Indeks 
 Poprzedni 
 Następny 
 Pełny tekst 
Procedura : 2018/2028(INI)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury : A8-0228/2018

Teksty złożone :

A8-0228/2018

Debaty :

PV 10/09/2018 - 27
CRE 10/09/2018 - 27

Głosowanie :

PV 11/09/2018 - 6.15
Wyjaśnienia do głosowania

Teksty przyjęte :

P8_TA(2018)0332

Teksty przyjęte
PDF 178kWORD 61k
Wtorek, 11 września 2018 r. - Strasburg
Równość językowa w erze cyfrowej
P8_TA(2018)0332A8-0228/2018

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 września 2018 r. w sprawie równości językowej w erze cyfrowej (2018/2028(INI))

Parlament Europejski,

–  uwzględniając art. 2 i art. 3 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

–  uwzględniając art. 21 ust. 1 i art. 22 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

–  uwzględniając Konwencję UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego z 2003 r.,

–  uwzględniając dyrektywę 2003/98/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 listopada 2003 r. w sprawie ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego(1),

–  uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/37/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. zmieniającą dyrektywę 2003/98/WE w sprawie ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego(2),

–  uwzględniając decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2240 z dnia 25 listopada 2015 r. ustanawiającą program na rzecz rozwiązań interoperacyjnych i wspólnych ram dla europejskich administracji publicznych, przedsiębiorstw i obywateli (program ISA2) jako środek modernizacji sektora publicznego(3),

–  uwzględniając rezolucję Rady z dnia 21 listopada 2008 r. w sprawie europejskiej strategii na rzecz wielojęzyczności (2008/C 320/01)(4),

–  uwzględniając decyzję Rady z dnia 3 grudnia 2013 r. ustanawiającą program szczegółowy wdrażający program „Horyzont 2020” – program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji (2014–2020) i uchylająca decyzje 2006/971/WE, 2006/972/WE, 2006/973/WE, 2006/974/WE i 2006/975/WE(5),

–  uwzględniając Konwencję ONZ o prawach osób niepełnosprawnych (UN CRPD) ratyfikowaną przez UE w 2010 r.,

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 18 września 2008 r. zatytułowany „Wielojęzyczność: atut dla Europy i wspólne zobowiązanie” (COM(2008)0566),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 26 sierpnia 2010 r. zatytułowany „Europejska agenda cyfrowa” (COM(2010)0245),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 11 stycznia 2012 r. zatytułowany „Spójne ramy na rzecz wzmocnienia zaufania na jednolitym rynku cyfrowym handlu elektronicznego i usług online” (COM(2011)0942),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 6 maja 2015 r. zatytułowany „Strategia jednolitego rynku cyfrowego dla Europy” (COM(2015)0192),

–  uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie komunikatu Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów zatytułowanego „Europejska agenda cyfrowa” (COM(2010)0245)(6),

–  uwzględniając zalecenie dotyczące promowania i stosowania wielojęzyczności oraz powszechnego dostępu do cyberprzestrzeni przyjęte przez Konferencję Generalną UNESCO na 32. sesji w Paryżu w dniu 15 października 2003 r.,

–  uwzględniając sprawozdanie z badania specjalnego Eurobarometru nr 386 zatytułowane „Europejczycy i ich języki”, opublikowane w czerwcu 2012 r.,

–  uwzględniając konkluzje prezydencji ze szczytu Rady Europejskiej w Barcelonie w dniach 15 i 16 marca 2002 r. (SN 100/1/02 REV 1),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 czerwca 1988 r. w sprawie języka migowego dla osób niesłyszących(7),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 stycznia 2004 r. w sprawie zachowania i wspierania różnorodności kulturowej: rola regionów Europy i organizacji międzynarodowych, takich jak UNESCO i Rada Europy(8) oraz swoją rezolucję z dnia 4 września 2003 r. w sprawie europejskich języków regionalnych i rzadziej używanych – języków mniejszości w UE – w kontekście rozszerzenia i różnorodności kulturowej(9),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 24 marca 2009 r. w sprawie wielojęzyczności: atut dla Europy i wspólne zobowiązanie(10),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 września 2013 r. w sprawie języków europejskich zagrożonych wymarciem oraz różnorodności językowej w Unii Europejskiej(11),

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 7 lutego 2018 r. w sprawie ochrony i niedyskryminacji mniejszości w państwach członkowskich UE(12),

