ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την εξάλειψη των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο στην ΕΕ
6.12.2012 - (2012/2116(INI))
Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων
Εισηγήτρια: Kartika Tamara Liotard
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με την εξάλειψη των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο στην ΕΕ
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη του Πεκίνου και την Πλατφόρμα Δράσης που εγκρίθηκαν κατά την Τέταρτη Παγκόσμια Διάσκεψη για τις γυναίκες, στις 15 Σεπτεμβρίου 1995, καθώς και τα ψηφίσματά του της 18ης Μαΐου 2000 σχετικά με τη συνέχεια που δόθηκε στην Πλατφόρμα Δράσης του Πεκίνου[1], της 10ης Μαρτίου 2005 σχετικά με τη συνέχεια που δόθηκε στην Τέταρτη Παγκόσμια Διάσκεψη για την Πλατφόρμα Δράσης υπέρ των Γυναικών (Πεκίνο+10)[2] και της 25ης Φεβρουαρίου 2010 σχετικά με τη συνέχεια που δόθηκε στο Πρόγραμμα Δράσης του Πεκίνου («Πεκίνο, 15 χρόνια μετά»)[3],
– έχοντας υπόψη τη σύμβαση του ΟΗΕ του 1979 για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών (CEDAW),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, το οποίο επισημαίνει αξίες που είναι κοινές στα κράτη μέλη, όπως ο πλουραλισμός, η απαγόρευση των διακρίσεων, η ανοχή, η δικαιοσύνη, η αλληλεγγύη και η ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 19 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), το οποίο αναφέρεται στην καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω φύλου,
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2006/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2006, για την εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και απασχόλησης (αναδιατύπωση)[4], και την οδηγία 2004/113/ΕΚ του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2004, για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών στην πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες και την παροχή αυτών[5],
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2002/73/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Σεπτεμβρίου 2002, για την τροποποίηση της οδηγίας 76/207/ΕΟΚ του Συμβουλίου περί της εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχειρίσεως ανδρών και γυναικών όσον αφορά την πρόσβαση στην απασχόληση, στην επαγγελματική εκπαίδευση και προώθηση και τις συνθήκες εργασίας[6],
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 2ας Δεκεμβρίου 1998, που όρισαν ότι η ετήσια αξιολόγηση της εφαρμογής της Πλατφόρμας Δράσης του Πεκίνου θα περιλαμβάνει ποσοτικούς και ποιοτικούς δείκτες και κριτήρια,
– έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση των αρμόδιων για την ισότητα των φύλων υπουργών της ΕΕ που πραγματοποιήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2005 στο πλαίσιο της δεκαετούς επανεξέτασης της Πλατφόρμας Δράσης του Πεκίνου, στην οποία, μεταξύ άλλων, οι εν λόγω υπουργοί επιβεβαιώνουν την ένθερμη υποστήριξή τους για την πλήρη και αποτελεσματική εφαρμογή της Διακήρυξης και της Πλατφόρμας Δράσης του Πεκίνου, καθώς και τη δέσμευσή τους έναντι αυτής,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 2ας και 3ης Ιουνίου 2005, στα οποία τα κράτη μέλη και η Επιτροπή καλούνται να ενισχύσουν τους θεσμικούς μηχανισμούς για την προώθηση της ισότητας των φύλων και να θεσπίσουν πλαίσιο για την αξιολόγηση της εφαρμογής της Πλατφόρμας Δράσης του Πεκίνου, ώστε να εξασφαλισθεί η συνεκτικότερη και συστηματικότερη παρακολούθηση της προόδου,
– έχοντας υπόψη το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για την Ισότητα των Φύλων (2011-2020) που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Μάρτιο του 2011[7],
– έχοντας υπόψη τη «Στρατηγική για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών 2010‑2015» της Επιτροπής, η οποία υποβλήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2010, και το συνοδευτικό έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της σχετικά με δράσεις για την υλοποίηση της στρατηγικής (COM(2010)0491, SEC(2010)1080),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 3ης Σεπτεμβρίου 2008 σχετικά με τον αντίκτυπο του μάρκετινγκ και της διαφήμισης στην ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών[8],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Μαρτίου 2012 σχετικά με την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση[9],
– έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (A7-0401/2012),
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 8 της ΣΛΕΕ ορίζει ότι σε όλες τις δράσεις της, η Ένωση επιδιώκει να εξαλειφθούν οι ανισότητες και να προαχθεί η ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά την κάποια πρόοδο που έχει σημειωθεί σε πολλά κράτη, μέλη, πολλές γυναίκες εξακολουθούν να φέρουν δυσανάλογο μερίδιο του φορτίου όσον αφορά την ανατροφή των παιδιών και τη φροντίδα άλλων συντηρούμενων ατόμων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η επίμονη παρουσία στερεότυπων λειτουργεί ως φραγμός στον επιμερισμό των οικογενειακών και οικιακών ευθυνών μεταξύ γυναικών και ανδρών και εμποδίζει την επίτευξη ισότητας στην αγορά εργασίας·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στερεότυπα εξακολουθούν να υπάρχουν σε όλα τα κοινωνικά επίπεδα και σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, επηρεάζοντας τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε ο ένας τον άλλο μέσω υπεραπλουστευμένων υποθέσεων που βασίζονται σε πρότυπα, πρακτικές και πεποιθήσεις που αποτελούν προϊόν κοινωνικής κατασκευής και συχνά έχουν πολιτιστικό χαρακτήρα, θρησκευτική προέλευση και προτροπή, και αντικατοπτρίζουν και διαιωνίζουν τις λανθάνουσες σχέσεις εξουσίας·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι όλες οι άμεσες και έμμεσες μορφές διάκρισης λόγω φύλου θα πρέπει να εξαλειφθούν προκειμένου να διασφαλισθεί το δικαίωμα των γυναικών σε ίση μεταχείριση και να αλλάξει η πολιτισμική νοοτροπία που θέλει τις γυναίκες να είναι από πολλές απόψεις παθητικές ή κατώτερες από τους άνδρες·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παραδοσιακοί ρόλοι των φύλων και τα στερεότυπα εξακολουθούν να έχουν μεγάλη επιρροή στην κατανομή των ρόλων μεταξύ γυναικών και ανδρών στην οικιακή εστία, στον χώρο εργασίας και στην κοινωνία γενικότερα, με τις γυναίκες να απεικονίζονται να φροντίζουν το σπίτι και τα παιδιά παιδιά και οι άνδρες ως εργαζόμενοι και προστάτες· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στερεότυπα φύλου τείνουν να διαιωνίζουν την υφιστάμενη κατάσταση των εμποδίων του παρελθόντος ως προς την επίτευξη της ισότητας των φύλων και να περιορίζουν το φάσμα των επιλογών απασχόλησης και ατομικής ανάπτυξης των γυναικών, εμποδίζοντάς τες να αξιοποιούν πλήρως τις δυνατότητές τους ως άτομα και ως οικονομικοί φορείς, και, κατά συνέπεια, αποτελούν ισχυρά εμπόδια στην επίτευξη ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ρόλοι των φύλων διαμορφώνονται και επιβάλλονται μέσω πολλών κοινωνικών επιρροών, κυρίως μέσω των μέσων ενημέρωσης και της εκπαίδευσης, και σχηματίζονται κατά τη διάρκεια των σταδίων κοινωνικοποίησης της παιδικής ηλικίας και της εφηβείας, επηρεάζοντας επομένως τα άτομα καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες που κατοικούν σε αγροτικές περιοχές πλήττονται από ακόμη μεγαλύτερες διακρίσεις και στερεότυπα που αφορούν το φύλο σε σύγκριση με τις γυναίκες που κατοικούν σε αστικές περιοχές, και ότι το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών στις αγροτικές περιοχές είναι πολύ χαμηλότερο από το αντίστοιχο ποσοστό των γυναικών στις πόλεις·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στερεότυπα που αφορούν το φύλο συνδυάζονται συχνά με άλλα στερεότυπα, όπως στερεότυπα που εισάγουν διακρίσεις με βάση την ηλικία, το καθεστώς μετανάστευσης, τον γενετήσιο προσανατολισμό, την αναπηρία κ.λπ. και επηρεάζουν συνεπώς γυναίκες σε μεγαλύτερο βαθμό όταν έχουν πολλαπλές ιδιότητες·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η βία κατά των γυναικών αποτελεί παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που επηρεάζει όλα τα κοινωνικά, πολιτισμικά και οικονομικά στρώματα·
