Rialachán nua AE: an Gníomh um an Intleacht Shaorga

Rialófar úsáid na hintleachta saorga in AE leis an nGníomh um an Intleacht Shaorga, an chéad dlí cuimsitheach ar domhan i dtaca le AI. Foghlaim conas a dhéanfar cosaint ort mar shaoránach.

Fear ag féachaint ar dhuine ríomhghinte le teanga ríomhchlárúcháin sa chúlra.
Rinneadh an íomhá seo ag baint úsáid as intleacht shaorga.

Mar chuid den aistriú digiteach, teastaíonn ón Aontas Eorpach intleacht shaorga (AI) a rialú chun coinníollacha níos fearr a chruthú d'fhorbairt agus cur i bhfeidhm na teicneolaíochta nuálaí seo. Is féidir iliomad buntáistí a bheith i gceist le AI, ar nós chúram sláinte níos fearr; córas iompar poiblí níos sábháilte agus níos glaine; déantúsaíocht níos éifeachtúlaí agus fuinneamh atá níos saoire agus níos inbhuanaithí.


Chuir an Coimisiún Eorpach an chéad togra i dtaca le creat rialacháin AI faoi bhráid na Parlaiminte i mí Aibreán 2021. Deir sé go ndéantar anailís agus rangú ar chórais AE a úsáidtear in aipeanna éagsúla de réir an riosca a chruthaíonn siad d'úsáideoirí. Braitheann an méid rialúcháin ar leibhéal an riosca.


Tuilleadh eolais maidir le
cad is intleacht shaorga ann agus conas í a úsáid

Cad atá á lorg ag Parlaimint i leith na hintleachta saorga


Tosaíocht na Parlaiminte ná cinnte a dhéanamh de go bhfuil na córais intleachta saorga atá in úsáid in AE sábháilte, trédhearcach, inrianaitheach, neamh-idirdhealaitheach agus neamhdhíobhálach don timpeallacht. Ní mór ceannas a bheith ag daoine ar chórais AI seachas córas uathoibrithe chun cosc a chur le torthaí a d'fhéadfadh dochar a dhéanamh dóibh.


Teastaíonn ón bParlaimint sainmhíniú a chumadh ar intleacht shaorga atá neodrach ó thaobh na teicneolaíochta de, aonfhoirmeach agus a d'fhéadfadh a nascadh le córais AI sa todhchaí.

Gníomh AI: leibhéil riosca éagsúla, rialacha éagsúla


Leagtar síos oibleagáidí do sholáthraithe agus d'úsáideoirí leis na rialacha nua seo, ag brath ar leibhéal an riosca ó hintleacht shaorga. Bíodh is go mbíonn leibhéal riosca an-íseal ag go leor chórais intleachta saorga, caithfear measúnú a dhéanamh orthu.

Riosca do-ghlactha


Is ionann córais AI le leibhéal riosca do-ghlactha agus córais a cheaptar atá mar bhagairt ar dhaoine agus nach mór cosc a chur leo.

  • Ionramháil chognaíoch iompraíoch ar dhaoine nó ar ghrúpaí leochaileacha faoi leith: bréagáin ghuthghníomhachtaithe a chuireann mí-iompar dáinséarach chun cinn i measc leanaí
  • Scóráil shóisialta: daoine a aicmiú de réir iompair, stádais shocheacnamaíoch nó tréithe pearsanta
  • Sainaithint bhithmhéadrach agus aicmiú ar dhaoine
  • Cianchórais agus córais 'fíor-ama' do shainaithint bhithmhéadrach, ar nós aghaidh-aitheanta.        


Féadfar eisceachtaí a dhéanamh i gcás fhorfheidhmiú an dlí. I gcás coireanna tromchúiseacha atá tar éis faomhadh na cúirte a fháil, úsáidfear cianchórais "fíor-ama" do shainaithint bhithmhéadrach nuair is cás dáiríre atá i gceist agus córais "iar-ama" den chineál céanna nuair a bhíonn moill shuntasach ar an bpróiséas aitheantais.


