Europejska strategia w zakresie danych: oczekiwania Parlamentu

Dowiedz się, jak Parlament kształtuje unijne przepisy dotyczące udostępniania danych nieosobowych, aby pobudzić innowacje i gospodarkę, chroniąc prywatność.

Globalna sieć i wymiana danych w Europie
©AdobeStock/Sdecoret

Dane są w centrum transformacji cyfrowej UE, która wpływa na wszystkie aspekty społeczeństwa i gospodarki. Są niezbędne dla rozwoju sztucznej inteligencji, która jest priorytetem UE, i dają ogromne możliwości dla innowacji i rozwoju, na przykład w dziedzinie zdrowia i zielonych technologii.

W odpowiedzi na przedstawioną przez KE europejską strategię w zakresie danych, w sprawozdaniu przyjętym 25 marca 2021 r., Parlament wezwał do przyjęcia prawodawstwa ukierunkowanego na człowieka w oparciu o europejskie wartości ochrony prywatności i przejrzystości, które umożliwią europejskim przedsiębiorstwom i obywatelom korzystanie z potencjału danych przemysłowych i publicznych w UE.

Parlament oczekuje, że jego zalecenia zostaną uwzględnione w nowej ustawie o danych, którą Komisja Europejska planuje przedstawić w 2022 roku.



Korzyści z gospodarki opartej na danych w UE

Posłowie i posłanki stwierdzili, że istnieje potrzeba skutecznego prawodawstwa dotyczącego danych, które będzie wspierać badania i innowacje. Ogromne ilości wysokiej jakości danych, w szczególności danych nieosobowych - przemysłowych, publicznych i handlowych - już istnieją w UE, ale ich pełny potencjał nie został jeszcze zbadany, a w nadchodzących latach zostanie wygenerowanych znacznie więcej danych.
Przepisy dotyczące danych mają pomóc wykorzystać ten potencjał i udostępnią dane europejskim przedsiębiorstwom, w tym MŚP, i naukowcom.

Umożliwienie przepływu danych między sektorami i krajami pomoże europejskim przedsiębiorstwom wprowadzać innowacje i rozwijać się w UE i na świecie, a także pomoże UE stać się liderem w zakresie gospodarki opartej na danych.

Globalni konkurenci Europy, tacy jak Stany Zjednoczone i Chiny, szybko wprowadzają innowacje i mają swoje podejścia do dostępu do danych i ich wykorzystywania. Aby stać się liderem w zakresie gospodarki opartej na danych, UE powinna wypracować europejski sposób na uwolnienie potencjału i wyznaczanie standardów.


Zasady ochrony prywatności, przejrzystości i praw podstawowych

Poarlament domaga się, żeby przepisy powinny opierały się na unijnych wartościach takich jak ochrona prywatności, przejrzystość i poszanowanie praw podstawowych. Wolne udostępnianie danych musi być ograniczone do danych nieosobowych lub danych nieodwracalnie zanonimizowanych. Osoby fizyczne muszą mieć pełną kontrolę nad swoimi danymi i być chronione przez przepisy UE o ochronie danych, w szczególności RODO.

W raporcie Parlament zaapelował do Komisji Europejskiej i państw członkowskich o współpracę z innymi krajami w zakresie globalnych standardów, które będą promować wartości i zasady UE, zapewniając jednocześnie utrzymanie konkurencyjności unijnego rynku.


Europejskie przestrzenie danych i infrastruktura big data

Wzywając do swobodnego przepływu danych, posłowie zaapelowali do Komisji Europejskiej i państw członkowskich o stworzenie sektorowych przestrzeni danych, które umożliwią wymianę danych przy jednoczesnym przestrzeganiu wspólnych wytycznych, wymogów prawnych i protokołów.

Ponieważ sukces strategii dla danych zależy w dużej mierze od infrastruktury technologii informacyjno-komunikacyjnych, posłowie wezwali do przyspieszenia rozwoju technologicznego w UE, takiego jak technologia cyberbezpieczeństwa, światłowody, 5G i 6G, i z zadowoleniem przyjęli propozycje zwiększenia roli Europy w obszarach takich jak superkomputery i komputery kwantowe. Ostrzegli, że należy zająć się przepaścią cyfrową między regionami, aby zapewnić równe możliwości.


Big data a środowisko

Chociaż dane mogą wesprzeć zielone technologie i unijny cel osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r., sektor danych jest odpowiedzialny za ponad 2% globalnych emisji gazów cieplarnianych. W miarę swojego rozwoju musi skupić się na zmniejszaniu śladu węglowego i zmniejszaniu ilości e-odpadów, stwierdzili posłowie.


Przepisy o udostępnianiu danych

Komisja Europejska przedstawiła europejską strategię w zakresie danych w lutym 2020 r. jako część swojej strategii cyfrowej.

Aby usprawnić dzielenie się danymi w UE, w 2022 r. przyjęto akt o zarządzaniu danymi w ramach strategii dotyczącej danych. Ma na celu zwiększenie dostępności danych i wzmocnienie zaufania do udostępniania danych i pośredników. Zaczął obowiązywać we wrześniu 2023 roku.

Budując na tym, Parlament negocjował wraz z państwami członkowskimi akt w sprawie danych, który ma ułatwić przedsiębiorcom dostęp do dużej ilości wysokiej jakości danych przemysłowych. Akt w sprawie danych wszedł w życie w styczniu 2024 r. i zacznie obowiązywać od 12 września 2025 r., aby dać branży czas na dostosowanie się do przepisów.