Μέσα ενημέρωσης και πολιτισμός
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διακρίσεις λόγω φύλου στα μέσα ενημέρωσης, στην επικοινωνία και τη διαφήμιση παραμένουν συχνές και διευκολύνουν την αναπαραγωγή των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο, ιδίως παρουσιάζοντας τις γυναίκες ως σεξουαλικά αντικείμενα με στόχο την προώθηση των πωλήσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, για παράδειγμα, στη διαφήμιση οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν το 27% των εργαζομένων ή επαγγελματιών που προβάλλονται και το 60% εκείνων που απεικονίζονται να κάνουν οικιακές εργασίες ή να φροντίζουν παιδιά· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφήμιση και τα μέσα ενημέρωσης μπορούν, ωστόσο, να ενεργήσουν και ως ισχυρός καταλύτης στην καταπολέμηση των στερεοτύπων και των προκαταλήψεων με βάση το φύλο·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η βιομηχανία οινοπνευματωδών, με την τεράστια επένδυσή της στο μάρκετινγκ των προϊόντων της, συμβάλλει σημαντικά στη διαιώνιση των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο και στην αναπαράσταση των κοριτσιών και των γυναικών ως σεξουαλικών αντικειμένων·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα παιδιά έρχονται αντιμέτωπα με στερεότυπα που αφορούν το φύλο από πολύ μικρή ηλικία μέσω μοντέλων ρόλων που προωθούνται από τηλεοπτικές σειρές και προγράμματα, συζητήσεις, παιχνίδια, βιντεοπαιχνίδια και διαφημίσεις, εκπαιδευτική ύλη και εκπαιδευτικά προγράμματα, συμπεριφορές στα σχολεία, την οικογένεια και την κοινωνία, κάτι που επηρεάζει την αντίληψή τους σχετικά με το πώς πρέπει να συμπεριφέρονται οι άνδρες και οι γυναίκες και που έχει επιπτώσεις για το υπόλοιπο της ζωής τους και για τις μελλοντικές προσδοκίες τους·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τρόπος με τον οποίο απεικονίζονται τα κορίτσια στον δημόσιο χώρο μειώνει την εκτίμηση που τους τρέφει η κοινωνία και προωθεί τη βία εναντίον των κοριτσιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρόλο που τα μέσα ενημέρωσης μπορούν να διαδραματίσουν θετικό εκπαιδευτικό ρόλο, τα στερεότυπα σχετικά με το κορίτσι είναι ευρέως διαδεδομένα στα μέσα ενημέρωσης και συχνά τείνουν να ενισχύουν παραδοσιακές στάσεις και συμπεριφορές, μεταξύ άλλων στις διαφημίσεις και τα παιδικά προγράμματα·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στα τηλεοπτικά προγράμματα, στα παιχνίδια υπολογιστή και στα μουσικά βιντεοκλίπ παρατηρείται όλο και εντονότερα η τάση απεικόνισης, εν μέρει για εμπορικούς λόγους, γυναικών ντυμένων προκλητικά, σε αισθησιακές στάσεις, συμβάλλοντας έτσι περαιτέρω στο να επιτείνονται τα στερεότυπα με βάση το φύλο· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι στίχοι των νεανικών τραγουδιών περιλαμβάνουν περιεχόμενο με σεξουαλικά υπονοούμενα, πράγμα που συχνά προάγει τη βία κατά των γυναικών και κοριτσιών·
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νεαρές γυναίκες και άνδρες επηρεάζονται περισσότερο από το νέο πολιτισμικό καθεστώς της πορνογραφίας: λαμβάνοντας υπόψη ότι η «ενσωμάτωση της διάστασης της πορνογραφίας», η οποία συνιστά την τρέχουσα πολιτισμική διαδικασία όπου η πορνογραφία μπαίνει στην καθημερινή ζωή μας ως ένα εσαεί παγκοσμίως αποδεκτό, συχνά εξιδανικευμένο πολιτισμικό στοιχείο, φανερώνεται με πολύ ξεκάθαρο τρόπο στην κουλτούρα των νέων: από τη νεανική τηλεόραση και τα περιοδικά lifestyle μέχρι τα μουσικά βίντεο και διαφημιστικά που στοχεύουν στους νέους·
Εκπαίδευση και κατάρτιση
ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι σεξιστικά στερεότυπα προωθούνται τόσο από τους διδάσκοντες (είτε εκούσια είτε όχι) όσο και από το εκπαιδευτικό βοηθητικό υλικό·
ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση σε επίσημη πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση και το περιεχόμενο του διδακτέας ύλης, όπως διδάσκεται σε κορίτσια και αγόρια, αποτελεί σημαντικό παράγοντα επιρροής στις διαφορές μεταξύ των φύλων και, αντίστοιχα, τις επιλογές και την πρόσβαση σε δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρόλο που η πρόσβαση τόσο των κοριτσιών όσο και των αγοριών στην εκπαίδευση γενικότερα μπορεί να μοιάζει λιγότερο προβληματική στην ΕΕ απ' ό,τι σε άλλα μέρη του κόσμου, θα πρέπει, ωστόσο, να επισημανθεί ότι τα κορίτσια και τα αγόρια δεν είναι ίσα όσον αφορά την πρόσβαση και την πλήρη αξιοποίηση των εκπαιδευτικών συστημάτων και ευκαιριών· λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπόψη ότι η πρόσβαση κοριτσιών από μειονοτικές ομάδες, όπως τα κορίτσια από την κοινότητα των Ρομά, νεαρών μεταναστριών, αιτουσών άσυλο, προσφύγων και κοριτσιών με αναπηρίες, παραμένει εξαιρετικά προβληματική σε ορισμένες χώρες·
ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ήδη από πολύ μικρή ηλικία τα παιδιά μπορούν να ενημερωθούν για την ισότητα και να μάθουν να καταπολεμούν τα στερεότυπα που αφορούν το φύλο μέσω μιας εκπαίδευσης βασισμένης στην αναγνώριση της ισότητας·
ΙΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στερεότυπα που εξακολουθούν να υπάρχουν σε σχέση με τις εκπαιδευτικές και επαγγελματικές επιλογές που είναι διαθέσιμες για τις γυναίκες, συντελούν στη διατήρηση των ανισοτήτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκπαίδευση και η κατάρτιση εξακολουθούν να προωθούν στερεότυπα που αφορούν το φύλο, καθώς οι γυναίκες και οι άνδρες συχνά ακολουθούν παραδοσιακές οδούς εκπαίδευσης και κατάρτισης, κάτι που έχει σοβαρές επιπτώσεις στην αγορά εργασίας, περιορίζοντας τη διαφοροποίηση των σταδιοδρομιών και τοποθετώντας συχνά τις γυναίκες σε επαγγέλματα που χαίρουν μικρότερης εκτίμησης και αμείβονται λιγότερο·
Κ. λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά την εκπαιδευτική διαδικασία τα αγόρια και τα κορίτσια εξακολουθούν να μην ενθαρρύνονται να επιδεικνύουν ίδιο ενδιαφέρον για όλα τα μαθήματα και ιδίως για τα μαθήματα επιστημονικής και τεχνικής φύσεως·
ΚΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, ενώ πολλές ευρωπαϊκές χώρες διαθέτουν επαγγελματικό προσανατολισμό με ενσωματωμένη τη διάσταση του φύλου, αυτός συνήθως απευθύνεται σε κορίτσια με στόχο να ενθαρρυνθούν στην επιλογή τεχνολογικής και επιστημονικής σταδιοδρομίας, και δεν υπάρχουν πρωτοβουλίες που απευθύνονται σε αγόρια προκειμένου να τους κατευθύνουν σε επαγγελματική σταδιοδρομία στους τομείς της εκπαίδευσης, της υγείας ή των ανθρωπιστικών επιστημών·
Αγορά εργασίας
ΚΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αντίκτυπος των στερεότυπων που αφορούν το φύλο στην εκπαίδευση και την κατάρτιση έχει σοβαρές επιπτώσεις στην αγορά εργασίας όπου οι γυναίκες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν τόσο οριζόντιο όσο και κατακόρυφο διαχωρισμό, και λαμβάνοντας υπόψη ότι κάτι τέτοιο συμβάλλει στη διατήρηση κλάδων που θεωρούνται «ανδρικοί» (όπου το ποσοστό των ανδρών ξεπερνά το 85%) και στους οποίους οι αμοιβές είναι, κατά συνέπεια, υψηλότερες απ’ ό,τι σε τομείς που θεωρούνται «γυναικείοι» (όπου το ποσοστό των γυναικών ξεπερνά το 70%)· λαμβάνοντας, επίσης υπόψη ότι συνήθως είναι περισσότερες οι γυναίκες που απασχολούνται σε εργασίες με χαμηλότερο κοινωνικοοικονομικό καθεστώς, και ότι τούτο υπονομεύει επίσης την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμησή τους·
ΚΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στερεότυπα που αφορούν το φύλο εξακολουθούν να υφίστανται στην αγορά εργασίας και συνεχίζουν να περιορίζουν την πρόσβαση των γυναικών σε ορισμένους κλάδους όπως η μηχανολογία, η πυροσβεστική, η βιομηχανική δραστηριότητα, οι κατασκευές, η ξυλουργική, η μηχανική, οι κλάδοι της τεχνολογίας και της επιστήμης και οι νέες τεχνολογίες, αλλά περιορίζουν και την πρόσβαση των ανδρών σε τομείς σχετικούς με την παιδική ηλικία (μαιευτική, παιδοκομία, κ.α.)·
ΚΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αυξημένη γνώση των θέσεων που προσφέρονται στην αγορά εργασίας μπορεί να εξασφαλίσει βελτιωμένη πρόσβαση σε όλα τα προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης·
ΚΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημιουργία στερεότυπων που αφορούν το φύλο είναι αντιπαραγωγική και στην αγορά εργασίας συμβάλλει σε διαιρέσεις στα επαγγέλματα με βάση το φύλο, οδηγώντας έτσι σε μισθολογικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων·
ΚΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2011 οι γυναίκες εξακολουθούσαν να αμείβονται κατά μέσο όρο περίπου 16,4% λιγότερο από τους άνδρες για τις ίδιες θέσεις εργασίας στην ΕΕ, και λαμβάνοντας υπόψη ότι το μισθολογικό κενό ποικίλλει μεταξύ των κρατών μελών, υπερβαίνοντας κατά μέσο όρο το 22% σε ορισμένα εξ αυτών το 2011· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αιτίες αυτού του μισθολογικού χάσματος είναι μεν εξαιρετικά σύνθετες, αλλά συχνά αυτό είναι το αποτέλεσμα των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο και του γεγονότος ότι η γυναίκα γίνεται αντιληπτή μόνο στο πλαίσιο της παραδοσιακής κατανομής των ρόλων·
ΚΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, όσον αφορά τον συνδυασμό επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, υπάρχει σε γενικές γραμμές δυσανάλογη εκπροσώπηση των γυναικών στις «ευέλικτες θέσεις εργασίας» και στις θέσεις μερικής απασχόλησης, κάτι που υποδεικνύει ότι η παραδοσιακή πεποίθηση ότι οι γυναίκες φέρουν την κύρια ευθύνη για τη φροντίδα της οικογένειας εξακολουθεί να ισχύει και σήμερα, υποχρεώνοντάς τις να απασχολούνται σε θέσεις μερικής απασχόλησης με ωράριο ευέλικτο ή περιορισμένης διάρκειας, και περιορίζοντας τις δυνατότητές τους στην αγορά εργασίας και σε ό,τι αφορά την προαγωγή·
ΚΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διακοπές της σταδιοδρομίας των γυναικών, λόγω άδειας μητρότητας ή γονικής άδειας, αυξάνουν το μισθολογικό και το συνταξιοδοτικό χάσμα μεταξύ γυναικών και ανδρών·
Λήψη οικονομικών και πολιτικών αποφάσεων
ΚΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι μελέτη της Επιτροπής του 2011 δείχνει ότι το 2012, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι γυναίκες εκπροσωπούνται σε ποσοστό 14% μεταξύ των μελών των διοικητικών συμβουλίων των μεγαλύτερων εισηγμένων εταιρειών, πράγμα που υποδεικνύει την ύπαρξη της επονομαζόμενης «γυάλινης οροφής» που δυσχεραίνει την ανάδειξη των γυναικών σε ανώτατες διευθυντικές θέσεις και την εξασφάλιση ίσων ευκαιριών προαγωγής·
Λ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, αν και έχει υπάρξει μια κάποια βελτίωση τα τελευταία χρόνια, οι γυναίκες εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται στους φορείς λήψης των πολιτικών αποφάσεων, τόσο σε τοπικό και εθνικό όσο και σε επίπεδο ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκπροσώπηση των γυναικών στις εθνικές κυβερνήσεις και τα εθνικά κοινοβούλια αυξήθηκε από 21% το 2004 σε 23% το 2009, ενώ η εκπροσώπηση των γυναικών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αυξήθηκε από 30% το 2004 σε 35% το 2009·
ΛΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στερεότυπα που αφορούν το φύλο και ο σεξισμός εξακολουθούν να επικρατούν τόσο σε πολιτικούς όσο και σε οικονομικούς φορείς λήψης αποφάσεων, με τακτικά παραδείγματα σεξιστικών σχολίων και παρενοχλήσεων, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων μορφών σεξουαλικής παρενόχλησης και βίας κατά των γυναικών·
ΛΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στερεότυπα που αφορούν το φύλο πρέπει να εξαλειφθούν, ιδίως σε επίπεδο επιχειρήσεων όπου οι περισσότερες ηγετικές θέσεις κατέχονται από άνδρες, διότι συμβάλλουν στον περιορισμό των επιδιώξεων των νεαρών γυναικών και τις κάνουν να διστάζουν να υποβάλουν αιτήσεις για ανώτατες διευθυντικές θέσεις σε φορείς λήψης χρηματοπιστωτικών, οικονομικών και πολιτικών αποφάσεων, τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα·
Δράση της ΕΕ
1. διαπιστώνει ότι υπάρχει σοβαρή έλλειψη προόδου όσον αφορά την τήρηση των δεσμεύσεων που αναλήφθηκαν τόσο από την ΕΕ όσο και από διάφορες κυβερνήσεις στο πλαίσιο της Πλατφόρμας Δράσης του Πεκίνου, και τονίζει την ανάγκη για νέους δείκτες στον τομέα των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο και για αναλυτικές εκθέσεις σε επίπεδο ΕΕ, και καλεί το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων να επιληφθεί του θέματος·
2. διαπιστώνει ότι, παρά τη δέσμευση της ΕΕ έναντι της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών, εξακολουθεί να υπάρχει νομοθετικό κενό όσον αφορά την καταπολέμηση των διακρίσεων κατά των γυναικών και την ισότητα των φύλων στους τομείς της κοινωνικής ασφάλισης, της εκπαίδευσης και των μέσων ενημέρωσης, της απασχόλησης και της αμοιβής· επισημαίνει την ανάγκη για ενισχυμένη εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας και για νέα νομοθεσία σε αυτούς τους τομείς· καλεί την Επιτροπή να ενσωματώσει το ζήτημα της ισότητας των φύλων σε όλους τους τομείς πολιτικής, καθώς θα συνεισφέρει στις αναπτυξιακές δυνατότητες του εργατικού δυναμικού της Ευρώπης·
3. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν αποτελεσματικά τα κονδύλια του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ) για μακροπρόθεσμες στρατηγικές, ώστε τομείς της αγοράς εργασίας, στους οποίους οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται λόγω στερεοτύπων που αφορούν το φύλο, να καταστούν περισσότερο οικείοι και ελκυστικοί για αυτές· θεωρεί ότι οι στρατηγικές αυτές θα πρέπει να περιλαμβάνουν τη θετική δράση, τη διά βίου μάθησης και την ενεργό ενθάρρυνση των κοριτσιών να σπουδάσουν αντικείμενα που δεν θεωρούνται παραδοσιακά «γυναικεία», όπως η τεχνολογία της πληροφορίας ή η μηχανική, καθώς και να στηρίζουν μέτρα με σκοπό το συνδυασμό της επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής, τόσο για τις γυναίκες όσο και για τους άνδρες·
4. ζητεί από την Επιτροπή να στηρίξει τα μέτρα των κρατών μελών τα οποία αποσκοπούν στην εξάλειψη των στερεοτύπων και στην προώθηση της πρόσβασης στην εκπαίδευση και στην απασχόληση για όλους, χωρίς να εμποδίζονται από τους περιορισμούς που δημιουργούν τα στερεότυπα·
5. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν με ουσιαστικό και διαρκή τρόπο το τρέχον πρόγραμμα Δάφνη και το προσεχές πρόγραμμα «Δικαιώματα και ιθαγένεια», ως μέσα για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο·
6. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν στρατηγικές με τις οποίες θα αντιμετωπίσουν τα βασικά αίτια των διακρίσεων και των πράξεων βίας κατά των γυναικών, που εδράζονται σε στερεότυπα και ανισότητες μεταξύ ανδρών και γυναικών, αρχής γενομένης με την αποδόμηση των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο·
7. καλεί τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν την επείγουσα ανάγκη εξέτασης της εισαγωγής ενός ρυθμιστικού πλαισίου που να απαγορεύει τον τρόπο με τον οποίο τα κορίτσια και οι γυναίκες προβάλλονται ως σεξουαλικά αντικείμενα από τη βιομηχανία οινοπνευματωδών·
Μέσα ενημέρωσης και πολιτισμός
8. εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι η εισαγωγή στερεοτύπων που αφορούν το φύλο τόσο στις διαφημίσεις που προβάλλονται κατά τη διάρκεια παιδικών τηλεοπτικών προγραμμάτων όσο και στα ίδια τα προγράμματα, αποτελεί ιδιαίτερο πρόβλημα, λόγω των δυνητικών επιπτώσεών της στην κοινωνικοποίηση των φύλων και, κατά συνέπεια, στην εικόνα των παιδιών για τον εαυτό τους, τα μέλη της οικογένειάς τους και τον έξω κόσμο· τονίζει τη σημασία που έχει η μείωση της έκθεσης των παιδιών στα στερεότυπα που αφορούν το φύλο, ενδεχομένως μέσω της παροχής κρίσιμης εκπαίδευσης για τα μέσα ενημέρωσης στα σχολεία·
9. τονίζει τη σημασία της συμπερίληψης των αγοριών στη διαδικασία ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου και, επομένως, ζητεί την εκτέλεση ειδικά σχεδιασμένων ασκήσεων για την αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με στερεότυπα·
10. υπογραμμίζει ότι συχνά η διαφήμιση μεταδίδει μεροληπτικά και/ή απαξιωτικά μηνύματα που βασίζονται σε κάθε είδους στερεότυπα σχετικά με το φύλο, αποτελώντας εμπόδιο στις στρατηγικές για την ισότητα των φύλων· καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη, την κοινωνία των πολιτών και τους φορείς αυτορρύθμισης στον τομέα της διαφήμισης να συνεργαστούν στενά για την καταπολέμηση των πρακτικών αυτού του είδους, συγκεκριμένα με τη χρήση αποτελεσματικών εργαλείων που θα διασφαλίζουν το σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και την εντιμότητα στο μάρκετινγκ και τη διαφήμιση·
11. επισημαίνει επίσης ότι η διαφήμιση μπορεί να αποτελέσει αποτελεσματικό εργαλείο για την αμφισβήτηση και την αντιμετώπιση στερεοτύπων καθώς και μοχλό κατά του ρατσισμού, του σεξισμού και των διακρίσεων, γεγονός που έχει ζωτική σημασία στις σημερινές πολυπολιτισμικές κοινωνίες· καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τους επαγγελματίες της διαφήμισης να αυξήσουν τις δράσεις κατάρτισης και εκπαίδευσης, με στόχο την υπέρβαση των στερεοτύπων, την καταπολέμηση των διακρίσεων και την προώθηση της ισότητας των φύλων, ιδίως από τη νεαρή ηλικία· παροτρύνει, ειδικότερα, τα κράτη μέλη να καθιερώσουν και να αναπτύξουν στενή συνεργασία με τις υφιστάμενες σχολές μάρκετινγκ, επικοινωνίας και διαφήμισης, προκειμένου αυτές να συμβάλουν στην παροχή υγιούς εκπαίδευσης στο μελλοντικό εργασιακό δυναμικό του τομέα·
12. τονίζει την ανάγκη διεξαγωγής ειδικών μαθημάτων σχετικά με τα στερεότυπα που αφορούν το φύλο στα μέσα ενημέρωσης, με αποδέκτες τις εθνικές αρχές διαφημιστικών προτύπων και τους εθνικούς φορείς αυτορρύθμισης και ρύθμισης, ώστε να υπάρξει ευαισθητοποίηση σχετικά με την αρνητική επιρροή των εικόνων που εισάγουν διακρίσεις λόγω φύλου στην τηλεόραση, στο διαδίκτυο και σε εμπορικές και διαφημιστικές εκστρατείες·
13. καλεί την ΕΕ να αναπτύξει εκστρατείες ευαισθητοποίησης σχετικά με τη μηδενική ανοχή σε όλη την ΕΕ σεξιστικών προσβολών ή υποτιμητικών εικόνων γυναικών και κοριτσιών στα μέσα ενημέρωσης·
14. υπογραμμίζει ότι η θέσπιση πολιτικής με σκοπό την εξάλειψη των στερεοτύπων στα μέσα ενημέρωσης συνεπάγεται οπωσδήποτε την ανάληψη δράσεων στον ψηφιακό τομέα· θεωρεί εν προκειμένω απαραίτητο να αναληφθούν συντονισμένες δράσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο με σκοπό την ανάπτυξη ενός πραγματικού πνεύματος ισότητας στο διαδίκτυο· καλεί την Επιτροπή να καταρτίσει, σε συνεργασία με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, έναν χάρτη στον οποίον θα προσκληθούν να προσχωρήσουν όλοι οι φορείς εκμετάλλευσης του διαδικτύου·
15. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να διεξάγουν δράσεις κατάρτισης και ενέργειες κατάρτισης για την ευαισθητοποίηση με επαγγελματίες από τον χώρο των μέσων ενημέρωσης σχετικά με τις επιζήμιες επιπτώσεις των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο και ορθές πρακτικές στον εν λόγω τομέα·
16. τονίζει ότι είναι σημαντικό να προωθείται η προβολή της εικόνας των γυναικών κατά τρόπο που σέβεται τη γυναικεία αξιοπρέπεια, και να καταπολεμούνται τα εμμένοντα στερεότυπα που αφορούν το φύλο, ιδίως η διάδοση υποτιμητικών εικόνων, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα πλήρη σεβασμό της ελευθερίας έκφρασης και της ελευθερίας του Τύπου·
17. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να αναλάβουν συγκεκριμένη δράση με βάση το ψήφισμά του της 16ης Σεπτεμβρίου 1997 σχετικά με τις διακρίσεις εις βάρος των γυναικών στον τομέα της διαφήμισης, που ζητούσε την απαγόρευση κάθε μορφής πορνογραφίας στα μέσα ενημέρωσης, καθώς και της διαφήμισης του σεξουαλικού τουρισμού[10]·
18. καλεί την ΕΕ να διεξαγάγει έρευνα σχετικά με τη σύνδεση μεταξύ παιδικής πορνογραφίας και πορνογραφίας ενηλίκων και τις επιπτώσεις στα κορίτσια, τις γυναίκες, τα αγόρια και τους άνδρες, καθώς και τη σχέση μεταξύ πορνογραφίας και σεξουαλικής βίας·
19. καλεί τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν ανεξάρτητα ρυθμιστικά όργανα με στόχο τον έλεγχο των μέσων ενημέρωσης και της βιομηχανίας διαφήμισης και με εντολή επιβολής αποτελεσματικών κυρώσεων σε εταιρείες και άτομα που προωθούν την αναπαράσταση των κοριτσιών ως σεξουαλικών αντικειμένων·
20. καλεί την Επιτροπή να βοηθήσει τα κράτη μέλη στην καταπολέμηση της αναπαράστασης των κοριτσιών ως σεξουαλικών αντικειμένων, όχι μόνο με τη συλλογή των απαραίτητων δεδομένων, την προώθηση ορθών πρακτικών και τη διοργάνωση ενημερωτικών εκστρατειών, αλλά και με την παροχή οικονομικής στήριξης για μέτρα που λαμβάνονται στα κράτη μέλη, ιδίως σε οργανώσεις γυναικών που αγωνίζονται κατά της αναπαράστασης γυναικών και κοριτσιών ως σεξουαλικών αντικειμένων και κατά της βίας εις βάρος αυτών·
21. καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν μέτρα θετικής δράσης για να εξασφαλίσουν την πρόσβαση περισσότερων γυναικών σε διευθυντικές θέσεις στα μέσα ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων ανώτατων διευθυντικών θέσεων·
22. καλεί τα κράτη μέλη να διεξαγάγουν έρευνα και να συλλέξουν συγκρίσιμα στοιχεία σχετικά με τις γυναίκες και τα μέσα ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένης της απεικόνισης των γυναικών που προέρχονται από συγκεκριμένες ομάδες, όπως οι γυναίκες με αναπηρίες ή οι γυναίκες που ανήκουν σε εθνοτικές μειονότητες·
Εκπαίδευση και κατάρτιση
23. τονίζει την ανάγκη για ειδικά μαθήματα επαγγελματικού προσανατολισμού στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση και στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, προκειμένου να ενημερώνονται οι νέοι σχετικά με τις αρνητικές συνέπειες των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο και να ενθαρρύνονται να σπουδάζουν και να σταδιοδρομούν σε τομείς που θεωρούνταν στο παρελθόν τυπικά «ανδρικοί» ή «γυναικείοι»· ζητεί να υποστηριχθεί οποιαδήποτε δράση στοχεύει στη μείωση της διάδοσης των στερεοτύπων φύλου στα παιδιά·
