει για την ταχεία και αποτελεσματική εφαρμογή του, ώστε να αντιμετωπιστούν οριστικά όλα τα ζητήματα που εγείρουν αποφάσεις του Δικαστηρίου όπου διαπιστώνεται ότι η Τουρκία έχει παραβιάσει διατάξεις της ΕΣΔΑ· προτρέπει την κυβέρνηση να συνεχίσει τις φιλόδοξες δικαστικές μεταρρυθμίσεις που θα βασίζονται στην ανάγκη να υπάρξει πρόοδος στην προάσπιση και την προώθηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων· τονίζει, εν προκειμένω, την ανάγκη μεταρρύθμισης του αντιτρομοκρατικού νόμου κατά προτεραιότητα·

24.  καλεί την Τουρκία να δεσμευθεί για την καταπολέμηση της ατιμωρησίας και να καταβάλει προσπάθειες προκειμένου να διευθετηθεί οριστικά και με επιτυχία το ζήτημα της προσχώρησης στο Καταστατικό της Ρώμης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ)·

25.  επαναλαμβάνει τη σημασία του ανοίγματος των κεφαλαίων 23 (δικαστικός τομέας και θεμελιώδη δικαιώματα) και 24 (δικαιοσύνη και εσωτερικές υποθέσεις) σε αρχική φάση των διαπραγματεύσεων και κλεισίματός τους σε τελική φάση· τονίζει ότι αυτό θα ήταν συνεπές με τη νέα προσέγγιση της Επιτροπής για τις νέες υποψήφιες χώρες· υπενθυμίζει ότι το άνοιγμα των εν λόγω κεφαλαίων βασίζεται στην εκπλήρωση των προϋποθέσεων που ορίζονται στα επίσημα συγκριτικά κριτήρια και τονίζει κατά συνέπεια ότι αν προσφερθούν στην Τουρκία τα επίσημα συγκριτικά κριτήρια για το άνοιγμα των κεφαλαίων 23 και 24 θα της δοθεί ένας σαφής χάρτης πορείας και ιδίως θα εξασφαλιστεί ένα σαφές σημείο αγκύρωσης της μεταρρυθμιστικής διαδικασίας στην Τουρκία, με βάση ευρωπαϊκά πρότυπα, με ιδιαίτερη αναφορά στον δικαστικό τομέα· καλεί, κατά συνέπεια, το Συμβούλιο να καταβάλει νέες προσπάθειες για την παρουσίαση των επίσημων συγκριτικών κριτηρίων και τελικά, με την εκπλήρωση των κριτηρίων που έχουν τεθεί, για το άνοιγμα των κεφαλαίων 23 και 24· καλεί την Τουρκία να συνεργαστεί όσο το δυνατόν περισσότερο στο θέμα αυτό· καλεί την Επιτροπή να προτείνει χωρίς καθυστέρηση περαιτέρω διάλογο και συνεργασία με την Τουρκία στους τομείς της δικαστικής εξουσίας και των θεμελιωδών δικαιωμάτων και της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων, στο πλαίσιο της Θετικής Ατζέντας·

