Ευρωπαϊκή στρατηγική για τα δεδομένα: Τι θέλει το Κοινοβούλιο

Μάθετε πως οι ευρωβουλευτές διαμορφώνουν ευρωπαϊκούς κανόνες ανταλλαγής μη προσωπικών δεδομένων για να προωθήσουν την καινοτομία και οικονομία, προστατεύοντας παράλληλα την ιδιωτική ζωή.

Παγκόσμιο δίκτυο και ανταλλαγή δεδομένων στην Ευρώη ©AdobeStock/Sdecoret
Παγκόσμιο δίκτυο και ανταλλαγή δεδομένων στην Ευρώη ©AdobeStock/Sdecoret

Τα δεδομένα βρίσκονται στον πυρήνα του ψηφιακού μετασχηματισμού της ΕΕ, που επηρεάζει όλες τις πτυχές της κοινωνίας και της οικονομίας μας. Είναι αναγκαία για την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, που αποτελεί προτεραιότητα της ΕΕ, και παρουσιάζει σημαντικές ευκαιρίες για καινοτομία και ανάπτυξη, για παράδειγμα στον τομέα της υγείας και των πράσινων τεχνολογιών.


Διαβάστε περισσότερα σχετικά με τις ευκαιρίες και τις προκλήσεις μεγάλων δεδομένων 

Σε απάντηση στην ευρωπαϊκή στρατηγική της Επιτροπής για τα δεδομένα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζήτησε τη θέσπιση μιας ανθρωποκεντρικής νομοθεσίας που θα βασίζεται στις ευρωπαϊκές αξίες της ιδιωτικής ζωής και της διαφάνειας και θα επιτρέπει στις εταιρείες και στους πολίτες της ΕΕ να επωφελούνται από τις δυνατότητες που προσφέρουν τα βιομηχανικά και δημόσια δεδομένα στην ΕΕ. Η σχετική έκθεση υιοθετήθηκε από την ολομέλεια στις 25 Μαρτίου 2021.

Τα οφέλη μιας ευρωπαϊκής οικονομίας δεδομένων

Οι ευρωβουλευτές τόνισαν ότι υπάρχει ανάγκη θέσπισης μιας αποτελεσματικής νομοθεσίας για τα δεδομένα που θα υποστηρίζει την έρευνα και την καινοτομία. Τεράστιες ποσότητες ποιοτικών δεδομένων, κυρίως μη προσωπικού χαρακτήρα - βιομηχανικών, δημόσιων και εμπορικών - υπάρχουν ήδη στην ΕΕ και οι δυνατότητές τους δεν έχουν ακόμα πλήρως αξιοποιηθεί. Πολλά περισσότερα δεδομένα αναμένεται να παραχθούν κατά τα επόμενα έτη.

Η νομοθεσία για τα δεδομένα θα συμβάλει στην αξιοποίηση αυτού του δυναμικού και στη διάθεση δεδομένων σε ευρωπαϊκές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των ερευνητών.

Η διευκόλυνση της διασυνοριακής και διατομεακής ροής δεδομένων θα συμβάλει στη διαμόρφωση ενός δυναμικού και καινοτόμου επιχειρηματικού περιβάλλοντος σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, αλλά και στην ανάδειξη της ΕΕ ως ηγέτη στην οικονομία των δεδομένων.

Οι διεθνείς ανταγωνιστές της Ευρώπης, όπως οι ΗΠΑ και η Κίνα, καινοτομούν με ταχείς ρυθμούς, εδραιώνοντας τα δικά τους πρότυπα πρόσβασης και χρήσης δεδομένων. Προκειμένουν να αναλάβει ηγετικό ρόλο στην οικονομία των δεδομένων, η ΕΕ πρέπει να καθορίσει τα δικά της πρότυπα και να αξιοποιήσει τις δυνατότητες των δεδομένων με τον δικό της τρόπο.