24. επιμένει στη σημασία της προώθησης της ισότητας μεταξύ των γυναικών και των ανδρών, από πολύ μικρή ηλικία, με σκοπό την αποτελεσματική καταπολέμηση των στερεοτύπων, των διακρίσεων και των πράξεων βίας λόγω φύλου, μεταξύ άλλων συμπεριλαμβάνοντας στη σχολική εκπαίδευση την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και τον Ευρωπαϊκό Χάρτη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων·
25. υπογραμμίζει την ανάγκη δημιουργίας εκπαιδευτικών προγραμμάτων που να εστιάζουν στην ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών, στον σεβασμό των άλλων και στην απόρριψη κάθε μορφής βίας, και τονίζει τη σημασία κατάρτισης των εκπαιδευτικών στον εν λόγω τομέα·
26. επισημαίνει την ανάγκη να εφαρμοστεί διαδικασία ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου σε σχολεία και, επομένως, ενθαρρύνει τα σχολεία να σχεδιάσουν και να εφαρμόσουν ασκήσεις κατάρτισης για την ευαισθητοποίηση και πρακτικές ασκήσεις που έχουν σχεδιαστεί για την προώθηση της ισότητας των φύλων στην ακαδημαϊκή διδακτέα ύλη·
27. υπογραμμίζει την ανάγκη δημιουργίας και εφαρμογής ειδικών προγραμμάτων κατάρτισης για τους καθηγητές, τους επόπτες, τους διευθυντές και για όλα τα άτομα που συμμετέχουν στην εκπαίδευση των παιδιών, ούτως ώστε να διαθέτουν όλα τα παιδαγωγικά μέσα που απαιτούνται για την καταπολέμηση των στερεοτύπων φύλου και για την προώθηση της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών·
28. επισημαίνει ότι, ενώ η πλειοψηφία των χωρών της ΕΕ διαθέτει πολιτικές ισότητας μεταξύ των φύλων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, όλες σχεδόν οι πολιτικές και τα σχέδια εστιάζουν στα κορίτσια· καλεί, συνεπώς, τα κράτη μέλη να αναπτύξουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ολοκληρωμένες εθνικές στρατηγικές και πρωτοβουλίες κατά των στερεότυπων που αφορούν το φύλο, οι οποίες θα απευθύνονται στα αγόρια·
29. ζητεί την κατάλληλη προετοιμασία διδασκόντων και εκπαιδευτικών τόσο στην επίσημη όσο και στην ανεπίσημη εκπαίδευση μέσω ουσιαστικής κατάρτισης όσον αφορά την ισότητα μεταξύ γυναικών/κοριτσιών και ανδρών/αγοριών και την ανίχνευση και την αντίδραση απέναντι σε διάφορους τύπους κατάχρησης που συνδέονται με αυτή και τη σεξουαλική βία·
30. επιμένει στην ανάγκη θέσπισης πολιτικών που να εστιάζουν στην αποδόμηση των στερεοτύπων φύλου από πολύ μικρή ηλικία καθώς και σε προγράμματα κατάρτισης για την ευαισθητοποίηση των εκπαιδευτικών και των μαθητών, οι οποίες θα ενθαρρύνουν και θα υποστηρίζουν τη διαφοροποίηση των σταδιοδρομιών τόσο για τα κορίτσια όσο και για τα αγόρια·
31. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να ασκήσουν ενεργητικές πολιτικές προκειμένου να εξασφαλίσουν ότι τα κορίτσια που προέρχονται από ομάδες μειονοτήτων και τα κορίτσια που προέρχονται από κοινότητες μεταναστών έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση και τα εκπαιδευτικά συστήματα·
32. καλεί τα κράτη μέλη να αξιολογήσουν το αναλυτικό πρόγραμμα διδασκαλίας και το περιεχόμενο των σχολικών βιβλίων αποβλέποντας σε μια μεταρρύθμιση που να οδηγεί στην ενσωμάτωση θεμάτων που αφορούν το φύλο σε κάθε εκπαιδευτικό υλικό ως οριζόντιο θέμα, τόσο σε σχέση με την εξάλειψη στερεότυπων που αφορούν το φύλο όσο και σε σχέση με την αύξηση της προβολής της συνεισφοράς και του ρόλου των γυναικών στην ιστορία, τη λογοτεχνία, τις τέχνες κ.λπ., ακόμη και από τις πρώτες σχολικές τάξεις·
33. καλεί την ΕΕ να προωθήσει μια ευρωπαϊκή διάσταση στην εκπαίδευση, π.χ. μέσω της εξασφάλισης της προώθησης ορθών πρακτικών σχετικά με την ισότητα των φύλων ως εκπαιδευτικού εργαλείου, και αναπτύσσοντας και συγκεντρώνοντας ευαίσθητα στατιστικά στοιχεία σχετικά με το φύλο που αφορούν όλες τις πτυχές της εκπαίδευσης σε εθνικό επίπεδο και σε επίπεδο ΕΕ·
34. καλεί την ΕΕ να συμπεριλάβει ποσοτικούς και ποιοτικούς δείκτες σχετικά με την ισότητα των φύλων σε όλα τα προγράμματα αξιολόγησης που στοχεύουν στην αξιολόγηση της ποιότητας της εκπαίδευσης στα ευρωπαϊκά σχολεία·
Αγορά εργασίας
35. εφιστά την προσοχή στις αυξανόμενες ανησυχίες σχετικά με την αρνητική επιρροή των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο στο μισθολογικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων που ανέρχεται σε 16,4% και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνυπολογίσουν αυτές τις ανησυχίες κατά την εκπόνηση νέων πολιτικών·
36. υπογραμμίζει ότι τα διαθέσιμα στοιχεία καταδεικνύουν ότι τα προσόντα και η εμπειρία που έχουν αποκτηθεί από τις γυναίκες επιβραβεύονται λιγότερο σε οικονομικό επίπεδο από εκείνα που έχουν αποκτηθεί από τους άνδρες, εν μέρει επειδή η απασχόληση των γυναικών παραδοσιακά θεωρείται συμπληρωματική στο οικογενειακό εισόδημα, γεγονός που έχει συμβάλει σημαντικά στη δημιουργία και τη διατήρηση των μισθολογικών διαφορών μεταξύ ανδρών και γυναικών·
37. τονίζει την ανάγκη για δραστηριότητες ευαισθητοποίησης προκειμένου να ενημερωθούν οι εργοδότες και οι εργαζόμενοι σχετικά με τη σχέση μεταξύ των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο αφενός και του μισθολογικού και εργασιακού χάσματος μεταξύ των δύο φύλων αφετέρου, να ενημερωθούν τα άλλα ενδιαφερόμενα μέρη στην κοινωνία για το γεγονός ότι τα στερεότυπα που αφορούν το φύλο μειώνουν τις δυνατότητες των γυναικών τόσο στην αγορά εργασίας όσο και στην ιδιωτική τους ζωή, να ενθαρρυνθεί η διαφάνεια σε εταιρείες και οργανισμούς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και να εξασφαλιστεί ίση αμοιβή για ίδια εργασία και εργασία ίσης αξίας·
38. καλεί τα κράτη μέλη να αναθεωρήσουν τις μισθολογικές δομές σε επαγγέλματα και τύπους απασχόλησης όπου κυριαρχούν οι γυναίκες για να εξαλειφθούν τα στερεότυπα περί φύλων, τα οποία συνδέονται αναπόσπαστα με το πρόβλημα του μισθολογικού χάσματος· καλεί τα κράτη μέλη, τους εργοδότες και τα συνδικαλιστικά κινήματα να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν χρήσιμα και συγκεκριμένα εργαλεία αξιολόγησης της εργασίας, τα οποία θα συμβάλουν στον προσδιορισμό τού τι αποτελεί εργασία ίσης αξίας, ώστε να εξασφαλισθεί έτσι ίση αμοιβή γυναικών και ανδρών·
39. καλεί επιτακτικά τα κράτη μέλη να χαράξουν πολιτικές με σκοπό την αύξηση του αριθμού των φθηνών και ποιοτικών υπηρεσιών φροντίδας παιδιών που προσφέρονται στους εργαζόμενους γονείς και να συμβάλουν στη δημιουργία δομών που θα επιτρέπουν στους γονείς που εργάζονται σε εταιρείες να συνδυάζουν την οικογενειακή με την επαγγελματική τους ζωή, στηρίζοντας ειδικότερα τη συγκρότηση και συνέχιση της λειτουργίας υπηρεσιών φροντίδας παιδιών εντός των εταιρειών· ζητεί επίσης από τα κράτη μέλη να βελτιώσουν την παροχή υπηρεσιών φροντίδας για άλλες κατηγορίες εξαρτώμενων ατόμων (ηλικιωμένα άτομα, άτομα με αναπηρίες, άτομα που χρειάζονται βοήθεια), ενθαρρύνοντας έτσι την ενεργή συμμετοχή των γυναικών στην εργασία, συνδυάζοντας την οικογενειακή και την επαγγελματική ζωή·
40. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παράσχουν ευκαιρίες ευέλικτης εργασίας και κατάλληλες μορφές γονικής άδειας τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες·