26.  εξαίρει την απόφαση της Συνέλευσης Βακουφίων να επιστρέψει τις εκτάσεις της ιστορικής Μονής Μορ Γκάμπριελ στη συριακή κοινότητα της Τουρκίας, συμμορφούμενη προς τη δέσμευση που ανέλαβε η κυβέρνηση στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων για τον εκδημοκρατισμό· τονίζει ότι είναι σημαντικό να συνεχιστεί να προσφέρεται ένα επαρκές νομικό πλαίσιο για την αποκατάσταση των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας όλων των θρησκευτικών κοινοτήτων· τονίζει τη σημασία που έχει η συνέχιση της μεταρρύθμισης στον τομέα της ελευθερίας της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας, με την εξασφάλιση στις θρησκευτικές κοινότητες της δυνατότητας να αποκτήσουν νομική προσωπικότητα, την κατάργηση όλων των περιορισμών στην κατάρτιση, τον διορισμό και τη διαδοχή του κλήρου, σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και τις συστάσεις της Επιτροπής της Βενετίας, καθώς και με την κατάργηση των πάσης φύσεως διακρίσεων ή εμποδίων με βάση το θρήσκευμα· καλεί την κυβέρνηση της Τουρκίας να εξετάσει το αίτημα της κοινότητας των Αλεβιτών για αναγνώριση των Cemevi ως ισότιμων τόπων λατρείας· υπογραμμίζει πόσο σημαντικό είναι να αρθούν τα εμπόδια για την ταχεία επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης και τη δημόσια χρήση του εκκλησιαστικού τίτλου του Οικουμενικού Πατριάρχη· καλεί το ανώτατο δικαστήριο (Yargitay) να ανακαλέσει την απόφασή του σχετικά με την μετατροπή της ιστορικής εκκλησίας της Αγίας Σοφίας της Τραπεζούντας σε τζαμί και να προωθήσει την άμεση επαναλειτουργία της ως μουσείο·

27.  εκφράζει την υποστήριξή του για τη βάση δεδομένων σχετικά με τη βία κατά των γυναικών, την οποία καταρτίζει επί του παρόντος το Υπουργείο Οικογένειας και Κοινωνικών Πολιτικών· ζητεί να συμπληρωθεί η υφιστάμενη νομοθεσία για τη δημιουργία κέντρων υποδοχής των γυναικών που είναι θύματα ενδοοικογενειακής βίας με κατάλληλους μηχανισμούς παρακολούθησης, στις περιπτώσεις που οι δήμοι αδυνατούν να δημιουργήσουν τα καταφύγια αυτά· υποστηρίζει τις προσπάθειες του Υπουργείου Οικογένειας και Κοινωνικών Πολιτικών να αυξήσει τις ποινές για τους εξαναγκασμένους πρόωρους γάμους, που πρέπει να εξαλειφθούν, και το ενθαρρύνει να προχωρήσει σε αυτό το δρόμο· ζητεί να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες για την εξάλειψη των λεγόμενων «εγκλημάτων τιμής»· επαναλαμβάνει την ανησυχία του για το χαμηλό επίπεδο κοινωνικής και οικονομικής ένταξης των γυναικών και συμμετοχής τους στο εργατικό δυναμικό, στην πολιτική και στο ανώτατο επίπεδο της δημόσιας διοίκησης και ενθαρρύνει την κυβέρνηση να εγκρίνει κατάλληλα μέτρα για να προωθήσει έναν πιο κεντρικό ρόλο των γυναικών στον οικονομικό και πολιτικό ιστό της Τουρκίας· καλεί τα πολιτικά κόμματα να αναλάβουν συγκεκριμένη δράση για να ενθαρρύνουν περαιτέρω την ενδυνάμωση των γυναικών όσον αφορά την ενεργό συμμετοχή τους στην πολιτική· υπογραμμίζει τον καίριο ρόλο της εκπαίδευσης και της επαγγελματικής κατάρτισης για την προώθηση της κοινωνικής και της οικονομικής ένταξης των γυναικών, και τη σημασία της συνεκτίμησης της διάστασης της ισότητας των φύλων στη νομοθετική διαδικασία και την εφαρμογή των νόμων·

