Recht op reparatie: EU-actie om reparaties aantrekkelijker te maken
Na jarenlang aandringen hebben EP-leden wetgeving aangenomen die het recht op reparatie garandeert van producten die gerepareerd kunnen worden.
Het weggooien van repareerbare goederen heeft een enorme impact op het milieu, aangezien het leidt tot 35 miljoen ton afval per jaar in de EU. Het recht op herstel wordt gezien als één van de belangrijke stappen van het EU-plan om tegen 2050 een circulaire economie te hebben, in het kader van de Europese Green Deal - het EU-stappenplan om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn.
In april 20244 heeft het Parlement de richtlijn inzake 'het recht op reparatie' goedgekeurd. Deze moet een duurzamere consumptie aanmoedigen door het gemakkelijker te maken om goederen met gebreken te herstellen, de hoeveelheid afval te verminderen en de reparatiesector te ondersteunen.
De rapporteur van het Parlement voor dit dossier, René Repasi (S&D, DE), zei het volgende: "Het recht van consumenten om producten te repareren wordt nu werkelijkheid. Het wordt gemakkelijker en goedkoper om producten te repareren in plaats van ze nieuw en duur aan te schaffen. Dit is een belangrijk resultaat voor het Parlement en de inzet om consumenten bij te staan in de strijd tegen klimaatverandering."
Vier redenen voor wetgeving voor ‘het recht op herstel’
- Volgens een Eurobarometerenquête van 2020 wil 77% van de EU-consumenten liever hun goederen herstellen in plaats van nieuwe aan te kopen, maar uiteindelijk moeten zij ze vervangen of weggooien omdat het te duur is om ze te herstellen of omdat er geen dienstverlening voor is.
- Een ander obstakel voor een duurzamere consumptie is de veroudering van producten: sommige toestellen worden ontworpen om na een bepaalde tijd of gebruiksduur defect te raken. In sommige gevallen worden onderdelen van toestellen ontworpen zodat ze niet verwijderd of vervangen kunnen worden.
- Elektronica is de snelst groeiende bron van afval in de EU, maar er wordt nog steeds niet veel gerecycleerd.
- Het herstel van elektronische toestellen zou goed voor het milieu zijn, want het leidt tot minder gebruik van grondstoffen, minder broeikasgassen en minder energieverbruik.
Bekijk onze infografiek voor feiten en cijfers over e-afval.
Waar gaat de wetgeving voor het ‘recht op herstel’ over?
Het Europees Parlement wil al meer dan tien jaar het recht van de consument op reparatie verbeteren en de Europese Commissie heeft een aantal concrete voorstellen gedaan om herstellingen systematisch, kostenbesparend en aantrekkelijk te maken.
In april 2022 vroeg het Parlement de Commissie om een wetgevingsvoorstel voor een recht op reparatie voor duurzame producten die gerepareerd kunnen worden. De Commissie heeft in maart 2023 een voorstel ingediend.
De nieuwe wetgeving moet om reparaties aantrekkelijker en toegankelijker te maken voor consumenten:
- Verkopers worden verplicht om binnen de wettelijke garantieperiode voorrang te geven aan reparatie, als dat goedkoper is of evenveel kost als het vervangen van een goed. De wettelijke garantie moet met een jaar worden verlengd nadat een product is gerepareerd.
- Consumenten zullen het recht hebben om reparatie aan te vragen voor producten zoals wasmachines, stofzuigers en smartphones nadat de garantie is verlopen. De lijst met categorieën van producten die in aanmerking komen voor reparatie kan na verloop van tijd worden uitgebreid.
- Vervangende apparaten moeten te leen worden aangeboden voor de duur van de reparatie. Als een apparaat niet meer te repareren is, kunnen consumenten kiezen voor een hersteld apparaat als alternatief.
- Er zal een Europees onlineplatform met nationale afdelingen worden opgezet om consumenten te helpen om lokale reparateurs in hun buurt te vinden.
- Consumenten zullen gestimuleerd worden om producten te repareren in plaats van ze te vervangen door nieuwe.
- Consumenten moeten geharmoniseerde informatie krijgen over de herstelbaarheid van apparaten, zodat ze reparatiediensten kunnen beoordelen en vergelijken.
De richtlijn is een aanvulling op andere nieuwe EU-regels over ecologisch ontwerp en markeert een verschuiving naar een meer consumentvriendelijke en milieubewuste aanpak.
Volgende stappen
Nadat het Parlement de richtlijn heeft goedgekeurd en de Raad deze heeft aangenomen, wordt de richtlijn gepubliceerd in het Publicatieblad van de EU. De EU-landen hebben dan 24 maanden de tijd om de richtlijn om te zetten in nationale wetgeving.