–  uwzględniając opublikowane w marcu 2017 r. badanie Biura Analiz Parlamentu Europejskiego (EPRS) i Zespołu Ekspertów ds. Weryfikacji Rozwiązań Naukowych i Technologicznych (STOA) pt. „Language equality in the digital age – Towards a Human Language Project” [Równość językowa w erze cyfrowej – w kierunku projektu dotyczącego języka ludzkiego],

–  uwzględniając art. 52 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Kultury i Edukacji oraz opinię Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (A8-0228/2018),

A.  mając na uwadze, że technologie językowe mogą ułatwić komunikację osobom niesłyszącym i niedosłyszącym, osobom niewidomym i niedowidzącym oraz osobom z dysleksją, a także mając na uwadze, że do celów niniejszego sprawozdania „technologie językowe” odnoszą się do technologii, które wspierają nie tylko języki mówione, ale także języki migowe, gdyż uznaje się, że języki migowe są ważnym elementem różnorodności językowej w Europie;

B.  mając na uwadze, że rozwój technologii językowych dotyczy wielu obszarów i dyscyplin badawczych, w tym lingwistyki komputerowej, sztucznej inteligencji, informatyki z lingwistyką komputerową, i obejmuje takie zastosowania jak m.in. przetwarzanie języka naturalnego, analizę danych tekstowych, technologie mowy, eksplorację danych;

C.  mając na uwadze, że według sprawozdania z badania specjalnego Eurobarometru nr 386 zatytułowanego „Europejczycy i ich języki” nieco ponad połowa Europejczyków (54 %) jest w stanie porozumiewać się w co najmniej jednym dodatkowym języku, jedna czwarta (25 %) potrafi komunikować się w co najmniej dwóch dodatkowych językach, a jedna osoba na dziesięć (10 %) doskonale zna co najmniej trzy języki;

D.  mając na uwadze, że w Unii Europejskiej obowiązują 24 języki urzędowe i że na jej obszarze używa się ponad 60 języków narodowych, regionalnych i języków mniejszości, nie licząc języków migrantów, oraz istnieje wiele języków migowych urzędowo uznanych na podstawie Konwencji NZ o prawach osób niepełnosprawnych; mając na uwadze, że wielojęzyczność jest jednym z największych atutów wynikających z różnorodności kulturowej w Europie, a jednocześnie stanowi jedno z największych wyzwań związanych z budową prawdziwie zintegrowanej UE;

E.  mając na uwadze, że wspieranie lokalnych społeczności – takich jak społeczności tubylcze, wiejskie lub zamieszkujące obszary oddalone – w przezwyciężaniu przeszkód geograficznych, społecznych i ekonomicznych utrudniających dostęp szerokopasmowy jest zasadniczym warunkiem wstępnym skutecznej unijnej polityki wielojęzyczności;

F.  mając na uwadze, że wielojęzyczność wchodzi w zakres wielu obszarów polityki UE, takich jak kultura, edukacja, gospodarka, jednolity rynek cyfrowy, uczenie się przez całe życie, zatrudnienie, włączenie społeczne, konkurencyjność, młodzież, społeczeństwo obywatelskie, mobilność, badania naukowe i media; mając na uwadze, że należy przywiązywać większą wagę do usuwania barier utrudniających dialog międzykulturowy i międzyjęzykowy oraz do sprzyjania wzajemnemu zrozumieniu;

G.  mając na uwadze, że Komisja przyznaje, iż jednolity rynek cyfrowy musi być wielojęzyczny; mając na uwadze, że nie zaproponowano wspólnej polityki unijnej, aby rozwiązać problem barier językowych;

H.  mając na uwadze, że technologie językowe są stosowane praktycznie we wszystkich produktach i usługach cyfrowych codziennego użytku, ponieważ większość tych produktów i usług w jakimś stopniu wykorzystuje język – dotyczy to w szczególności wszystkich produktów związanych z internetem, takich jak wyszukiwarki internetowe, sieci społecznościowe i usługi w zakresie handlu elektronicznego; mając na uwadze, że stosowanie technologii językowych oddziałuje również w pewnym stopniu na sektory o kluczowym znaczeniu dla codziennego dobrobytu obywateli europejskich, takich jak edukacja, kultura i zdrowie;

I.  mając na uwadze, że transgraniczny handel elektroniczny ma bardzo ograniczony zasięg: w 2015 r. zaledwie 16 % europejskich obywateli kupiło towary online w innych krajach UE; mając na uwadze, że technologie językowe mogą w przyszłości przyczynić się do europejskiej komunikacji transgranicznej i wielojęzycznej, pobudzić wzrost gospodarczy i zwiększyć stabilność społeczną oraz zredukować naturalne bariery, przyczyniając się tym samym do poszanowania i promowania spójności i konwergencji oraz wzmocnienia konkurencyjności UE na świecie;