28.  υποστηρίζει ένθερμα την πρωτοβουλία της κυβέρνησης να επιδιώξει επίλυση του κουρδικού ζητήματος βάσει διαπραγματεύσεων με το PKK, με στόχο τον οριστικό τερματισμό των τρομοκρατικών δραστηριοτήτων του PKK· επιδοκιμάζει το γεγονός ότι τώρα επιτρέπεται η εκπαίδευση στην κουρδική γλώσσα στα ιδιωτικά σχολεία και ενθαρρύνει την κυβέρνηση να εφαρμόσει τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις με σκοπό την προώθηση των κοινωνικών, πολιτιστικών και οικονομικών δικαιωμάτων της κουρδικής κοινότητας, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης στην κουρδική γλώσσα στα δημόσια σχολεία, με βάση κατάλληλες διαβουλεύσεις με τους αρμόδιους φορείς και την αντιπολίτευση, και με τον γενικό στόχο να διευκολυνθεί ένα πραγματικό άνοιγμα στις διεκδικήσεις βασικών δικαιωμάτων για όλους τους πολίτες στην Τουρκία· καλεί την Τουρκία να υπογράψει τον Ευρωπαϊκό Χάρτη για τις περιφερειακές ή μειονοτικές γλώσσες, του Συμβουλίου της Ευρώπης· εκφράζει την ανησυχία του για την πληθώρα ποινικών υποθέσεων κατά συγγραφέων και δημοσιογράφων που αρθρογραφούσαν σχετικά με το κουρδικό ζήτημα και τη σύλληψη πολλών Κούρδων πολιτικών, δημάρχων και μελών δημοτικών συμβουλίων, συνδικαλιστών, δικηγόρων, διαδηλωτών και υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε σχέση με τη δίκη της Ένωσης Κοινοτήτων του Ελεύθερου Κουρδιστάν (KCK)· καλεί την αντιπολίτευση να υποστηρίξει ενεργά τις διαπραγματεύσεις και τις μεταρρυθμίσεις, που αποτελούν σημαντικό βήμα προς όφελος της τουρκικής κοινωνίας ευρύτερα· καλεί τις τουρκικές αρχές και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συνεργάζονται στενά για την αξιολόγηση των προγραμμάτων στο πλαίσιο του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ) που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης στο νοτιοανατολικό τμήμα της χώρας, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για το κεφάλαιο 22·

29.  καλωσορίζει και αναμένει την ταχεία υλοποίηση της δήλωσης της τουρκικής κυβέρνησης σχετικά με την επαναλειτουργία του σχολείου της ελληνικής μειονότητας στη νήσο Gökceada (Ίμβρο), ενέργεια που αποτελεί θετικό βήμα για τη διατήρηση του διπολιτισμικού χαρακτήρα των νησιών Gökceada (Ίμβρου) και Bozcaada (Τενέδου), σύμφωνα με το ψήφισμα αριθ. 1625(2008) της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης· επισημαίνει, ωστόσο, ότι χρειάζονται περαιτέρω βήματα για να βρεθεί λύση στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα μέλη της ελληνικής μειονότητας, ιδίως σε σχέση με τα δικαιώματα ιδιοκτησίας τους· στο πλαίσιο αυτό και με δεδομένο τον φθίνοντα αριθμό των μελών της μειονότητας, καλεί τις τουρκικές αρχές να ενθαρρύνουν και να διευκολύνουν τις εκπατρισμένες οικογένειες της μειονότητας που επιθυμούν να επιστρέψουν στο νησί·

30.  είναι της γνώμης ότι ο κοινωνικός διάλογος και η συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων έχουν ζωτική σημασία για την ανάπτυξη μιας ευημερούσας και πολυφωνικής κοινωνίας ως τρόπου για την προώθηση της κοινωνικής και οικονομικής ενσωμάτωσης στην κοινωνία συνολικά· τονίζει ότι είναι σημαντικό να επιτευχθεί περαιτέρω πρόοδος στους τομείς της κοινωνικής πολιτικής και της απασχόλησης, ιδίως προκειμένου να αρθούν όλα τα εμπόδια στην αποτελεσματική και απρόσκοπτη λειτουργία των συνδικαλιστικών οργανώσεων, ιδίως στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, να θεσπιστεί εθνική στρατηγική για την απασχόληση, να αντιμετωπισθεί η αδήλωτη εργασία, να διευρυνθεί η κάλυψη που παρέχουν οι μηχανισμοί κοινωνικής προστασίας και να αυξηθούν τα ποσοστά απασχόλησης των γυναικών και των ατόμων με αναπηρία· λαμβάνει υπό σημείωση την εφαρμογή νέας νομοθεσίας για τα συνδικαλιστικά δικαιώματα τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα και καλεί την Τουρκία να καταβάλει κάθε προσπάθεια για να εναρμονίσει πλήρως τη νομοθεσία με τα πρότυπα της ΔΟΕ, ιδίως όσον αφορά το δικαίωμα της απεργίας και το δικαίωμα της συλλογικής διαπραγμάτευσης· τονίζει πόσο σημαντικό είναι το άνοιγμα του κεφαλαίου 19 για την κοινωνική πολιτική και την απασχόληση·

