Ograniczanie emisji gazów cieplarnianych w UE: krajowe cele na 2030 r.

Rozporządzenie ws. rocznych wiążących ograniczeń emisji gazów cieplarnianych ustanawia cele dla państw członkowskich, aby UE mogła osiągnąć zerową emisję CO2 netto do 2050 roku.

Aby wesprzeć walkę ze zmianą klimatu, UE wyznaczyła ambitne cele w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych. UE chce osiągnąć neutralność klimatyczną do 2050 r. i ten cel oraz przejściowy cel redukcji emisji o 55% do 2030 r. są zapisane w europejskim prawie klimatycznym. Wśród różnych inicjatyw podjętych przez UE dla osiągnięcia tych celów znajduje się rozporządzenie w sprawie wspólnego wysiłku redukcyjnego, które jest aktualizowane w ramach pakietu legislacyjnego Gotowi na 55.

Wspólny wysiłek na rzecz redukcji emisji

Rozporządzenie w sprawie wspólnego wysiłku redukcyjnego określa wiążące cele ograniczenia emisji gazów cieplarnianych dla każdego kraju UE w sektorach, które nie są objęte systemem handlu emisjami (ETS) - czyli w transporcie, rolnictwie, budownictwie oraz gospodarce odpadami. Z sektorów tych pochodzi większość emisji gazów cieplarnianych w UE - ok. 60% całkowitej emisji UE.

By zagwarantować uczesnictwo wszystkich państw członkowskich w wysiłkach na rzecz redukcji emisji w wyżej wymienionych sektorach, rozporządzenie ws. wspólnego wysiłku redukcyjnego ustanawia wiążące, roczne cele emisji gazów cieplarnianych dla poszczególnych państw na lata 2021-2030, a także zasady określania rocznych limitów emisji i sposób oceny postępów.

14 marca 2023 r. Parlament zagłosował za podniesieniem poprzeczki w zakresie redukcji gazów cieplarnianych do 2030 r. z 30% do 40% w porównaniu z poziomem z 2005 roku.

Jakie są proponowane cele krajowe?

Po raz pierwszy, wszystkie kraje UE są zobowiązane do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, na różnch poziomach, od 10% do 50%. Krajowe cele różnią się w zależności od produktu krajowego brutto na mieszkańca każdego kraju i efektywności kosztowej. Ponadto państwa członkowskie będą musiały zapewnić że nie przekroczą swojego rocznego limitu emisji gazów cieplarnianych.

Źródło: Wniosek Komisji Europejskiej dotyczący aktualizacji rozporządzenia (UE) 2018/842

Kraje będą miały ograniczoną elastyczność co do emisji, które mogą zaoszczędzić z poprzednich lat, pożyczyć od przyszłych lat lub tego, iloma przydziałami mogą handlować z innymi krajami UE.

Na wniosek Parlamentu, informacje na temat krajowych działań w ramach wspólnego wysiłku redukcyjnego zostaną opublikowane w przystępnej formie, aby zapewnić, że państwa członkowskie biorą odpowiedzialność.

Zanim będą mogły wejśc w życie, przepisy muszą jeszcze zostać formalnie zatwierdzone przez kraje UE w Radzie.

Inne inicjatywy na rzecz ograniczenia emisji gazów cieplarnianych

Inne środki, które mają pomóc UE w wypełnieniu zobowiązań wynikających z Porozumienia paryskiego w sprawie walki ze zmianą klimatu, to m.in.:

• Redukcja emisji CO2 z samochodów osobowych i dostawczych: wyjaśniamy nowe cele

• Walka z ucieczką emisji: powstrzymanie firm przed omijaniem przepisów

• Emisje z samolotów i statków: fakty i liczby (infografika)

Zapoznaj się z naszymi infografikami o postępach UE w realizacji celów związanych ze zmianą klimatu

Więcej informacji

• Postęp prac legislacyjnych [EN]
• Briefing EPRS: Przegląd rozporządzenia o podziale wysiłków na lata 2021-2030: pakiet "Gotowi na 55" [EN]
• Komisja Europejska: Pytania i odpowiedzi - rozporządzenia w sprawie wspólnego wysiłku redukcyjnego oraz użytkowania gruntów, leśnictwa i rolnictwa otwiera się w nowym oknie
• Komisja Europejska: Zwiększenie ambicji unijnego rozporządzenia w sprawie wspólnego wysiłku redukcyjnego [EN] otwiera się w nowym oknie