Κανόνες για την προστασία της ιδιωτικής ζωής, της διαφάνειας και των θεμελιωδών δικαιωμάτων

Το Κοινοβούλιο επιμένει ότι οι κανόνες πρέπει να βασίζονται στις ευρωπαϊκές αξίες της ιδιωτικής ζωής, της διαφάνειας και του σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Η ελεύθερη ανταλλαγή δεδομένων πρέπει να περιορίζεται στα δεδομένα μη προσωπικού χαρακτήρα ή σε δεδομένα που ανωνυμοποιούνται με μη αναστρέψιμο τρόπο. Οι πολίτες πρέπει να έχουν τον πλήρη έλεγχο των δεδομένων τους και να προστατεύονται από τους κανόνες της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων, κυρίως τον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων.

Η έκθεση του Κοινοβουλίου κάλεσε την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν με τις άλλες χώρες για τον καθορισμό παγκόσμιων προτύπων που θα προωθούν τις αξίες και αρχές της ΕΕ, διασφαλίζοντας ότι η ευρωπαϊκή αγορά θα παραμείνει ανταγωνιστική.

Ευρωπαϊκοί Χώροι Δεδομένων και υποδομές μαζικών δεδομένων

Θεωρώντας την ελεύθερη ροή δεδομένων ως κατευθυντήρια αρχή, οι ευρωβουλευτές προέτρεψαν την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να οικοδομήσουν τομεακούς χώρους δεδομένων που θα επιτρέψουν την ανταλλαγή δεδομένων βάσει κοινών κατευθυντήριων γραμμών, νομικών απαιτήσεων και πρωτόκολλα.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι η επιτυχία της στρατηγικής για τα δεδομένα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις υποδομές τεχνολογίας πληροφοριών και επικοινωνιών, τα μέλη του Κοινοβουλίου ζήτησαν την επιτάχυνση των τεχνολογικών εξελίξεων στην ΕΕ, όπως της τεχνολογίας κυβερνοασφάλειας, των οπτικών ινών, τηε τεχνολογίας 5G και 6G, χαιρετίζοντας τις προτάσεις για την ενίσχυση του ρόλου της Ευρώπης στην κβαντική πληροφορική και στους υπερυπολογιστές. Τόνισαν δε ότι το ψηφιακό χάσμα μεταξύ περιφερειών πρέπει να αντιμετωπιστεί για τη διασφάλιση ίσων δυνατοτήτων.

Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των μαζικών δεδομένων

Παρότι τα δεδομένα μπορούν να στηρίξουν τις πράσινες τεχνολογίες και να συμβάλουν στην επίτευξη του στόχου της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, ο τομέας είναι υπεύθυνος για πάνω από το 2% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε παγκόσμιο επίπεδο. Καθώς ο τομέας αναπτύσσεται, θα πρέπει να επικεντρωθεί στη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα και των ηλεκτρονικών αποβλήτων, υπογράμμισαν οι ευρωβουλευτές.

Νομοθεσία της ΕΕ για την ανταλλαγή δεδομένων

Η Επιτροπή παρουσίασε την ευρωπαϊκή στρατηγική για τα δεδομένα τον Φεβρουάριο του 2020 και η οποία αποτελεί μέρος της ψηφιακής της στρατηγικής.


Διαβάστε περισσότερα για τις ευκαιρίες τεχνητής νοημοσύνης και τι θέλει το Κοινοβούλιο


Για να ενισχύσουν την ανταλλαγή δεδομένων στην ΕΕ, το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ενέκριναν τον Νόμο περί Διακυβέρνησης Δεδομένων το 2022 ως μέρος της στρατηγικής για τα δεδομένα. Αυτό αποσκοπεί στην αύξηση της διαθεσιμότητας δεδομένων και στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης στην κοινή χρήση δεδομένων και στους μεσάζοντες. Η νομοθεσία ισχύει από τον Σεπτέμβριο του 2023


Με βάση αυτό,το Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη της ΕΕ εργάστηκαν για τον νόμο για τα δεδομένα, για να διευκολύνουν τις επιχειρήσεις να έχουν πρόσβαση σε μεγάλες ποσότητες βιομηχανικών δεδομένων υψηλής ποιότητας. Η νομοθετική πράξη για τα δεδομένα τέθηκε σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2024 και θα τεθεί σε ισχύ στις 12 Σεπτεμβρίου 2025, προκειμένου να δοθεί χρόνος στον κλάδο να προσαρμοστεί.