J.  mając na uwadze, że rozwój technologiczny jest w coraz większym stopniu oparty na języku oraz ma wpływ na wzrost gospodarczy i społeczeństwo; mając na uwadze, że potrzebne są liczniejsze strategie polityczne uwzględniające kwestie językowe, jak również badania naukowe w dziedzinie technologii, które byłyby rzeczywiście wielodyscyplinarne, oraz kształcenie w dziedzinie komunikacji cyfrowej i technologii językowych uwzględniające ich związek ze wzrostem gospodarczym i rozwojem społeczeństwa;

K.  mając na uwadze, że osiągnięcie celu barcelońskiego zakładającego zapewnienie obywatelom możliwości umiejętnego posługiwania się językiem ojczystym i dwoma innymi językami stworzy ludziom, oprócz dostępu do jednolitego rynku treści cyfrowych, więcej możliwości dostępu do treści kulturalnych, edukacyjnych i naukowych w postaci cyfrowej i podejmowania aktywności obywatelskiej; mając na uwadze, że dodatkowe środki i narzędzia, zwłaszcza te, których dostarczają technologie językowe, mają zasadnicze znaczenie dla właściwego zarządzania wielojęzycznością w Europie i wspierania wielojęzyczności indywidualnej;

L.  mając na uwadze zasadnicze przełomy w rozwoju sztucznej inteligencji oraz szybkie tempo rozwoju technologii językowych; mając na uwadze, że sztuczna inteligencja ukierunkowaną na kwestie językowe stwarza nowe możliwości w zakresie komunikacji cyfrowej, komunikacji wspomaganej cyfrowo i komunikacji opartej na technologii oraz możliwości współpracy we wszystkich językach europejskich (i nie tylko), a także daje użytkownikom różnych języków równy dostęp do informacji i wiedzy oraz usprawnia funkcje sieci informatycznych;

M.  mając na uwadze, że wspólne europejskie wartości, jakimi są współpraca, solidarność, równość, uznanie i szacunek, powinny oznaczać, że wszyscy obywatele mają pełny i równy dostęp do technologii cyfrowych, co przyczyniłoby się nie tylko do zwiększenia spójności i dobrostanu w Europie, ale również umożliwiłoby powstanie wielojęzycznego jednolitego rynku treści cyfrowych;

N.  mając na uwadze, że dostępność narzędzi technologicznych – takich jak gry wideo lub aplikacje edukacyjne w językach mniejszościowych i rzadziej używanych – ma decydujące znaczenie dla rozwoju umiejętności językowych, zwłaszcza u dzieci;

O.  mając na uwadze, że osoby posługujące się rzadziej używanymi językami europejskimi muszą mieć możliwość wyrażania się w sposób zrozumiały pod względem kulturowym i tworzenia własnych treści o charakterze kulturowym w językach lokalnych;

P.  mając na uwadze, że wraz z pojawieniem się takich metod jak uczenie głębokie, opierających się na zwiększonej mocy obliczeniowej i dostępie do bardzo dużej ilości danych, technologie językowe stają się realnym rozwiązaniem umożliwiającym przezwyciężenie barier językowych;

Q.  mają na uwadze, że bariery językowe w istotny sposób wpływają na budowę tożsamości europejskiej i przyszłość procesu integracji europejskiej; mając na uwadze, że obywateli UE należy informować o podejmowanych w UE decyzjach i różnych strategiach politycznych w ich językach ojczystych, zarówno w internecie, jak i poza nim;

R.  mając na uwadze, że język stanowi ogromną część stale rozwijających się zasobów dużych zbiorów danych;

S.  mając na uwadze, że ogromna ilość danych jest wyrażona w językach naturalnych; mając na uwadze, że zarządzanie technologiami językowymi mogłoby zaowocować powstaniem szerokiej gamy nowatorskich produktów i usług informatycznych dla przemysłu, handlu, na potrzeby sprawowania rządów, badań naukowych, usług publicznych i administracji, a to dzięki redukowaniu naturalnych barier oraz obniżaniu kosztów rynkowych;

Obecne przeszkody utrudniające osiągnięcie równości językowej w erze cyfrowej w Europie

