Alleen nog duurzame producten in de EU dankzij regels inzake ecologisch ontwerp

De EU zal minimumnormen invoeren om bijna alle producten op de markt duurzaam en milieuvriendelijk te maken.

Veilige en recycleerbare producten die lang meegaan en minder schadelijk zijn voor het milieu, moeten de norm worden in de EU. Maar hoe wil de EU dit doen? Het antwoord zou kunnen liggen in nieuwe regels inzake ecologisch ontwerp.

Meer lezen over hoe de EU tegen 2050 een circulaire economie wil bereiken

Wat is ecologisch ontwerp?

Ecologisch ontwerp houdt in dat milieuoverwegingen worden geïntegreerd in de productontwikkeling, waarbij wordt gestreefd naar het maken van goederen met zo weinig mogelijk gevolgen voor het milieu gedurende hun hele levenscyclus.

EU-fabrikanten van producten zoals verwarmingstoestellen, koelkasten, stofzuigers en computers moeten zich al houden aan de regels inzake ecologisch ontwerp, waardoor het energieverbruik en negatieve gevolgen voor het milieu al in de ontwerpfase worden verminderd. De EU gaat nu een stap verder en regels inzake ecologisch ontwerp invoeren voor bijna alle producten op de markt.

10%

minder energieverbruik per jaar door ecologisch ontworpen producten in 2021

Nieuwe regels voor milieuvriendelijke producten

In april 2024 keurde het Parlement de overeenkomst met de Raad goed over een nieuwe verordening inzake ecologisch ontwerp die het toepassingsgebied ervan aanzienlijk verruimen. Het moet ook aanvullende eisen en minimumnormen introduceren voor duurzaamheid, repareerbaarheid, energie-efficiëntie en recycling, en vroegtijdige veroudering aanpakken, om te voorkomen dat producten hun functionaliteit verliezen als gevolg van designkenmerken, gebrek aan reserveonderdelen of software updates.

Het Parlement heeft ervoor gezorgd dat eisen voor ecologisch ontwerp met prioriteit moeten worden ingevoerd voor bepaalde producten met een grote impact op het milieu, waaronder ijzer, staal, aluminium, textiel, meubilair, banden, wasmiddelen, verf en chemicaliën.

Producten moeten voortaan ook vergezeld gaan van een digitaal productpaspoort, waarin consumenten alle relevante informatie krijgen die nodig is om hen te helpen met kennis van zaken beslissingen te nemen. Consumenten zullen informatie uit de productpaspoorten kunnen vergelijken op een webportaal dat door de Commissie wordt beheerd. Het zal ook het toezicht door overheidsinstanties vergemakkelijken.

Daarnaast zijn de nieuwe regels bedoeld om de vernietiging van onverkochte producten een halt toe te roepen, wat een verspilling van waardevolle economische middelen is en een milieuprobleem aan het worden is. De regels verplichten grote bedrijven om te rapporteren hoeveel onverkochte consumentenproducten per jaar worden weggegooid en waarom dat nodig was. 

Vernietiging van onverkochte kleding, kledingaccessoires en schoeisel wordt verboden twee jaar nadat de verordening van kracht wordt, en enkele andere categorieën kunnen in de toekomst worden toegevoegd.

Volgende stappen

Het Parlement heeft tijdens de plenaire vergadering van juli overeenstemming bereikt over zijn standpunt en kan nu onderhandelingen beginnen met de regeringen van de EU-lidstaten. Na formele goedkeuring door de Raad en het Parlement treedt de verordening 20 dagen na publicatie in werking. De Commissie moet dan specifieke eisen stellen voor verschillende producten en producenten en de EU-landen hebben 18 maanden de tijd om hieraan te voldoen.