E-afval in de EU: feiten en cijfers (infografiek)
E-afval is één van de snelst groeiende afvalstromen in de EU en minder dan 40% ervan wordt gerecycleerd. Bekijk de feiten en cijfers in onze infografieken.
Elektronische apparaten en elektrische apparatuur zijn onmisbaar in het moderne leven – van wasmachines en stofzuigers tot smartphones en computers, het is moeilijk om je een leven zonder deze apparaten voor te stellen. Het afval dat ze genereren is echter een obstakel geworden voor de inspanningen van de EU om haar ecologische voetafdruk te verkleinen.
Ontdek wat de EU aan e-afval doet om de overgang naar een circulaire economie tegen 2050 te bevorderen.
Wat is e-afval?
Met “elektronisch en elektrisch afval”, ofwel “e-afval”, worden verschillende producten bedoeld die na gebruik worden weggegooid.
Grote huishoudelijke apparaten, zoals wasmachines en elektrische fornuizen, worden het meest ingezameld. Meer dan de helft van al het ingezamelde e-afval bestaat uit dit soort apparaten.
Op de tweede plek staan IT- en telecommunicatieapparatuur (laptops, printers), consumentenelektronica en fotovoltaïsche panelen (videocamera’s, tl-buizen) en kleine huishoudelijke apparaten (stofzuigers, broodroosters).
Alle andere categorieën, zoals elektrisch gereedschap en medische apparatuur, zijn samen goed voor slechts 7,2% van al het ingezamelde e-afval.
Infografiek over elektronisch en elektrisch afval in de EU
Het recyclagepercentage van e-afval in de EU
De recyclagemethoden zijn in elke lidstaat anders – in 2017 heeft Kroatië 81,3% van al het elektronisch en elektrisch afval gerecycleerd, terwijl dit percentage in Malta maar 20,8% was.
In 2020 werd in de EU per inwoner 10,3 kg elektrisch en elektronisch afval ingezameld.
Infografiek
Waarom moeten we elektronisch en elektrisch afval recycleren?
Afgedankte elektronische en elektrische apparatuur bevat materialen die mogelijk schadelijk zijn voor het milieu en voor de mensen die betrokken zijn bij het recycleren van e-afval. Om dit probleem tegen te gaan, heeft de EU wetgeving aangenomen om het gebruik van bepaalde chemische stoffen, zoals lood, te verbieden.
Veel zeldzame mineralen die nodig zijn voor de moderne technologie komen uit landen die de mensenrechten niet eerbiedigen. Om te vermijden dat er onbedoeld gewapende conflicten en schendingen van de mensenrechten worden gesteund, hebben de leden van het Europees Parlement regels voor Europese importeurs van zeldzame aardmineralen aangenomen om achtergrondonderzoek te doen naar hun leveranciers.
Wat doet de EU om e-afval te beperken?
In maart 2020 heeft de Europese Commissie een nieuw EU-Actieplan voor de circulaire economie (CEAP) gepresenteerd, waarin de vermindering van elektronisch en elektrisch afval wordt aangemerkt als een van de hoofdprioriteiten. In het voorstel wordt duidelijk een aantal urgente doelen genoemd, zoals het “recht op reparatie” en het verbeteren van de herbruikbaarheid van elektronica in het algemeen, de invoering van een universele oplader en het vaststellen van een beloningssysteem om het recycleren van elektronica aan te moedigen.
Tegen eind 2024 wordt USB Type-C de gemeenschappelijke oplader voor de meeste elektronische apparaten in de EU. Laptops zullen tegen 28 april 2026 uitgerust moeten worden met een USB Type-C poort.
In maart 2023 heeft de Commissie een nieuw voorstel ingediend om de reparatie van goederen te bevorderen. Binnen de wettelijke garantieregeling zou het verkopers verplichten producten te repareren, tenzij het goedkoper is ze te vervangen. Buiten de garantie zou het voorstel het recht geven om reparaties gemakkelijker en goedkoper te maken.
Het standpunt van het Parlement
In februari 2021 heeft het Parlement een resolutie goedgekeurd over het nieuwe actieplan voor de circulaire economie waarin aanvullende maatregelen worden geëist om tegen 2050 een koolstofneutrale, duurzame, gifvrije en volledig circulaire economie tot stand te brengen, inclusief strengere recyclingregels en bindende doelstellingen voor materiaalgebruik en -consumptie tegen 2030.
Op het gebied van e-afval willen de Europarlementariërs dat de EU een langere levensduur van producten bevordert door herbruikbaarheid en repareerbaarheid.
De rapporteur van het Parlement, Jan Huitema (Renew Europe, NL), heeft over het plan van de Commissie gezegd dat het belangrijk is om het holistisch te benaderen. Volgens hem moeten circulariteitsbeginselen worden uitgevoerd in alle fases van een waardeketen om de circulaire economie tot een succes te maken.
Hij heeft aangegeven dat er met name aandacht moet worden besteed aan de e-afvalsector, aangezien het recyclageproces minder snel gaat dan de afvalproductie. In 2017 heeft de wereld 44,7 miljoen ton (t) aan e-afval gegenereerd, waarvan slechts 20% daadwerkelijk is gerecycleerd.
Huitema zei ook dat het CEAP zou kunnen helpen bij het herstel van de economie. Het stimuleren van nieuwe innovatieve bedrijfsmodellen zal op zijn beurt leiden tot de nieuwe economische groei en werkgelegenheid die Europa nodig heeft om deze crisis te boven te komen.
Meer informatie over de circulaire economie en afval:
Meer informatie
- Circular Economy Action Plan (EU-Actieplan voor de circulaire economie) wordt in een nieuw venster geopend
- Webpagina van de Commissie over afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (AEEA) wordt in een nieuw venster geopend
- De nieuwe categorieën voor het inzamelen van elektronisch afval wordt in een nieuw venster geopend
- FAQ over de AEEA-richtlijn wordt in een nieuw venster geopend