Riosca ard


Glaofar córais ardriosca AI ar chórais a bhfuil tionchar diúltach acu ar shábháilteacht nó ar chearta bunriachtanacha. Roinntear in dhá chatagóir iad:


1. Córais AI a úsáidtear i dtáirgí atá luaite sa Thogra AE le haghaidh Rialachán Ginearálta um Shábháilteacht Táirgí. Cuirtear bréagáin, eitlíocht, gluaisteáin, feistí leighis agus ardaitheoirí san áireamh anseo.


2. Córais AI i réimsí áirithe nach mór iad a chlárú le bunachar sonraí AE:

  • Oibriú agus bainistíocht ar bhonneagar criticiúil
  • Oideachas agus gairmoiliúint
  • Fostaíocht, bainistíocht ar lucht oibre agus rochtain ar fhéinfhostaíocht
  • Leas as seirbhísí príobháideacha agus poiblí bunriachtanacha
  • Forfheidhmiú an dlí
  • Bainistíocht ar thearmann, imirce agus teorainneacha
  • Cúnamh le hateangaireacht dhlíthiúil agus cur i bhfeidhm an dlí  


Déanfar measúnú ar na coráis ardriosca AI ar fad sula gcuirtear ar an margadh iad agus le linn a saolré chomh maith. Beidh sé de cheart ag saoránaigh gearán a dhéanamh chuig údaráis náisiúnta maidir le córais AI.


Riachtanais thrédhearcachta


Ní dhéanfar intleacht shaorga ghiniúnach, amhail ChatGPT, a aicmiú mar chóras ardriosca agus beidh uirthi cloí le riachtanais thrédhearcachta agus dlí cóipchirt an Aontais:

  • Nochtú go ndearnadh an t-ábhar ag baint leas as AI
  • An tsamhail a dhearadh i tslí nach nginfidh sí ábhair mhídhleathacha
  • Achoimrí a fhoilsiú ar chóipchirt na sonraí bunaidh a úsáidtear i gcomhair oiliúna


Bheadh gá measúnú cuimsitheach a dhéanamh ar intleacht shaorga ardtuinsimh a d'fhéadfadh riosca sistéamach gabháil leo, ar nós an leagan AI darbh ainm GPT-4 atá níos faide ar aghaidh ó thaobh forbartha de. Ina theannta sin, bheadh sé riachtanach aon teagmhas tromchúiseach a thuairisciú don Choimisiún Eorpach.


Caithféar lipéad soiléir a chur ar ábhar a ghintear nó a athraítear le AI - amhail íomhánna, comhaid fhuaime nó fhíseán (m.sh domhainbhrionnuithe).

Tacaíocht a thaispeáint don nuálaíocht


Aidhm amháin de chuid an dlí seo ná deiseanna a chur ar fáil do fhiontair bheaga agus mheánmhéide agus gnólachtaí nuathionscanta oiliúint a chur ar a samhlacha AI agus iad a fhorbairt roimh a chuirtear ar an margadh iad.


Is é seo díreach an chúis a bhfuil ar údaráis náisiúnta timpeallacht tástála a chur ar fáil do ghnólachtaí atá cosúil leis an saol mar atá.

Na chéad chéimeanna eile


Ghlac an Pharlaimint an Gníomh um an Intleacht Shaorga i Márta 2024 agus thug an Chomhairle a formheas di i mBealtaine 2024. Beidh sé infheidhmeach go hiomlán 24 mhí roimh dó teacht i bhfeidhm don chéad uair, ach cuirfear cuid den téacs i bhfeidhm roimhe sin, amhail:

  • Cosc iomlán ar chórais AI a chruthaíonn riosca do-ghlactha, a bheidh infheidhmeach go hiomlán sé mhí tar éis dó teacht i bhfeidhm don chéad uair.
  • Cuirfear cóid chleachtais i bhfeidhm naoi mí tar éis a thagann na rialacha i bhfeidhm don chéad uair.
  • Cuirfear rialacha maidir le córais AI ilchuspóireacha a chaithfidh cloí le riachtanais thrédhearcachta i bhfeidhm 12 mhí tar éis a thagann na rialacha i bhfeidhm don chéad uair.

Beidh níos mó ama ag córais ardriosca cloí leis na riachtanais toisc go dtiocfaidh a gcuid ndualgaisí i bhfeidhm 36 mhí ón chéad teacht i bhfeidhm.

Tuilleadh eolais maidir le bearta digiteacha AE