EU-strategie voor minder plastic afval: meer recyclage, verbod op microplastics
Ontdek de maatregelen die het Europees Parlement heeft aangenomen om plastic afval te verminderen en recycling te stimuleren.
Goedkoop en duurzaam: plastic wordt op grote schaal gebruikt in onze economie maar de stijgende populariteit gaat gepaard met groeiende hoeveelheden plastic afval en zwerfvuil met impact op de natuur en de gezondheid.
In 2021 produceerde elke inwoner van de EU gemiddeld 36,1 kg (Engels) plastic verpakkingsafval. Hiervan werd ongeveer 14,7 kg per persoon gerecycled. Tussen 2010 en 2021 steeg het volume plastic verpakkingsafval dat per inwoner werd geproduceerd met ongeveer 29% (+8,1 kg per persoon).
Het plastic afval dat niet wordt gerecycled, wordt gestort, verbrand of komt ongezameld in de natuur terecht, bijvoorbeeld op stranden of in bossen, rivieren en zeeën.
In 2023 lanceerde de EU verschillende initiatieven om verpakkingsafval en vervuiling door microplastics aan te pakken. Deze inspanningen vormden een aanvulling op eerdere acties, zoals het verbod op plastic voor eenmalig gebruik in 2019.
In een poging de plasticvervuiling aan te pakken, heeft de Commissie in januari 2018 een strategie aangenomen om ervoor te zorgen dat alle plastic verpakkingen tegen 2030 kunnen worden hergebruikt of gerecycled. Verder moet het verbruik van plastic voor eenmalig gebruik en het gebruik van microplastics worden verminderd.
Plastic verpakkingsafval
Om het voortdurend groeiende verpakkingsafval te bestrijden, heeft het Parlement in april 2024 nieuwe regels goedgekeurd voor het verminderen, hergebruiken en recyclen van verpakkingen. Voordat deze in werking treden, moet de Raad de overeenkomst nu formeel goedkeuren.
De nieuwe regels omvatten:
- Nieuwe reductiedoelstellingen: Alle EU-landen moeten in 2030 5% minder verpakkingsafval produceren dan in 2018, daarna 10% minder in 2035 en 15% minder in 2040.
- Verbod op bepaalde kunststoffen voor eenmalig gebruik: Vanaf 1 januari 2030 worden specifieke soorten plastic verpakkingen voor eenmalig gebruik verboden, waaronder plastic zakken voor onbewerkt vers fruit en verse groenten, of verpakkingen voor voedsel en dranken die in cafés en restaurants worden geconsumeerd.
- Recycleerbare verpakkingen: bijna alle verpakkingen moeten volgens de nieuwe regels recycleerbaar zijn. Elke plastic verpakking moet een minimumpercentage gerecycleerde inhoud van plastic afval bevatten. EU-landen moeten maatregelen nemen om specifieke recyclingdoelstellingen voor verpakkingsafval te halen.
- Inzamelsystemen voor recycling: Tegen 2029 moet 90% van de plastic en metalen drankverpakkingen voor eenmalig gebruik apart worden ingezameld, om efficiënte recyclingprocessen te garanderen.
Microplastics
Microplastics zijn zeer kleine deeltjes (<5mm) plastic materiaal. Ze worden in steeds grotere hoeveelheden aangetroffen in de oceaan, maar ook in eten en drinken.
In april 2024 hebben Europarlementariërs hun standpunt bepaald over een wetgevingsvoorstel dat bedrijven die plastic korrels verwerken verplichtingen moet opleggen om verliezen te voorkomen en eventuele lekkages te beperken. Het dossier zal worden opgevolgd door het nieuwe Parlement na de Europese verkiezingen in juni 2024.
Plastic voor eenmalig gebruik
In 2019 keurde het Parlement een nieuwe wet goed die wegwerpplastics zoals bestek, borden en ballonstaafjes verbiedt, en van bedrijven die goederen verpakken eist dat ze bijdragen aan de kosten voor het opruimen van weggegooid plastic.
In 2015 heeft het parlement wetgeving aangenomen die lichte plastic tassen beperkt.