1.  wyraża ubolewanie, że ze względu na brak odpowiedniej polityki w Europie zwiększa się obecnie przepaść technologiczna między językami, w przypadku których istnieje wiele zasobów, a językami, w przypadku których zasobów jest mniej, niezależnie od tego, czy języki należące do tej drugiej grupy są językami urzędowymi, współurzędowymi czy nieuznawanymi za urzędowe w UE; ubolewa ponadto, że ponad 20 językom europejskim grozi wymarcie cyfrowe; stwierdza, że obowiązkiem UE i jej instytucji jest wzmacnianie, propagowanie i podtrzymywanie różnorodności językowej w Europie;

2.  zwraca uwagę, że w ostatniej dekadzie technologie cyfrowe wywarły na ewolucję języka znaczący wpływ, który wciąż trudno jest ocenić; zaleca decydentom, by poważnie wzięli pod uwagę badania wskazujące, iż u młodych osób dorosłych komunikacja cyfrowa uwstecznia umiejętność czytania i pisania, co prowadzi do powstania barier między pokoleniami w zakresie gramatyki i umiejętności czytania i pisania oraz do ogólnego zubożenia języka; jest zdania, że komunikacja cyfrowa powinna przyczyniać się do rozszerzania, wzbogacania i rozwoju języków i że taki postulat powinien znaleźć odzwierciedlenie w krajowych programach kształcenia ukierunkowanych na umiejętność czytania i pisania oraz w rozwiązaniach politycznych w tej dziedzinie;

3.  podkreśla, że rzadziej używane języki europejskie są w znacznie gorszej sytuacji ze względu na dotkliwy brak narzędzi, zasobów i środków na badania, krępujący i ograniczający działalność naukowców, którzy mimo posiadania niezbędnych umiejętności technologicznych nie mogą w pełni czerpać korzyści z technologii językowych;

4.  wskazuje na pogłębiającą się przepaść cyfrową między szeroko używanymi a rzadziej używanymi językami oraz na postępującą cyfryzację społeczeństwa europejskiego, która prowadzi do nierówności w dostępie do informacji, w szczególności w przypadku osób o niskich kwalifikacjach, osób starszych, osób o niskich dochodach i osób ze środowisk znajdujących się w niekorzystnej sytuacji społecznej; zwraca uwagę, że udostępnianie treści w różnych językach przyczyniłoby się do zmniejszenia nierówności;

5.  zauważa, że chociaż Europa posiada solidną bazę naukową w dziedzinie inżynierii i technologii językowych oraz że w czasach, gdy technologie językowe stanowią dla niej ogromną szansę, zarówno pod względem gospodarczym, jak i kulturowym, pozostaje ona daleko w tyle z powodu rozdrobnienia rynku, niedostatecznych inwestycji w wiedzę i kulturę, słabo skoordynowanych badań naukowych, niewystarczającego finansowania i barier prawnych; zauważa ponadto, że rynek jest obecnie zdominowany przez podmioty spoza Europy, co nie sprzyja zaspokajaniu szczególnych potrzeb wielojęzycznej Europy; podkreśla konieczność zmiany tego paradygmatu oraz potrzebę wzmocnienia wiodącej pozycji Europy w zakresie technologii językowych poprzez projekt specjalnie dostosowany do europejskich potrzeb i wymagań;

6.  zauważa, że technologie językowe są dostępne najpierw w języku angielskim; zdaje sobie sprawę, że duzi producenci i duże przedsiębiorstwa w Europie i na świecie często opracowują również technologie językowe dla powszechnie używanych języków europejskich o względnie dużych rynkach: dla hiszpańskiego, francuskiego i niemieckiego (w przypadku tych języków na niektórych podobszarach już występują braki zasobów); podkreśla jednak, że należy podjąć działania ogólnounijne (obejmujące kształtowanie strategii politycznych, finansowanie, badania naukowe i edukację), aby zadbać o rozwój technologii językowych w odniesieniu do rzadziej używanych języków urzędowych UE, oraz że potrzebne są szczegółowe działania ogólnounijne (obejmujące kształtowanie strategii politycznych, finansowanie, badania naukowe i edukację), aby rozwój ten objął języki regionalne i mniejszościowe oraz aby zachęcić do takiego rozwoju;

7.  wyraźnie podkreśla, że konieczne jest lepsze wykorzystywanie nowych zastosowań technologicznych opartych na coraz większej mocy obliczeniowej i coraz lepszym dostępie do dużej ilości danych, aby wspierać rozwój głębokich sieci neuronowych, dzięki którym technologie języka ludzkiego stają się realnym rozwiązaniem problemu barier językowych; w związku z tym apeluje do Komisji, by zapewniła odpowiednie środki finansowe na wspieranie rozwoju technologicznego w tej dziedzinie;