Οικοδόμηση σχέσεων καλής γειτονίας

31.  σημειώνει τις συνεχιζόμενες προσπάθειες της Τουρκίας και της Ελλάδας για τη βελτίωση των διμερών σχέσεών τους, μεταξύ άλλων μέσω διμερών συναντήσεων· θεωρεί, ωστόσο λυπηρό το γεγονός ότι η Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση δεν έχει ανακαλέσει την απειλή casus belli κατά της Ελλάδας· καλεί την κυβέρνηση της Τουρκίας να θέσει τέρμα στις συνεχιζόμενες παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και των ελληνικών χωρικών υδάτων, καθώς και στις πτήσεις τουρκικών στρατιωτικών αεροσκαφών πάνω από ελληνικά νησιά·

32.  καλεί την κυβέρνηση της Τουρκίας να υπογράψει και να κυρώσει τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας (UNCLOS), η οποία αποτελεί τμήμα του κοινοτικού κεκτημένου, χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση και υπενθυμίζει ότι η αποκλειστική οικονομική ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι απολύτως νόμιμη· καλεί την Τουρκία να σέβεται τα κυρίαρχα δικαιώματα όλων των κρατών μελών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της εξερεύνησης και εκμετάλλευσης φυσικών πόρων σε εδάφη ή ύδατα που βρίσκονται υπό την κυριαρχία τους·

33.  επαναλαμβάνει την έντονη στήριξή του στην επανένωση της Κύπρου, με βάση έναν δίκαιο και βιώσιμο διακανονισμό και για τις δύο κοινότητες και χαιρετίζει, από αυτή την άποψη, την Κοινή Διακήρυξη των ηγετών των δύο κοινοτήτων για επανέναρξη των συνομιλιών για την επανένωση της Κύπρου και τη δέσμευση και των δύο πλευρών σε έναν διακανονισμό με βάση μια δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, νοουμένου ότι η ενωμένη Κύπρος, ως μέλος του ΟΗΕ και της ΕΕ, θα έχει ενιαία διεθνή νομική προσωπικότητα, ενιαία κυριαρχία και ενιαία ιθαγένεια της ενωμένης Κύπρου· επαινεί τη δέσμευση και των δύο πλευρών για τη δημιουργία θετικής ατμόσφαιρας ώστε να εξασφαλιστεί η επιτυχία των συνομιλιών και σε μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης για την υποστήριξη της διαδικασίας των διαπραγματεύσεων· ζητεί από την Τουρκία να υποστηρίξει ενεργά τις διαπραγματεύσεις που έχουν ως στόχο μια δίκαιη, σφαιρική και βιώσιμη λύση υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ και σύμφωνα με τα συναφή ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών· καλεί την Τουρκία να αρχίσει να αποσύρει τις δυνάμεις της από την Κύπρο και να μεταβιβάσει την περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου στη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών σύμφωνα με το ψήφισμα 550 (1984) του ΣΑΗΕ· καλεί την Κυπριακή Δημοκρατία να ανοίξει το λιμάνι της Αμμοχώστου υπό την εποπτεία των τελωνειακών αρχών της ΕΕ, προκειμένου να προωθηθεί ένα θετικό κλίμα για την επιτυχή περάτωση των τρεχουσών διαπραγματεύσεων για την επανένωση και να επιτραπεί στους Τουρκοκυπρίους να εμπορεύονται απευθείας με νόμιμο και αποδεκτό από όλους τρόπο· σημειώνει τις προτάσεις της κυπριακής κυβέρνησης για την αντιμετώπιση των προαναφερθέντων θεμάτων·