41. επιμένει στο γεγονός ότι τα στερεότυπα που αφορούν το φύλο έχουν την τάση να είναι αυτοεκπληρούμενα και ότι, εφόσον δεν προσφέρονται στις γυναίκες οι ευκαιρίες να αποδείξουν την αξία τους, δεν θα μπορέσουν ποτέ να εξαλείψουν τους φραγμούς που εμποδίζουν την εξέλιξή τους· ενθαρρύνει, συνεπώς, τα κράτη μέλη να καταπολεμήσουν την ακούσια μερική απασχόληση αποτρέποντας τη χρήση του εν λόγω καθεστώτος και ζητώντας, παραδείγματος χάριν, από τον εργοδότη να αιτιολογεί δεόντως κάθε πρόσληψη με καθεστώς μερικής απασχόλησης·
42. καλεί την Επιτροπή να προωθήσει ποσοστώσεις σε σχέση με το φύλο σε επαγγέλματα που θεωρούνται κατά παράδοση «ανδρικά» ή «γυναικεία», καθώς τα στερεότυπα προέρχονται μεταξύ άλλων και από τον περιορισμένο αριθμό γυναικών ή ανδρών σε ορισμένες θέσεις· διαπιστώνει ότι η παρουσία περισσότερων γυναικών σε παραδοσιακά «ανδρικά» επαγγέλματα, και το αντίστροφο, θα μειώσει, ως εκ τούτου, τη διάδοση αυτών των στερεοτύπων και ότι ένα ισορροπημένο εργατικό δυναμικό θα οδηγούσε σε ενισχυμένη παραγωγικότητα· ζητεί επίσης να παρασχεθεί στήριξη σε πρωτοβουλίες και εκστρατείες που καταπολεμούν τα στερεότυπα περί χαμηλής αποτελεσματικότητας των γυναικών στην εργασία και περί έλλειψης διευθυντικών δεξιοτήτων· ζητεί, συνεπώς, να στηριχθούν οι γυναίκες στην ανάπτυξη της σταδιοδρομίας τους και στις προσπάθειές τους να κατακτήσουν διευθυντικές θέσεις·
43. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν την επιχειρηματικότητα και συστήματα αυτοαπασχόλησης των γυναικών, παρέχοντας κατάλληλη κατάρτιση, χρηματοδότηση και στήριξη·
44. υπενθυμίζει στην Επιτροπή ότι οι ηλικιωμένες γυναίκες επηρεάζονται ιδιαίτερα από το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων, το οποίο έχει επιπτώσεις και στις συντάξεις, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο ακραίας και μόνιμης φτώχειας όταν οι γυναίκες φτάσουν σε ηλικία συνταξιοδότησης·
45. διαπιστώνει ότι το ενδεχόμενο να καταλήγουν ηλικιωμένες γυναίκες σε συνθήκες φτώχειας όταν φτάνουν σε ηλικία συνταξιοδότησης θα αυξηθεί ως αποτέλεσμα των νέων συνταξιοδοτικών κανόνων της ΕΕ· τονίζει, ως εκ τούτου, πόσο σημαντικό είναι να μην λάβει στήριξη καμία τροπολογία στη Λευκή Βίβλο που αυξάνει το συνταξιοδοτικό χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών·
46. καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει την εφαρμογή της οδηγίας της ΕΕ σχετικά με τη σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία και να καταρτίσει έκθεση σχετικά με τα κενά και τις προκλήσεις, προκειμένου να ενισχυθούν η νομοθεσία και τα μέτρα των κρατών μελών·
Λήψη οικονομικών και πολιτικών αποφάσεων
47. εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι η εκπροσώπηση των γυναικών στις εθνικές κυβερνήσεις βρισκόταν στο 23% το 2009 και υποστηρίζει την εισαγωγή δεσμευτικών ποσοστώσεων προκειμένου να αυξηθεί ο αριθμός των γυναικών στις εθνικές κυβερνήσεις και τα εθνικά κοινοβούλια, στα επίπεδα της περιφέρειας και του δήμου, καθώς και στα θεσμικά όργανα της ΕΕ· ζητεί επίσης την εισαγωγή εκστρατειών ευαισθητοποίησης και παροχής κινήτρων που να ενθαρρύνουν τις γυναίκες να είναι πιο δραστήριες πολιτικά και να υποβάλλουν υποψηφιότητα για συμμετοχή σε φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης ή εθνικές κυβερνήσεις·
48. υπενθυμίζει ότι οι ευρωπαϊκές εκλογές του 2014, οι οποίες θα οδηγήσουν στο διορισμό της νέας Επιτροπής και την ανακοίνωση των υποψηφιοτήτων για τα ύπατα αξιώματα της ΕΕ, είναι μια ευκαιρία για μετάβαση προς μια δημοκρατία ισότητας σε επίπεδο ΕΕ και μια ευκαιρία η ΕΕ να αποτελέσει υπόδειγμα στον τομέα αυτό·
49. καλεί τα κράτη μέλη να στηρίξουν την ισότητα προτείνοντας μία γυναίκα και έναν άντρα ως υποψηφίους για το αξίωμα του ευρωπαίου επίτροπου· καλεί τον υποψήφιο Πρόεδρο της Επιτροπής να έχει ως στόχο την ίση εκπροσώπηση κατά το σχηματισμό της Επιτροπής· καλεί τη σημερινή Επιτροπή να υποστηρίξει δημοσίως αυτήν τη διαδικασία·
50. υπενθυμίζει ότι, το 2010, οι γυναίκες εκπροσωπήθηκαν μόνο σε ποσοστό 12% μεταξύ των μελών των διοικητικών συμβουλίων στην Ευρώπη· υποστηρίζει την επιθυμία της Επιτροπής να καθιερώσει δεσμευτικές ποσοστώσεις όσον αφορά την εκπροσώπηση των γυναικών σε ηγετικές θέσεις μεγάλων επιχειρήσεων που είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο·
51. επισημαίνει ότι ο δεσμευτικός χαρακτήρας των εν λόγω ποσοστώσεων καθίσταται απαραίτητος για την εξασφάλιση της αποτελεσματικότητάς τους· προτείνει τη δημιουργία ενός «ταμείου για την ισότητα» με σκοπό τη συγκέντρωση εσόδων από τις σχετικές κυρώσεις και τη διάθεση των εν λόγω εσόδων για μέτρα προώθησης και προστασίας των γυναικών·
Άλλες δράσεις
52. καλεί τα κράτη μέλη να επαναξιολογήσουν την προσέγγισή τους έναντι των ανδρών και των γυναικών στην αγορά εργασίας και των μηχανισμών που επιτρέπουν στους εργαζομένους να συνδυάζουν την επαγγελματική με την οικογενειακή τους ζωή, καθώς τα στερεότυπα μπορούν να αυξήσουν τον επαγγελματικό διαχωρισμό και το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων·
53. καλεί τα κράτη μέλη να θέσουν ως προτεραιότητα στην ποινική τους πολιτική την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να αναπτύξουν, προς τον σκοπό αυτό, τη συνεργασία μεταξύ των οικείων δικαστικών αρχών και των εθνικών αστυνομικών υπηρεσιών τους, καθώς και την ανταλλαγή ορθών πρακτικών·
54. υπογραμμίζει την ανάγκη για καταπολέμηση όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών· ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναλάβουν συντονισμένη δράση, που θα περιλαμβάνει εκστρατείες ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης του κοινού σχετικά με τη βία με βάση το φύλο, καθώς και στρατηγικές για την αλλαγή των κοινωνικών στερεοτύπων σχετικά με τις γυναίκες μέσω της εκπαίδευσης και των μέσων ενημέρωσης, και να προωθήσουν την ανταλλαγή ορθών πρακτικών· επαναλαμβάνει ότι είναι απαραίτητο να αναπτύσσεται δραστηριότητα όχι μόνον ως προς τα θύματα, αλλά και ως προς τους δράστες, με σκοπό να αυξηθεί η συνειδητοποίηση των τελευταίων και να αλλάξουν τα στερεότυπα και οι κοινωνικά εδραιωμένες πεποιθήσεις που συντελούν στη διαιώνιση των συνθηκών που γεννούν τη βία αυτού του τύπου και την αποδοχή της·
55. ενθαρρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών, μεταξύ άλλων μέσω της διοργάνωσης ενημερωτικών εκστρατειών που θα αναδεικνύουν τον ρόλο και τη συμμετοχή των γυναικών στον πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό, αθλητικό, υγειονομικό, καλλιτεχνικό και επιστημονικό τομέα, καθώς και σε κάθε άλλο επίπεδο της κοινωνίας·
56. είναι της άποψης ότι απαιτούνται νομοθετικά και μη νομοθετικά μέτρα τόσο σε εθνικό όσο και σε ενωσιακό επίπεδο για να εξαλειφθούν τα στερεότυπα και το μισθολογικό χάσμα, να ενισχυθεί η συμμετοχή των γυναικών σε τομείς όπου κυριαρχούν οι άνδρες και να αυξηθεί η αναγνώριση των δεξιοτήτων και των οικονομικών επιδόσεων των γυναικών στον χώρο εργασίας, εις τρόπον ώστε να εξαλειφθεί ο οριζόντιος και κάθετος διαχωρισμός και να αυξηθεί η εκπροσώπηση των γυναικών στους φορείς λήψης πολιτικών και επιχειρηματικών αποφάσεων·
57. ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν σημαντικά πολιτικά μέτρα για την καταπολέμηση των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο και την ενθάρρυνση των ανδρών να μοιράζονται εξίσου με τις γυναίκες τις οικιακές ευθύνες και τη φροντίδα των παιδιών, ιδίως μέσω κινήτρων όπως η γονική άδεια για άνδρες και η άδεια πατρότητας, γεγονός που θα ενισχύσει τα δικαιώματά τους ως γονέων, θα εξασφαλίσει μεγαλύτερο βαθμό ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών και μια πιο ενδεδειγμένη κατανομή των οικογενειακών και οικιακών ευθυνών και θα αυξήσει τις ευκαιρίες των γυναικών για πλήρη συμμετοχή στην αγορά εργασίας· καλεί επίσης τα κράτη μέλη να πείσουν τους εργοδότες να υιοθετήσουν μέτρα φιλικά προς τις οικογένειες·