8.  zwraca uwagę, że języki, którymi posługuje się mniej użytkowników wymagają odpowiedniego wsparcia ze strony zainteresowanych stron, w tym odlewni czcionek produkujących znaki diakrytyczne, producentów klawiatur i dostawców systemów zarządzania treścią, aby możliwe było prawidłowe przechowywanie, przetwarzanie i wyświetlanie treści w tych językach; zwraca się do Komisji, by oceniła, w jaki sposób można by zachęcać do takiego wsparcia i zalecić je w ramach procedury udzielania zamówień w UE;

9.  apeluje do państw członkowskich o zachęcanie do stosowania różnorakich języków w usługach cyfrowych, takich jak aplikacje mobilne;

10.  zauważa z zaniepokojeniem, że utrzymuje się rozdrobnienie jednolitego rynku cyfrowego wynikające z licznych barier, w tym barier językowych, co utrudnia handel elektroniczny, komunikację za pośrednictwem sieci społecznościowych i innych kanałów komunikacji oraz wymianę treści o charakterze kulturalnym, kreatywnym i audiowizualnym, a także powszechniejsze świadczenie ogólnoeuropejskich usług publicznych; podkreśla, że transgraniczny dostęp do treści, w szczególności w celach edukacyjnych, mógłby być korzystny dla różnorodności kulturowej i wielojęzyczności w Europie; wzywa Komisję do opracowania solidnej i skoordynowanej strategii na potrzeby wielojęzycznego jednolitego rynku cyfrowego;

11.  zauważa, że technologie językowe nie zajmują obecnie ważnego miejsca w europejskim programie politycznym, mimo że poszanowanie różnorodności językowej jest zapisane w traktatach;

12.  wyraża uznanie dla ważnej roli dotychczasowych sieci badawczych finansowanych przez UE, takich jak FLaReNet, CLARIN, HBP i META-NET (w tym META-SHARE), jako liderów w tworzeniu europejskiej platformy technologii językowych;

Wzmocnienie ram instytucjonalnych polityki w dziedzinie technologii językowych na poziomie UE

13.  apeluje do Rady o opracowanie projektu zalecenia w sprawie ochrony i wspierania różnorodności kulturalnej i językowej w Unii, w tym w sferze technologii językowych;

14.  zaleca, by Komisja, w trosce o nadanie większego znaczenia technologiom językowym w Europie, włączyła do zakresu obowiązków jednego z komisarzy wielojęzyczność i technologie językowe; uważa, że biorąc pod uwagę znaczenie różnorodności językowej dla przyszłości Europy, temu komisarzowi należy powierzyć zadanie promowania różnorodności i równości językowej na poziomie UE;

15.  zaleca wprowadzenie kompleksowej ochrony prawnej na poziomie UE dla 60 europejskich języków regionalnych i mniejszościowych, uznanie kolektywnych praw w odniesieniu do języków narodowych i mniejszościowych również w świecie cyfrowym oraz zapewnienie użytkownikom języków urzędowych i nieuznawanych za urzędowe w UE edukacji w języku ojczystym;

16.  zachęca te państwa członkowskie, które z powodzeniem opracowały już własne strategie polityczne w dziedzinie technologii językowych, do dzielenia się doświadczeniami i dobrymi praktykami, aby wesprzeć organy krajowe, regionalne i lokalne innych państw w opracowywaniu ich własnych strategii;

17.  apeluje do państw członkowskich o opracowanie kompleksowych strategii politycznych związanych z językiem oraz o przeznaczanie zasobów i stosowanie odpowiednich narzędzi w celu wspierania i ułatwiania różnorodności językowej i wielojęzyczności w sferze cyfrowej; zwraca uwagę na współodpowiedzialność UE i państw członkowskich oraz szkół wyższych i innych instytucji publicznych za udział w działaniach na rzecz zachowania języków tych państw w świecie cyfrowym oraz na rzecz opracowania baz danych i technologii tłumaczeniowych dotyczących wszystkich języków unijnych, w tym języków rzadziej używanych; apeluje o koordynację badań naukowych i działalności biznesowej z myślą o realizacji wspólnego celu, jakim jest rozwój cyfrowych możliwości tłumaczenia języków w oparciu o otwarty dostęp do danych potrzebnych do osiągnięcia postępu technologicznego;

18.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do opracowania strategii i działań politycznych służących ułatwieniu wielojęzyczności na rynku cyfrowym; w tym kontekście wnioskuje o to, by Komisja i państwa członkowskie określiły minimalne zasoby językowe, takie jak zbiory danych, leksykony, nagrania mowy, pamięci tłumaczeniowe, korpusy z adnotacjami i treści encyklopedyczne, jakimi powinny dysponować wszystkie języki europejskie, aby nie doszło do ich wymarcia cyfrowego;