34.  επικροτεί την κοινή δήλωση των δημάρχων Αλέξη Γαλανού και Oktay Kayalp στις 10 Δεκεμβρίου 2013, με την οποία εκφράζουν την ισχυρή υποστήριξή τους για μια επανενωμένη Αμμόχωστο·

35.  χαιρετίζει την απόφαση της Τουρκίας να παράσχει πρόσβαση στην Επιτροπή Αγνοουμένων σε περιφραγμένη στρατιωτική περιοχή του βορείου τμήματος της Κύπρου και ενθαρρύνει την Τουρκία να επιτρέψει στην επιτροπή να έχει πρόσβαση στα συναφή αρχεία και σε στρατιωτικές ζώνες για την εκταφή· ζητεί να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στο έργο της Επιτροπής Αγνοουμένων·

36.  τονίζει τη σημασία που έχει μια συνεκτική και συνολική προσέγγιση για την ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο και ζητεί από την Τουρκία να επιτρέψει τον πολιτικό διάλογο μεταξύ της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, αίροντας το βέτο της στη συνεργασία ΕΕ-ΝΑΤΟ με τη συμμετοχή της Κύπρου, ενώ καλεί, παράλληλα, την Κυπριακή Δημοκρατία να άρει το βέτο στη συμμετοχή της Τουρκίας στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας·

37.  παροτρύνει την Τουρκία και την Αρμενία να προχωρήσουν σε εξομάλυνση των σχέσεών τους με την κύρωση, χωρίς προϋποθέσεις, των πρωτοκόλλων για τη σύναψη διπλωματικών σχέσεων, με το άνοιγμα των συνόρων και με τη δυναμική βελτίωση των σχέσεών τους, με ιδιαίτερη αναφορά στη διασυνοριακή συνεργασία και την οικονομική ολοκλήρωση·

Προώθηση της συνεργασίας ΕΕ-Τουρκίας

38.  εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για την άρνηση της Τουρκίας να εκπληρώσει την υποχρέωσή της για πλήρη και χωρίς διακρίσεις εφαρμογή του πρόσθετου πρωτοκόλλου της συμφωνίας σύνδεσης ΕΚ-Τουρκίας έναντι όλων των κρατών μελών· υπενθυμίζει ότι η άρνηση αυτή εξακολουθεί να έχει σοβαρό αντίκτυπο στη διαδικασία διαπραγμάτευσης·

39.  σημειώνει ότι η Τουρκία παραμένει ο έκτος κατά σειρά μεγέθους εμπορικός εταίρος της ΕΕ και ότι η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος εταίρος της Τουρκίας, με το 38% του εμπορίου της Τουρκίας να κατευθύνεται στην ΕΕ και με το 71% σχεδόν των άμεσων ξένων επενδύσεων να προέρχονται από την ΕΕ· χαιρετίζει την εν εξελίξει αξιολόγηση της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας από την Επιτροπή, που έχει ως στόχο να αποτιμήσει τον αντίκτυπό της στις δύο πλευρές, καθώς και τρόπους επικαιροποίησής της· καλεί την Τουρκία να άρει τους εναπομένοντες περιορισμούς στην ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων·