58. καλεί την Επιτροπή και τις εθνικές κυβερνήσεις των κρατών μελών να ενθαρρύνουν τη διεξαγωγή περισσότερων ερευνών σχετικά με τη δημιουργία των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο και να συλλέξουν περαιτέρω στατιστικά στοιχεία σχετικά με αυτά αναπτύσσοντας κατάλληλους σχετικούς δείκτες·
59. υπενθυμίζει στην Επιτροπή ότι η ισότητα των φύλων κατοχυρώνεται στο άρθρο 23 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης·
60. ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν τις δυνατότητες απασχόλησης ανδρών και γυναικών σε διάφορα επαγγέλματα, με σκοπό να διασφαλισθεί ότι πληρούνται οι απαιτήσεις της αγοράς εργασίας και ότι και τα δύο φύλα απολαύουν ίσων ευκαιριών·
61. καλεί την Επιτροπή να καταπολεμήσει κάθε μορφή βίας, διακρίσεων και στερεοτύπων κατά των γυναικών, έτσι ώστε να μπορούν να επωφελούνται πλήρως από όλα τα ανθρώπινα δικαιώματά τους·
62. καλεί την Επιτροπή να ζητήσει επιτακτικά από τα κράτη μέλη να τηρήσουν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για την Ισότητα των Φύλων·
63. ενθαρρύνει το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων και τα διάφορα εθνικά ιδρύματα για την ισότητα των φύλων να προωθήσουν την περαιτέρω έρευνα σχετικά με τα βασικά αίτια των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο και τον αντίκτυπό τους στην ισότητα των φύλων, και τονίζει τη σημασία της ανταλλαγής νέων ιδεών και της έρευνας σχετικά με τις βέλτιστες πρακτικές με σκοπό την εξάλειψη των εν λόγω στερεοτύπων στα κράτη μέλη και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ·
64. υπενθυμίζει στην Επιτροπή το ψήφισμα του Κοινοβουλίου της 3ης Σεπτεμβρίου 2008 σχετικά με τον αντίκτυπο του μάρκετινγκ και της διαφήμισης στην ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών, και την καλεί να εφαρμόσει τις συστάσεις που υποβλήθηκαν στο εν λόγω ψήφισμα·
65. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να διεξαγάγουν εκστρατείες ευαισθητοποίησης, εκπαίδευσης και κατάρτισης για την καταπολέμηση πολιτιστικών προτύπων που εισάγουν διακρίσεις, και να αντιμετωπίσουν τα επικρατούντα σεξιστικά στερεότυπα και τον κοινωνικό στιγματισμό που νομιμοποιούν και διαιωνίζουν τη βία κατά των γυναικών, και να διασφαλίσουν ότι δεν υπάρχει καμία δικαιολογία άσκησης βίας λόγω ζητημάτων που σχετίζονται με έθιμα, παραδόσεις ή θρησκεία·
66. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να προωθήσουν τη διάδοση ορθών προτύπων, να διευκολύνουν την ομαδική μάθηση μεταξύ κρατών μελών και να θεσπίσουν ευκαιρίες χρηματοδότησης για εθνικές εκστρατείες και εκστρατείες σε επίπεδο ΕΕ προκειμένου να εξαλειφθούν στερεότυπα που αφορούν το φύλο·
67. καλεί την ΕΕ να καλύψει το κενό που υπάρχει στο πεδίο εφαρμογής μεταξύ της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τις φυλετικές διακρίσεις και για τις διακρίσεις λόγω φύλου και να προτείνει νέα νομοθεσία προκειμένου να εξασφαλιστεί ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών στην εκπαίδευση και τα μέσα ενημέρωσης·
68. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να αναπτύξουν δικλείδες ασφαλείας (υπό μορφή διαμεσολαβητών ή αρχών επιτήρησης των μέσων ενημέρωσης όπου ενσωματώνονται εμπειρογνώμονες στον τομέα της ισότητας των φύλων) προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι βιομηχανικοί κώδικες δεοντολογίας περιλαμβάνουν μια οπτική ισότητας των φύλων και τη σέβονται, και να διασφαλιστεί ότι το κοινό μπορεί να υποβάλει παράπονα αν κρίνεται απαραίτητο·
69. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.
- [1] ΕΕ C 59, 23.2.2001, σ. 258.
- [2] ΕΕ C 320 E, 15.12.2005, σ. 247.
- [3] ΕΕ C 348 E, 21.12.2010, σ. 11.
- [4] ΕΕ L 204, 26.7.2006, σ. 23.
- [5] ΕΕ L 373, 21.12.2004, σ. 37.
- [6] ΕΕ L 269, 5.10.2002, σ. 15.
- [7] Παράρτημα στα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 7ης Μαρτίου 2011.
- [8] ΕΕ C 292E, 4.12.2009, σ. 43.
- [9] Εγκριθέντα κείμενα, P7_TA(2012)0069.
- [10] ΕΕ C 304, 6.10.1997, σ. 60.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Στις 15 Σεπτεμβρίου 1995, πραγματοποιήθηκε στο Πεκίνο η Τέταρτη Παγκόσμια Διάσκεψη για τις γυναίκες, κατά τη διάρκεια της οποίας εγκρίθηκε η Διακήρυξη και η Πλατφόρμα Δράσης του Πεκίνου. Η Διάσκεψη στόχευε στην «άρση όλων των εμποδίων για την ενεργό συμμετοχή των γυναικών σε όλους τους τομείς της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής μέσω ενός πλήρους και ισότιμου μεριδίου στη λήψη των οικονομικών, κοινωνικών, πολιτιστικών και πολιτικών αποφάσεων». Ως βασικό έγγραφο κάθε εργασίας που αφορά την ισότητα των φύλων σε διεθνές επίπεδο, επεσήμαινε ότι η ισότητα μεταξύ των φύλων αποτελεί ανθρώπινο δικαίωμα και προϋπόθεση για την ισότητα, την ανάπτυξη και την ειρήνη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναθεωρεί σε ετήσια βάση την πρόοδο που σημειώνεται σε σχέση με την επίτευξη των στόχων που τέθηκαν το 1995.
Η Πλατφόρμα Δράσης όρισε πρόγραμμα δράσης για τους ακόλουθους δώδεκα τομείς: τη φτώχεια, την εκπαίδευση και κατάρτιση, την υγεία, τη βία, τις ένοπλες συγκρούσεις, την οικονομία, την εξουσία και τη λήψη των αποφάσεων, τους θεσμικούς μηχανισμούς, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα μέσα ενημέρωσης, το περιβάλλον και τα κορίτσια. Προκειμένου να οριοθετήσει το πρόβλημα, η εν λόγω έκθεση εστιάζει στις αιτίες των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο στους τομείς της εκπαίδευσης, των μέσων ενημέρωσης, της διαφήμισης, της αγοράς εργασίας και στους φορείς λήψης των αποφάσεων.
Από το 1995, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει εγκρίνει τρία ψηφίσματα που αφορούν τα δικαιώματα των γυναικών, ως συνέχεια στη Διάσκεψη. Το 2000 ενέκρινε ψήφισμα σχετικά με τη συνέχεια που δόθηκε στην Πλατφόρμα Δράσης του Πεκίνου[1], το 2005 ενέκρινε ψήφισμα με θέμα «Πεκίνο+10»[2], και το 2010 ενέκρινε ψήφισμα με θέμα «Πεκίνο: 15 χρόνια μετά»[3]. Επιπλέον, στις 3 Σεπτεμβρίου 2008, η Επιτροπή ενέκρινε ψήφισμα σχετικά με τον αντίκτυπο του μάρκετινγκ και της διαφήμισης στην ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών[4].
Επιπλέον, υπενθυμίζεται ότι η ισότητα των φύλων αποτελεί θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα. Σύμφωνα με το άρθρο 8 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, «σε όλες τις δράσεις της, η Ένωση επιδιώκει να εξαλειφθούν οι ανισότητες και να προαχθεί η ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών».
Ωστόσο, 15 και πλέον χρόνια μετά τη Διάσκεψη, τα στερεότυπα που αφορούν το φύλο και η ανισότητα μεταξύ των φύλων παραμένουν κοινά προβλήματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση του σήμερα. Οι στερεοτυπικές νοοτροπίες που αφορούν τις γυναίκες στην αγορά εργασίας προκαλούν επαγγελματικό διαχωρισμό και μισθολογικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων. Το εν λόγω μισθολογικό χάσμα που το 2010 ανερχόταν σε ποσοστό 16,4% αντικατοπτρίζει τη σοβαρότητα του προβλήματος αυτού. Επιπλέον, οι γυναίκες συχνά υποεκπροσωπούνται ή είναι αόρατες στα μέσα ενημέρωσης, ή εκπροσωπούνται σε αυτά σε ρόλους που θεωρούνται παραδοσιακά «γυναικείοι», ενθαρρύνοντας περαιτέρω διακρίσεις λόγω φύλου σε διάφορους κοινωνικούς τομείς και σε όλες τις ηλικιακές ομάδες.