19.  zaleca, by Komisja rozważyła stworzenie ośrodka różnorodności językowej, który będzie szerzej uświadamiać znaczenie języków rzadziej używanych, regionalnych i języków mniejszościowych, w tym w sferze technologii językowych;

20.  apeluje do Komisji, by dokonała przeglądu swojej strategii ramowej w sprawie wielojęzyczności i zaproponowała jasny plan działania określający sposoby wspierania różnorodności językowej i przezwyciężania barier językowych w świecie cyfrowym;

21.  apeluje do Komisji o potraktowanie priorytetowo pod względem technologii językowych małych państw członkowskim posiadających własny język, aby poświęcić uwagę stojącym przed tymi państwami wyzwaniom językowym;

22.  podkreśla, że rozwój technologii językowych ułatwi tworzenie napisów i dubbing w językach mniejszościowych i rzadziej używanych w grach wideo i w aplikacjach informatycznych oraz tłumaczenie gier i aplikacji na te języki;

23.  podkreśla potrzebę zmniejszenia przepaści technologicznej między językami poprzez wzmocnienie transferu wiedzy i technologii;

24.  wzywa państwa członkowskie, by przedstawiły skuteczne sposoby utrwalania języków ojczystych ich obywateli;

Zalecenia dotyczące polityki UE w dziedzinie badań

25.  wzywa Komisję do ustanowienia szeroko zakrojonego, długoterminowego, skoordynowanego programu finansowania działalności badawczej, rozwojowej i innowacyjnej w dziedzinie technologii językowych na poziomie europejskim, krajowym i lokalnym, specjalnie dostosowanego do europejskich potrzeb i wymagań; podkreśla, że w ramach tego programu będzie należało dążyć do zajęcia się kwestią głębokiego rozumienia języka naturalnego i poprawą efektywności dzięki dzieleniu się wiedzą, infrastrukturą i zasobami, z myślą o opracowaniu innowacyjnych technologii i usług, osiągnięciu kolejnych przełomowych postępów naukowych w tym obszarze oraz przyczynieniu się do zmniejszenia przepaści technologicznej między językami europejskimi; podkreśla, że należy tego dokonać z udziałem ośrodków badawczych, środowisk akademickich, przedsiębiorstw (w szczególności MŚP i przedsiębiorstw typu start-up) oraz innych odnośnych zainteresowanych stron; podkreśla ponadto, że projekt ten powinien być otwarty i interoperacyjny, opierać się na chmurze obliczeniowej oraz zapewniać wysoce skalowalne i wysokowydajne podstawowe narzędzia na potrzeby szeregu zastosowań technologii językowych;

26.  wyraża przekonanie, że podmioty zajmujące się praktycznymi zastosowaniami technologii informacyjno-komunikacyjnych w UE potrzebują zachęt gospodarczych do przyspieszenia świadczenia usług w oparciu o chmurę obliczeniową, aby umożliwić sprawne wykorzystywanie technologii języka ludzkiego w aplikacjach handlu elektronicznego, a w szczególności zapewnienie MŚP możliwości czerpania korzyści z tłumaczenia maszynowego;

27.  podkreśla, że Europa musi zapewnić sobie wiodącą pozycję w dziedzinie sztucznej inteligencji ukierunkowanej na kwestie językowe; przypomina, że przedsiębiorstwa unijne mają optymalne warunki, aby dostarczać rozwiązań dostosowanych do naszych szczególnych potrzeb kulturowych, społecznych i gospodarczych;

28.  uważa, że programy szczegółowe w ramach obecnych systemów finansowania, takie jak program „Horyzont 2020” oraz kolejne programy finansowania, powinny sprzyjać długoterminowym badaniom podstawowym oraz transferowi wiedzy i technologii między krajami i regionami;

29.  zaleca stworzenie europejskiej platformy technologii językowych, na której będą reprezentowane wszystkie języki europejskie i która umożliwi wymianę zasobów, usług i pakietów otwartego oprogramowania z kodem źródłowym związanych z technologiami językowymi, szczególnie między uniwersytetami a ośrodkami badawczymi, przy jednoczesnym dołożeniu starań, by każdy program finansowania umożliwiał współpracę ze społecznościami zajmującymi się otwartym oprogramowaniem oraz był dla nich dostępny;