40.  εκτιμά ότι, λόγω του στρατηγικού ρόλου της Τουρκίας ως ενεργειακού κόμβου και ως πηγής πλούσιων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, πρέπει να εξεταστεί η στενή συνεργασία μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας σε θέματα ενέργειας και η σκοπιμότητα της έναρξης διαπραγματεύσεων για το Κεφάλαιο 15 σχετικά με την ενέργεια ώστε να παρασχεθεί ένα επαρκές ρυθμιστικό πλαίσιο· τονίζει περαιτέρω ότι είναι σημαντικό να συμμετέχει η Τουρκία στη διαδικασία διαμόρφωσης της ενεργειακής πολιτικής της Ευρώπης· υπογραμμίζει ότι πρέπει να αντιμετωπιστούν οι προτεραιότητες για την κλιματική αλλαγή, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση, και τονίζει, από την άποψη αυτή, το δυναμικό της συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας σε θέματα πράσινης ενέργειας· ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δώσει προτεραιότητα στη χρηματοδότηση υπέρ έργων ανανεώσιμης ενέργειας, καθώς και στο ενεργειακό πλέγμα και τη διασυνδεσιμότητα στην Τουρκία· ζητεί από την Τουρκία να εφαρμόσει πλήρως τη νομοθεσία για την αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, χωρίς καμιά εξαίρεση για μεγάλα έργα·

41.  επισημαίνει την αυξημένη δραστηριοποίηση της Τουρκίας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, ιδίως στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, και ενθαρρύνει τις τουρκικές αρχές να εναρμονίσουν τις θέσεις της Τουρκίας με την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας της ΕΕ, να συντονίσουν διπλωματικές δραστηριότητες με την ΑΠ/ΥΕ και να ενισχύσουν περαιτέρω τη συνεργασία με κράτη μέλη της ΕΕ·

42.  χαιρετίζει τη δέσμευση της Τουρκίας για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας σε σχεδόν ένα εκατομμύριο Σύρους πρόσφυγες· ζητεί από την Τουρκία να ελέγχει τα σύνορά της ώστε να εμποδίζει την είσοδο μαχητών και την εισροή όπλων προς ομάδες για τις οποίες έχει διαπιστωθεί με αξιόπιστο τρόπο ότι ενέχονται σε συστηματικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή που δεν είναι ταγμένες στην υπόθεση της δημοκρατικής μετάβασης της Συρίας· πιστεύει ότι η ΕΕ, η Τουρκία και άλλοι ενδιαφερόμενοι σε διεθνές επίπεδο πρέπει να καταβάλουν προσπάθειες για να αναπτύξουν ένα κοινό στρατηγικό όραμα για την προώθηση πολιτικής και δημοκρατικής λύσης στη Συρία χωρίς καθυστέρηση και για την υποστήριξη της πολιτικής και οικονομικής σταθερότητας της περιοχής, με ιδιαίτερη αναφορά στην Ιορδανία, τον Λίβανο, το Ιράν και το Ιράκ· επισημαίνει ιδίως τις δύσκολες συνθήκες της κοινότητας των Σύρων Αλεβιτών προσφύγων, οι οποίοι έχουν αναζητήσει καταφύγιο στις παρυφές μεγάλων πόλεων, και ζητεί από την Τουρκία να εξασφαλίσει ότι η βοήθεια μπορεί όντως να φτάσει έως αυτούς· τονίζει ότι είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί πρόσβαση του πληθυσμού των προσφύγων στην εκπαίδευση και την απασχόληση, ενώ ταυτόχρονα εκφράζει ανησυχία για τον κοινωνικοοικονομικό αντίκτυπο που έχουν οι κοινότητες των προσφύγων στις πόλεις και τα χωριά που γειτονεύουν με καταυλισμούς προσφύγων· ζητεί από την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τη διεθνή κοινότητα να συνεργαστούν στενά με την Τουρκία για την παροχή βοήθειας στους πρόσφυγες·

o
o   o

43.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, την ΑΠ/ΥΕ, τον Γενικό Γραμματέα του Συμβουλίου της Ευρώπης, τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και στην κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Τουρκικής Δημοκρατίας.

(1) ΕΕ C 341 Ε, 16.12.2010, σ. 59. (2) ΕΕ C 199 Ε, 7.7.2012, σ. 98. (3) ΕΕ C 257 Ε, 6.9.2013, σ. 38. (4) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0184. (5) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0277. (6) ΕΕ L 51, 26.2.2008, σ. 4.