Η διάδοση των αρνητικών στερεοτύπων που αφορούν το φύλο και βασίζονται σε κοινωνικές πεποιθήσεις και νοοτροπίες επηρεάζουν τις γυναίκες και περιορίζουν τις δυνατότητες και τις επιλογές τους στον κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό τομέα. Προκειμένου να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα της έλλειψης γυναικών στα ανώτατα επίπεδα λήψης οικονομικών και πολιτικών αποφάσεων, πρέπει να αντιμετωπισθεί η επίμονη παρουσία των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο σε όλα τα κοινωνικά επίπεδα.
Στόχος της παρούσας έκθεσης είναι, συνεπώς, η μείωση της διάδοσης στην ΕΕ των αρνητικών στερεοτύπων που αφορούν το φύλο, τα οποία περιορίζουν τις δυνατότητες και τις ευκαιρίες των ανδρών, αλλά ακόμα περισσότερο εκείνες των γυναικών. Χρειάζονται νέες πολιτικές και νομοθεσία της ΕΕ προκειμένου να αντιμετωπιστεί η δημιουργία τέτοιων στερεοτύπων στους τομείς της εκπαίδευσης, των μέσων ενημέρωσης και της διαφήμισης, στην αγορά εργασίας και στους φορείς λήψης των οικονομικών και πολιτικών αποφάσεων.
Για να αυξηθεί η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας και στη λήψη των οικονομικών και πολιτικών αποφάσεων, πρέπει να αντιμετωπισθούν τα ακόλουθα ζητήματα:
· Τα στερεότυπα που αφορούν το φύλο στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση επηρεάζουν τον τρόπο που αντιλαμβάνονται τα μικρά παιδιά και οι νέοι πώς αναμένεται να συμπεριφέρονται οι άνδρες και οι γυναίκες. Ως εκ τούτου, πρέπει να καθιερωθούν ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα και εκπαιδευτική ύλη όπου οι άνδρες και οι γυναίκες δεν θα χρησιμοποιούνται πλέον σε παραδείγματα στους «παραδοσιακούς» τους ρόλους, με τον άνδρα να συντηρεί την οικογένεια και τη γυναίκα να φροντίζει τα παιδιά·
· Όσον αφορά τα μέσα ενημέρωσης και τις διαφημίσεις, πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι παρατηρείται αύξηση του φαινομένου της παρακολούθησης τηλεόρασης από πολύ μικρή ηλικία χωρίς επιτήρηση. Τα αρνητικά στερεότυπα που αφορούν το φύλο μπορούν, συνεπώς, να επηρεάσουν σημαντικά την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμηση των νεαρών γυναικών, ιδίως των εφήβων, με αποτέλεσμα τον περιορισμό των επιδιώξεων, των επιλογών και των δυνατοτήτων τους για μελλοντικές δυνατότητες σταδιοδρομίας. Με δεδομένη τη σημαντική επιρροή των μέσων ενημέρωσης στις αντιλήψεις που αφορούν την ισότητα των φύλων, χρειάζονται ειδικά μαθήματα προσανατολισμού με σκοπό την ευαισθητοποίηση των αρχών διαφημιστικών προτύπων και των φορέων αυτορρύθμισης σχετικά με τις αρνητικές συνέπειες των διακρίσεων λόγω φύλου και των συναφών στερεοτύπων που προβάλλονται από τα μέσα ενημέρωσης·
· Η δυσανάλογη εκπροσώπηση των γυναικών σε θέσεις μερικής απασχόλησης και το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων δείχνουν σαφώς ότι τα στερεότυπα που αφορούν το φύλο οδηγούν σε διακρίσεις λόγω φύλου στην αγορά εργασίας. Συνεπώς, χρειάζονται εκστρατείες ευαισθητοποίησης που θα ενημερώνουν τους εργοδότες, τους εργαζομένους και τα ενδιαφερόμενα μέρη για τη σχέση μεταξύ των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο και του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των δύο φύλων και τη σχέση μεταξύ των θέσεων μερικής απασχόλησης και του κινδύνου χαμηλότερης σύνταξης όταν έλθει η ηλικία συνταξιοδότησης·
· Ομοίως, υπάρχει σημαντική σχέση μεταξύ της δημιουργίας στερεοτύπων που αφορούν το φύλο και της υποεκπροσώπησης των γυναικών στους φορείς λήψης πολιτικών και οικονομικών αποφάσεων, τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, μεταξύ άλλων στα εθνικά κοινοβούλια και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών και στα θεσμικά όργανα της ΕΕ. Αυτό υποδεικνύει όχι μόνο τη «γυάλινη οροφή» με την οποία έρχονται αντιμέτωπες οι γυναίκες, αλλά και το γεγονός ότι η δημιουργία στερεοτύπων περιορίζει τις επαγγελματικές επιδιώξεις των γυναικών.
Το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων, το οποίο ανέρχεται σε ποσοστό 16,4%, όχι μόνο θέτει τις γυναίκες σε μειονεκτική θέση στην αγορά εργασίας, αλλά έχει επίσης σοβαρές επιπτώσεις στα συνταξιοδοτικά τους δικαιώματα. Τόσο οι γυναίκες όσο και οι άνδρες εκτίθενται σε στερεότυπα που αφορούν το φύλο σε όλη τους τη ζωή· τις προσδοκίες σχετικά με τον αναμενόμενο τρόπο συμπεριφοράς των αγοριών και των κοριτσιών στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση διαδέχονται αργότερα συγκεκριμένες προσδοκίες σε σχέση με τις επιλογές σταδιοδρομίας και το καθεστώς τους στην αγορά εργασίας. Η υπερεκπροσώπηση των γυναικών σε ευέλικτες θέσεις εργασίας και θέσεις μερικής απασχόλησης υποδηλώνει ότι η παραδοσιακή άποψη που θέλει τη μητέρα υπεύθυνη για τη φροντίδα των παιδιών εξακολουθεί να ισχύει σήμερα, περιορίζοντας τις ευκαιρίες της στην αγορά εργασίας. Με τα νέα σχέδια της ΕΕ για την απλοποίηση των διαδικασιών και τη χαλάρωση των περιορισμών που αφορούν τις απολύσεις και τη διακοπή των συμβάσεων εργασίας, οι γυναίκες θα βρεθούν στο εξής σε ακόμα πιο μειονεκτική θέση και θα αντιμετωπίζουν μεγαλύτερη ανασφάλεια.
Εκτός αυτού, οι αρνητικές επιρροές των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο κορυφώνονται όταν οι γυναίκες φτάνουν σε ηλικία συνταξιοδότησης. Η ανασφάλεια που προκαλείται εξαιτίας των ευέλικτων ωρών εργασίας σε συνδυασμό με το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων αυξάνουν τις πιθανότητες να καταλήξουν οι γυναίκες σε συνθήκες μόνιμης και ακραίας φτώχειας όταν φτάσουν σε ηλικία συνταξιοδότησης. Η ανισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών ως αποτέλεσμα των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο είναι, ως εκ τούτου, σωρευτική: όσο περισσότερο εκτίθενται οι γυναίκες σε στερεότυπα, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες να καταλήξουν αργότερα σε συνθήκες φτώχειας. Αυτό ενισχύεται με τα νέα σχέδια της ΕΕ για εξοικονόμηση κρατικών συντάξεων και την εισαγωγή περισσότερων κανόνων σχετικά με τα συνταξιοδοτικά ταμεία στο πλαίσιο του δεύτερου πυλώνα. Καθώς το επίκεντρο μετατίθεται από τις κρατικές συντάξεις, που διατηρούνται ως έχουν, στις συντάξεις του δεύτερου πυλώνα, του ιδιωτικού, που αυξάνονται, δεν ενισχύεται μόνον ο κίνδυνος να καταλήξουν οι γυναίκες σε συνθήκες φτώχειας, αλλά διευρύνεται και το εισοδηματικό χάσμα μεταξύ των ηλικιωμένων ανδρών και γυναικών.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
|
Ημερομηνία έγκρισης |
6.11.2012 |
|
|
|
|
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+: –: 0: |
18 2 1 |
|||
|
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Regina Bastos, Edit Bauer, Emine Bozkurt, Marije Cornelissen, Mikael Gustafsson, Mary Honeyball, Sophia in ‘t Veld, Constance Le Grip, Astrid Lulling, Krisztina Morvai, Norica Nicolai, Siiri Oviir, Joanna Senyszyn, Joanna Katarzyna Skrzydlewska, Marc Tarabella, Britta Thomsen, Anna Záborská, Inês Cristina Zuber |
||||
|
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Minodora Cliveti, Silvia Costa, Kartika Tamara Liotard, Мария Габриел |
||||