30.  zaleca tworzenie lub rozszerzanie takich projektów jak, przykładowo, projekt dotyczący cyfrowej różnorodności językowej (Digital Language Diversity Project), w ramach których prowadzone będą badania dotyczące potrzeb wszystkich języków europejskich pod względem cyfrowym, poczynając od języków, którymi posługuje się bardzo niewiele osób, po języki używane przez bardzo duże populacje, z myślą o rozwiązaniu problemu przepaści cyfrowej i o pomocy w przygotowaniu tych języków do funkcjonowania w zrównoważonej przyszłości cyfrowej;

31.  zaleca, by zaktualizować opublikowaną w 2012 r. serię białych ksiąg META-NET będących podsumowaniem ogólnoeuropejskiego badania na temat stanu technologii językowych, zasobów wszystkich języków europejskich, informacji o barierach językowych i rozwiązaniach politycznych dotyczących tej kwestii, dzięki czemu możliwe będzie dokonanie oceny i opracowanie działań politycznych w zakresie technologii językowych;

32.  nalega na Komisję, aby w ramach realizacji 7. programu ramowego w zakresie badań i rozwoju technologicznego, programu „Horyzont 2020” i instrumentu „Łącząc Europę” stworzyła platformę finansowania technologii języka ludzkiego; uważa ponadto, że Komisja powinna położyć nacisk na takie dziedziny badań naukowych, które są niezbędne do głębokiego rozumienia języka, takie jak lingwistyka komputerowa, językoznawstwo, sztuczna inteligencja, technologie językowe, informatyka oraz kognitywistyka;

33.  podkreśla, że język może stanowić przeszkodę w transferze wiedzy naukowej; zauważa, że większość wpływowych czasopism naukowych jest publikowanych w języku angielskim, co doprowadziło do zasadniczej zmiany w sposobie tworzenia i rozpowszechniania wiedzy naukowej; podkreśla, jak ważne jest, by te warunki tworzenia wiedzy zostały uwzględnione w europejskich badaniach naukowych, a także w polityce europejskiej i europejskich programach dotyczących innowacji; nalega na Komisję, aby poszukiwała rozwiązań gwarantujących udostępnianie wiedzy naukowej w językach innych niż angielski oraz aby wspierała rozwój sztucznej inteligencji w dziedzinie języka naturalnego;

Polityka edukacyjna na rzecz lepszej przyszłości technologii językowych w Europie

34.  uważa, że ze względu na obecną sytuację, w której rynek technologii językowych jest zdominowany przez podmioty spoza Europy, celem europejskiej polityki edukacyjnej powinno być zatrzymywanie talentów w Europie, przeanalizowanie aktualnych potrzeb edukacyjnych związanych z technologiami językowymi (w tym dotyczących wszystkich powiązanych dziedzin i dyscyplin) oraz wydanie na tej podstawie wytycznych służących zainicjowaniu wspólnych i systemowych działań na poziomie europejskim oraz informowanie uczniów i studentów na temat możliwości zatrudnienia w sektorze technologii językowych, w tym w branży zajmującej się sztuczną inteligencją ukierunkowaną na kwestie językowe;

35.  uważa, że w celu zagwarantowania równości szans i równego traktowania cyfrowe materiały edukacyjne należy opracowywać również w językach regionalnych i mniejszościowych, co jest istotne ze względów niedyskryminacji językowej;

36.  zwraca uwagę na potrzebę propagowania coraz większego udziału kobiet w europejskich badaniach nad technologiami językowymi jako decydującego czynnika w rozwoju badań i innowacji;

37.  proponuje, by Komisja i państwa członkowskie promowały korzystanie z technologii językowych w ramach wymiany kulturalnej i edukacyjnej między obywatelami Unii takiej jak program Erasmus+ – przykładem może być platforma wsparcia językowego online w ramach Erasmus+ (OLS) – w celu zredukowania barier utrudniających dialog międzykulturowy i wzajemne zrozumienie, które mogą wynikać z różnorodności językowej, zwłaszcza w zakresie wypowiedzi w formie pisemnej i audiowizualnej;

38.  zaleca, by państwa członkowskie opracowały programy rozwoju umiejętności cyfrowych w europejskich językach regionalnych i mniejszościowych oraz wprowadziły szkolenia i narzędzia z zakresu technologii językowych do programów nauczania w szkołach, na uczelniach wyższych i w wyższych szkołach zawodowych; podkreśla ponadto fakt, że umiejętność czytania i pisania nadal pozostaje istotnym czynnikiem i decydującym warunkiem wstępnym postępu w zakresie cyfrowego włączenia społeczności;

39.  podkreśla, że państwa członkowskie powinny udzielać instytucjom oświatowym wsparcia, którego te potrzebują, aby zwiększyć poziom cyfryzacji języków w UE;

Technologie językowe: korzyści zarówno dla przedsiębiorstw prywatnych, jak i dla organów publicznych

40.  podkreśla potrzebę wspierania rozwoju tych instrumentów inwestycyjnych i akceleratorów dla przedsiębiorstw typu start-up, które mają na celu upowszechnienie wykorzystywania technologii językowych w sektorze kultury i w sektorze kreatywnym, zwłaszcza technologii ukierunkowanych na społeczności dysponujące mniejszymi zasobami i sprzyjających rozwojowi zdolności w zakresie technologii językowych w dziedzinach, w których ten sektor jest pod tym względem słabszy;

41.  wzywa do podjęcia działań i zapewnienia odpowiedniego finansowania, aby wzmocnić pozycję europejskich MŚP i przedsiębiorstw typu start-up oraz umożliwić im łatwiejszy dostęp do technologii językowych i łatwiejsze korzystanie z tych technologii, co pomoże im rozwinąć działalność online dzięki wchodzeniu na nowe rynki i zyskiwaniu nowych możliwości rozwoju, a co za tym idzie, podnieść ich poziom innowacyjności i tworzyć miejsca pracy;

42.  wzywa instytucje UE do informowania o korzyściach dla przedsiębiorstw, organów publicznych i obywateli, jakie wynikają z dostępności usług, treści i produktów online w wielu językach, w tym w językach rzadziej używanych, regionalnych i mniejszościowych, z myślą o przezwyciężeniu barier językowych i o przyczynieniu się do zachowania dziedzictwa kulturowego społeczności językowych;

43.  popiera rozwój wielojęzycznych elektronicznych usług publicznych w administracji na szczeblu europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym dzięki innowacyjnym i wspomagającym technologiom językowym sprzyjającym włączeniu, które zmniejszą nierówności między językami i społecznościami językowymi, będą sprzyjać równemu dostępowi do usług, będą stymulować mobilność przedsiębiorstw, obywateli i pracowników w Europie, a także zapewnią osiągnięcie inkluzywnego wielojęzycznego jednolitego rynku cyfrowego;

44.  wzywa organy administracji na wszystkich szczeblach do zwiększenia dostępu do usług i informacji online w różnych językach, w szczególności w odniesieniu do usług w regionach transgranicznych i do kwestii związanych z kulturą, oraz do wykorzystywania już istniejących bezpłatnych i otwartych technologii językowych, takich jak tłumaczenie maszynowe, rozpoznawanie mowy i przetwarzanie tekstu na mowę, a także inteligentnych systemów językowych, takich jak systemy wyszukujące informacje w wielu językach, sporządzające podsumowania lub streszczenia i rozumiejące mowę, w celu zwiększenia dostępności tych usług;

45.  podkreśla znaczenie technik eksploracji tekstów i danych dla rozwoju technologii językowych; podkreśla konieczność zacieśnienia współpracy między przemysłem a właścicielami danych; podkreśla, że należy dostosować ramy regulacyjne oraz zadbać o bardziej otwarte i interoperacyjne wykorzystywanie i gromadzenie zasobów językowych; zwraca uwagę, że niektórych informacji szczególnie chronionych nie można przekazywać przedsiębiorstwom handlowym ani nie mogą być one wprowadzane do ich bezpłatnego oprogramowania, gdyż nie jest jasne, w jaki sposób zgromadzona wiedza może zostać wykorzystana, np. w przypadku danych dotyczących stanu zdrowia;

o
o   o

46.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

(1) Dz.U. L 345 z 31.12.2003, s. 90.
(2) Dz.U. L 175 z 27.6.2013, s. 1.
(3) Dz.U. L 318 z 4.12.2015, s. 1.
(4) Dz.U. C 320 z 16.12.2008, s. 1.
(5) Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 965.
(6) Dz.U. C 54 z 19.2.2011, s. 58.
(7) Dz.U. C 187 z 18.7.1988, s. 236.
(8) Dz.U. C 92 E z 16.4.2004, s. 322.
(9) Dz.U. C 76 E z 25.3.2004, s. 374.
(10) Dz.U. C 117 E z 6.5.2010, s. 59.
(11) Dz.U. C 93 z 9.3.2016, s. 52.
(12) Teksty przyjęte, P8_TA(2018)0032.

Ostatnia aktualizacja: 17 września 2019Informacja prawna - Polityka ochrony prywatności